ኢትዮጵያዊዠቱጃሠለለá‹áŒ¥ ብለዠበኮንትራት ታáŠáˆ² በመሄድ ላዠናቸá‹á¢ እሳቸá‹áŠ• የጫáŠá‹ ታáŠáˆ² መስቀሠአደባባዠላዠሲደáˆáˆµ በድንገት ቀጥ ብሎ ቆመᢠሾáŒáˆ© ተደናጋጠᢠመኪናá‹áŠ• እንደገና ለማስንሳት ብዙ ሞከረᢠከብዙ ሙከራ በኋላ ጥረቱ ስላáˆá‰°áˆ³áŠ«áˆˆá‰µ ቱጃሩን ለትብብሠጠየቃቸá‹á¢ እንዲህ ሲáˆá¢  “ወጣ ብለዠá‹áŒá‰á¢” ቱጃሩ በመገረሠሾáŒáˆ©áŠ• አዩትᢠ “á‹áŒá‹™” ማለትህ áŠá‹ ሲሉሠመለሱለትᢠእኚህ ሰዠመኪናá‹áŠ• ከመáŒá‹á‰µ á‹áˆá‰… አዲስ መኪና መáŒá‹›á‰µ á‹á‰€áˆ‹á‰¸á‹‹áˆá¢Â የቤቶች ድራማ ላዠእከ ደከ አስሠጊዜ “እኔን áŠá‹?” የሚለዠወዶ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ማመን የሚቸáŒáˆ©áŠ•áŠ• áŠáŒˆáˆ®á‰½ ማጣራት ስንáˆáˆáŒ እንደጋáŒáˆ›áˆˆáŠ•á¢
         በዚያን ሰሞን በኦቦ ሌንጮ ለታ የወጣዠዜና ብዙዎችን አስገáˆáˆŸáˆá¢
         “ሃገሠቤት ገብተን በመታገሠአዲስ ታሪአእንሰራለንᢔ የሚሠáŠá‰ ሠየዜና እወጃዠáˆá‹•áˆµá¢ á‹áˆ…ን áˆá‹•áˆµ እንዳየሠአá‹áŠ”ን በደንብ ጠረጠጠረጠአደረáŒáŠ©áŠ“ እንደገና አáŠá‰ ብኩትá¢Â      Â
         “ታሪአእንሰራለን” የሚለዠሃረጠበስህተት የሰáˆáˆ¨ áŠá‰ ሠየመሰለáŠá¢Â ሌንጮ ለማለት የáˆáˆˆáŒ‰á‰µ “ታሪአእናáŠá‰£áˆˆáŠ•” á‹áˆ†áŠ“ሠበሚሠጥáˆáŒ£áˆ¬ ደጋáŒáˆœ ያየáˆá‰µá¢Â á‹«áŠá‰ ብኩት áŠáŒˆáˆ ትáŠáŠáˆ áŠá‹á¢ á‹áˆ…ንኑ ቃሠከራሳቸዠአንደበትሠሠማáˆá¢Â በስህተት የሰáˆáˆ¨ ዜና አáˆáŠá‰ ረáˆá¢Â ታሪáŠáŠ• ማንበቡሠሆአመስራቱ ቀáˆá‰¶ “ሃገሠቤት ገብተን አዲስ ታሪአእንጽá‹áˆˆáŠ•á¢” የሚሠቢሆን እንኳን áŒáˆá‰³á‹áŠ• á‹á‰€áŠ•áˆ°á‹ áŠá‰ áˆá¢Â
         በáትህ ሳá‹áˆ†áŠ• á‹áˆá‰áŠ•áˆ በአዋጅ በáˆá‰µá‰°á‹³á‹°áˆ ኢትዮጵያᤠእጅና እáŒáˆ«á‰¸á‹áŠ• ብቻ á‹á‹˜á‹ በመáŒá‰£á‰µ ታሪአመስራት የሚችሉ ከሆአበáˆá‰µáˆƒá‰µ አáˆá‹«áˆ በመለኮታዊ ሃá‹áˆ ብቻ መሆን አለበትᢠሌንጮ ሃገሠቤት ገብተዠሰላማዊ ትáŒáˆ ለማድረጠመወሰናቸዠላዠáˆáŠ•áˆ ችáŒáˆ የለብáŠáˆá¢ የዚህ á‹áˆ³áŠ” ትáŠáŠáˆˆáŠáŠá‰µ የሚዳኘዠአስቀድመዠበሚተቹ እና በሚተáŠá‰¥á‹© የá–ለቲካ áŠá‰¥á‹«á‰µ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ááˆá‹µ የሚሰጠዠሂደቱ በተáŒá‰£áˆ ሲáˆá‰°áŠ• ብቻ á‹áˆ†áŠ“áˆá¢ á‹áˆ…ን ለማየት á‹°áŒáˆž ብዙሠሩቅ አá‹áˆ†áŠ•áˆá¢Â በጎረበጠየá–ለቲካ መንገድ ላዠጉዞ ለማድረጠወደ ሃገሠቤት ለመáŒá‰£á‰µ መወሰናቸዠáŒáŠ• አስመራ ላá‹á¤ በሻእቢያ ከታገቱት የኦáŠáŒ መሪዎች የተሻለ á‹áˆ³áŠ” á‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢Â ታሪአለመስራት አስመራ የመሸጉት እአዳá‹á‹µ ኢብሳ ታሪአሆáŠá‹ ቀáˆá‰°á‹‹áˆá¢
          ችáŒáˆ© ያለዠ“ታሪአእንሰራለን” ማለቱ ላዠáŠá‹á¢ እንደዚህ አá‹áŠá‰µ የá–ለቲካ ትáŒáˆ á‹áˆ³áŠ” ላዠመድረስ ቀላሠáŠáŒˆáˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ከመቅጽበት የመጣዠá‹áˆ… á‹áˆ³áŠ” áˆáŠ እንደ ኦሎáˆá’አá‹á‹µá‹µáˆ á‹áŒáŒ…ቱን እንዳጠናቀቀ አትሌት á‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢ አትሌቲáŠáˆµáˆ ቢሆን የአካሠብቃትና በቂ á‹áŒáŒ…ትን á‹áŒ á‹á‰ƒáˆá¢Â á–ለቲካ á‹°áŒáˆž ዘዠብለዠገብተዠታሪአየሚሰሩበት በኦሎáˆá’አየá‹á‹µá‹µáˆ መድረአአá‹á‹°áˆˆáˆá¢ እአሌንጮ እየáŠáŒˆáˆ©áŠ• ያሉት አዲስ አበባ ገብተዠበባላገሩ አá‹á‹°áˆ ላዠለመወዳደሠአá‹á‹°áˆˆáˆá¢ በባላገሩ የጫወታ ደንብ ጥሩ ስራ የሰራáˆá¤ አስቀያሚ ስራ የሰራሠá‹áˆ¸áˆˆáˆ›áˆá¢ ሌንጮ ታሪአእንሰራለን የሚሉት “ስáˆáŒ£áŠ• ወá‹áŠ•áˆ ሞት!” የሚሠመáˆáŠáˆ አንáŒá‰¦ እስካáንጫዠየታጠቀ ሃá‹áˆáŠ• በመጋáˆáŒ¥ áŠá‹á¢
         ታሪáŠáŠ• ለመስራት ብቃት ያላቸዠድáˆáŒ…ቶች በኢትዮጵያ የá–ለቲካ መድረአጠáተዠአያá‹á‰áˆá¢ ከኦሮሞ ድáˆáŒ…ቶችሠቢሆን እአኦቦ ቡáˆá‰» ደመቅሳ እና á•/ሠመረራ ጉዲና አሉá¢Â የኦሮሞን ህá‹á‰¥ አደራጅተዠበáˆáˆáŒ«áˆá£ በá“áˆáˆ‹áˆ›áˆá£ በሰáˆááˆá£ በእáˆáŒáˆ›áŠ•áˆá£ በጸሎትና áˆáˆáŒƒáˆá£Â በወረቀትሠ… ብዙ ተጉዘዋáˆá¢ የእáŠá‹šáˆ… ድáˆáŒ…ቶች አባላት እንደጥጃ እየተለቀሙ እስሠቤቱን ከማጨናáŠá‰ƒá‰¸á‹ በቀሠታሪአሲሰሩ አላየንáˆá¢ አንድ እáˆáˆáŒƒ ወደáŠá‰µá¤ አስሠእáˆáˆáŒƒ ወደኋላ እየተጓዙ ሄደዅሄደዠበመጨረሻ ራሳቸá‹áˆ ታሪአከመሆን አላለá‰áˆá¢ á‹áˆ… ለአቶ ሌንጮ ለታ እንáŒá‹³ áŠáŒˆáˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ አቶ ሌንጮ በኢትዮጵያ የá–ለቲካ መድረአበከባድ ሚዛን ደረጃ የሚመደቡ ናቸá‹á¢
         በዛሬá‹á‰± ኢትዮጵያ በá–ለቲካ ታáŒáˆŽ ታሪአከመስራት á‹áˆá‰… áŠá‹µáŒ… ቆáሮ ታሪአመስራት እንደሚቀሠለሌንጮሠአዲስ áŠáŒˆáˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ እáˆáŒáŒ¥ áŠá‹á¢Â የታሪአትáˆáŒ‰áˆ አሰጣጣችን ላዠእንለያዠá‹áˆ†áŠ“áˆá¢ የገዥዠá“áˆá‰² የታሪአትáˆáŒ‰áˆáˆ ከáˆáˆ›á‰µ ጋሠá‹á‹«á‹«á‹›áˆá¢ በዘመናችን ብዙ ታሪኮችን እየሰማን áŠá‹á¢ áˆáˆ›á‰³á‹Š አስተሳሰብ ያለዠሰዠáˆáˆ‰ ዛሬ ታሪአሰሪ á‹á‰£áˆ‹áˆá¢ ታሪአሰáˆá‰°á‹ የሚሸለሙ የáˆáˆ›á‰µ አáˆá‰ ኞችን በቴሌá‰á‹¥áŠ• እናያለንá¢Â በአáŠáˆµá‰°áŠ›áŠ“ ጥቃቅን እየተደራጠየኮብáˆ-ስቶን ድንጋá‹áŠ• እያናገሩ ያሉ ወጣት áˆáˆáˆ«áŠ•áˆ በታሪአመá‹áŒˆá‰¥ ላዠእየሰáˆáˆ© á‹áŒˆáŠ›áˆá¢
         ኦቦ ሌንጮ ታሪአየሚሉን እንዲህ አá‹áŠá‰±áŠ• ድራማ እንደማá‹áˆ†áŠ• እáˆáŒáŒ ኞች አá‹á‹°áˆˆáŠ•áˆá¢Â እáŠáˆ… የá–ለቲካ መሪ ታሪአመስራት ከáŠá‰ ረባቸዠáŒá‹œá‹ አáˆáŠ• አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ በሽáŒáŒáˆ© ዘመን 20 ሺህ ጦሠእና 20 መቀመጫ á‹á‹˜á‹ በáŠá‰ ሩበት ጊዜ ለዚህ እድሉ áŠá‰ ራቸá‹á¢ ያንን እድሠá‹á‹˜á‹ ታሪአከመስራት á‹áˆá‰… ድáˆáŒ…ታቸዠጥá‰áˆ áŠáŒ¥á‰¥ ጥሎ áŠá‰ ሠያለáˆá‹á¢Â አቶ ሌንጮ ታሪአመስራት ከáŠá‰ ረባቸዠበሽáŒáŒáˆ© መንáŒáˆµá‰µ የኢትዮጵያ መሪ ሆáŠá‹ በተመረጡ áŒá‹œ áŠá‰ áˆá¢ በወቅቱ áˆáŠ• áŠá‰ ሠያሉት? “በዚህ ላዠአáˆá‰°á‹˜áŒ‹áŒ€áˆá‰ ትáˆá¢” ሲሉ የእድሉን በሠራሳቸዠዘጉትᢠበáˆáŒáŒ¥ ያን ጊዜ ከኦሮሚያ የመገንጠሠአዙሪት á‹áˆµáŒ¥ አáˆá‹ˆáŒ¡áˆ áŠá‰ áˆá¢ ትáˆá‰… ህá‹á‰¥áŠ• á‹á‹˜áŠ“ሠእያሉᤠየመገንጠሠጥያቄን ሲያáŠáˆ± በአለሠላዠየመጀመሪያዎቹ ብቻ አá‹á‹°áˆ‰áˆá¢ የኦሮሞን ህá‹á‰¥ በá–ለቲካ አናሳ ማድረጋቸዠየታያቸá‹áˆ ከ40 አመታት በኋላ መሆኑ áŠá‹á¢Â በዚያን ወቅት ኢትዮጵያን መáˆáˆ«á‰µ እንችላለን ለማለት በራስ መተማመን አáˆáŠá‰ ራቸá‹áˆá¢  አንድ ሰዠአንድ ድáˆáŒ½ በሚሠመáˆáˆ… áˆáˆáŒ« አድáˆáŒˆá‹ ከመጓዠá‹áˆá‰…ᤠእንደ አናሳ ጎሳ “መገንጠሠአለብን” የሚሠያታሪአስህተት á‹áˆµáŒ¥ áŠá‰ ሩá¢
         ከኦሮሞ áŠáŒ» አá‹áŒ áŒáŠ•á‰£áˆ ወጥተዠየኦሮሞ ዲሞáŠáˆ«á‰²áŠ áŒáŠ•á‰£áˆáŠ• መመስረታቸዠከታሪአተወቃáŒáˆ½áŠá‰µ ሊያድናቸዠá‹á‰½áˆ‹áˆ ᢠá‹áˆ…ንን በማድረጋቸዠየሰማá‹áŠ“ የáˆá‹µáˆáŠ• ያህሠáˆá‰† የáŠá‰ ረá‹áŠ• የá–ለቲካ መስመሠሊያጠበዠእንደሚችሠáŒáˆáŒ½ áŠá‹á¢ ዛሬ የመገንጠáˆáŠ• ጥያቄá‹áŠ• á‹á‹µá‰… አድáˆáŒˆá‹ ለዲሞáŠáˆ«áˆ²áŠ“ ለáትህ መታገሠመáˆáˆ¨áŒ£á‰¸á‹ ታሪአሰሪ ሊያደáˆáŒ‹á‰¸á‹ አá‹á‰½áˆáˆá¢ á‹áˆ… ሊሆን የሚችለዠለá‹áŒ¥ አáˆáŒ¥á‰°á‹ áትሃዊ ስáˆá‹“ት ማስáˆáŠ• ሲችሉ ብቻ áŠá‹á¢
         ሌንጮ ለታ አዲስ አበባ በመáŒá‰£á‰µ ታሪአእሰራለሠሲሉ á‹áˆ… የመጀመáˆá‹«á‰¸á‹áˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ እ.ኤ.አ. 1993 የስራ ባáˆá‹°áˆ¨á‰£á‰¸á‹áŠ• ከከáˆá‰¸áˆŒ ለማስáˆá‰³á‰µ አዲስ አበባ ዘዠብለዠገብተዠáŠá‰ áˆá¢ እáŠáˆ… ሰዠሲገቡ ቦሌ ላዠáˆá‹© አቀባበሠተደረገላቸá‹á¢ በብረት ተጠáረá‹áˆ ከáˆá‰½áˆŒ ተወረወሩᢠበወቅቱ አዲስ አበባ ላዠተካሂዶ በáŠá‰ ረዠየáŒá‹®áŠ‘ የሰላሠእና እáˆá‰… ጉባዔ ላዠለመሳተá ሲገቡ የታሰሩ áˆáŠ¡áŠ«áŠ•áŠ• እዚያዠተቀላቀሉá¢Â
         ሌንጮ በዚያ ሰዓት ታሪአá‹áˆ°áˆ«áˆ‰ ብለን ጠብቀን áŠá‰ áˆá¢ áŒáŠ• á‹á‰…áˆá‰³ ጠá‹á‰€á‹ ከእስሠለመá‹áŒ£á‰µ አንድ ሳáˆáŠ•á‰µáˆ አáˆáˆáŒ€á‰£á‰¸á‹áˆá¢Â በወቅቱ ከአቶ ሌንጮ ለታ ጋሠረጅሠቃለ-መጠá‹á‰… አድáˆáŒŒ á‹áˆ…ንን ታሪአበማሳትመዠጋዜጣ ላዠለህá‹á‰¥ á‹á‹ አድáˆáŒŒá‹‹áˆˆáˆá¢ እáˆáŒáŒ¥ áŠá‹á¢ የሌንጮ ለታ á–ለቲካ እá‹á‰€á‰µ የሚደáŠá‰… áŠá‹á¢ በá–ለቲካ ብስለታቸá‹áŠ“ ትንተናቸዠከማደንቃቸዠየá–ለቲካ ሰዎች አንዱ ናቸá‹á¢Â á–ለቲካ ማወቅ እና ህá‹á‰¥áŠ• መáˆáˆ«á‰µ áŒáŠ• በጣሠየተለያዩ áŠáŒˆáˆ®á‰½ ናቸá‹á¢ ብዙá‹áŠ• áŒá‹œ የሰዎችን የá–ለቲካ ብቃት የáˆáŠ•áˆˆáŠ«á‹ በንáŒáŒáˆ ችሎታዠብቻ áŠá‹á¢ ጥሩ የá–ለቲካ መሪ አስተዋá‹áˆ መሆን አለበትᢠየመሪ አስተዋዠአለመሆን á‹°áŒáˆž ችáŒáˆ የመáታት ብቃታ ማጣቱን áŠá‹ የሚያሳየንᢠ ኦáŠáŒ ከ40 አመታት በላዠበትáŒáˆ ላዠእንደሆአá‹áŠáŒˆáˆ¨áŠ• እንጂ ድáˆáŒ…ቱ ድሠአድáˆáŒŽ አá‹á‰°áŠ• አናá‹á‰…áˆá¢ የሽáŒáŒáˆ©áŠ• መንáŒáˆµá‰µ ላá‹áˆ ቢሆን የተገኘዠበድሠአድራጊáŠá‰µ ሳá‹áˆ†áŠ• ከህወሃት እና ከሻእቢያ ጥሪ ተደáˆáŒŽáˆˆá‰µ áŠá‰ áˆá¢Â
         በአáˆáŠ‘ የአዲስ አበባ ጉዞ ሌንጮ እንደቀድሞዠáˆá‹© አቀባበሠላá‹áŒˆáŒ¥áˆ›á‰¸á‹ á‹á‰½áˆ‹áˆá¢ በእáˆáŒáŒ áŠáŠá‰µ ለመናገሠከጉዞዠበáŠá‰µ አንዳች ቅድመ áˆáŠ”ታዎች ወá‹áŠ•áˆ ስáˆáˆáŠá‰¶á‰½ á‹áŠ–ራሉᢠ á‹áˆ… ካáˆáˆ†áŠ áŒáŠ• እáŠáˆ…ን ሰዠበቀዠመስመሠላዠማስቆሠወá‹áŠ•áˆ á‹°áŒáˆž ማኖ ማስáŠáŠ«á‰± አá‹á‰€áˆ¬ áŠá‹á¢ እሳቸá‹áŠ• ቀዠመስመሠላዠለማቆስሠበጣሠቀላሠáŠá‹á¢ የበደኖá‹á£ የዋተሩና የአáˆá‰£áŒ‰áŒ‰ á‹á‹áˆŽá‰½ እየተመዘዙ ማá‹áŒ£á‰µ ብቻ á‹á‰ ቃáˆá¢ አáˆá‹«áˆ ቦሌ ላዠእአዋáˆá‰³ ብቅ ብለዠበካሜራ á‹á‰€á‰ áˆá‰¸á‹‹áˆá¢ áˆáˆ›á‰±áŠ• እንዲያደንበá‹áŒ የቃሉᢠበእስሠያሉ ወገኖችና “ሽብáˆá‰°áŠžá‰½”ን ማá‹áŒˆá‹›á‰¸á‹áˆ የáŒá‹µ áŠá‹á¢ በዚህ መስመሠላዠከሄዱ  “አባ ጸበሠá‹áˆáŒ©áŠ•” ብለዠእንደገቡት እንደአስሠአá‹áŒ ሬ ተዋáˆá‹°á‹ á‹áˆ˜áˆˆáˆ±áŠ“ የá–ለቲካ ሞትን ዳáŒáˆ á‹á‰€áˆáˆ·á‰³áˆá¢
          ለእንደዚህ አá‹áŠá‰± “áˆáˆ›á‰³á‹Š” የተቃá‹áˆž አስተሳሰብ ሳá‹áŒˆá‹™ ታሪአመስራት ከተቻለ áŒáŠ• ተአáˆáˆ á‹áˆ†áŠ“áˆá¢  ለማንኛá‹áˆ መáˆáŠ«áˆ ጉዞ…
Average Rating