በቅáˆá‰¡ የትáŒáˆ¬-ወያኔ አገዛዠበሚቆጣጠረዠየቴሌቪዥን ጣቢያ አንድ á‹áŒáŒ…ት ቀáˆá‰¦ áŠá‰ áˆ
áˆáŠ•áŒ:-
የá‹áŒáŒ…ቱ ትኩረትሠ«የዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠ ሠራዊት በአáˆáˆ² እናቶች ላዠበáˆá€áˆ˜á‹ የጡት መá‰áˆ¨áŒ¥ áŒá» መታሠቢያ የሆአáˆá‹áˆá‰µ ስለመቆሙ áŠá‰ áˆá¢ «áŠáŒˆáˆáŠ• ከሥሩ ᣠá‹áŠƒáŠ• ከጥሩ» á‹á‰£áˆ‹áˆáŠ“ ለመሆኑ የዚህ አዲስ áˆá‹áˆá‰µ ባለቤቶች እáŠáˆ›áŠ• ናቸá‹? በáˆá‹áˆá‰±áˆµ መቆሠማን áˆáŠ• á‹á‹á‹³ ያገáŠá‰ ታáˆ? ብሎ መጠየበተገቢ á‹áˆ†áŠ“áˆá¢
ከታሪአእንደáˆáŠ•áŒˆáŠá‹˜á‰ ዠዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠ ኢትዮጵያ ካáˆáˆ«á‰»á‰¸á‹ áŠáŒˆáˆ¥á‰³á‰µ á‹áˆµáŒ¥ እጅጠከáተኛ ታሪካዊ ተáŒá‰£áˆ®á‰½áŠ• ያከናá‹áŠ‘ ከሚባሉት ጥቂቶች መካከሠየሚመደቡ ናቸá‹á¢ የኢትዮጵያን አንድáŠá‰µ በማጠናከሠረገድ ከአᄠአáˆá‹°áŒ½á‹®áŠ• ወዲህ የተáŠáˆ¡á‰µ ትáˆá‰ አገሠገንቢ ናቸá‹á¢ በዚህ አኳያ የላቀ ድáˆáˆ» ያላቸዠáˆáŠ“áˆá‰£á‰µáˆ ከዚያ በáŠá‰µ እአአᄠካሌብ እና አᄠኢዛና (አብáˆáˆƒ) ናቸá‹á¢ ዘመናዊ ቴáŠáŠ–ሎጂን ወደ ኢትዮጵያ በማስገባት ደረጃ ኮትኩተዠካሣደጓቸዠከዳáŒáˆ›á‹Š አᄠቴዎድሮስ የላቀ ስኬት ለማስመá‹áŒˆá‰¥ ብáˆáˆ…áŠá‰±áˆ ሆአመáˆáŠ«áˆ አጋጣሚዠáŠá‰ ራቸá‹á¢ ከáˆáˆ‰áˆ በላዠበጥá‰áˆ አáሪቃ ብቻ ሣá‹áˆ†áŠ• በዓለሠደረጃ «ደካማ» የሚባሉ የዓለማችን ዜጎች «ጠንካራ» በሚባሉት ቅአገዢዎች ላዠአንá€á‰£áˆ«á‰‚ ድሠማስመá‹áŒˆá‰¥ እንደሚችሉ እáˆáˆ£á‰¸á‹ የመሩት የá‹á‹µá‹‹á‹ ድሠሕያዠáˆáˆ¥áŠáˆ áŠá‹á¢ ስለዚህ እኒህን áˆáˆ‰ ታላላቅ ተáŒá‰£áˆ®á‰½ ባከናወኑ ንጉሠáŠáŒˆáˆ¥á‰µ ላዠá‹áˆ… áˆáˆ‰ á‹áˆáŒ…ብአእና ስሠማጉደá በእáŠáˆ›áŠ• ᣠለáˆáŠ• ተብሎ እንደሚካሄድ አብጠáˆáŒ¥áˆ® ማሣወቅ ያስáˆáˆáŒ‹áˆá¢
ለመሆኑ ዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠ ማን áŠá‰ ሩ? ዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠ የሸዋዠንጉሥ የኃá‹áˆˆáˆ˜áˆˆáŠ®á‰µ ሣህለሥላሤ እና የወá‹á‹˜áˆ® እጅጋየሠለማ አድያቦ áˆáŒ… ናቸá‹á¢ በአባታቸዠወገን ኢትዮጵያን ከቀዳማዊ áˆáŠ’áˆáŠ ጀáˆáˆ® ያስተዳደረዠየሰለሞናዊዠሥáˆá‹ˆ-መንáŒáˆ¥á‰µ ደሠያላቸዠሲሆን እናታቸዠደáŒáˆž ከጉራጌ áŠáŒˆá‹µ የሚወለዱ ናቸá‹á¢ በእናታቸá‹áˆ ሆአበአባታቸዠወገን ያለዠá‹áˆá‹áˆ የትá‹áˆá‹µ áˆáˆ¨áŒ‹á‰¸á‹ በደንብ ቢጠና ከáˆáˆˆá‰µ በላዠከሆኑ áŠáŒˆá‹¶á‰½ ቅá‹áŒ¥ ዘሠእንደሚኖራቸዠእሙን áŠá‹á¢ በዚህ ጽሑá ደረጃ ለማስተላለá የሚáˆáˆˆáŒˆá‹ ሃቅ ዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠ ቢያንስ ከáˆáˆˆá‰µ የኢትዮጵያ áŠáŒˆá‹¶á‰½ የተገኙ እንጂ የዘመኑ ዘባራቂዎች በáˆáˆ°á‰µ እንደሚደáˆá‹™á‰µ «የá‹áˆ›áˆ« ንጉሠáŠáŒˆáˆ¥á‰µÂ» አáˆáŠá‰ ሩáˆá¢ እáˆáˆ£á‰¸á‹áˆ በየትኛá‹áˆ አጋጣሚ ራሣቸá‹áŠ• በእንደዚህ á‹“á‹áŠá‰µ መጠሪያ ገáˆá€á‹ አያá‹á‰áˆá¢
መቼሠሥáˆáŒ£áŠ” ማለት ለሰዠáˆáŒ… መáˆáŠ«áˆ ሕá‹á‹Žá‰µ መደላደሠየሚያስችሉ á‰áˆ£á‹Š እና ኅሊናዊ ጉዳዮችን ማሟላት እንደሆአá‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢ á‹áˆ… ማለት በá‰áˆ£á‹Š መáˆáŠ© ሲታዠየራቀá‹áŠ• ማቅረብᣠየከበደá‹áŠ• ማቅለáˆá£ የተራራá‰á‰µáŠ• ማቀራረብᣠጨለማá‹áŠ• ብáˆáˆƒáŠ• ማድረáŒá£ ሙቀቱን ማቀá‹á‰€á‹á£ ቀá‹á‰ƒá‹›á‹áŠ• ማሞቅᣠአድካሚá‹áŠ• ማቃለáˆá£ የጠበበá‹áŠ• ማስá‹á‰µá£ ባንድ ቃሠተáˆáŒ¥áˆ®áŠ• መáŒáˆ«á‰µ እና ለሰዠáˆáŒ… áˆáˆˆáŠ•á‰°áŠ“á‹Š ጥቅሠማዋሠመገለጫዎቹ ናቸá‹á¢ በኅሊናዊ መáˆáŠ© á‹°áŒáˆž áŠá‹á‰µáŠ• በደáŒáŠá‰µá£ ጠላትáŠá‰µáŠ• በወንድማማችáŠá‰µá£ ቂáˆáŠ• በá‹á‰…áˆá‰³á£ ካለáˆá‹ መጪá‹áŠ•á£ የኋሊት ከማየት ወደáŠá‰µ ማትኮáˆáŠ•á£ የሕá‹á‹Žá‰µ መመሪያ ማድረጠáŠá‹á¢ ሠሞኑን á‹áˆ…ችን ዓለሠበሞት የተሰናበቱት የቀድሞዠየደቡብ አáሪቃ መሪ á•áˆ¬á‹˜á‹³áŠ•á‰µ ኔáˆáˆ°áŠ• ማንዴላᣠየዓለáˆáŠ• የዜና አá‹á‰³áˆ®á‰½áŠ• ትኩረት የሣቡት እና የዓለማችን ኃያላን መሪዎች በቀብሠሥáŠ-ሥáˆá‹“ታቸዠላዠበብዛት ታድመዠአድናቆታቸá‹áŠ• ለመáŒáˆˆáŒ½ የተገደዱትᣠበአá“áˆá‰³á‹á‹µ አገዛዠለá³á¯ ዓመታት በመታሠራቸዠአá‹á‹°áˆˆáˆá¢ á‹áˆá‰áŠ•áˆµ ለአሣሪዎቻቸዠá‹á‰…áˆá‰³ በማድረጠራሣቸá‹áŠ• እና አሣሪዎቻቸá‹áŠ•áˆ áŒáˆáˆ ከኅሊና ተወቃሽáŠá‰µ áŠáƒ በማá‹áŒ£á‰³á‰¸á‹á£ አáˆáŽ ተáˆáŽáˆ ያለáˆá‹áŠ• áŠá‰ ድáˆáŒŠá‰µ ለታሪአትተá‹á£ ለወደáŠá‰· ደቡብ አáሪቃ አንድáŠá‰µ áˆá‰¹ መሠረት በመጣላቸዠáŠá‹á¢ እኒህ ተáŒá‰£áˆ®á‰»á‰¸á‹ ኔáˆáˆ°áŠ• ማንዴላን የዘመናችን ታላቅ ሰዠአድáˆáŒˆá‹‹á‰¸á‹‹áˆá¢ በተቃራኒዠáŒáŠ• በኢትዮጵያ ላዠየተጫኑ እና የኢትዮጵያ ታሪካዊ ጠላቶች ጉዳዠአስáˆáŒ»áˆšá‹Žá‰½ የሆኑት ዘረኛ የትáŒáˆ¬-ወያኔዎች የዘመናዊቲቱን ኢትዮጵያ መሥራች ዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠáŠ• áŠáŒ‹ ጠባ ያወáŒá‹›áˆ‰á£ ሥራዎቻቸá‹áŠ•áˆ ያራáŠáˆ£áˆ‰á¢ ሻቢያ ᣠየትáŒáˆ¬-ወያኔ እና የኦሮሞ áŠáƒáŠá‰µ áŒáŠ•á‰£áˆ (ኦáŠáŒ) ኢትዮጵያá‹áŠ• ለዘመናት á‹á‹˜á‹á‰µ እና አስጠብቀá‹á‰µ የኖሩትን አንድáŠá‰µ በመናድ ሕá‹á‰¡áŠ• አገáˆ-አáˆá‰£ አድáˆáŒˆá‹á‰³áˆá¢ ከዚህሠአáˆáˆá‹ ኢትዮጵያዊ áˆáˆ‰ ወደáŠá‰µ ሣá‹áˆ†áŠ• ወደ ኋላ እንዲያá‹á£ እንዲáˆáˆ እáˆáˆµ በáˆáˆ± ተናáŠáˆ¶ «ኢትዮጵያዊáŠá‰µÂ» የተሰኘ የዜáŒáŠá‰µ መታወቂያዠእና «ኢትዮጵያ» የተባለችዠአገሩ እንዳትኖሠየሚያደáˆáŒ የáˆá‰¥ ወለድ ታሪአበáˆá‹áˆá‰µ መáˆáŠ አá‰áˆ˜á‹ ትá‹áˆá‹± እሳት እና áŒá‹µ እንዲሆን እያደረጉት á‹áŒˆáŠ›áˆ‰á¢
ሻዕቢያ እና ወያኔ በትጥቅ ትáŒáˆ ዘመናቸዠኢትዮጵያን ለመበታተን ላቀዱት ዓላማ እá‹áŠ• መሆንᣠበአገሪቱ ካሉት áŠáŒˆá‹¶á‰½ መካከሠበá‰áŒ¥áˆ ከáተኛ መጠን ያላቸá‹áŠ• á‹áˆ›áˆ«áŠ• እና ኦሮሞን እስከ ወዲያኛዠእንዳá‹áŒˆáŠ“ኙ ማድረጠተቀዳሚ ተáŒá‰£áˆ«á‰¸á‹ áŠá‰ áˆá£ ዛሬሠáŠá‹á¢ ለዚህሠተáŒá‰£áˆ አስáˆáƒáˆšáŠá‰µ «ተስá‹á‹¬ ገብረአብ» በመባሠየሚታወቀá‹áŠ• በኢትዮጵያ ተወáˆá‹¶ ያደገá‹áŠ• áŒáˆˆáˆ°á‰¥á£ የáˆáˆˆá‰± áŠáŒˆá‹¶á‰½ áˆáŒ†á‰½ ወደáŠá‰µ á‹á‹áŠ• ለá‹á‹áŠ• ሊተያዩ የማá‹á‰½áˆ‰á‰ ትን ሥራ እንዲሠራ ወያኔና ሻዕቢያ መመሪያ ሰጡትᢠተስá‹á‹¬ ገብረአብሠበተሰጠዠመመሪያ መሠረት «የቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³Â» የተሰኘ ዳáŒáˆ›á‹Š አᄠáˆáŠ’áˆáŠáŠ• እና የá‹áˆ›áˆ«áŠ• áŠáŒˆá‹µ በጅáˆáˆ‹ የሚያጥላላ áˆá‰¥ ወለድ መጽáˆá ጽᎠከኦሮሞዎቹ በላዠኦሮሞ ሆኖ ወጣᢠ«ላለቅስ ሲሻአጢስ ወጋáŠÂ» የሆáŠáˆ‹á‰¸á‹ አንዳንድ የኦሮሞ áˆáˆ‚ቃንሠ«ለካ á‹áŠ¸áŠ• ያህሠተበድለን ኖሯáˆÂ» በሚሠስሜት á‹áˆµáŒ¥ በመáŒá‰£á‰µ á‹áˆ›áˆ«á‹áŠ• የአባታቸዠገዳዠደመኛ ጠላታቸዠአድáˆáŒˆá‹ ያዙትᢠá‹áˆ…ን ተከትሎሠ«የኦሮሚያ áŠáˆáˆÂ» በተሰኘዠእና ጥንተ-መሠረቱ የá‹áˆ›áˆ«á‹á£ የáˆá‹²á‹«á‹á£ የጉራጌá‹á£ የከáˆá‰£á‰³á‹á£ የሲዳማዠᣠየጋá‹á‰± ᣠየዳሞቱᣠየá‹á‹©á£ ወዘተáˆáˆ አጽመ-áˆáˆµá‰µ ከáŠá‰ ረዠቦታ áˆáˆ‰ á‹áˆ›áˆ«á‹ በገá እና በáŒá እንዲባረሠተደረገᢠáˆá‰¥ ወለዱን መጽáˆá የኦáŠáŒ áŠá‰£áˆ ሰዎች ሣá‹á‰€áˆ© á‹•á‹áŠá‰³áŠ› ታሪአáŠá‹ ብለዠአመኑᢠበመሆኑሠየኦáŠáŒ ወታደራዊ መሪ የáŠá‰ ረዠአብረሃሠለታ ስለቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³ አስተያየት ሲሰጥᦠá‹áˆ… መጽáˆá በኦሮሞ áˆáŒ… ቢጻá ኖሮ የቱን ያህሠዋጋ ሊኖረዠá‹á‰½áˆ አንደáŠá‰ ሠመቆጨቱን á‹á‹ አድáˆáŒ“áˆá¢ ከáˆáˆ‰áˆ የሚያሣá‹áŠá‹ áŒáŠ•á£ የáˆá‰¥ ወለዱ መጽáˆá የተዘጋጀዠሆን ተብሎ ኢትዮጵያን ለመበታተን በሻዕቢያ እና በወያኔ የተቀáŠá‰£á‰ ረ ሤራ አካሠመሆኑ በáŒáˆáŒ½ እየታወቀᣠኢትዮጵያ ብትከá‹áˆáˆ በመጀመሪያ ተጎጂ ከሚሆáŠá‹ ከወላá‹á‰³ áŠáŒˆá‹µ በሚወለደዠበኃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሣለአአመራáˆá£ በተስá‹á‹¬ ገብረአብ áˆá‰¥ ወለድ መጽáˆá መሪ ገጸ ባሕሪዠበ«አኖሌ» ስሠበአáˆáˆ² á‹áˆµáŒ¥ áˆá‹áˆá‰µ እንዲሠራለት መደረጉ áŠá‹á¢
áˆá‹áˆá‰± «የኦሮሚያን ባህሠእና ታሪአለትá‹áˆá‹µ ለማስተዋወቅ» በሚሠሽá‹áŠ• በሥá‹á‰µ በተንጣለለ የባህሠማዕከሠእና ሙዚየሠመካከሠየቆመ áŠá‹á¢ በስተቀአባለዠáŽá‰¶áŒáˆ«á እንደሚታየá‹á£ በተዘረጋ ቀአእጅ መዳá ማህሠየተቆረጠጡት ጉች አለበትᢠá‹áˆ… áˆá‹áˆá‰µ የሚወáŠáˆˆá‹áˆ በá‹á„ áˆáŠ’áˆáŠ የአገሠáŒáŠ•á‰£á‰³ ወቅት ሠራዊታቸዠ«በኦሮሞ ሴቶች ላዠáˆáŒ¸áˆžá‰³áˆÂ» የሚባለá‹áŠ• የ«ጡት መá‰áˆ¨áŒ¥ ድáˆáŒŠá‰µÂ» እንዲወáŠáˆ ታስቦ መሆኑ ተገáˆáŒ¿áˆá¢ በእáˆáŒáŒ¥ á‹áˆ… áˆá‹áˆá‰µ á‹•á‹áŠá‰µáŠ• የሚወáŠáˆ ቢሆን ኖሮ áˆáŠ•áŠ› ጥሩ በሆáŠá¢ áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• አንዳችሠየታሪአዕá‹áŠá‰µáŠá‰µ የሌለዠመሆኑን ማሣያá‹á¦ በመጀመሪያ ደረጃ «የቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³Â» የተጻáˆá‹ ለá•áˆ®á“ጋንዳ áጆታ ታስቦ áŠá‹á¢ áˆáˆˆá‰°áŠ› ተስá‹á‹¬ ገብረአብ á‹•á‹á‰€á‰±áŠ• ከቤተሰቦቹ አገáŠá‰·áˆ እንዳá‹á‰£áˆ ትá‹áˆá‹± ከኤáˆá‰µáˆ« ወደ ደብረዘá‹á‰µ በአᄠኃá‹áˆˆáˆ¥áˆ‹áˆ¤ የአገዛዠዘመን በሥራ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ከመጡ የኤáˆá‰µáˆ« ተወላጆች እንደሆአá‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢ ሦስተኛ በትáˆáˆ…áˆá‰µ አገኘዠእንዳá‹á‰£áˆ á²áªáŠ› áŠááˆáŠ• እንኳን በወጉ ያጠናቀቀ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ አራተኛ በሥራ ዓለሠያካበተዠዕá‹á‰€á‰µ áŠá‹ እንዳá‹á‰£áˆ ዕድሜá‹áˆ ሆአሌሎች áˆáŠ”ታዎች ለዚህ አያበá‰á‰µáˆá¢ ስለዚህ የቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³áŠ• እንዲጽá áˆá‰¥ ወለድ ኃሣቦችን የሰጡት የሻዕቢያ እና የወያኔ ሰዎች ስለመሆናቸዠከተስá‹á‹¬ ማንáŠá‰µ የáˆáŠ•áˆ¨á‹³á‹ ሃቅ áŠá‹á¢ የቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³ እንዲጻá ያደረጉ ሰዎች አብዠáŒá‰£á‰¸á‹á£ á‹áˆ›áˆ« እና ኦሮሞ ለዘለዓለሠእንዳá‹áŒˆáŠ“ኙ አድáˆáŒŽ ኢትዮጵያን የማጥá‹á‰µ ዓላማቸá‹áŠ• ማሳካት መሆኑ áŒáˆáŒ½ áŠá‹á¢ የáˆá‹áˆá‰± መገንባትáˆá£ በáˆáˆ°á‰µ የተገáŠá‰£á‹áŠ• ኅሊናዊ ቅዠት á‰áˆ³á‹Š መሠረት በመስጠት
የáˆáˆˆá‰±áŠ• áŠáŒˆá‹µ አባሎች እንዳá‹á‹áŒˆáŠ“ኙ አድáˆáŒŽ ማá‹á‰³á‰µ ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ማጠá‹á‹á‰µ መሆኑ ሳá‹á‰³áˆˆáˆ የተáˆá‰³ ሃቅ áŠá‹á¢ áˆáŠáŠ•á‹«á‰±áˆ á‹áˆ…ን áˆá‹áˆá‰µ የሚያዠወጣቱ የኦሮሞ áˆáŒ… ከማንሠየá‹áˆ›áˆ« áˆáŒ… ጎን áˆáŒ½áˆž አá‹á‰†áˆáˆá¢ አለመቆሠብቻ ሳá‹áˆ†áŠ•á£ á‹áˆ›áˆ«áŠ• አድኖ እንዲያጠá‹á£ የማá‹áˆá‰³ የቂሠቋጥሮ እንዲá‹á‹ እና በቀáˆáŠ• እንዲወáˆá‹µ የሚያደáˆáŒ እንደሆአለማንሠየተሰወረ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ á‹áˆ…ሠቢሆን áˆá‹áˆá‰± የሚወáŠáˆˆá‹ የተስá‹á‹¬ ገብረአብን የáˆáŠ“ብ ዓለሠእንጂᣠዕá‹áŠá‰±áŠ• ባለመሆኑ ባህላቸá‹áŠ• እና ታሪካቸá‹áŠ• ጠንቅቀዠየሚያá‹á‰ የኦሮሞ áˆáŒ†á‰½ በዚህ እኩዠየትáŒáˆ¬-ወያኔ ማባበያ á‹á‹°áˆˆáˆ‹áˆ‰ ተብሎ አá‹áŒˆáˆ˜á‰µáˆá¢ እንደዕá‹áŠá‰± ከሆአጥንትሠቢሆን የወንድ ብáˆá‰µ መስለብ እና የሴት ጡት መá‰áˆ¨áŒ¥ የኦሮሞ እና የአንዳንድ የኢትዮጵያ áŠáŒˆá‹¶á‰½ ባህሠእንጂᣠየá‹áˆ›áˆ«á‹ ባህሠአለመሆኑ የታወቀ áŠá‹á¢ ለዚህ ማስረጃ ካስáˆáˆˆáŒˆ አáˆáŠ•áˆ በዘመናችን በጉጂᣠበከረዩᣠበአáˆáˆ² አካባቢዎች á‹áˆ… ባህሠአለመተዉ á‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢
á‹áˆ›áˆ«á‹á£ ለአገሠዕድገት እና ለብáˆáŒ½áŒáŠ“ የሚበጀá‹á£ ያለáˆá‹áŠ• ትቶ ወደáŠá‰µ ማዬትᣠáŠá‰á‹áŠ• በበጎ አለመመለስ መሆኑን በመገንዘብᣠበሌሎች የተáˆáŒ¸áˆ™á‰ ትን áŒáŽá‰½ ለáˆáŒ†á‰¹ áŒá‰¶ ባለማሳደጉ እንጂᣠበኢትዮጵያ ታሪአá‹áˆµáŒ¥ እንደ á‹áˆ›áˆ«á‹ በሌሎች áŠáŒˆá‹¶á‰½ እና ጎሣዎች áˆáˆ‚ቃን በደሠየተáˆáŒ¸áˆ˜á‰ ት የለáˆá¢ ሆኖሠበዕáˆáŠá‰±á£ በባህሉ እና በአመለካከቱ «ጠላትህን á‹á‹°á‹µá£ áŠá‰áŠ• በáŠá‰ አትቃወáˆá£ áŠá‰ ለሠራብህ ደጠመáˆáˆµáˆˆá‰µÂ» በሚለዠኃá‹áˆ›áŠ–ታዊ ትáˆáˆ…áˆá‰µ የተገራ በመሆኑᣠበማናቸዠáŠáŒˆá‹µ እና ጎሣ ላዠቂሠቋጥሮ በቀሠአለመáˆáŒ¸áˆ™ እንደአላዋቂ አስቆጥሮትᣠለተደጋጋሚ ጥቃት ዳáˆáŒŽá‰µ እያየን áŠá‹á¢ የተስá‹á‹¬ ገብረአብ áˆá‰¥á‹ˆáˆˆá‹µ እንደ á‹•á‹áŠá‰µ ተቆጥሮ á‹áˆ›áˆ«áŠ• ለማጥá‹á‰µ እንደመሣሪያ እንዲያገለáŒáˆ ከተደረገᣠኦሮሞá‹áˆ ለወደáŠá‰µ áˆá‹•áˆáŠ“ዠየሚበጀá‹áŠ• ሣá‹áˆ†áŠ•á£ áˆáˆáŒŠá‹œ ባáˆá‰°áˆáŒ¸áˆ˜á‰ ት የáˆá‰¥ ወለድ ታሪአላዠተመሥáˆá‰¶ አገሩን ኢትዮጵያን እና ወገኑን በጠላትáŠá‰µ እንዲያዠá‹áŒˆá‹á‹áˆá¢ á‹áˆ… á‹°áŒáˆž ለራሣቸዠለኦሮሞዠáŠáŒˆá‹µ ተወላጆችሠሆአለኢትዮጵያ ሕá‹á‰¥ áˆáŠ•áˆ አá‹áŒ ቅáˆáˆá¢ እንዲያá‹áˆ በትáŠáŠáˆˆáŠ›á‹ አቅጣጫ ከተሄደ á‹áˆ›áˆ«á‹áˆ በታሪኩ በተደጋጋሚ በደረሱበት áŒáጨá‹á‹Žá‰½ እና áŒáŽá‰½ ላዠበመመáˆáŠ®á‹ በáˆáŠ«á‰³ áˆá‹áˆá‰¶á‰½áŠ• ማሠራት á‹á‰½áˆ‹áˆá£ አገሪቱሠáˆá‹áˆá‰µ በáˆá‹áˆá‰µ ትሆናለችᢠለአብáŠá‰µ ያህሠበá‹áˆ›áˆ«á‹ ላዠየተሠሩ áŒáŽá‰½áŠ• እንá‹á¦
አንደኛᦠትá‹áˆá‹±áŠ• ከሶማሌ áŠáŒˆá‹µ የሚስበዠአህመድ ኢብራሒሠአáˆ-ቃዚ (áŒáˆ«áŠ አህመድ) ከá²áá»á²á± ጀáˆáˆ® በዘንተራ የጦሠáŒáŠ•á‰£áˆ እስከሞተበት ረቡዕ የካቲት á³á¯ ቀን á²áá»á´á ዓሠድረስᣠለá²á¯ ዓመታት ኢትዮጵያን በወረራ እሳት በለበለባት ወቅትᣠየጥቃቱ á‹‹áŠáŠ› ሰለባ የáŠá‰ ሩት á‹áˆ›áˆ« እና የኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ተዋሕዶ ቤተáŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• áŠá‰ ሩᢠáŒáˆ«áŠ አህመድ በሚሊዮን የሚቆጠሩ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ•áŠ• በአሠቃቂ áˆáŠ”ታ አስጨááŒááˆá¢ በአáˆá‰£ áŒáˆ¼áŠ• ላዠታሥረዠየáŠá‰ ሩትን የዘመኑን የáŠáŒ‹áˆ¢ ዘሮች በሙሉ አáˆá‹¶ ገድáˆá‰¸á‹‹áˆá¢ በሺህዎች የሚቆጠሩ አብያተ áŠáˆá‰²á‹«áŠ“ትን የáŠá‰ ራቸá‹áŠ• áˆá‹© áˆá‹© ቅáˆáˆµ እና ንብረት አስዘáˆáŽ ሙሉ በሙሉ አቃጥáˆá‰¸á‹‹áˆáˆá¢ á‹á‰£áˆµ ብሎሠበáˆáŠ«á‰³ áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• á‹áˆ›áˆ®á‰½áŠ• በባáˆáŠá‰µ እየáˆáŠáŒˆáˆˆ ወደ አረብ አገሮችᣠቱáˆáŠá£ á‹áˆáˆµ (ኢራን)ᣠሕንድᣠá“ኪስታን እና ኢንዶኔዥያ ሣá‹á‰€áˆ ሸጧáˆá¢ ከዚህሠበተጨማሪ የáራáሬ á‹›áŽá‰½áŠ• ሣá‹á‰€áˆ ከሥራቸዠእያስመáŠáŒˆáˆˆ አጥáቷáˆá¢
áˆáˆˆá‰°áŠ›á¦ በጦáˆáŠá‰µ የማረኩትን የá‹á„ ገላá‹á‹²á‹ŽáˆµáŠ• አንገት የቆረጡት እና áˆáˆ¨áˆ áŒáŠ•á‰¥ ላዠየሰቀሉት አደሬዎች ናቸá‹á¢
ሦስተኛᦠኦሮሞዎች ከá²áá»á¶á‹Žá‰¹ መጀመሪያ ጀáˆáˆ® ከሕንድ á‹á‰…ያኖስ ጠረá ተáŠáˆµá‰°á‹ አáˆáŠ• እስካሉበት የአገሪቱ áŠáሎች ድረስ የተስá‹á‰á‰µ ባለá‰á‰ ት አገሠáˆáˆ‰ ወተት እና ማሠእያዘáŠá‰¡ ሣá‹áˆ†áŠ•á£ አáˆáŒˆá‹›áˆ ብሎ የተዋጋቸá‹áŠ• áŠá‰£áˆ©áŠ• ሕá‹á‰¥ በጅáˆáˆ‹ በመጨáጨáᣠሚስት ለማáŒá‰£á‰µ የደረሰá‹áŠ•áˆ በመስለብᣠየሴቶችን ጡት እየቆረጡᣠበአጠቃላዠየተወራሪá‹áŠ• ሕá‹á‰¥ ማንáŠá‰µ በከáተኛ ወታደራዊ ዘመቻዎች በመጨáለቅ እንደሆአá‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢
አራተኛᦠበá²á¯á»á¸á‹Žá‰¹ በአገሪቱ ከáŠá‰ ሩት መሥáኖች አንዱ የትáŒáˆ¬á‹ ራስ ሥáˆáˆ ሚካኤሠáŠá‰ áˆá¢ á‹áˆ… መሥáን በጎንደሠተቀáˆáŒ¦ áŠáŒˆáˆ¥á‰³á‰±áŠ• በአሻንጉሊትáŠá‰µ በማስቀመጥ እና በታሪካችን «ዘመáŠ-መሣáንት» የሚባለá‹áŠ• አሣá‹áˆª የታሪአáˆá‹•áˆ«á በመáŠáˆá‰µ á‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢ በእáˆáˆ± የáˆáˆ¥áንና ዘመን በአስተዳደሩ á‹«áˆá‰°á‹°áˆ°á‰°á‹ á‹áˆ²áˆ የተባለ የጎጃሠየጎበዠአለቃ በአገዛዙ ላዠአመጸᢠሥáˆáˆ ያመጸá‹áŠ• á‹áˆ²áˆáŠ• ለማስገበሠበáˆáŠ«á‰³ ሠራዊት አሰáˆáŽ ወደ ጎጃሠዘመተᢠበዘመቻá‹áˆ ሥáˆáˆ ሚካኤሠቀንቶት á‹áˆ²áˆáŠ• ድሠáŠáˆ£á¢ ከድሠበኋላ የሥáˆáˆ ሚካኤሠሠራዊት ጨዋቃ የተባለá‹áŠ• የá‹áˆ²áˆ ተከታዠአáˆá‹°á‹á£ ቆዳá‹áŠ• ስáˆá‰» በማá‹áŒ£á‰µ áŒá‹µ ሞáˆá‰°á‹á£ ለሥáˆáˆ ሚካኤሠáŒá‹³á‹ ጥለá‹áˆˆá‰³áˆá¢ á‹áˆ… በዚያን ዘመን በትáŒáˆ¬á‹Žá‰½ አማካá‹áŠá‰µ በá‹áˆ›áˆ®á‰½ ላዠየተሠራ áŒá áŠá‹á¢ ወደ ኋላ ማየት ካስáˆáˆˆáŒˆ á‹áˆ…ሠáˆá‹áˆá‰µ ያሻዋáˆá¢
አáˆáˆ¥á‰°áŠ›á¦ á‹á„ á‹®áˆáŠ•áˆµ á¬áŠ› የወሎን እስላሠ«áŠáˆáˆµá‰µáŠ“ ካáˆá‰°áŠáˆ³áˆ…» ብለዠáˆáˆ‹áˆµ ቆáˆáŒ á‹‹áˆá£ አáንጫ áŽáŠ•áŠá‹‹áˆá£ ከáˆáˆµá‰±áˆ áŠá‰…ለዋáˆá¢
ስድስተኛᦠá‹á„ á‹®áˆáŠ•áˆµ «ደáˆá‰¡áˆ½áŠ• እዋጋለáˆÂ» ብለዠከትáŒáˆ«á‹ ከተáŠáˆ± በኋላ አስቀድመዠየዘመቱት ወደ በደáˆá‰¡áˆ½ ላዠሣá‹áˆ†áŠ• በሚያሣá‹áŠ• áˆáŠ”ታ በደáˆá‰¡áˆ½ በተቃጠለዠበጎንደáˆá£ ከደáˆá‰¡áˆ½ ጋሠበተዋጋዠበጎጃሠእና «የእስáˆáˆáŠ“ ኃá‹áˆ›áŠ–ትህን ቀá‹áˆÂ» ብለዠባስገደዱት በወሎ ሕá‹á‰¥ ላዠáŠá‰ áˆá¢ በተለá‹áˆ በጎጃሠሕá‹á‰¥ ላዠáˆáŒ… አዋቂ ሣá‹áˆˆá‹© ከሕáƒáŠ• እስከ ሽማáŒáˆŒ áˆáˆ‰áŠ•áˆ በáŒá አስጨááŒáˆá‹‹áˆá¢ á‹áˆ…ንንሠተáŒá‰£áˆ«á‰¸á‹áŠ• አብረዋቸዠበጦáˆáŠá‰± ዘáˆá‰°á‹ የáŠá‰ ሩት áŒá‰¥áƒá‹Šá‹ ጳጳስ አቡአሉቃስ «ድáˆá‰¡áˆ½áŠ• እዋጋለሠብለህ መጥተህᣠአንተ ራስህ በጎጃሠሕá‹á‰¥ ላዠድáˆá‰¡áˆ½ ሆንáŠá‰ ት» በማለት የáŒá áŒá‹µá‹«á‹áŠ• ማá‹áŒˆá‹›á‰¸á‹ á‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢ የጎጃሠአስለቃሽሠየáŒá‰áŠ• አሰቃቂáŠá‰µ በመመáˆáŠ¨á‰µ እንዲህ ብላ ማስለቀሷ á‹á‰³á‹ˆáˆ³áˆá¢
ጎጃሠተቃጠለ á‹á‰£á‹ እስከ á‹á‰£á‹á¤
ትáŒáˆ¬ ቅጠሠá‹á‹ž ሊያጠá‹á‹ áŠá‹Žá‹á¤
ሰባተኛᦠበá²á±á»á³á° ዓሠየጅማዠባላባት የአባ ጅá‹áˆ የáˆáŒ… áˆáŒ… አባ ጆቢሠ(የኦáŠáŒ አመራሠአባሠየአባ ቢያ አባት)ᣠከá‹áˆ½áˆµá‰± ወራሪ ጣሊያን ጋሠበማበáˆá£ የá‹áˆ›áˆ« አንገት እየቆረጠለሚያመጣለት ኦሮሞ áˆáˆ‰ ᴠጠገራ ብሠእንደሚከáሠአዋጅ አስáŠáŒáˆ®á£ አያሌ á‹áˆ›áˆ®á‰½áŠ• ማስጨáጨበá‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢ ከአባ ጆቢሠá‹áˆá‰… á‹áˆ½áˆµá‰± áŒáˆ«á‹šá‹«áŠ’ ሰብአዊáŠá‰µ ተሰáˆá‰¶á‰µ áŒá‹µá‹«á‹áŠ• ማስቆሙ ታሪካችን ያረጋáŒáŒ£áˆá¢
ስáˆáŠ•á‰°áŠ›á¦ በá²á±á»á¹áª ዓሠበአሶሳ á‹áŠ–ሩ በáŠá‰ ሩት á‹áˆ›áˆ®á‰½ ላዠየሻዕቢያ እና የኦáŠáŒ ታጣቂዎች በጣáˆáˆ« በመá‹áˆ˜á‰µ ከ500 በላዠየሚሆኑትን ሰብስበዠቤት á‹áˆµáŒ¥ በመá‹áŒ‹á‰µ በእሳት አቃጥለዠእንደጨረሱዋቸዠá‹á‰³á‹ˆá‰ƒáˆá¢
ዘጠáŠáŠ›á¦ ከá²á±á»á¹á¬ እስከ á²á±á»á¹á® ዓሠበáŠá‰ ሩት ᫠ዓመታት á‹áˆµáŒ¥ ብቻ በበደኖᣠበወተáˆá£ በአáˆá‰£ ጉጉᣠበአሰቦት ገዳሠበሌሎችሠየáˆáˆ¥áˆ«á‰… ኢትዮጵያ áŠáሎች á‹áˆ›áˆ®á‰½ á‹áˆ›áˆ« በመሆናቸዠብቻ በዘራቸዠእየተለቀሙ ከáŠáˆ•á‹á‹Žá‰³á‰¸á‹ ወደ ገደሠተወáˆá‹áˆ¨á‹‹áˆá¤ ታáˆá‹°á‹‹áˆá£ áŠáሰጡሠእናቶች ሆዳቸዠበሳንጃ ተሰንጥቆ ሽሠተሰáˆá‰§áˆá¤ ሰዎች ቆዳቸዠእንደ áየሠሙáŠá‰µ ተገáᎠስáˆá‰» ወጥቷáˆá¢
አሥረኛᦠበá²á±á»áºá« ዓሠáˆáˆ¥áˆ«á‰… ወለጋ á‹áˆµáŒ¥ ለዘመናት á‹áŠ–ሩ የáŠá‰ ሩ ከ᳠ሺ በላዠá‹áˆ›áˆ®á‰½ «አገራችሠአá‹á‹°áˆˆáˆá£ á‹áŒ¡Â» ተብለá‹á£ ቤት ንብረታቸá‹áŠ• ተáŠáŒ¥á‰€á‹ ተባáˆáˆ¨á‹‹áˆá¢ በዚህ á‹áˆ›áˆ«áŠ• የማáˆáŠ“ቀሠሂደት á‹áˆµáŒ¥ á‹á‰³á‹¨á‹ መሥáን የተባለá‹áŠ• ኅዳሠá³á° ቀን á²á±á»áºá« ዓሠከáŠáŠ¨á‰¥á‰¶á‰¹ በእሳት አቃጥለዠገድለá‹á‰³áˆá¢ መáˆáŠ«áˆ™ á‹á‰£áˆˆáˆ የተባለá‹áŠ• ገድለዠáˆáˆ‹áˆ±áŠ• ቆáˆáŒ ዠወስደዋáˆá¢ አስረáŒá‹°á‹ á‹á‰¡ የተባለá‹áŠ• በጥá‹á‰µ ገድለዠበሬሣዠላዠበአንገቱᣠበወገቡና እና በእáŒáˆ© ላዠአንካሤ ቸáŠáˆˆá‹á‰ ታáˆá¢ አባ በላዠየተባሉትን ማዬት የተሳናቸዠአዛá‹áŠ•á‰µ ከገደሉ በኋላ «á‹áˆ›áˆ« á‹áˆ›áˆ« áŠá‹Â» በማለት ሰáˆá‰ ዋቸዋáˆá¢ የáˆáˆˆá‰µ ዓመቱን ሕáƒáŠ• áˆáŒ… እናቱን ስለገደሉበት አባቱ አቶ አዲሱ እናት አáˆá‰£ የሆáŠá‹áŠ• áˆáŒáŠ• ያለእናት ማደጉን ለመáŒáˆˆáŒ½ ስሙን «ቀረብህ» ብሎታáˆá¢ ᢠ(á‹áˆá‹áˆ ታሪኩን ጦቢያ መጽሔት ቅጽ á° á‰áŒ¥áˆ á° á²á±á»áºá« ዓሠዕትሠá‹áˆ˜áˆáŠ¨á‰±)á¢
አሥራ አንደኛᦠየወáˆá‰ƒá‹á‰µá£ የጠገዴᣠየጠለáˆá‰µá£ የሰቲት እና የአáˆáˆ›áŒ¨áˆ† á‹áˆ›áˆ« በጅáˆáˆ‹ ተገድሎ ታስሮ እና ተáˆáŠ“ቅሎᣠበአጽመ áˆáˆµá‰± ላዠትáŒáˆ¬ እንዲሠááˆá‰ ት ተደáˆáŒ“áˆá¢
አሥራ áˆáˆˆá‰°áŠ›á¦ በáˆáˆ¥áˆ«á‰… ኢትዮጵያ በጅጅጋ ከተማ ለዘመናት á‹áŠ–ሩ የáŠá‰ ሩትን á‹áˆ›áˆ®á‰½ «አገራችሠአá‹á‹°áˆˆáˆÂ» ተብለዠኃብት ንብረታቸá‹áŠ• ተáŠáŒ¥á‰€á‹ ተባáˆáˆ¨á‹‹áˆá¢
አሥራ ሦስተኛᦠከáªáˆºáˆ…ᬠዓሠጀáˆáˆ® በደቡብ áˆá‹•áˆ«á‰¥ ኢትዮጵያ በጉራ áˆáˆá‹³ ወረዳ á‹áŠ–ሩ የáŠá‰ ሩትን ከá¸á° ሺህ በላዠá‹áˆ›áˆ®á‰½ «አገራችሠአá‹á‹°áˆˆáˆÂ» ተብለዠበáŒá ኃብት ንብረታቸá‹áŠ• ተáŠáŒ¥á‰€á‹ ተባáˆáˆ¨á‹‹áˆá¤ በአሰቃቂ áˆáŠ”ታሠብዙዎች ተገድለዋáˆá¢
አሥራ አራተኛᦠባለáˆá‹ ዓመት በáªáˆºáˆ…á ዓሠበአሶሳ እና በመተከሠ(ጎጃáˆ) á‹áŠ–ሩ የáŠá‰ ሩትን ከᶠሺህ በላዠá‹áˆ›áˆ®á‰½áŠ• «አገራችሠአá‹á‹°áˆˆáˆá£ á‹áŒ¡Â» ተብለዠቤት ንብረታቸá‹áŠ• ተáŠáŒ¥á‰€á‹ ተባáˆáˆ¨á‹‹áˆá¢ በማባረሩ ሂደት á‹áˆµáŒ¥áˆ አቶ አሥራደ መቅጫ የተባለá‹áŠ• á‹áˆ›áˆ« አáˆá‹°á‹á£ ሰáˆá‰ ዠእና የáŠá‰±áŠ• ቆዳ ገááˆá‹ አስከሬኑን ጫካ á‹áˆµáŒ¥ ጥለá‹á‰³áˆá¢ አቶ ተሰማ ስዩáˆáŠ• በጥá‹á‰µ ደብድበዠገድለዋáˆá¢ ሌሎች á²áª ሰዎችን ሠáˆá‰°á‹ እንዳá‹áŠ–ሩ አድáˆáŒˆá‹á£ ከሞት መáˆáˆµ ቀጥቅጠዠደብድበዋቸዋáˆá¢ ወላድ ሴቶች በመንገድ ላዠእንዲወáˆá‹± በመገደዳቸዠየእንáŒá‹´ áˆáŒƒá‰¸á‹áŠ• á‹áˆ» እንዲበላዠተደáˆáŒ“áˆá¢ እትብት መá‰áˆ¨áŒ« አጥተዠበባáˆáŒ©á‰µ እንዲቆáˆáŒ¡ ተገድደዋáˆá¢
አሥራ አáˆáˆ¥á‰°áŠ›á¦ ዘረኛዠየትáŒáˆ¬-ወያኔ አገዛዠá‹áˆ›áˆ«á‹áŠ• ከáˆá‹µáˆ¨ ኢትዮጵያ ለማጥá‹á‰µ በኤች አዠቪ ቫá‹áˆ¨áˆµ የተበከለ ደሠበመáˆáŒ እየወጋ በሽታá‹áŠ• እያሰራጨ እንደሆአየአደባባዠሚስጢሠáŠá‹á¢ በዚህሠአጥአጉዞዠከá²á±á»á¹á± እስከ á²á±á»áºá± ዓሠድረስ በáŠá‰ ሩት በᲠዓመታት ጊዜ á‹áˆµáŒ¥ ብቻ የá‹áˆ›áˆ«á‹ á‰áŒ¥áˆ ከሌሎች áŠáŒˆá‹¶á‰½ በተለየ áˆáŠ”ታ በáˆáˆˆá‰µ ሚሊዮን አáˆáˆµá‰µ መቶ ሺህ እንዲቀንስ አድáˆáŒ“áˆá¢
አሥራ ስድስተኛᦠበተላላአበሽታ እና በወሊድ á‰áŒ¥áŒ¥áˆ ሰበብ የá‹áˆ›áˆ«á‹áŠ• ተወላጅᣠወንዱን የሚያኮላሽᣠሴቱን የሚያመáŠáŠ• መድኃኒት በመስጠት ከáተኛ የሆአየዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሠá‹áˆáŒ¸áˆá‰ ታáˆá¢
ከላዠከተዘረዘሩት መካከሠእኛ ባለንበት በá³á©áŠ›á‹ áŠáለ-ዘመን የተáˆá€áˆ™á‰µ እና የሚáˆá€áˆ™á‰µ በááˆá‹µ ሂደት á‹•áˆáŠá‰µ-áŠáˆ…ደት የሚጠየቅባቸዠእንኳን አá‹á‹°áˆ‰áˆá¢ በጥቅሉ ሲታዠበá‹áˆ›áˆ«á‹ áŠáŒˆá‹µ ላዠበተከታታዠየዘሠማጥá‹á‰µáŠ“ የዘሠማጽዳት ወንጀሠተáˆáŒ½áˆžá‰ ታáˆá¢ እáŠá‹šáˆ… áˆáˆ‰á£ «ወደ ኋላ እንá‹á£ ትá‹áˆá‹±áŠ• በቂሠበቀሠስሜት á‹áˆµáŒ¥ ከትተን እስከ á‹áŠ•á‰°-ዓለሙ እንዳá‹áŒˆáŠ“አአድáˆáŒˆáŠ• ኢትዮጵያን እናááˆáˆ³á‰µÂ» ብለን ካሰብንና ካመንንᣠታላላቅ áˆá‹áˆá‰¶á‰½ ማቆሠብቻ ሣá‹áˆ†áŠ• ብዙ የደሠመá‹áˆ°áˆµ የሚያስከትሉ እንደሆአማንሠኅሊና ያለዠሰዠá‹áŒˆáŠá‹˜á‰ á‹‹áˆá¢ ከዚህ አንáƒáˆ የጥá‹á‰µ መáˆá‹•áŠá‰°áŠ›á‹áŠ• የተስá‹á‹¬ ገብረአብን የáˆá‰¥ ወለድ መጽáˆá የቅዠት ተረት ተረትᣠበገሃዱ ዓለሠየተáˆáŒ¸áˆ˜ አስመስሎ «የአኖሌ እጅ» ላዠየተቆረጠጡት አስቀáˆáŒ¦ áˆá‹áˆá‰µ ማቆáˆá£ አተራማሾቹ የáˆáˆˆáŒ‰á‰µáŠ• ኢትዮጵያን የመናድ ተáˆá‹•áŠ®áŠ ቸá‹áŠ• እንዲወጡ ከማድረጠያለሠለኦሮሞ ሕá‹á‰¥ የሚሰጠዠአንዳችሠá‰áˆ³á‹Šáˆ ሆአኅሊናዊ á‹á‹á‹³ የለáˆá¢ በትáˆáˆáˆ± ተጠቃሚ የሚሆኑትሠየአናሳዎቹ የሻዕቢያ እና የትáŒáˆ¬-ወያኔ ቡድኖች እና ተከታዮቻቸዠብቻ ናቸá‹á¢ ለá³á« ዓመታት በሥáˆáŒ£áŠ• ኮáˆá‰» ተáˆáŠ“ጥጠዠለመቆየት የቻሉትáˆá£ በእáŠá‹šáˆ… áˆáˆˆá‰µ ታላላቅ áŠáŒˆá‹¶á‰½ መካከሠባሠራጩት የጠላትáŠá‰µ á•áˆ®á“ጋንዳᣠሆድና ጀáˆá‰£ ሆáŠá‹ እንዲተያዩ በማድረጋቸዠእንደሆአáŒáˆá… áŠá‹á¢
ኢትዮጵያዊáŠá‰µáŠ•á£ ብሔራዊ አንድáŠá‰µáŠ• እና የአገራችንን ኅáˆá‹áŠ“ ማስጠበቅ የሚቻለዠለሥáˆáŒ£áŠ• እና ማዕከላዊ አስተዳድáˆáŠ• ለመመሥረት ሲባሠየተደረጉትን áŒá‰¥áŒá‰¦á‰½ እና áŒáŒá‰¶á‰½á£ አáˆáŽ አáˆáŽáˆ ጦáˆáŠá‰¶á‰½ ያስከተሉትን ጥá‹á‰µá£ የተወሰኑ áŠáŒˆá‹µ አባሎች ብቻ እንዳደረጉት በመá‰áŒ áˆá£ አáˆáŽ ተáˆáŽáˆ የዚያን áŠáŒˆá‹µ አባሎች በጅáˆáˆ‹ ለመበቀሠበመáŠáˆ£á‰µ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ á‹áˆ¾á‰½ በአጥንት á‹áŒ£áˆ‹áˆ‰á¤ ጅብ ሲመጣባቸዠáŒáŠ• ጠባቸá‹áŠ• ትተዠበጅቡ ላዠያብራሉᢠየእስከዛሬዎቹ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• አባቶቻችን እና እናቶቻችንሠሲያደáˆáŒ‰ የኖሩት á‹áˆ…ንኑ áŠá‰ áˆá¢ ኢትዮጵያ ከራሷ አáˆá‹ የአáሪቃ መመኪያ እስከመሆን የዘለቀችá‹áˆ አባቶቻችን «የዘመድ ጥáˆá£ የሥጋ ትáˆÂ» ብለዠበየáŒáˆ የደረሰባቸá‹áŠ• በደሠበሠáŠá‹‹ ኢትዮጵያ ኅáˆá‹áŠ“ ለድáˆá‹µáˆ የማያቀáˆá‰¡ በመሆናቸዠáŠá‰ áˆá¢
በአገራችን ብሔራዊ አንድáŠá‰µ áŒáŠ•á‰£á‰³ ወቅት «ተከሰተዠáŠá‰ áˆÂ» የሚባሉ ችáŒáˆ®á‰½ áˆáˆ‰á£ በአድራጊ áŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½ እና በአደራረጠáˆáŠ”ታ እንዲáˆáˆ በቦታ እና በጊዜ ከመለያየት á‹áŒªá£ በየትኛá‹áˆ አገሠየተከሰቱና áˆáˆ‰áˆ አገሮች ያለá‰á‰£á‰¸á‹ የኅብረተሰብ ዕድገት á‹áŒ¤á‰¶á‰½ ናቸá‹á¢ በዚያን ጊዜ ሠአመሬትና የáˆáˆ‹áŒ ቆራáŒáŠá‰µ ሥáˆáŒ£áŠ• ከመáˆáˆˆáŒ አኳያ አንዱ áŠáŒˆá‹µ ሌላá‹áŠ• áˆáŒ½áˆž ለማጥá‹á‰µ የቃጣበት ወቅት የለáˆá¢ እንዲያá‹áˆ የጦáˆáŠá‰¶á‰¹ ባህáˆá‹á£ «የተገዛᣠአáˆáŒˆá‹›áˆÂ» áŒá‰¥áŒá‰¥ መገለጫ ስለáŠá‰ áˆá£ በተመሣሣዠየáŠáŒˆá‹µ አባሎች መካከሠየáŠá‰ ረዠየእáˆáˆµ በእáˆáˆµ áŒáŒá‰µ የበዛ áŠá‰ áˆá¢ በዚህ ረገድ በእኛ አገሠዋáŠáŠžá‰¹ ተá‹áˆ‹áˆšá‹Žá‰½ «ከዘá‹á‹µ እንወለዳለን» በሚሉት የመሣáንት ወገኖች መካከሠስለáŠá‰ áˆá£ ጦáˆáŠá‰± ከáŠáŒˆá‹µ ወáˆá‹¶ በወንድማማቾች መካከሠየተካሄደ áŠá‰ áˆá¢ á‹áˆ…ሠበመሆኑ በአገራችን የáŒáˆ«á‹ አመለካከት በትá‹áˆá‹± መáˆáˆ እስከተዘራበት እስከ á²á±á»á·á‹Žá‰¹ ድረስ አንድሠáŠáŒˆá‹µ ሌላá‹áŠ• áŠáŒˆá‹µ በጠላትáŠá‰µ áˆáˆáŒ†á‰µ አያá‹á‰…ሠáŠá‰ áˆá¢ የ«አኖሌ የጡት ቆረጣ» ታሪáŠáˆ የዚሠየáŒáˆ«-ዘመሙ ትá‹áˆá‹µ የáˆáŒ ራ ታሪአá‹áŒ¤á‰µ áŠá‹á¢ የáŒáˆ«á‹ አመለካከት ለእኛ አገሠቀáˆá‰¶ ለበቀለበትሠአገሠየማá‹áŒ ቅሠሆኖᣠተወáŒá‹ž ከተወገደ ከ᳠ዓመታት በላዠተቆጥረዋáˆá¢ ስለሆáŠáˆá£ ኢትዮጵያን የሚያጠá‹á£ ሕá‹á‰¡áŠ• ለመተሣሠብ እና ለአንድáŠá‰µ ሳá‹áˆ†áŠ• ለቂáˆáŠ“ ለá‰áˆáˆ¾ የሚያáŠáˆ£áˆ£ áˆá‰¥ ወለድ ድáˆáˆ°á‰µáŠ• በታሪአስሠማስቀመጥᣠአáˆáŽ ተáˆáŽáˆ áˆá‹áˆá‰µ መገንባትᣠከጥቅሙ á‹áˆá‰… ዘለቄታዊ ጉዳቱ እንደሚያመá‹áŠ• በስማቸዠለሚáŠáŒˆá‹µá‰£á‰¸á‹ የኦሮሞ ተወላጆች áŒáˆá… ሊሆንላቸዠá‹áŒˆá‰£áˆá¢ የኦሮሞ አባቶችሠበስማቸዠየሌላቸá‹áŠ• ጠላት የሚገዛላቸá‹áŠ• á‹áˆ…ን áˆá‹áˆá‰µ እንዲያወáŒá‹™ á‹áˆˆáˆ˜áŠ“ሉá¢
á‹áˆ… ካáˆáˆ†áŠ áŒáŠ• የá‹áˆ›áˆ« ተወላጅ áˆáˆ‰ እንዳለá‰á‰µ ዘመናት «ለጋራ ጥቅáˆÂ» እያለ «ሆድ á‹áጀá‹Â» ብሎ በá‹áˆá‰³ አá‹á‰€áˆ˜áŒ¥áˆá¢ እስከዛሬ ድረስ የá‹áˆ›áˆ«á‹ ወላጆች በኢትዮጵያዊáŠá‰µ ጥላ ሥሠአብሮ ለመኖሠሲባሠለáˆáŒ†á‰»á‰¸á‹ ሲያስጠኑ የኖሩትᣠየታሪካችንን ደጠደጉን áŠáሠእንጂᣠáŠá‰ áŠá‰á‹áŠ• አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ሆኖሠá‹áˆ›áˆ«á‹áŠ• የሚያጥላሉ «የቡáˆá‰ƒ á‹áˆá‰³Â» á‹“á‹áŠá‰µ ጽሑáŽá‰½ እና የአኖሌ áˆá‹áˆá‰µáŠ• á‹“á‹áŠá‰µ ቋሚ ሥራዎችን ማስá‹á‹á‰µá£ ለዘመናት ሣá‹áŒˆáˆˆá… የኖረá‹áŠ• á‹•á‹áŠá‰°áŠ› የኦሮሞዎችን ማንáŠá‰µ áŒáˆáŒ¥áˆáŒ¥ አድáˆáŒŽ እንዲያስተáˆáˆ á‹áŒˆá‹á‹áˆ‰á¢ ስለዚህ የአኖሌ áˆá‹áˆá‰µ መቆሠእንደ ሶባስቶá–ሠመድá ወደ ኋላ ተተኩሶ ተኳሹን የሚያጠዠከመሆን ያለሠá‹á‹á‹³ አá‹áŠ–ረá‹áˆá¦ «ደባ ራሱንᣠስለት ድጉሡን» ወá‹áˆ በሌላ áŠ áŒˆáˆ‹áˆˆá… Â«áŠ áˆ£ ጎáˆáŒ“ሪ ዘንዶ ያወጣáˆá£ የሰዠáˆáˆ‹áŒŠ የራሱን ያጣáˆÂ» áŠá‹áŠ“!
á‹áˆ›áˆ«áŠ• ከáˆá…ሞ ጥá‹á‰µ እንታደáŒ!
áˆáˆˆáŒˆ አሥራት የትá‹áˆá‹³á‰½áŠ• ቃሠኪዳን áŠá‹!
ኢትዮጵያ ለዘለዓለሠትኑáˆ!
Average Rating