Print
Email
0
0
የáˆáˆ™áˆ± የመኢአድና አንድáŠá‰µ á‹áˆ…ደት ሳá‹áŒ€áˆ˜áˆ¨ áˆáˆ¨áˆ°
áˆáˆáŒ«áŠ• ብቻ áŒá‰¥ ያደረጉ ጥáˆáˆ¨á‰¶á‰½ ዋጋ አá‹áŠ–ራቸá‹áˆ
የá“áˆá‰²á‹Žá‰½ á‹áˆ…ደት ባá‹áˆ³áŠ«áˆ የተገኘዠáˆáˆá‹µ ቀላሠአá‹á‹°áˆˆáˆ
ለተቃዋሚዎች አለመጠናከሠኢህአዴጠተጠያቂ áŠá‹
“በሀገራችን የá“áˆá‰² á–ለቲካ ብዙ ዘመን አስቆጥሯሠማለት
ባá‹á‰»áˆáˆ በአáˆáŠ‘ ጊዜ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ማደጠሲገባቸዠእየቀጨጩ áŠá‹á£ በሜዳዠላዠመኖሠየማá‹áŒˆá‰£á‰¸á‹ á“áˆá‰²á‹Žá‰½áˆ አሉá¡á¡ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ›á‰¸á‹ አንድ ሆኖ እንኳ ተከáለዠመንቀሳቀሳቸዠትáŠáŠáˆˆáŠ› አካሄድ ካለመሆኑ በተጨማሪ ለገዥዠá“áˆá‰²áˆ የስáˆáŒ£áŠ• እድሜን እየሰጠáŠá‹ ያሉት ከዚህ ቀደሠበተለያዩ የá–ለቲካ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ አመራረáˆáŠá‰µ ቆá‹á‰°á‹ አáˆáŠ• ላዠከá“áˆá‰² á–ለቲካ ራሳቸዠያገለሉት ዶ/ሠያዕቆብ ሃ/ማáˆá‹«áˆ ናቸá‹á¡á¡
አንድáŠá‰µ ለáትህና ለዴሞáŠáˆ«áˆ² á“áˆá‰² (አንድáŠá‰µ) እና የመላዠኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• አንድáŠá‰µ ድáˆáŒ…ት (መኢአድ) ከትናንት በስቲያ áˆáˆ™áˆµ á‹áˆ…ደት á‹áˆá…ማሉ ተብሎ ሲጠበቅ መኢአድ ለአንድáŠá‰µ በáƒáˆá‹ ደብዳቤᣠá‹áˆ…ደቱ ለሌላ ጊዜ መተላለá‰áŠ• አስታá‹á‰‹áˆá¡á¡ በመኢአድ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ አቶ አበባዠመኃሪ áŠáˆáˆ› የወጣዠደብዳቤᣠየá•áˆ®áŒáˆ«áˆáŠ“ የደንብ ጉዳá‹á£ የስያሜᣠየኃላáŠáŠá‰µá£ አንድáŠá‰µ ከመድረአጋሠስላለዠáŒáŠ•áŠ™áŠá‰µ እንዲáˆáˆ የንብረት ጉዳዮችን በተመለከተ ተጨማሪ á‹á‹á‹á‰µ ማድረጠእንደሚያስáˆáˆáŒ á‹áŒ á‰áˆ›áˆá¡á¡
ረቡዕ እለት ደብዳቤዠእንደደረሳቸዠየገለáት የአንድáŠá‰µ á“áˆá‰² ዋና á€áˆáŠ አቶ ስዩሠመንገሻᤠእáˆá‹µ መጋቢት 8 ቀን 2006 á‹“.ሠየáˆáˆˆá‰±áˆ á“áˆá‰² ማዕከላዊ ኮሚቴ አባላት በመኢአድ á…/ቤት ተገናáŠá‰°á‹ ባካሄዱት የጋራ á‹á‹á‹á‰µ ላዠድáˆá‹µáˆ© ማለá‰áŠ• በማመáˆáŠ¨á‰µá£ á‹áˆ…ደቱ ከመጋቢት 11 ቀን 2006 á‹“.ሠእንዳያáˆá አሳስበዠእንደáŠá‰ ሠአስታá‹áˆ°á‹‹áˆá¡á¡
“አባላቱ በጥቃቅን áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ á‹áˆ…ደቱን እንዳታሰናáŠáˆ‰ የሚሠማሳሰቢያ ሠጥተá‹áŠ• áŠá‰ áˆâ€ ያሉት አቶ ስዩáˆá¤á‰ ዚህ መሰረት አንድáŠá‰µ አስáˆáˆ‹áŒŠ á‹áŒáŒ…ቶችን አጠናቆና የሆቴሠአዳራሽ ተከራá‹á‰¶ ካጠናቀቀ በኋላ ደብዳቤዠእንደደረሰዠተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ “አáˆáŠ• ኳሱ በመኢአድ እጅ áŠá‹ ያለá‹â€ ያሉት አቶ ስዩáˆá¤ በአንድáŠá‰µ በኩሠእንደ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ የተጠቀሱት ጉዳዮች በድáˆá‹µáˆ© እáˆá‰£á‰µ አáŒáŠá‰°á‹‹áˆ የሚሠእáˆáŠá‰µ አለ ብለዋáˆá¡á¡
የመኢአድ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ አቶ አበባዠመኃሪ በበኩላቸá‹á¤ ሰሞኑን በወጣ አንድ ጋዜጣ ላዠበአንድáŠá‰µ በኩሠ“ከመድረአጋሠእንቀጥላለን†የሚሠመáŒáˆˆáŒ« በመሰጠቱ á‹áˆ…ደቱን áˆáŠ“ዘገየዠተገድደናሠብለዋáˆá¢Â   “ድáˆá‹µáˆ© ቆሟሠማለት አá‹á‹°áˆˆáˆá¤á‹á‰€áŒ¥áˆ‹áˆ áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• መኢአድ በደብዳቤዠየጠየቃቸዠካáˆá‰°áˆŸáˆ‰ á‹áˆ…ደቱ ላá‹áˆá€áˆ á‹á‰½áˆ‹áˆâ€ ብለዋáˆ-á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰±á¡á¡
á‹áˆ…ደትá£á‰…ንጅትá£áŒ¥áˆáˆ¨á‰µâ€¦
ኢህአዴጠአገሪቱን ከተቆጣጠረ በኋላ ከተቋቋሙ የá–ለቲካ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ አንዱ የመላ አማራ ህá‹á‰¥ ድáˆáŒ…ት (መአኅድ) ሲሆን áŠáˆáˆ´ 5 ቀን 1994 á‹“.ሠባስተላለáˆá‹ á‹áˆ³áŠ” ወደ አገሠአቀá á“áˆá‰²áŠá‰µ በመለወጥ መኢአድ በሚሠስያሜ እንደሚንቀሳቀስ á‹á‹ አደረገá¡á¡ á‹áˆ„ኔ በአባላቱ መካከሠáŠááሠተáˆáŒ ረá¡á¡ መኢአድ ሆኖ ከተዋቀረ በኋላ በáˆá‹©áŠá‰µ ከá“áˆá‰²á‹ የወጡ ሰዎችሠኢዴአá“ን አቋቋሙá¡á¡Â ኢዴአá“á¤áŠ¨áŠ¢á‹²á‹©á£ ከኢዳጠእና ከመድህን ጋሠá‹áˆ…ደት áˆá…ሟáˆá¡á¡ መስከረሠ20 ቀን 1997 á‹“.ሠኢዴአᓠ(ከመኢአድ የወጣ) እና መድህን መዋሀዳቸá‹áŠ•áŠ“ በáŒáŠ•á‰¦á‰µ ወሠየሚከናወáŠá‹ áˆáˆáŒ«á¤ áŠáƒáŠ“ ሚዛናዊ እንዲሆን በመንáŒáˆµá‰µ በኩሠመሟላት ያለባቸዠጥያቄዎች ቢኖሩሠበáˆáˆáŒ«á‹ እንደሚሳተበገለáá¡á¡
á‹áˆ…ደታቸá‹áŠ• ተከትሎሠዶáŠá‰°áˆ አድማሱ ገበየሠá•áˆ¬á‹šá‹°áŠ•á‰µá£ ዶáŠá‰°áˆ ኃá‹áˆ‰ አáˆáŠ ያና ዶáŠá‰°áˆ ጎሹ ወáˆá‹´ áˆáŠá‰µáˆ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ እንዲáˆáˆ አቶ áˆá‹°á‰± አያሌዠዋና á€áˆ€áŠ ሆáŠá‹ ተመáˆáŒ á‹‹áˆá¡á¡ በዛዠሰሞን ኢዴአá“á£áˆ˜á‹µáˆ…ንና መኢአድ ለመዋሃድ ያደረጉት ሙከራ ጫá ላዠከደረሰ በኋላ ሳá‹áˆ³áŠ« ቀáˆá‰·áˆá¡á¡ ጥቅáˆá‰µ 1997 á‹“.ሠኢዴአᓠመድህንᣠመኢአድ ኢድሊ እና ቀስተ ደመና ቅንጅትን መስáˆá‰°á‹ ኢህአዴáŒáŠ• በáŒáŠ•á‰¦á‰± áˆáˆáŒ« በብáˆá‰± ለመáŽáŠ«áŠ¨áˆ መዘጋጀታቸá‹áŠ• አስታወá‰á¡á¡ ህዳሠ9 ቀን 1997 á‹“.ሠአራቱ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ በáˆáˆáŒ«á‹ ቅንጅት ለአንድáŠá‰µáŠ“ ለዲሞáŠáˆ«áˆ² በሚሠስያሜ ለመወዳደሠመወሰናቸá‹áŠ• በáŠáˆáˆ›á‰¸á‹ አረጋገጡá¡á¡ በáˆáˆáŒ«á‹ ቢሸáŠá‰ እንኳን ተዋህደዠአንድ á“áˆá‰² የመሆን የረጅሠጊዜ እቅድ እንዳላቸá‹áˆ አስታወá‰á¡á¡ ቅንጅቱ አáˆáŽ አáˆáŽ ከሚሰሙ áˆá‹©áŠá‰¶á‰½ á‹áŒª ብዙዎችን ከጎኑ በማሰለá እና ደጋáŠá‹Žá‰½áŠ• በማሰባሰብᣠኢህአዴáŒáŠ• የሚገዳደሠጠንካራ á“áˆá‰² ሆáŠá¡á¡ áˆáˆáŒ«á‹ áŒáŠ•á‰¦á‰µ ተካሂዶ ሰኔ ላዠየáˆá‹©áŠá‰µ ወሬዎች በስá‹á‰µ መá‹áŒ£á‰µ ጀመሩá¡á¡ በዚያዠወሠመኢአድ በá‹áˆµáŒ£á‹Š ችáŒáˆ መተብተቡ የተáŠáŒˆáˆ¨ ሲሆን ድáˆáŒ…ቱን ከመáረስ ለመታደጠኮሚቴ አቋá‰áˆž መንቀሳቀስ ጀመረá¡á¡ የቅንጅቱ áŠááሠእየተብላላ ቆá‹á‰¶ ጥቅáˆá‰µ ላዠከኢዴአᓠመድህን አቶ áˆá‹°á‰± አያሌá‹áŠ•áŠ“ አቶ ሙሼ ሰሙን አገደá¡á¡
የቅንጅት አመራሮች ከታሰሩ በኋላ የተወሰኑ á“áˆáˆ‹áˆ›á‹áŠ• የተቀላቀሉ የቅንጅቱ ተመራጮች ኢዴá“ᣠየá“áˆáˆ‹áˆ› ቡድንᣠመኢአድ እና ቅንጅት በሚሠተከá‹áለዠመቀመጫቸá‹áŠ• á‹«á‹™á¡á¡ áˆáˆáŒ« 2002 á‹“.ሠሲቃረብሠáˆáˆáŒ«áŠ• ዓላማ ያደረጉ የትብብሠስáˆáˆáŠá‰¶á‰½á£ áŒáŠ•á‰£áˆ እና መድረአመáጠሠእንዲáˆáˆ መቀናጀት á‹á‹ ተደረጉá¡á¡ ህዳሠ25 ቀን 2002 á‹“.ሠየኢትዮጵያ ሶሻሠዲሞáŠáˆ«á‰²áŠ á“áˆá‰² እና የደቡብ ኢትዮጵያ ህá‹á‰¦á‰½ ዲሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š ህብረት በáŒáŠ•á‰£áˆ ደረጃ ተቀናጅተዠእንደሚንቀሳቀሱ ገለáá¡á¡ የካቲት 21 ቀን 2002 á‹“.ሠበáˆáˆáŒ« ቦáˆá‹µ የተመዘገቡ አáˆáˆµá‰µ የኦሮሞ ድáˆáŒ…ቶች- የኦሮሞ አቦ áŠáƒáŠá‰µ áŒáŠ•á‰£áˆá£ የኦሮሞ አንድáŠá‰µ áŠáƒáŠá‰µ áŒáŠ•á‰£áˆá£ የገዳ ስáˆáŠ ት አራማጅ á“áˆá‰²á£ የኦሮሚያ áŠáƒáŠá‰µ ብሄራዊ á“áˆá‰² እና የመላዠኦሮሞ ዲሞáŠáˆ«á‰²áŠ á“áˆá‰² ለቀጣዩ áˆáˆáŒ« በቅንጅት ለመንቀሳቀስ ስáˆáˆáŠá‰µ ላዠመድረሳቸá‹áŠ• አስታወá‰á¡á¡
አንድáŠá‰µ ከተቋቋመ በኋላሠበታህሳስ 2001 á‹“.ሠ“መáˆáˆ… á‹áŠ¨á‰ áˆâ€ የሚሠመሪ ቃሠያáŠáŒˆá‰¡ ወገኖች ከá“áˆá‰²á‹ ወጥተዠሰማያዊ á“áˆá‰²áŠ• አቋቋሙá¡á¡ በሰኔ 2000 á‹“.ሠመድረáŠáŠ• ለማቋቋሠመáˆáŠ¨áˆ ተጀመረá¡á¡ የካቲት 2001 á‹“.ሠደáŒáˆž የስድስት á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ጥáˆáˆ¨á‰µ ተመሰረተá¡á¡ መስከረሠ24 ቀን 2003 ወደ áŒáŠ•á‰£áˆ ተሸጋገረá¡á¡ በያá‹áŠá‹ ዓመት አንድáŠá‰µ ከመድረአየታገደ ሲሆን ብዙሠሳá‹á‰†á‹Â ከመኢአድ ጋሠá‹áˆ…ደት ለመáˆá€áˆ በá‹áŒáŒ…ት ላዠመሆኑን አስታወቀá¡á¡
“ባለá‰á‰µ áˆáˆˆá‰µ አስáˆá‰µ ዓመታት á“áˆá‰²á‹Žá‰½ የተጓዙበት መንገድ ሲገመገáˆá£ á‹áˆ… áŠá‹ ተብሎ የሚጠቀስ ተጨባጠá‹áŒ¤á‰µ አላመጣáˆá¡á¡ ንቅናቄያቸá‹áˆ በየጊዜዠእየቀጨጨ የሚሄድ ሲሆን ከቅáˆá‰¥ ጊዜ ወዲህ በተለዠአብሮ ለመስራት ያላቸዠተáŠáˆ£áˆ½áŠá‰µáŠ“ áላáŒá‰µ የተዳከመ ብሎሠተስዠየሚያስቆáˆáŒ¥ ደረጃ ላዠየደረሰ áŠá‹â€ á‹áˆ‹áˆ‰ – የመኢአድ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ አቶ አበባዠመኃሪá¡á¡
ባለá‰á‰µ 23 አመታት በሀገሪቱ ያሉ ዋና ዋና ተቃዋሚ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ሲቀናáŒá£ ሲጣመሩᣠሲዋሃዱ ሲáˆáˆáˆ± áŠá‹ የኖሩትá¡á¡ አቶ አበባዠእንደሚሉትá¤áˆˆá‹šáˆ… áˆáŠáŠ•á‹«á‰± ከሃገራዊáŠá‰µ ስሜት á‹áˆá‰… የáŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½ ስሜትና áላáŒá‰µ አá‹áˆŽ መá‹áŒ£á‰± áŠá‹á¡á¡ “የተሞከሩት ቅንጅቶች እና ጥáˆáˆ¨á‰¶á‰½ በሙሉ ሴራ á‹«áˆá‰°áˆˆá‹«á‰¸á‹á¤ የáŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½áŠ• áላáŒá‰µ ብቻ ጠብቀዠየተáˆáŒ ሩ በመሆኑ በትንሽ ተንኮሠá‹áˆáˆáˆ³áˆ‰á¡á¡ ዛሬ á‹áˆ… ተንኮሠá‹á‰ áˆáŒ¥ መáˆáŠ©áŠ• ቀá‹áˆ® ተባብሮ ለመስራት ሳá‹áˆ†áŠ• አንዱ ሌላá‹áŠ• á“áˆá‰² ለመá‹áˆ¨áˆµ áŠá‹ የሚጥረá‹â€ ብለዋሠ– አቶ አበባá‹á¢ በ1997 á‹“.ሠበተደረገዠáˆáˆáŒ« ከáተኛ የá–ለቲካ መáŠá‰ƒá‰ƒá‰µ የáˆáŒ ረዠቅንጅትᤠየáˆáˆ¨áˆ°á‰ ት áˆáŠáŠ•á‹«á‰µáˆ በዚህ መሰሉ ሴራ áŠá‹ á‹áˆ‹áˆ‰ – ቅንጅቱ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ሠáˆáŠ“ ወáˆá‰… ሣá‹áˆ†áŠ• á‹áˆƒáŠ“ ዘá‹á‰µ ሆáŠá‹ የተቀናáŒá‰ ት መሆኑን በመጠቆáˆá¡á¡
በá•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µáŠá‰µ የሚመሩት መኢአድ የስበት ማዕከሠሆኖ መቆየቱን የጠቀሱት አቶ አበባá‹á¤á“áˆá‰²á‹ ከሌሎች ጋሠለመጣመáˆáŠ“ ለመዋሃድ ያደረጋቸዠሙከራዎች á‹«áˆáˆ°áˆ˜áˆ©á‰µ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ወደ መኢአድ ሲመጡ በቅንáŠá‰µ ሳá‹áˆ†áŠ• ህáˆá‹áŠ“á‹áŠ• በሚáˆá‰³á‰°áŠ• መáˆáŠ© ስለሆአáŠá‹ á‹áˆ‹áˆ‰á¡á¡ እንደ አለመታደሠሆኖ ሠላማዊ ትáŒáˆ‰ በእáŠá‹šáˆ… áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ á‹áŒ¤á‰µ አáˆá‰£ ሆኖ ቆá‹á‰·áˆ የሚሉት á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰±á¤ ለá‹áŒ¤á‰µ አáˆá‰£áŠá‰± ኢህአዴáŒáˆ የራሱን አስተዋጽኦ አበáˆáŠá‰·áˆ ሲሉ á‹á‹ˆá‰…ሣሉá¡á¡ “የተቃዋሚ á“áˆá‰² አባሠየሆአገበሬᣠመሬት እና የáŒá‰¥áˆáŠ“ áŒá‰¥áŠ ቶች እንዳያገáŠá£ የመንáŒáˆµá‰µ ሠራተኛ ከሆአከስራዠእንዲáˆáŠ“ቀáˆá£ እáˆá‹³á‰³ áˆáˆ‹áŒŠ እáˆá‹³á‰³ እንዳያገአእየተደረገᣠሰዎች በáŠáƒáŠá‰µ መብታቸá‹áŠ• እንዳያስከብሩና በáˆáˆˆáŒ‰á‰µ የá–ለቲካ á“áˆá‰² ጥላ ስሠእንዳá‹áˆ°á‰£áˆ°á‰¡ ከáተኛ የሥአáˆá‰¦áŠ“ ጫና áˆáŒ¥áˆ¯áˆâ€ ሲሉ á‹áŠ®áŠ•áŠ“ሉá¡á¡ ኢህአዴáŒÂ ባለá‰á‰µ 23 አመታት በትጋት ተቃዋሚዎችን ለማቀጨáŒáŠ“ ከተቻለá‹áˆ ለማጥá‹á‰µ በሚቻáˆá‰ ት áˆáŠ”ታ ላዠሲሠራᤠህብረቶችንና ቅንጅቶችን በሴራ ሲያáˆáˆáˆµ áŠá‹ የኖረዠሲሉሠአáˆáˆáˆ¨á‹ á‹á‹ˆá‰…ሳሉá¡á¡
“ለዲሞáŠáˆ«áˆ² áˆá‰¹ የሆንን ሰዎች አá‹á‹°áˆˆáŠ•áˆâ€ የሚሉት አቶ አበባá‹á¤ ከጥቂት አመታት በáŠá‰µ በጦáˆáŠá‰µ ሲታመሱ የáŠá‰ ሩ እንደ ላá‹á‰¤áˆªá‹« እና ሴራሊዮን የመሳሰሉ ሃገሮች እንኳ ከኢትዮጵያ በተሻለ áˆáŠ”ታ ዲሞáŠáˆ«áˆ²áŠ• እየተገበሩ እንደሚገኙ ጠቅሰዋáˆá¡á¡ ተቃዋሚ ሆኖ ለዲሞáŠáˆ«áˆ² የሚደረጠትáŒáˆ á‹áˆµáŒ¥ á‹áŒ¤á‰µ ለማáˆáŒ£á‰µ ብዙ ሂደቶችን ማለá እንደሚጠበቅ ገáˆá€á‹á¤ በዚህ ረገድ የሚáˆáˆˆáŒˆá‹áŠ• ያህሠተስዠየሚሠጥ ባá‹áˆ†áŠ•áˆ ህá‹á‰¡áŠ• በማáŠá‰ƒá‰ƒá‰µ ረገድ ተቃዋሚዎች የáŠá‰ ራቸዠሚና የሚዘáŠáŒ‹ አለመሆኑን አቶ አበባዠአመáˆáŠá‰°á‹‹áˆá¡á¡
ቀደሠሲሠየመኢአድ አባሠበመሆን በá“áˆá‰²á‹ á‹áˆµáŒ¥ ሲሠሩ ከቆዩ በኋላ በተáˆáŒ ሩ አለመáŒá‰£á‰£á‰¶á‰½ አዲስ á“áˆá‰² ወደማቋቋሠከተሸጋገሩት አቶ áˆá‹°á‰± አያሌá‹áŠ“ ሌሎች áŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½ ጋሠበመሆን የኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ዲሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š á“áˆá‰²áŠ• (ኢዴá“) የመሠረቱት አቶ ሙሼ ሰሙ በበኩላቸá‹á¤ ባለá‰á‰µ 23 አመታት በመቀናጀትᣠáŒáŠ•á‰£áˆáŠ“ ጥáˆáˆ¨á‰µ በመáጠሠረገድ á‹áŒ¤á‰µ ያመጣና አላማá‹áŠ• ያሳካ á“áˆá‰² አላየáˆáˆ ሲሉ የአቶ አበባá‹áŠ• ሃሳብ á‹áŒ‹áˆ«áˆ‰á¡á¡ በትንሹ ሊጠቀስ የሚችለዠ1997 ላዠየተáˆáŒ ረዠቅንጅት ብቻ áŠá‹ የሚሉት አቶ ሙሼᤠእሱሠቢሆን ጠንካራ ስላáˆáŠá‰ ረ ሙሉ ለሙሉ á‹áŒ¤á‰³áˆ› መሆን እንዳáˆá‰»áˆˆ á‹áŒˆáˆáƒáˆ‰á¡á¡ በዋናáŠá‰µáˆ የá“áˆá‰²á‹Žá‰½ ጋብቻ á‹áŒ¤á‰³áˆ› የማá‹áˆ†áŠá‹ ጥáˆáˆ¨á‰³á‰¸á‹ ከá•áˆ®áŒáˆ«áˆá£ ከአላማ እና ከáŒá‰¥ አንድáŠá‰µ በሚመáŠáŒ ሳá‹áˆ†áŠ• ኢህአዴáŒáŠ• ተሰባስቦ ለማሸáŠá ካለ áላáŒá‰µ ወቅታዊ ጉዳá‹áŠ• ብቻ መáŠáˆ» አድáˆáŒ የሚáˆáŒ ሠበመሆኑ áŠá‹ የሚሉት አቶ ሙሼᤠáˆáˆáŒ« ሲደáˆáˆµ ብቻ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ለመቀናጀትና ለመጣመሠመሯሯጣቸá‹áˆ á‹áˆ…ን ያመለከታáˆá£ áˆáˆáŒ«áŠ• ብቻ áŒá‰¥ ያደረጉ ጥáˆáˆ¨á‰¶á‰½Â á‹°áŒáˆž ከáˆáˆáŒ«á‹ በኋላ ዋጋ አá‹áŠ–ራቸá‹áˆ ብለዋáˆá¡á¡
“የá‹áˆ…ደት ጥáˆáˆ¨á‰µ እና ቅንጅት áˆáˆµáˆ¨á‰³ á‹áŒ¥áŠ–ች ከሚከሽá‰á‰£á‰¸á‹ áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ መካከáˆáˆ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ አንድáŠá‰±áŠ• ከመáˆáˆˆáŒ ባሻገሠማን አመራሠá‹áˆáŠ• በሚለá‹áŠ“ በተያያዥ ጉዳዮች ላዠበቂ የስአáˆá‰¦áŠ“ á‹áŒáŒ…ት አለማድረጋቸዠእና አáˆá‰† አለማሰባቸዠዋናዠáŠá‹â€ á‹áˆ‹áˆ‰ አቶ ሙሼá¡á¡
á“áˆá‰²á‹«á‰¸á‹ ኢዴᓠከተመሰረተ ጀáˆáˆ® ከሶስት á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ጋሠስኬታማ á‹áˆ…ደት መáጠሩን አቶ ሙሼ á‹áŒ ቅሳሉá¡á¡ ከኢዳáŒá£ ኢዲዩ እና ከመድህን ጋሠጥሩ áˆáˆ³áˆŒ ሊሆን የሚችሠá‹áŒ¤á‰³áˆ› á‹áˆ…ደት መáˆáŒ ሩን ያስታወሱት አቶ ሙሼᤠከመኢአድ ጋáˆáˆ በ1996 መጨረሻ አካባቢ ለመዋኃድ የተደረገዠየድáˆá‹µáˆ ሂደት 90 በመቶ ከደረሰ በኋላ መáŠáˆ¸á‰áŠ• ከá“áˆá‰²á‹«á‰¸á‹ á‹«áˆá‰°áˆ³áŠ© ተሞáŠáˆ®á‹Žá‰½ አንዱ áŠá‰ ሠá‹áˆ‹áˆ‰á¡á¡ በወቅቱ መኢአድ እና ኢዴᓠበበáˆáŠ«á‰³ ጉዳዮች ላዠየተስማሙ ቢሆንሠበስራ አስáˆáƒáˆš á‹áˆµáŒ¥ ትáˆá‰ ድáˆáˆ» የማን áŠá‹? የሚለá‹áŠ• መሰረታዊ ጉዳዠጨáˆáˆ® áˆáŠ• አá‹áŠá‰µ የመንáŒáˆµá‰µ አወቃቀሠሊኖሠá‹áŒˆá‰£áˆá£á‰ መሬትና በቋንቋ ጉዳዠላዠእንዲáˆáˆ በá“áˆá‰²á‹ ስያሜ áˆá‹©áŠá‰µ ተáˆáŒ¥áˆ® እንደáŠá‰ ሠá‹áŒ ቅሳሉá¡á¡ መኢአድ በወቅቱ የመንáŒáˆµá‰µ ስáˆáŠ ቱ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰³á‹Š á‹áˆáŠ• ሲሠኢዴᓠየለሠá“áˆáˆ‹áˆœáŠ•á‰³á‹Š á‹áˆáŠ• በማለቱ የተáˆáŒ ሩ የá•áˆ®áŒáˆ«áˆ áˆá‹©áŠá‰¶á‰½áŠ• መáŠáˆ» አድáˆáŒŽ እስከ መዘላለáና መወáŠáŒƒáŒ€áˆ የደረሱ አለመáŒá‰£á‰£á‰¶á‰½ መáˆáŒ ራቸá‹áŠ•áˆ አቶ ሙሼ ያስታá‹áˆ³áˆ‰á¡á¡ á“áˆá‰²á‹«á‰¸á‹ ከቅንጅት ጋሠየáˆáŒ ረዠጥáˆáˆ¨á‰µáˆ በአላማ እና በአካሄድ áˆá‹©áŠá‰µ መáŠáˆ¸á‰áŠ• አመáˆáŠá‰°á‹á£ á“áˆá‰²á‹ ካደረጋቸዠá‹áŒ¤á‰³áˆ› á‹áˆ…ደቶች መካከáˆáˆ ከኢዲዩ ጋሠየáŠá‰ ረá‹áŠ• á‹áŒ ቅሳሉᢠበአንዳንድ áŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ እáŠáˆ አጋጥሞት የáŠá‰ ረ ቢሆንáˆÂ መáትሄ አáŒáŠá‰¶ አብሮ መጓዠእንደተቻለ ያስታá‹áˆ³áˆ‰á¡á¡
የእስከ ዛሬዠየተቃዋሚ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ጉዞ ጠቅለሠብሎ ሲገመገáˆá£ ህá‹á‰¥áŠ• ተስዠያስቆረጠáŠá‰ ሠያሉት አቶ ሙሼᤠከዚህ በኋላሠቢሆን አንድ ላዠለመስራት ከáላጎት ባሻገሠየስáŠáˆá‰¦áŠ“ á‹áŒáŒ…ት ሳá‹á‹°áˆ¨áŒ የሚáˆáŒ ሩ á‹áˆ…ደቶች እና ጥáˆáˆ¨á‰¶á‰½ ከሚáˆáˆˆáŒˆá‹ á‹áŒ¤á‰µ ላዠመድረስ አá‹á‰½áˆ‰áˆ á‹áˆ‹áˆ‰á¡á¡ “የተጠናቀረ á“áˆá‰² መáጠሠቀላሠአá‹á‹°áˆˆáˆâ€ የሚሉት አቶ ሙሼᤠ23 ዓመት ኢህአዴáŒáŠ• የሚገዳደሠጠንካራ á“áˆá‰² መáጠሠየሚያስችሠበቂ ጊዜ áŠá‰ ሠለማለት አያስደááˆáˆ ብለዋáˆá¡á¡ “ማህበረሰቡ áˆáˆáŒ« ያስáˆáˆáŒ‹áˆ ብሎ እንዲያስብᣠገዥዠá“áˆá‰² áˆáŒ“ሠአáˆá‰£ እንዳá‹áˆ†áŠ• በማድረጠበኩሠተቃዋሚዎች የማá‹áŠ“ቅ ድáˆáˆ» áŠá‰ ራቸá‹â€ á‹áˆ‹áˆ‰ አቶ ሙሼá¡á¡
ባለá‰á‰µ áˆáˆˆá‰µ አስáˆá‰µ አመታት በሃገሪቱ ለተስተዋለዠá–ለቲካዊ እና ማህበራዊ ቀá‹áˆµ በስáˆáŒ£áŠ• ላዠካለዠኢህአዴጠበበለጠተቃዋሚዎች ተጠያቂዎች ናቸዠየሚሉት á‹°áŒáˆž የአንድáŠá‰µ ለáትህ እና ለዴሞáŠáˆ«áˆ² á“áˆá‰² ሊቀመንበሠኢ/ሠáŒá‹›á‰¸á‹ ሽáˆáˆ«á‹ ናቸá‹á¡á¡ ህብረትᣠቅንጅትᣠአማራጠኃá‹áˆŽá‰½á£ መድረአእየተባለ እስከዛሬ ቢዘለቅሠያስገኘዠá‹áŒ¤á‰µ ሲገመገሠበዜሮ የሚጣዠáŠá‹ የሚሉት ሊቀመንበሩá¤á‹¨á“áˆá‰² አመራሮች ከአመት አመት ከስህተታችን ሳንማሠየኢትዮጵያን ህá‹á‰¥ በድለáŠá‹‹áˆá¤ የዴሞáŠáˆ«áˆ² ስáˆáŠ ት áŒáŠ•á‰£á‰³ ጉጉቱንሠአጨáˆáˆ˜áŠ•á‰ ታሠሲሉ ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ ለኢህአዴጠጠንካራ መሆን የተቃዋሚዎች ድáŠáˆ˜á‰µ አስተዋá…ኦ ማበáˆáŠ¨á‰±áŠ• በአá…ንኦት የሚገáˆáት ኢ/ሩᤠá‹áŒ¤á‰µ አáˆá‰£á‹ ሂደት የተቃዋሚ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ትáˆá‰ አሳዛአታሪአáˆá‹•áˆ«á መሆኑን ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡
“በሀገራችን የá“áˆá‰² á–ለቲካ ብዙ ዘመን አስቆጥሯሠማለት ባá‹á‰»áˆáˆ በአáˆáŠ‘ ጊዜ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ማደጠሲገባቸዠእየቀጨጩ áŠá‹á£ በሜዳዠላዠመኖሠየማá‹áŒˆá‰£á‰¸á‹ á“áˆá‰²á‹Žá‰½áˆ አሉá¡á¡ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ›á‰¸á‹ አንድ ሆኖ እንኳ ተከáለዠመንቀሳቀሳቸዠትáŠáŠáˆˆáŠ› አካሄድ ካለመሆኑ በተጨማሪ ለገዥዠá“áˆá‰²áˆ የስáˆáŒ£áŠ• እድሜን እየሰጠáŠá‹ ያሉት ከዚህ ቀደሠበተለያዩ የá–ለቲካ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ አመራረáˆáŠá‰µ ቆá‹á‰°á‹ አáˆáŠ• ላዠከá“áˆá‰² á–ለቲካ ራሳቸዠያገለሉት ዶ/ሠያዕቆብ ሃ/ማáˆá‹«áˆ ናቸá‹á¡á¡
እንደ አስተያየት ሰጪዠከሆአየá“áˆá‰²á‹Žá‰½ ስኬትና á‹á‹µá‰€á‰µ የሚያጋጥሠከመሆኑሠበላዠበሀገራችን ጠንካራና አስተማማአተቀናቃአá“áˆá‰² ለመáጠሠጊዜዠአáˆáˆ¨áˆá‹°áˆá¡á¡ ከዚህ በáŠá‰µ የተደረጉ የጥáˆáˆ¨á‰µá£ ህብረትᣠቅንጅት— ሙከራዎች ááƒáˆœ አáˆáˆ áˆáˆ ካለባቸዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ አንዱ የá“áˆá‰² ስáˆáŒ£áŠ• ጥመáŠá‰µ áŠá‹ ያሉት ዶ/ሠያዕቆብá¤â€œáŒ¥áˆ˜áŠáŠá‰± áˆáŠ“áˆá‰£á‰µáˆ ብሔራዊ á€á‰£á‹«á‰½áŠ• ሳá‹áˆ†áŠ• አá‹á‰€áˆáˆâ€ ብለዋáˆá¡á¡ እንደተቀሩት አስተያየት ሠጪዎችሠባለá‰á‰µ 23 አመታት ተቃዋሚ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ላለመጠናከራቸዠኢህአዴáŒáŠ• ተጠያቂ á‹«á‹°áˆáŒ‹áˆ‰á¢ ጠንካራ ከáŠá‰ ረዠቅንጅት መáረስ ጀáˆáˆ® አáˆáŠ• ድረስ የሚደረጉ ተመሳሳዠሙከራዎች ስኬት አáˆá‰£ ለመሆናቸá‹áˆ የገዥዠá“áˆá‰² ረጅሠእጅ አለበት ሲሉ ዶ/ሠያዕቆብ á‹á‹ˆá‰…ሳሉ የá“áˆá‰² አመራሮችን በቅንጅት ጊዜሠሆአከዚያ በኋላ ባሉት ጊዜያት ለእስራት መዳረጉን በዋቢáŠá‰µ በመጥቀስá¡á¡
ከኦáŠáŒ ታጋá‹áŠá‰µ እስከ ኢህአዴጠከዚያሠየአገሪቱ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µáŠá‰µ በመጨረሻሠየአንድáŠá‰µ á“áˆá‰² ሊቀመንበሠየáŠá‰ ሩት ዶ/ሠáŠáŒ‹áˆ¶ ጊዳዳ በበኩላቸá‹á¤á‹¨á“áˆá‰²á‹Žá‰¹ የá‹áˆ…ደት እና ጥáˆáˆ¨á‰µ ስኬታማ ባá‹áˆ†áŠ‘ሠየተገኘዠáˆáˆá‹µ የማá‹áŠ“ቅ áŠá‹ á‹áˆ‹áˆ‰á¡á¡ ለá“áˆá‰²á‹Žá‰½ ጥáˆáˆ¨á‰µ á‹áŒ¤á‰µ አáˆá‰£áŠá‰µ ዶ/ሠáŠáŒ‹áˆ¶ በáˆáŠáŠ•á‹«á‰µáŠá‰µ ከጠቀሷቸዠመካከሠበá“áˆá‰²á‹Žá‰½ መካከሠየሚáˆáŒ ሩ አላስáˆáˆ‹áŒŠ á‰áŠáŠáˆ®á‰½á£ የስáˆáŒ£áŠ• ጥመáŠáŠá‰µá£ የአላማ እና የአደረጃጀት áŒáˆáŒ½ አለመሆንᣠህá‹á‰¡ ከዳሠሆኖ ከመተቸት ባለሠበየአደረጃጀቱ ገብቶ ተጽዕኖ ለመáጠሠአለመቻሉ እንዲáˆáˆ በá“áˆá‰²á‹Žá‰½ ላዠተጽእኖ ሊáˆáŒ¥áˆ© የሚችሉ ህá‹á‰£á‹Š አደረጃጀቶች አለመኖራቸዠá‹áŒˆáŠ™á‰ ታáˆá¡á¡
የእስከዛሬ የá“áˆá‰²á‹Žá‰½ የቅንጅትᣠጥáˆáˆ¨á‰µ እና á‹áˆ…ደት á‹áŒ¤á‰µ አáˆá‰£ ናቸዠየሚለá‹áŠ• ሃሳብ የሚጋሩት ዶ/ሠáŠáŒ‹áˆ¶á¤á‰ áŒáŠ•á‰£áˆ ደረጃ ከተሄደ áŒáŠ• እስከ ዛሬ áˆáˆˆá‰µ የáŒáŠ•á‰£áˆ አደረጃጀቶች መኖራቸá‹áŠ• ያስቀáˆáŒ£áˆ‰á¢ አንደኛዠገዥዠá“áˆá‰² ኢህአዴጠሲሆን ሌላኛዠ“መድረáŠâ€ áŠá‹á¡á¡ የመድረáŠáŠ• á‹áŒ¤á‰³áˆ›áŠá‰µ በተመለከተ በሂደት የáˆáŠ“የዠá‹áˆ†áŠ“ሠብለዋሠá¤á‹¶/ሠáŠáŒ‹áˆ¶á¡á¡
ዶáŠá‰°áˆ áŠáŒ‹áˆ¶ ጊዳዳንና የቀድሞá‹áŠ• የመከላከያ ሚኒስትሠአቶ ስየ አብáˆáˆ€áŠ•Â በማካተት የቅንጅት አመራሮች ከእስሠከተáˆá‰± በኋላ የተወሰኑት አመራሮች አንድáŠá‰µ ለዲሞáŠáˆ«áˆ²áŠ“ ለáትህ የሚሠá“áˆá‰² አቋቋሙᢠáˆáˆáŒ« 2002 መቃረቡን ተከትሎ አንድáŠá‰µ ᣠኦáŒá‹´áŠ• ᣠኦብኮᣠአረና ተሰባስበዠመድረáŠáŠ• አቋቋሙá¡á¡
Average Rating