(áŠáሠáˆáˆˆá‰µ)
ከያሬድ ኃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ
ብራስáˆáˆµá£ ቤáˆáŒ‚የáˆ
መጋቢት 11 ቀን 2006
የተባበሩት መንáŒáˆ¥á‰³á‰µ በ1948 á‹“.áˆ. ባወጣዠየሰብአዊ መብቶች ዓለሠአቀá መáŒáˆˆáŒ« አንቀጽ 2 ላዠእያንዳንዱ ሰዠበዘáˆá£ በቀለáˆá£ በቋንቋᣠበሃá‹áˆ›áŠ–ትᣠበá–ለቲካ ወá‹áˆ በሌላ አስተያየትᣠበኅብረተሰብ áˆáŠ•áŒá£ በሃብትᣠበትá‹áˆá‹µá£ ወá‹áˆ በሌላ አቋሠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ áˆáŠ•áˆ á‹“á‹áŠ•áŠá‰µ áˆá‹©áŠá‰µ ሳá‹á‹°áˆ¨áŒá‰ ት በመáŒáˆˆáŒ«á‹ ላዠበተጠቀሱት መብቶችና áŠáƒáŠá‰¶á‰½ በእኩሠየመጠቀሠመብት እንዳለዠየደáŠáŒáŒ‹áˆá¢ á‹áˆ…ንን ድንጋጌሠመáŠáˆ» በማድረጠዘረáŠáŠá‰µáŠ•áŠ“ ሌሎች ከሰብአዊ መብቶችና áŠáƒáŠá‰¶á‰½ ጋሠየሚቃረኑ የአድáˆá‹Ž ተáŒá‰£áˆ«á‰µáŠ• ለማስቀረት በሚሠበአለሠአቀá ደረጃ በáˆáŠ«á‰³ ስáˆáˆáŠá‰¶á‰½áŠ“ መáŒáˆˆá‹‹á‹Žá‰½ በተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ አባሠአገራት ጸድቀዠወጥተዋáˆá¢
ከእáŠá‹šáˆ…ሠመካከሠበተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ ጸድቆ የወጣá‹áŠ“ ከጃንዋሪ 04 ቀን 1969 á‹“.áˆ. ጀáˆáˆ® ሥራ ላዠየዋለዠ“ማንኛá‹áŠ•áˆ á‹“á‹áŠá‰µ የዘሠአድáˆá‹Ž ለማስወገድ የተደረገ ዓለሠአቀá ስáˆáˆáŠá‰µâ€ በሚሠየሚታወቀዠሰንድ በመáŒá‰¢á‹«á‹ ላዠስáˆáˆáŠá‰± ያስáˆáˆˆáˆá‰ ትን አላማ á‹áŒˆáˆáŒ»áˆá¢ á‹áŠ½á‹áˆá¤ በዘሠáˆá‹©áŠá‰µ ላዠየተመሠረተ የበላá‹áŠá‰µ ááˆáˆµáና ሳá‹áŠ•áˆ³á‹Š እá‹áŠá‰µáŠá‰µ የሌለá‹á£ ከሥአáˆáŒá‰£áˆ አንጻሠየሚወገá‹á£ ከማኅበራዊ ኑሮ አንáƒáˆ áትሕ የጎደለá‹áŠ“ ትáŠáŠáˆ á‹«áˆáˆ†áŠáŠ“ አደገኛ አስተሳሰብ መሆኑንᤠእንዲáˆáˆ በንድሠሃሳብ ደረጃሠሆን በተáŒá‰£áˆ የትሠቦታ ለአድáˆá‹Š የዘሠáˆá‹©áŠá‰µ መኖሠበቂ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ የሌለ መሆኑን á‹áŒˆáˆáŒ»áˆá¢ አáŠáˆŽáˆá¤ በሰዠáˆáŒ†á‰½ መካከሠበዘራቸá‹á£ በቀለማቸá‹á£ ወá‹áˆ በጎሣቸዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ የሚደረጠመድሎ በሕá‹á‰¦á‰½ መካከሠወዳጅáŠá‰µ የተሞላበትን ሰላማዊ áŒáŠ•áŠ™áŠá‰µ ለመáጠሠእንቅá‹á‰µ የሚሆን የሕá‹á‰¦á‰½áŠ• ሰላáˆáŠ“ ደኅንáŠá‰µá£ በአንድ መንáŒáˆ¥á‰µ ሥሠአብረዠበመáˆáŠ«áˆ áˆáŠ”ታ ተስማáˆá‰°á‹ የሚኖሩትንሠሰዎች ሕá‹á‹ˆá‰µ የሚያናá‹áŒ¥ መሆኑን á‹áŒˆáˆáŒ»áˆá¢
በአለሠታሪአጎáˆá‰°á‹ የሚጠቀሱት የዘሠማጥá‹á‰µ እና የዘሠማጥራት ወንጀሎች አብዛኛዎቹ መንሰዔዎቻቸዠየጎሣ እና ዘáˆáŠ• መáŠáˆ» ያደረጉ áŒáŒá‰¶á‰½ ናቸá‹á¢ በ1915 አንድ ሚሊዮን አáˆáˆ˜áŠ“ዊያን በቱáˆáŠ®á‰½ የáŒáŠ«áŠ” እáˆáˆáŒƒ ያለá‰á‰ ትን áŠáˆµá‰°á‰µá£ በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ የá–ሊሽ ጠዎች በሂትለሠየተጨáˆáŒ¨á‰á‰ ትንᣠ2 ሚሊዮን ካáˆá‰¦á‹³á‹Šá‹«áŠ• ኮሚኒስት በáŠá‰ ረá‹áŠ“ Khmer Rouge ተብሎ በሚጠራዠየአማႠቡድን የተገደሉበትንᣠበመቶ ሺህ የሚጠጉ የኢራቅ ኩáˆá‹¶á‰½ ከ1987-1988 á‹“.áˆ. በቀድሞዠመሪ ሳዳሠáˆáˆ´áŠ• የተጨáˆáŒ¨á‰á‰ ትንᣠከ8 መቶ ሺ በላዠየሰዠህá‹á‹ˆá‰µ የጥá‹á‰ ት የ1994ቱ የሩዋንዳዠየዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሠ(Genocide) እና ከ1992 እስከ 1995 ባለዠጊዜ á‹áˆµáŒ¥ በዩጎá‹áˆ‹á‰ªá‹« ሰáˆá‰¦á‰½ በሰáŠá‹˜áˆ©á‰µ ጥቃት ከ2 መቶ ሺ በላዠቦስኒዎች ያላá‰á‰ ትን የዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሎች áˆáŠ•áˆ˜áˆˆáŠ¨á‰µ እንችላለንᢠእáŠá‹šáˆ… እና ሌሎች á‹«áˆáŒ ቀስኳቸá‹áŠ• áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• በሰዠዘሠላዠቀላሠየማá‹á‰£áˆ እáˆá‰‚ቶችን ያስከተሉ áŠáˆµá‰°á‰¶á‰½áŠ• ብንመረáˆáˆ የአለሠአቀá ማኅበረሰቡን ባህሪᣠለጎሣ áŒáŒá‰¶á‰½ የተሰጠá‹áŠ• የትኩረት መጠንᣠየአለሠአቀá‰áŠ• á–ለቲካ አቅጣጫና ባህሪá‹á¤ እንዲáˆáˆ በእንዲህ ያሉ áŒáŒá‰¶á‰½ ዙሪያ አá‹áŠ•á‰³á‹Š እና አሉታዊ ገጽታá‹áŠ• ለመረዳት ያስችሉናáˆá¢
በእዚህ ዘáˆá ዙሪያ ከáተኛ ጥናትና áˆáˆáˆáˆ ያካሄዱት እና ከላዠበተጠቀሱት የዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሎች ላá‹áˆ ጥáˆá‰… áˆáˆáˆáˆ በማድረጠ“A Problem from Hell†America and the Age of Genocide የሚሠመጽáˆá ያሳታሙትᤠበHarvard’s John F. Kennedy School of Government የሰብአዊ መብቶችና የአሜሪካን የá‹áŒ ጉዳዠá–ሊሲ መáˆáˆ…áˆá‰µ የáŠá‰ ሩትና (እንዲህ ያለ መጽáˆá ከጻበበኋላ áˆáŠ• áŠáŠá‰·á‰¸á‹ እንደሆአáŒáˆ« ቢገባáŠáˆ) በቅáˆá‰¡ በኦባማ አስተዳደሠበተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ የዩናá‹á‰µá‹µ ስቴተ አáˆá‰£áˆ³á‹°áˆ ተደáˆáŒˆá‹ የተሾሙት Prof. Samantha Power ከእáŠá‹šáˆ… እáˆá‰‚ቶች ጀáˆá‰£ ያለá‹áŠ• የአለሠአቀá‰áŠ•á¤ በተለá‹áˆ የአሜሪካን መንáŒáˆµá‰µáŠ• አወንታዊ ሚና በáˆáŠ«á‰³ መረጃዎችን በማጣቀስ አስቀáˆáŒ á‹‹áˆá¢ 602 ገጾች ባለዠበዚህ መጽáˆá‹á‰¸á‹ á‹áˆµáŒ¥ á•áˆ®áŒáˆ°áˆ¯ ከእያንዳንዱ እáˆá‰‚ት ጀáˆá‰£ ድáˆáŒŠá‰± ሆን ተብሎ እንዲáˆáŒ¸áˆ áˆáŠ”ታዎችን በማመቻቸት ወá‹áˆ ሆን ብሎ በመáቀድᣠወá‹áˆ ድáˆáŒŠá‰± ሊáˆáŒ¸áˆ እንደሚችሠእና የበáˆáŠ«á‰¶á‰½áŠ• ህá‹á‹ˆá‰µ ሊቀጥá እንደሚችሠአስቀድሞ እየታወቀ ችላ በማለት እና በአንዳንድ áˆáŠ”ታዎችሠእáˆá‰‚ቱን ለሚáˆáŒ½áˆ™á‰µ አካላት የá‹á‹áŠ“ንስና ሌሎች የá‰áˆµ ድጋáŽá‰½áŠ• በማድረጠየአለሠአቀá ማኅበረሰቡᤠበተለá‹áˆ አገራቸዠአሜሪካ የተጫወተችá‹áŠ• ሚና አጉáˆá‰°á‹ አስቀáˆáŒ á‹‹áˆá¢
ከላዠበዘረዘáˆáŠ³á‰¸á‹ እና የአለáˆáŠ• ሕá‹á‰¥ እጅጠባሳዘኑትና ባስደáŠá‰ ሩት የáŒáŠ«áŠ” እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½ ዙሪያ á•/ሠሳማንታ á“ወሠበመጽáˆá‹á‰¸á‹ á‹áˆµáŒ¥ በሰáŠá‹ የሰጡትን ማብራሪያ በጉዳዩ ላዠበቂ áŒáŠ•á‹›á‰¤ ለማáŒáŠ˜á‰µ ለáˆá‰µáˆáˆáŒ‰ አንባቢያን እየተá‹áŠ© በአáሪካ á‹áˆµáŒ¥ ከተከሰተዠየሩዋንዳዠእáˆá‰‚ት ጋሠበተያያዘ ያቀረቡትን ትንታኔ ብቻ ባáŒáˆ© áˆáŒ¥á‰€áˆµá¢ የሩዋንዳá‹áŠ• የዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሠየመረጥኩት አáሪካ á‹áˆµáŒ¥ የተከሰተ እáˆá‰‚ት ስለሆáŠáŠ“ ከáˆáŠ”ታዠለኢትዮጵያሠትáˆáˆ…áˆá‰µ ሊሆን የሚችሠáŠáŒˆáˆ á‹áŠ–ረዋሠከሚሠሃሳብ ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• በዚህ እáˆá‰‚ት ዙሪያ የተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ እና ከኃያላኖቹ አገሮች መካከሠየአሜሪካን መንáŒáˆµá‰µ አቋáˆáŠ“ ባህሪሠበቅጡ እንድንረዳ ያስችለናሠበሚሠáŠá‹á¢
የ1994 á‹“.áˆ.ቱ የሩዋንዳዠእáˆá‰‚ት ከመከሰቱ ሦስት ወራት በáŠá‰µ በአገሪቱ á‹áˆµáŒ¥ ያለዠበáˆá‰± እና በቱትሲ ጎሣዎች መካከሠየተከሰተ የጎሣ ቅራኔ ወደ ተባባሰ ደረጃ ላዠመድረሱን የተረዱት በሩዋንዳ የተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰° የሰላሠአስከባሪ ኃá‹áˆ መሪ የሆኑት ካናዳዊዠሜጀሠጀáŠáˆ«áˆ ሮሜዎ ዳላá‹áˆ¬ የቅድሚያ ማስጠንቀቂያ ለመንáŒáˆµá‰³á‰± ድáˆáŒ…ት ሰጥተዠáŠá‰ áˆá¢ በማስጠንቀቂያቸá‹áˆ ላዠሊደáˆáˆµ የሚችለá‹áŠ• የቀረበየእáˆá‰‚ት አደጋ በመጠቆሠáˆáŠ”ታá‹áŠ• ከወዲሠለመቆጣጠሠእንዲቻሠየሰላሠአስከባሪዠኃá‹áˆ የáˆá‰± ታጣቂ ሚሊሻዎችን ትጥቅ እንዲያስáˆá‰³ እና በቱትሲዎች ላዠየተáŠáŒ£áŒ ረá‹áŠ• የáŒáጨዠእቅድ እንዲያከሽá መመሪያ እንዲሰጠá‹áŠ“ ተጨማሪሠየሰላሠአስከባሪ ኃá‹áˆ እንዲመደብለት የሚጠá‹á‰… áŠá‰ áˆá¢ á‹áˆáŠ•áŠ“ የሆáŠá‹ áŒáŠ• ከዚህ በተቃራኒዠáŠá‰ áˆá¢ ከተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ የተገኘዠáˆáˆ‹áˆ½ áŒáŠ• የጀáŠáˆ«áˆ‰áŠ• ጥያቄ ወደጎን በመተዠተጨማሪ ኃá‹áˆ ከመላአá‹á‰…áˆÂ እዲያá‹áˆ በጀáŠáˆ«áˆ‰ ስሠከáŠá‰ ረዠየሩዋንዳ ሰላሠአስከባሪ á‹áˆµáŒ¥ አብዛኛዠአገሪቱን ለቆ እንዲወጣ የሚያዠáŠá‰ áˆá¢ እንዲáˆáˆ እáˆá‰‚ቱን በማስተባበሠከáተኛá‹áŠ• ሚና ሲጫወት የáŠá‰ ረá‹áŠ• የሩዋንዳ ሬዲዮ ጣቢያ አሜሪያ ያላትን ቴáŠáŠ–ሎጂ በመጠቀሠስáˆáŒá‰±áŠ• እንድታáŒá‹µ ለቀረበá‹áˆ ማሳሰቢያ ተቀባá‹áŠá‰µ ሳያገአቀáˆá‰·áˆá¢ በዚህ እና ሌሎች áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ ሳቢያ የ 8 መቶ ሺ ሰዠሕá‹á‹ˆá‰µ በአሰቃቂ áˆáŠ”ታ ሊያáˆá ችáˆáˆá¢
የሩዋንዳá‹áŠ• እáˆá‰‚ት በተመለከተ የአሜሪካ መንáŒáˆµá‰µ የáŠá‰ ረá‹áŠ• አቋሠእና የተወሰዱትን እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½ በተመለከተ á•/ሠሳማንታ á“ወሠበመጽáˆá‹á‰¸á‹ ገጽ 338 ላዠያስቀመጡትን ማብራሪያ እንዳለ ለአንባቢያን ለማስቀመጥ እወዳለáˆá¢ á‹áˆ…á‹áˆá¦
… The commission’s March 1993 report found that more than 10, 000 Tutsi had been detained and 2,000 murdered since the RPF’s 1990 invasion. Government-supported killers had carried out at least three major massacres of Tutsi. Extremist, racist rhetoric and militias were proliferating. The international commission and a UN rapporteru who soon followed warned explicitly of a possible genocide.
Low-ranking U.S. intelligence analysts were keenly aware of Rwanda’s history and the possiblilty that atrocity would occur. A January 1993 CIA report warened of the likelihood of large –scale ethnic violence. A December 1993 CIA study found that some 4 million tons of small arms had been transferred from Poland to Rwanda, via Belgium, an extraordinary quantity for a government allegedly committed to a peace process. And in January 1994 a U.S. government intelligence analyst predicated that if conflict restarted in Rwanda, “the worst case scenario would involve one-half million people dyingâ€. … When Woods of the Defense Department’s African affairs bureau suggested that the Pentagon add Rwanda-Burundi to its list of potential trouble spots, his bosses told him, in his words, “Look, if something happens in Rwanda-Burrundi, we don’t care. Take it off the list. US national interest is not involved and we can’t put all these silly humanitarian issues on lists. … Just make it go away.â€
ከላዠበተጠቀሰዠጽሑá á‹áˆµáŒ¥ በáŒáˆáŒ½ እንደሚታየዠየአለሠአቀበማኅበረሰብ የሩዋንዳዠእáˆá‰‚ት ከመáˆáŒ¸áˆ™ በáŠá‰µ እና እየተáˆáŒ¸áˆ˜ በáŠá‰ ረበተሠወቅት (100 ቀናት የáˆáŒ€ እáˆá‰‚ት ስለáŠá‰ áˆ) ድáˆáŒŠá‰± እንዳá‹áŠ¨áˆ°á‰µ ወá‹áˆ ለማስቆáˆáˆ ሆአአደጋá‹áŠ• ለመቀáŠáˆµ የሚችáˆá‰ ት አስተማማአáˆáŠ”ታ ላዠእንደ áŠá‰ ሠáŠá‹á¢ á‹áˆáŠ•áŠ“ á‹áˆ…ን ማድረጠስላáˆá‰°áˆáˆˆáŒˆ áˆáŠ•áˆ አá‹áŠá‰µ እáˆáˆáŒƒ ሳá‹á‹ˆáˆ°á‹µ ድáˆáŒŠá‰± እስኪጠናቀቅ ድረስ ከዳሠቆሞ መመáˆáŠ¨á‰µáŠ• መáˆáŒ§áˆá¢ እንደá‹áˆ እáˆá‰‚ቱ በዚህ መáˆáŠ© እንዲጠናቀቅ ቀድሞá‹áŠ•áˆ የታሰብ እስኪመስሠድረስ የተባበሩት መንáŒáˆµá‰³á‰µ የቅድሚያ ማስጠንቀቂያá‹áŠ• ወደጎ መተዠእና አደጋ መኖሩ እየታወቀ በተቃራኒዠያለá‹áŠ•áˆ ኃá‹áˆ ከስáራዠላዠማá‹áŒ£á‰±á£ á–ላንድ ላዠየተመረተá‹áŠ• 4 ሚሊዮን ቶን የሚመá‹áŠ• የተለያዩ የእጅ መሣሪያዎች (ቢላᣠገጀራ እና መጥረቢያዎች) ለእáˆáˆµ በእáˆáˆµ áŒáŒá‰± እንደሚá‹áˆ እየታወቀ ወደ ሩዋንዳ እንዲገባ መደረጉᣠየሩዋንዳን ሕá‹á‰¥ በዘሠበመከá‹áˆáˆ እáˆáˆµ በáˆáˆ± በጠላትáŠá‰µ እንዲቧደን á‰áˆá‰áŠ• ሚና የተጫወተችዠቤáˆáŒ‚የሠየቀበረቸዠየዘሠáˆáŠ•áŒ‚ የሚáˆáŠá‹³á‰ ት ጊዜዠመቃረቡን ስታá‹á‰… በሩዋንዳ የáŠá‰ ረá‹áŠ• የራሷን ሰላሠአስከባሪ ኃá‹áˆ አስቀድማ እንዲወጣ ከማድረጓሠባሻገሠበá–ላንድ የተመረተá‹áŠ• 4 ሚሊዮን የጦሠመሣሪያ ተቀብላ ወገናቸá‹áŠ• ለመጨረስ ለተሰናዱት áˆá‰±á‹Žá‰½ እንዲደáˆáˆµ ማድረጓᣠእንዲáˆáˆ á‹áˆ…ን áˆáŠ”ታ እያወቀ የአሜሪካ መንáŒáˆµá‰µ የወሰደá‹áŠ• ኃላáŠáŠá‰µ የጎደለዠእና የáˆáŠ•á‰¸áŒˆáˆ¨áŠ እáˆáˆáŒƒ ስንመለከት እንዲህ አá‹áŠá‰¶á‰¹ እáˆá‰‚ቶች áˆáŠ•áˆ እንኳን አገራዊ á‹á‹˜á‰µ ቢኖራቸá‹áˆ እና በጎሣዎች መካከሠየሚáˆáŒ ሩ ቢሆኑሠáˆáŠ”ታዎቹ እንዲባባሱሠሆአወደ ከዠእáˆá‰‚ት እንዲያመሩ የሚደረገዠáˆá‰¥áˆá‰¦áˆ½ áŒáŠ• አለሠአቀá‹á‹Š á‹á‹˜á‰µ ያለዠመሆኑን በበቂ áˆáŠ”ታ ያሳያáˆá¢Â Â
á‹áˆ… áˆáˆ‰ ሕá‹á‰¥ በተቀáŠá‰£á‰ ሠáˆáŠ”ታ በሩዋንዳ ብቻ አá‹á‹°áˆˆáˆ በሌሎቹሠየዘሠማጥá‹á‰µ ወንጅሠበተáˆáŒ¸áˆ˜á‰£á‰¸ አገሮች áˆáˆ‰ እንዲያáˆá‰… ከተደረገ በኋላ የአለሠአቀበማህበረሰብ ለáትሕ እና ለሰብአዊ መብቶች መከበሠዘብ የቆመ ለመáˆáˆ°áˆ የሚያደáˆáŒˆá‹ ሽሠጉድ ከáˆá‰¥ መሆኑን እንድንጠራጠሠያደáˆáŒ‹áˆá¢ እáŠá‹šáˆ… እáˆá‰‚ቶች ከተáˆáŒ¸áˆ™ በኋላ በአለሠአቀá ደረጃ ááˆá‹µ ቤቶች ተቋá‰áˆ˜á‹‹áˆá£ በሺዎች የሚቆጠሩ አለሠአቀá የá‹á‹á‹á‰µ መድረኮች ተካሂደዋáˆá£ በáˆáŠ«á‰³ መጽáˆáŽá‰½áŠ“ የጥናት ሥራዎች ተከናá‹áŠá‹‹áˆá¢ ለዚህሠበብዙ ሚሊዮን የሚገመት ገንዘብ áˆáˆ·áˆá¢ ዛሬሠብዙዎች እáŠáŠáˆ…ን የሕá‹á‰¥ እáˆá‰‚ቶች እያáŠáˆ± እና እየጣሉ ገቢ ማáŒáŠ›áŠ“ መተዳደሪያ አደáˆáŒˆá‹á‰³áˆá¢ አለሠካለá‰á‰µ እáˆá‰‚ቶች አáˆáŠ•áˆ á‹«áˆá‰°áˆ›áˆ¨ መሆኑን áŒáŠ• በየእለቱ በáˆáŠ•áˆ°áˆ›á‰¸á‹ ዜናዎች ላዠእንደáˆáŠ“የዠበመካከለኛዠáˆáˆµáˆ«á‰… የተለያዩ አገሮች በተለá‹áˆ በአáጋኒስታንᣠበኢራቅና በሶሪያᤠእንዲáˆáˆ በአáሪካ á‹áˆµáŒ¥ በላá‹á‰¤áˆªá‹«á£ በሱማሊያᣠበማሊᣠበዲሞáŠáˆ«á‰²áŠ ኮንጎᣠበáˆáˆˆá‰±áˆ ሱዳኖችᣠበሌሎች በáˆáŠ«á‰³ አገሮች ወንድማማቾችና እህትማማቾች በዘሠጥላቻ እáˆáˆµ በáˆáˆµ ሲጨራረሱ እየታዘብን áŠá‹á¢ በዛሬዎቹሠእáˆá‰‚ቶች የአለሠአቀበማኅበረሰብ በከዠáˆáŠ”ታ ማድረጠየሚገባá‹áŠ• ባለማድረጠእና ማድረጠየማá‹áŒˆá‰£á‹áŠ• በማድረጠአሉታዊ አስተዋጾá‹áŠ• እያበረከተ áŠá‹á¢ ለዚህሠለáˆáˆˆá‰µ የተከáˆáˆˆá‰½á‹ ሱዳንᣠየተበታተáŠá‰½á‹ ሱማሊያᣠየተንኮታኮተችዠኢራቅᣠሥáˆáŠ ት አáˆá‰ áŠáŠá‰µ የáŠáŒˆáˆ°á‰£á‰µáŠ• ሊቢያና በጦáˆáŠá‰µ እየታመሰች ያለችá‹áŠ• ሶሪያን ጨáˆáˆ® ሌሎች አገሮች የሚገኙበትን áˆáŠ”ታ ማየት á‹á‰»áˆ‹áˆá¢
እáŠá‹šáˆ… አገሮች ዛሬ ለሚገኙበት áˆáŠ”ታ በá‹áˆµáŒ£á‰¸á‹ ካለዠየመáˆáŠ«áˆ አስተዳደáˆá£ የዲሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š ሥáˆá‹“ት መጥá‹á‰µ እና የሰብአዊ መብቶች መጓደሠባሻገሠአá‹áŠ• ያወጣዠየáˆá‹•áˆ«á‰¡ አለሠቅጥ ያጣ የá–ለቲካ እና የኢኮኖሚ ጥቅሠáለጋ እንደ ዋና áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ሊጠቀስ á‹á‰½áˆ‹áˆá¢ አንዳንድ የá–ለቲካ ተንታኞችሠá‹áˆ…ን áˆáŠ”ታ የዳáŒáˆ ቅአáŒá‹›á‰µ á“ሊሲ á‹áŒ¤á‰µ እንደሆአá‹áŒˆáˆáŒ»áˆ‰á¢ እáŠáŠšáˆ… የቅáˆá‰¥ ጊዜ áŠáˆµá‰°á‰¶á‰½ እንደሚያሳዩን ከሆአለአንድ ኃያሠአገሠየáŠá‹³áŒ… ዘá‹á‰µáŠ“ ሌሎች ኢኮኖሚያዊና ጂ-ኦ á–ለቲካዊ ጥቅሞች ሲባሠአንድ ሌላ ድሃ ሃገሠከአሕá‹á‰¡ ሊወድáˆá£ ሊጠá‹áŠ“ እና ሊáˆáˆ¨áŠ«áŠáˆµ እንደሚችሠáŠá‹á¢ እጅጠየሚያስáˆáˆ«á‹ á‹°áŒáˆž ከእንደáŠá‹šáˆ… ኃá‹áˆŽá‰½ የሚያስጥáˆáŠ“ መከታ ሊሆን የሚችሠወá‹áˆ ከተበደሉሠበኋላ áትህ የሚገáŠá‰ ት እና ኃያሎቹ አጥáŠá‹Žá‰½ የሚጠየá‰á‰ ት አለሠአቀáና ገለáˆá‰°áŠ› የሆአየáትህ መድረአመታጣቱ áŠá‹á¢
እጅጠሰአእና á‹áˆµá‰¥áˆµá‰¥ የሆáŠá‹áŠ• የአለሠአቀá á–ለቲካ ባህሪá‹áŠ• ከጎሣ áŒáŒá‰µ ጋሠበማያያዠበትንሹሠቢሆን ከሩዋንዳዠእáˆá‰‚ት በመáŠáˆ³á‰µ ለማሳየት የáˆáˆˆáŠ©á‰µ አንድ አገሠወደ እንደዚህ አá‹áŠá‰± የእáˆá‰‚ት ደረጃ አያáˆáˆ« እንጂ መንገዱን ከተያያዘዠበኋላ áŒáŠ• ቀጣዩ ጉዞ áŒáˆáŒ¥ ያለ ድጥና á‰áˆá‰áˆˆá‰µ መሆኑን ዛሬ በጎሣ á–ለቲካና በጎሣ áŒáŒá‰µ ላዠበሚቧáˆá‰± የኢትዮጵያን á–ለቲከኞች ለማሳሰብ áŠá‹á¢
በቸሠእንሰንብት!
http://humanrightsinethiopia.wordpress.com/
Average Rating