Read Time:61 Minute, 25 Second
“ማሕበረ-ወያኔ†… mahbere-kidusan-300×168 በኮሎ ኔሠመንáŒáˆµá‰± ኃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ የሚመራዠመንáŒáˆµá‰µ ከናቅዠእስከ ጉና ተራራ ያሉ áˆáˆ½áŒŽá‰»á‰¸á‹áŠ• ከሰማዠበጦሠአá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ•á£ ከáˆá‹µáˆ እሳት በሚያዘንቡ ቢ.ኤሞችና መድáŽá‰½ ሳያቋáˆáŒ¥ ደበድብáˆá¤ በሀገሪቱ ሰሜናዊ አካባቢ ከቀን ወደ ቀን áŒá‹›á‰³á‰¸á‹áŠ• እያሰበየተጠናከሩት ‹‹ወንበዴዎች›› ራስ áˆá‰³á‰µ ሆáŠá‹á‰ ታáˆá¡á¡ የኤáˆá‰µáˆ« ‹‹áŠáŒ» አá‹áŒªâ€ºâ€º ቤá‹-አáˆá‰£á‹ በተወሰአመáˆáŠ©áˆ ቢሆን ለጥቃት የመጋለጥ እድሉ አናሳ በሆáŠá‹ የሳህሠበረሃ በመሆኑ አብዛኛዠየአመራሠአባሠመሸሸጊያዠአድáˆáŒŽá‰³áˆá¡á¡
በተመሳሳዠመáˆáŠ© በትáŒáˆ«á‹ አካባቢ የሚንቀሳቀሱት የወያኔ መሪዎች áˆáˆ½áŒ‹á‰¸á‹ እንደ ሳህሠáˆá‰¹ ባለመሆኑᤠበáˆáŠ«á‰³ áŠá‰ ቀናትን ያሳለá‰á‰µ በተራራማ አካባቢዎች በሚገኙ የኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“ እáˆáŠá‰µ ገዳማት á‹áˆµáŒ¥ ተደብቀዠእንደሆáŠáŠ“ ከቦታ ቦታ መዘዋወሠሲáˆáˆáŒ‰áˆ የመáŠáŠ®áˆ³á‰±áŠ• አáˆá‰£áˆ³á‰µ á‹áŒ ቀሙ እንደáŠá‰ ረ በትáŒáˆ‰ ዙሪያ የተዘጋጠድáˆáˆ³áŠ“ት ያወሳሉá¡á¡ በተለá‹áˆ ታጋዠመለስ ዜናዊᣠአባዠá€áˆ€á‹¬á£ áŒá‹°á‹ ዘáˆáŠ á…ዮንᣠስዩሠመስáንᣠስብáˆá‰µ áŠáŒ‹áŠ•â€¦. የመሳሰሉ የአመራሠአባላት የገዳማቱ ቤተኛ áŠá‰ ሩá¡á¡ ከዚሠጋ ተያá‹á‹ž የሚáŠáŒˆáˆáˆ አንድ ታሪአአለᤠየመንáŒáˆµá‰µ á€áŒ¥á‰³ ሰራተኞች áˆáˆˆá‰µ የ‹‹ወንበዴ›› መሪዎች በትáŒáˆ«á‹ በሚገአአንድ ገዳሠá‹áˆµáŒ¥ ከመáŠáŠ®áˆ³á‰± ጋሠተመሳስለዠመሸሸጋቸዠመረጃ á‹á‹°áˆáˆ³á‰¸á‹áŠ“ በጥቂት ሰዓታት á‹áˆµáŒ¥ እስከ አáንጫቸዠየታጠበወታደሮችን በመላአዙሪያ ከበባ á‹«á‹°áˆáŒ‹áˆ‰á¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ መደበቂያ በመስጠት የረዷቸዠመáŠáŠ®áˆ³á‰µ áˆáˆˆá‰±áŠ• ታጋዮች ‹‹ወá‹á‰£â€ºâ€º በመባሠየሚታወቀá‹áŠ• ረጅሙን ቀሚሳቸá‹áŠ• አáˆá‰¥áˆ°á‹ እና ቆብ አስደáተዠከአካባቢዠበማሸሽ á‹á‰³á‹°áŒ‰á‹‹á‰¸á‹‹áˆá¡á¡ የታሪኩ ባለቤት መለስ ዜናዊ እና አባዠá€áˆ€á‹¬ áŠá‰ ሩá¡á¡ በáˆáŒáŒ¥ እáŠá‹šáˆ… የ‹‹ወንበዴ›› መሪዎች ‹በእንዲህ አá‹áŠá‰± ከመáˆáŒ አá‹áŠ• እጅጠበጠበበዕድሠህá‹á‹ˆá‰³á‰½áŠ• ከሞት መንጋጋ ተáˆáŽ ኮለኔሠመንáŒáˆ¥á‰±áŠ• በጓሮ በሠወደ á‹œáˆá‰£á‰¥á‹Œ ሸáŠá‰°áŠ• በትረ-መንáŒáˆ¥á‰±áŠ• ለመጨበጥና ለሃያ áˆáŠ“áˆáŠ• ዓመታት ኢትዮጵያን ታህሠታላቅ ሀገሠአንቀጥቅጠን ለመáŒá‹›á‰µ እንበቃለን› የሚሠጠንካራ እáˆáŠá‰µáŠ“ የእáˆáŒáŒ áŠáŠá‰µ ስሜት በወቅቱ áŠá‰ ራቸዠብሎ ማሰብ ለእáŠáˆáˆ±áˆ ቢሆን እጅጠአዳጋች á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¤ የሆáŠá‹ áŒáŠ• á‹áˆ… áŠá‰ áˆá¡á¡
‹‹ማሕበረ-ቅዱሳን››
መለስ ዜናዊና ጓዶቹ በለስ ቀንቷቸዠባáˆáŒ በá‰á‰µ áጥáŠá‰µ የመንáŒáˆ¥á‰µ ‹‹ጠንካራ á‹á‹žá‰³â€ºâ€º የሚባሉ ከተሞችን ሳá‹á‰€áˆ እየተቆጣጠሩ ወደ አዲስ አበባ የሚያደáˆáŒ‰á‰µáŠ• áŒáˆµáŒ‹áˆ´ ሲያá‹áŒ¥áŠ‘ᤠየአዲስ አበባ ዩኒቨáˆáˆ²á‰² ተማሪዎች á‹°áŒáˆž በመንáŒáˆ¥á‰± ኃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ሰብሳቢበትᣠበደህንáŠá‰µ ሠራተኞች እና የኢሠᓠካድሬዎች ገá‹áŠáŠá‰µ ትáˆáˆ…áˆá‰³á‰¸á‹áŠ• አቋáˆáŒ ዠለወታደራዊ ስáˆáŒ ና ደቡብ ኢትዮጵያ ወደሚገኘዠብላቴና የጦሠማሰáˆáŒ ኛ ከተቱᤠዩኒቨáˆáˆ²á‰²á‹áˆ ተዘጋá¡á¡
…ከመላዠዘማቾቹ አስራ áˆáˆˆá‰µ የሚሆኑ ተማሪዎች ተሰባስበዠሲያበá‰á£ በየቀኑ ካáˆá“ቸዠአቅራቢያ ወደሚገኘዠ‹ሚካኤሠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ•â€º በመሄድᣠከመዓቱ á‹á‰³á‹°áŒ‹á‰¸á‹ ዘንድ áˆáŒ£áˆªá‹«á‰¸á‹áŠ• በá€áˆŽá‰µ መማá€áŠ• የህá‹á‹ˆá‰³á‰¸á‹ አካሠአደረጉትᤠከቀናት በኋላሠበአንዱ ዕለት አንድሠለመታሰቢያና ለበረከትᣠáˆáˆˆá‰µáˆ ስብስቡ ሳá‹á‰ ተን ወደáŠá‰µ እንዲቀጥሠበሚሠዕሳቤ ‹ማህበረ ሚካኤáˆâ€º ብለዠየሰየሙትን የá…á‹‹ ማህበሠመሠረቱá¡á¡ …á‹áˆáŠ•áŠ“ ከመካከላቸዠአንዳቸá‹áˆ እንኳ በ1977 á‹“.ሠበ‹á“á‹Š መተከáˆâ€º ዞን የተደረገá‹áŠ• ‹የመáˆáˆ¶ ማቋቋáˆâ€º á•áˆ®áŒáˆ«áˆ እንዲያመቻቹ በዘመቱ ተማሪዎች ከተመሠረተá‹áŠ“ ከተለያዩ የá…á‹‹ ማህበራት ጋሠበመዋሀድ የዛሬá‹áŠ• ‹ማህበረ-ቅዱሳን› እንደሚáˆáŒ¥áˆ© መገመት የሚችሉበት የáŠá‰¥á‹áŠá‰µ á€áŒ‹ አáˆáŠá‰ ራቸá‹áˆá¤ የሆáŠá‹ áŒáŠ• እንዲያ áŠá‰ áˆá¡á¡
ኃá‹áˆ›áŠ–ትን ጠቅáˆáˆŽ የመያዠዕቅድ
በትጥቅ ትáŒáˆ‰ ወቅት የህወሓት አመራሠገዳማትን ለመሸሸጊያáŠá‰µ ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ለእáˆáŠ«á‰¥ መወጣጫáŠá‰µáˆ áŒáˆáˆ ተጠቅሞባቸዋáˆá¡á¡ ከድáˆáŒ…ቱ መስራቾች አንዱ የáŠá‰ ረዠአረጋዊ በáˆáˆ„ ለዶáŠá‰µáˆ¬á‰µ ዲáŒáˆª ማሟያ ‹‹A Political History of the Tigray People’s Liberation Front (1975-1991): Revolt, Ideology and Mobilisation in Ethiopi›› በሚሠáˆá‹•áˆµ ጽáŽá‰µá¤ ኋላሠወደ መጽáˆá በቀየረዠየጥናት ጽáˆá‰ ላá‹á£ ‹‹የቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ—ን ሥáˆáŒ£áŠ• (በትáŒáˆ«á‹ የáŠá‰ ረá‹áŠ•) ለማድቀቅ ሲባሠበስብሀት áŠáŒ‹ የሚመራ የስለላ ቡድን ተቋቋመá¡á¡ á‹áˆ… ቡድንሠደብረ-ዳሞን ጨáˆáˆ® በትáŒáˆ«á‹ á‹áˆµáŒ¥ ባሉ ገዳማት አባላቱን መáŠáŠ®áˆ³á‰µ በማስመሰáˆá£ የገዳማቱን እንቅስቃሴ በህወሓት áላጎት ስሠየማስገዛት ስራ ሰáˆá‰·áˆâ€ºâ€º áˆ²áˆ á‰ áŒˆá… 317 ላዠገáˆáŒ¿áˆá¡á¡ ድáˆáŒ…ቱ ሙሉ በሙሉ áˆá‹áˆ›áŠ–ትን ጠቅáˆáˆŽ ለመያዠየተáŠáˆ³á‰ ትን ገáŠ-áˆáŠáŠ•á‹«á‰µáˆ እንዲህ በማለት አብራáˆá‰¶á‰³áˆá¡-
‹‹ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ— ተከታዮቿንᣠለáŠá‰ ረዠየኢትዮጵያ መንáŒáˆµá‰µ እንዲገዙ ከማስተማሠበዘለለ የብሔራዊ ንቃት (ማንáŠá‰µ) ማስተማሪያሠáŠá‰ ረችá¡á¡ …ለህወሓት እንቅስቃሴ እንቅá‹á‰µ እንደáŠá‰ ረች áŒáˆá… áŠá‹á¡á¡ ስለዚህሠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ’ቱን በህወሓት ዓላማ ስሠለማሳደሠáላጎት áŠá‰ áˆá¤ በዚህ የተáŠáˆ³áˆ የእáˆáˆ·áŠ• ተá…እኖ ለማáŒáˆˆáˆ ጥáˆá‰… እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½ ተወስደዋáˆá¡á¡â€ºâ€º (áŒˆá… 315-316)  ዶ/ሠአረጋዊ ‹‹ጥáˆá‰… እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½â€ºâ€º ብሎ ከጠቀሳቸዠመካከሠአንደኛዠ‹‹ለአጥቢያ ቀሳá‹áˆµá‰± ኮንáረንስ በማዘጋጀትᣠበትáŒáˆ«á‹ á‹áˆµáŒ¥ ያሉትን ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ት ለብቻ áŠáŒ¥áˆŽ ህወሓት በሚያራáˆá‹°á‹ የትáŒáˆ«á‹ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ ስሠማካተት›› እንደáŠá‰ ረ በዚሠመጽáˆá ጠቅሷáˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ አስገáˆáŒ‹áˆš መብረቅ የወረደብን ያህሠየáˆáŠ•á‹°áŠáŒáŒ á‹á£ ዶ/ሩ ከዚሠጋ አያá‹á‹ž ‹‹የተጨቆáŠá‹ የትáŒáˆ«á‹ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ የተáŠáˆ³áˆ³á‹áˆ የኢትዮጵያ ኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ•áŠ• ተá…እኖ ለመገዳደሠáŠá‹â€ºâ€º በማለት መመስከሩን ስናáŠá‰¥ áŠá‹á¡á¡ የአረጋዊ መረጃ የሰሚ-ሰሚ ወá‹áˆ በቢሆን ሃሳብ የተቀኘ አá‹á‹°áˆˆáˆá¤ á‹áˆá‰áŠ•áˆ ራሱሠበመሪáŠá‰µáŠ“ ሃሳብ በማዋጣት ከተሳተáˆá‰ ት ከድáˆáŒ…ቱ የá–ለቲካ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ የተቀዳ እንጂá¡á¡
የሆáŠá‹ ሆኖ ህወሓት ከ1970-72 á‹“.ሠድረስ ባሰለጠናቸዠካድሬ ‹‹ካህናት›› አማካáŠáŠá‰µ ‹‹áŠáƒ በወጡ›› መሬቶች ላዠራሱን የቻለ የቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ አስተዳደሠ(ከሲኖዶሱ የተገáŠáŒ ለ) መመስረቱ á‹á‰³á‹ˆáˆ³áˆá¡á¡ ድáˆáŒ…ቱ ለእáŠá‹šáˆ… ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ት መተዳደሪያ ደንብ áŠ¨áˆ˜á‰…áˆ¨á… áŠ áˆáŽ ዓላማá‹áŠ•áˆ እንደ አስáˆá‰± ትዕዛዛት በááሠáˆá‰£á‰¸á‹ የተቀበሉ ‹‹መንáˆáˆ³á‹Š áŠáŠ•á›› አድáˆáŒ“ቸዠእንደáŠá‰ ረᣠአረጋዊ በáˆáˆ„ ተንትኖ አስረድቷáˆá¡á¡ እንዲህ አá‹áŠá‰± ሰáˆáŒŽ ገብáŠá‰µ በእስáˆáˆáŠ“ሠላዠመተáŒá‰ ሩ አá‹á‹˜áŠáŒ‹áˆá¡á¡ በተለá‹áˆ የእáˆáŠá‰± ተከታዮች በሚበዙበት አካባቢዎች ወላጆቻቸዠሙስሊሠየሆኑ ታጋዮችን እየመረጠእና ከáŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• ቤተሰብ የወጡ ካድሬዎችንሠሀሰተኛ የሙስሊሠስሠእየሰጠ‹የትáŒáˆ‰ ዓላማ እስáˆáˆáŠ“ን ማስá‹á‹á‰µâ€º እንደሆአበመáŒáˆˆá… የá•áˆ®á“ጋንዳ ስራ á‹áˆ°áˆ« áŠá‰ áˆá¡á¡ በዚህ ስáˆá‰± በተወሰአደረጃሠቢሆን የአንዳንድ ዓረብ ሀገራትን ቀáˆá‰¥ ማáŒáŠ˜á‰µ ችáˆáˆá¡á¡ á‹áˆ… á‹°áŒáˆž ከዓረቦች በገá á‹•áˆá‹³á‰³ ያጎረáˆáˆˆá‰µ ሲሆንᣠወደ መሀሠሀገሠየሚያደáˆáŒˆá‹áŠ• ጉዞሠአá‹áŒ¥áŠ–ለታáˆá¡á¡
ከመንáŒáˆµá‰µ ለá‹áŒ¥ በኋላሠáˆáˆˆá‰±áŠ• áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች የተቆጣጠረዠበታጋዠ‹‹ካህናት›› እና ‹‹ሼሆች›› ለመሆኑ በáˆáŠ«á‰³ ማሳያዎች አሉá¡á¡ ዛሬሠበኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“ እáˆáŠá‰µ የበላዠበሆáŠá‹ ጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ á‹áˆµáŒ¥ ከሚገኙት አስራ ስáˆáŠ•á‰µ መáˆáˆªá‹«á‹Žá‰½á£ አስራ ስድስቱ በህወሓት ሰዎች የመያዛቸዠኩáŠá‰µ ስáˆá‰± በተሳካ áˆáŠ”ታ መተáŒá‰ ሩን ያስረáŒáŒ£áˆá¡á¡ በተለዠዋáŠáŠ›á‹ ሰዠአቡአማቲያስ ሲኖዶሱን ብቻ በሚመለከት ጉዳዠላዠáŒáˆáˆ á‹áˆ³áŠ” ከመተላለበበáŠá‰µ ‹‹የመንáŒáˆµá‰µ ባለሥáˆáŒ£áŠ“ትን ላማáŠáˆâ€ºâ€º ሲሉ በተደጋጋሚ መደመጣቸዠእና አንዳንድ ጳጳሳት ተቃá‹áˆž በሰáŠá‹˜áˆ©á‰£á‰¸á‹ á‰áŒ¥áˆ በአáƒá‹á‹ ‹‹መንáŒáˆµá‰µ á‹«áŒá‹˜áŠ›áˆ ብዬ áŠá‹ እዚህ መንበሠላዠየተቀመጥኩትᤠባያáŒá‹˜áŠ ሥáˆáŒ£áŠ‘ን አáˆá‰€á‰ áˆáˆ áŠá‰ áˆâ€ºâ€º በማለት በáŒáˆ‹áŒ ሲመáˆáˆ± መስተዋላቸዠለስáˆá‹“ቱ ጣáˆá‰ƒ-ገብáŠá‰µ እንደማሳያ ሊቆጠሠá‹á‰½áˆ‹áˆá¡á¡ ከዚህ ቀደሠለሶስት ወሠየቋሚ ሲኖዶሱ አባሠሆáŠá‹ የሰሩ አንድ ጳጳስሠ‹‹áˆáˆáŒŠá‹œáˆ ቋሚ ሲኖዶሱ ሲሰበሰብ እáˆáˆ³á‰¸á‹ (á“ትáˆá‹«áˆáŠ©) ‹መንáŒáˆµá‰µ እንዲህ አለ›ᣠ‹መንáŒáˆµá‰µ ሳá‹áˆá‰…ድ›… የሚሠንáŒáŒáˆ á‹áŒ ቀማሉ›› በማለት ለá‹áŠá‰µ አስተያየት ሰጥተዋሠ(በáŠáŒˆáˆ«á‰½áŠ• ላዠá“ትáˆá‹«áˆáŠ© የመዘንጋትᣠለá‹áˆ³áŠ” የመቸገáˆá£ እንቅáˆá የማብዛትና መሰሠችáŒáˆ®á‰½ ስራቸá‹áŠ• እያስተጓጎሉባቸዠእንደሆአá‹áŠáŒˆáˆ«áˆá¤ ራሳቸá‹áˆ ‹‹ሲጨንቀአእተኛለáˆá¤ ስተኛ á‹°áŒáˆž እረሰዋለáˆâ€ºâ€º በማለት ችáŒáˆ©áŠ• አáˆáŠá‹ ተቀብለዋáˆ)
በእስáˆáˆáŠ“ እáˆáŠá‰µ á‹áˆµáŒ¥áˆ የመንáŒáˆµá‰µ ጣáˆá‰ƒ-ገብáŠá‰µ ከቀድሞá‹áˆ መጅሊስ የባሰ እንደሆአበáˆáŠ«á‰³ መዕáˆáŠ“ን የሚያá‹á‰á‰µ እá‹áŠá‰³ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… መጅሊስ የሚዘወረዠእንደተለመደዠበáˆáŠá‰µáˆ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰¶á‰½ ሲሆንᤠá‹á‰½ አá‹áŠá‰· ጨዋታ á‹°áŒáˆž ህወሓት ጥáˆáˆ±áŠ• የáŠá‰€áˆˆá‰ ት ስለመሆኑ áŠáŒ‹áˆª አያሻáˆá¡á¡ áˆáŠá‰µáˆ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰± ሼህ ከድሠለ17 ዓመታት የትáŒáˆ«á‹ áŠáˆáˆ መጅሊስና የሸሪአá/ቤቱን á‹°áˆá‰ ዠበመያዠመእáˆáŠ“ኑን ቀጥቅጠዠሲገዙ ከመቆየታቸá‹áˆ በላዠታጋዠእንደáŠá‰ ሩ በኩራት ለመናገሠየሚደáሩ እንደሆአየቅáˆá‰¥ ሰዎቻቸዠá‹áˆ˜áˆ°áŠáˆ«áˆ‰á¡á¡ በአናቱሠከታማአየመረጃ áˆáŠ•áŒ ባá‹áˆ¨áŒ‹áŒˆáŒ¥áˆ የመጅሊሱ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ ሼህ ኪያሠመሀመድ ከእኚሠ‹‹ታጋá‹â€ºâ€º áˆáŠá‰µáˆ‹á‰¸á‹ ጋሠበአንዳንድ ጉዳዮች መስማማት ባለመቻላቸዠእና ‹‹መንáŒáˆµá‰µ የሚያዘá‹áŠ• áˆáˆ‰ ለመስራት ለáˆáŠ• እንገደዳለን?›› የሚሠተቃá‹áˆž እስከማሰማት በመድረሳቸዠበቅáˆá‰¡ ከኃላáŠáŠá‰³á‰¸á‹ ሊáŠáˆ± እንደሚችሉ ተወáˆá‰·áˆá¡á¡
ኢህአዴጠእና ‹‹መንáˆáˆ³á‹Šâ€ºâ€º ገበያá‹
áŒáŠ•á‰£áˆ© የእáˆáŠá‰µ ተቋማትን በአብዮታዊ ዲሞáŠáˆ«áˆ² አስተሳሰብ ጠáˆáŠ•áŽ መያá‹áŠ• እንደ á‹‹áŠáŠ› ዓላማ አድáˆáŒŽ የመንቀሳቀሱ መáŒáኤን ከሶስት ጉዳዮች አንáƒáˆ በአዲስ መስመሠለመተንተን እሞáŠáˆ«áˆˆáˆá¡- የመጀመሪያዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ በáŠáŒˆáˆµá‰³á‰¶á‰¹ ዘመን የáŠá‰ ራትን á–ለቲካዊ ተሰሚáŠá‰µ (áˆáŠ•áˆ እንኳን ራሱ ኢህአዴáŒáˆ በአá‹á‹ŠáŠá‰µ ከማá‹áŒˆá‹ ቸሠባá‹áˆáˆ) ለቅቡáˆáŠá‰µ መጠቀሚያ የማድረጠáላጎቱ áŠá‹á¡á¡ በገቢሠእንደታየá‹áˆ በኃá‹áˆ በተቆጣጠራቸá‹áˆ ሆአካድሬዎቹ ሊደáˆáˆ±á‰£á‰¸á‹ በማá‹á‰½áˆ‰ የገጠሠቀበሌዎች ተቀባá‹áŠá‰µ ለማáŒáŠ˜á‰µ ማህበራዊ አáŠá‰¥áˆ®á‰µ ባላቸዠሼሆችᣠቀሳá‹áˆµá‰µá£ ዲያቆናት… ሲቀሰቅስ ተደጋጋሚ ጊዜ ተስተá‹áˆáˆá¡á¡ እንዲáˆáˆ የእስáˆáˆáŠ“ እáˆáŠá‰µ በታሪአያሳለáˆá‹áŠ• አገዛዛዊ áŒá‰†áŠ“ንሠሆአየደáˆáŒ‰áŠ• áˆáˆ‰áŠ•áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ት ማáŒáˆˆáˆáŠ• በማጎን ለá•áˆ®á“ጋንዳ ተጠቅሞበታሠ(በወቅቱ የድáˆáŒ…ቱ አመራሠአባሠየáŠá‰ ረዠአቶ ገብሩ አስራትᣠእንደ ሼሆች በመáˆá‰ ስና በመጠáˆáŒ ሠከáተኛ አስተዋᆠማበáˆáŠ¨á‰±áŠ• ብዙሀኑ ታጋዮች አá‹á‹˜áŠáŒ‰á‰µáˆ) በዚህ ዘመንሠበቤተ-እáˆáŠá‰¶á‰½ ካድሬ-ጳጳሳትንና ካድሬ-n ሼሆችን አሰáˆáŒŽ የማስገባቱ áˆáˆµáŒ¢áˆ á‹áŠ¸á‹ áŠá‹á¡á¡
በáˆáˆˆá‰°áŠ›áŠá‰µ እንደáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ሊጠቀስ የሚችለዠየታገለለትን ዘá‹áŒ ተኮሠá–ለቲካ ያለአንዳች ተáŒá‹³áˆ®á‰µ ማሳለጥን ታሳቢ ማድረጉ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡ áˆáŠáŠ•á‹«á‰±áˆ የáˆáˆ‰áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች ‹‹የሰዠáˆáŒ… በሙሉ የአንድ አáˆáˆ‹áŠ áጡሮች ናቸá‹â€ºâ€º በሚሠአስተáˆáˆ…ሮ የሚመሩ ከመሆናቸዠአኳያᣠበዘá‹áŒ ከá‹áሎ ማስተዳደáˆáŠ• ቀላሠአያደáˆáŒˆá‹áˆáŠ“ áŠá‹á¡á¡ ስለዚህሠመáትሔዠአáŠáˆ«áˆª ብሔáˆá‰°áŠ› ‹‹መንáˆáˆ³á‹á‹«áŠ•â€ºâ€º በየእáˆáŠá‰µ ተቋማቱ እንዲáˆáˆˆáˆáˆ‰ እና ከáተኛá‹áŠ• የሥáˆáŒ£áŠ• እáˆáŠ¨áŠ• መቆጣጠሠእንዲችሉ በማብቃት ላዠየተመሰረተ ብቻ መሆኑን የህወሓት መሪዎች á‹«á‹á‰ƒáˆ‰á¡á¡ á‹áˆ… ‹‹እá‹á‰€á‰³á‰¸á‹â€ºâ€ºáˆ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆ ሀገራዊ ስሜት የሌላቸá‹á£ በችሎታ ማáŠáˆµ እና በስáŠ-áˆáŒá‰£áˆ ጉድለት የሚታወá‰á¤ እንዲáˆáˆ በእáˆáŠá‰± ተከታዮች ዘንድ ቅቡሠያáˆáˆ†áŠ‘ ሰዎች ቦታá‹áŠ• እንዲá‹á‹™ እስከማድረጠያደረሳቸá‹á¡á¡
የራሳቸዠየስለላ መዋቅáˆáˆ በጥቅáˆá‰µ 2 ቀን 1995 á‹“.ሠ‹‹ለዋናዠመ/ቤትᣠአዲስ አበባᤠከ-áˆ.ዮᡠየኢትዮጵያ ኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ተዋህዶ ቤተ áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• á“ትáˆá‹«áˆáŠ አቡአጳá‹áˆŽáˆµáŠ• ጉዳዠá‹áˆ˜áˆˆáŠ¨á‰³áˆâ€ºâ€º በሚሠáˆá‹•áˆµ ለደህንáŠá‰± ዋና መስሪያ ቤት በላከዠጥናታዊ ዘገባ ላዠእá‹áŠá‰³á‹áŠ• እንዲህ ሲሠገáˆá†á‰³áˆá¡- ‹‹…ለá“ትáˆá‹«áˆáŠ© ወዳጅáŠá‰µ አላቸዠየሚባሉ ሊቃአጳጳሳት ከሦስትና አራት ብዙሠያáˆá‰ ለጡ ናቸá‹á¡á¡ á“ትáˆá‹«áˆáŠ© áˆáŠ•áˆ á‹“á‹áŠá‰µ ተቀባá‹áŠá‰µáŠ“ ከበሬታ ያጡ በመሆናቸዠህáˆá‹áŠ“ቸá‹áŠ• የአንዳንድ መሪዎችን ስሠበመጥራትና እንደማስáˆáˆ«áˆªá‹« በመጠቀሠላዠየተንጠላጠለ ሆኗáˆâ€ºâ€ºá¡á¡ ከዚህ ሪá–áˆá‰µ በኋላሠእንኳ ለማስተካከሠአለመሞከሩ መከራከሪያá‹áŠ• አáˆáŠáŠ• እንድንቀበሠያስገድደናáˆá¡á¡
አገዛዙ መንáˆáˆ³á‹Š ተቋማትን ጠቅáˆáˆŽ ለመያዠለሚያደáˆáŒˆá‹ እንቅስቃሴ በሶስተኛáŠá‰µ ሊጠቀስ የሚችለዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µá£ áˆáŠ•áˆ እንኳ ‹‹ተሳáŠá‰·áˆâ€ºâ€º ሊባሠባá‹á‰»áˆáˆá¤ በስáŠ-áˆáŒá‰£áˆ መታáŠá…ᣠበሀገሠአንድáŠá‰µ ማመንᣠለሕá‹á‰¥ ጥቅሠመቆáˆá£ የትኛá‹áŠ•áˆ ህገ-ወጥáŠá‰µ ‹ለáˆáŠ•â€º ብሎ መጠየቅና መሰሠመንáˆáˆ³á‹Š አስተáˆáˆ…ሮዎችን መáˆáˆ አድáˆáŒŽ የሚáŠáˆ³ ትá‹áˆá‹µ እንዳá‹áˆáŒ ሠመከላከáˆáŠ• ታሳቢ በማድረጠእየሰራ ያለá‹áŠ• ሴራ áŠá‹ ብዬ አስባለáˆá¡á¡ áˆáŠáŠ•á‹«á‰±áˆ የስáˆá‹“ቱ ሰዎች በዚህ መáˆáŠ© á‹¨áˆšá‰€áˆ¨á… á‰µá‹áˆá‹µáŠ• ዛሬ ባáŠá‰ ሩት አá‹áŠá‰µ የáŒá‰†áŠ“ ቀንበሠለተራዘሙ ዓመታት መáŒá‹›á‰µ ከባድ እንደሆአለመረዳት አá‹áˆ³áŠ“ቸá‹áˆáŠ“ áŠá‹á¡á¡ ከዚሠጋሠአንስተን ማለá ያለብን áŒá‰¥áŒ¥á¤ መቃብሠከሚቆáˆáˆáˆˆá‰µ የኢትዮጵያዊ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ ጋሠየሚያያዠáŠá‹á¤ የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱና የማዕከላዊ መንáŒáˆµá‰± የቅድመ-አብዮቱ ጋብቻ (በáˆáŠ•áˆ አá‹áŠá‰µ መከራከሪያ ትáŠáŠáˆˆáŠ›áŠá‰±áŠ• áˆáŠ•áˆŸáŒˆá‰µáˆˆá‰µ ባንችáˆáˆ)ᣠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ— ለኢትዮጵያዊ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰± የታሪአብያኔ ከáተኛ አስተዋᆠማድረጓን አያስáŠá‹°áŠ•áˆá¡á¡ á‹áˆ…ሠ‹የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱን ተቋሠየብሔáˆá‰°áŠáŠá‰± ወካዠሆኖ እንዲታሰብ á‹áŒˆá‹á‹‹áˆâ€º ብሎ ለሚያáˆáŠá‹ ህወሓትᣠáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተቋማዊ áŠáƒáŠá‰µ እንዳá‹áŠ–ረዠየሚቻለá‹áŠ• áˆáˆ‰ ሲያደáˆáŒá¤ áˆá‹áˆ›áŠ–ቱን በማዳከሠየብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ መንáˆáˆ±áŠ•áˆ ማላላት á‹á‰»áˆ‹áˆ ከሚሠመáŠáˆ¾ áŠá‹ ብሎ መደáˆá‹°áˆ ተáˆáŠ”ታዊ አያስብáˆáˆá¡á¡
ገደሠአá‹á የቆመዠማሕበረ ቅዱሳን…
ስáˆá‹“ቱ የáˆá‹áˆ›áŠ–ት ተቋማትንና መንáˆáˆ³á‹Š መሪዎቹን ለመቆጣጠሠገáŠ-áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ ሆáŠá‹á‰³áˆ ብዬ ከላዠለማብራራት የሞከáˆáŠ³á‰¸á‹áŠ• ሶስት áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ ሙሉ ለሙሉ መተáŒá‰ áˆáŠ• አስቸጋሪ ያደረገበትᣠቀጥታ በáˆá‹•áˆáŠ“ኑ የተመሰረቱ ማሕበራት መሆናቸá‹áŠ• መገመት á‹á‰»áˆ‹áˆá¡á¡ ለማስረጃሠያህሠከኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“-ማሕበረ ቅዱሳንᤠከእስáˆáˆáŠ“ ያለá‰á‰µáŠ• áˆáˆˆá‰µ ዓመታት የእáˆáŠá‰± ተከታዮች ወካዠሆኖ የተመረጠዠኮሚቴ አባላት መንáŒáˆµá‰µáŠ•áˆ ሆአመጅሊሱን በመገዳደሠያደረጉትን አበáˆáŠá‰¶ መጥቀስ á‹á‰»áˆ‹áˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ የሙስሊሙን ተወካዮች በገá ሰብስቦ እስሠቤት ካጎረ በኋላᣠከሲኖዶሱሠሆአመሰሠማሕበራት ጠንካራ እንደሆአየሚáŠáŒˆáˆáˆˆá‰µáŠ• ማሕበረ ቅዱሳንን á‹‹áŠáŠ› ኢላማዠአድáˆáŒŽ ለመደáጠጥ የቆረጠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¡á¡ የማሕበሩ አባላት በዓለማዊ እá‹á‰€á‰µ የተራቀá‰á£ በሀገሠአንድáŠá‰µ በááሠየማá‹á‹°áˆ«á‹°áˆ©á£ በጥቅመáŠáŠá‰µ የማá‹á‹°áˆˆáˆ‰â€¦ የመሆናቸዠጉዳዠአገዛዙ ከኃá‹áˆ አማራጠየቀለለ መáትሔ የለሠብሎ እንዲያáˆáŠ• አድáˆáŒŽá‰³áˆ ብዬ እገáˆá‰³áˆˆáˆá¡á¡
በáˆáŒáŒ¥ በአቶ መለስ ዜናዊ á‹á‹˜áŒ‹áŒ… እንደáŠá‰ ረ ከህáˆáˆá‰± በኋላ በተáŠáŒˆáˆ¨áˆˆá‰µ የኢህአዴጠየንድሠሃሳብ መጽሔት ‹‹አዲስ ራዕá‹â€ºâ€º ከተወሰኑ ዓመታት በáŠá‰µ አብዛኛá‹áŠ• ጊዜ ‹‹የከሰሩ á–ለቲከኞች ‹ኢትዮጵያ የáŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• ደሴት ናትᣠአንድ áˆá‹áˆ›áŠ–ት አንድ ሀገáˆâ€º እና ‹ሙስሊሙ ማሕበረሰብ ቀደሠሲሠሲደáˆáˆµá‰ ት የáŠá‰ ረá‹áŠ• በደሠበማራገብና በመቀስቀስᤠከዚህሠአáˆáŽ ተገቢáŠá‰µ የሌላቸዠአዳዲስ ጥያቄዎችን በማቅረብ ለማáŠáˆ³áˆ³á‰µáŠ“ ለማተረማመስ ሲሰሩ ማየት የተለመደ ሆኗáˆâ€ºâ€º በማለት ከሚያቀáˆá‰ ዠየሾላ-በድáን áረጃ ዘáˆáˆŽ ብዙሠመንáˆáˆ³á‹Š ማሕበራትን በስሠጠቅሶ ሲያወáŒá‹ አá‹áˆ°áˆ›áˆ áŠá‰ áˆá¡á¡ ዛሬ ዛሬ áŒáŠ• ማንኛá‹áŠ•áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ታዊ የመብት ጥያቄን ‹‹ወሃቢያሠá‹áˆáŠ• ማሕበረ ቅዱሳን…›› በማለት ማá‹áŒˆá‹™ የተለመደ ሆኗáˆá¡á¡ ከá‹áŒá‹˜á‰µáˆ ተሻáŒáˆ® ጥያቄያቸá‹áŠ• በሕጋዊ መንገድ ወደ አደባባዠያወጡትን የሙስሊሙን ተወካዮች ሰብስቦ አስሯáˆá¤ በተለያየ ጊዜ የተደረጉ ሰላማዊ ተቃá‹áˆžá‹Žá‰½áŠ•áˆ በማስታከአበበáˆáŠ«á‰³ የእáˆáŠá‰± ተከታዮች ላዠáŒá‹µá‹«áŠ“ ስቀየትን ጨáˆáˆ® ብዙ áŒá በመáˆá€áˆ ጉዳዩን በጠብ-መንጃ ብቻ የሚáˆá‰³ አድáˆáŒŽ ካወሳሰበዠሰáŠá‰£á‰¥á‰·áˆá¡á¡
‹‹ቀጣዩ የኢህአዴጠኢላማ ማሕበረ ቅዱሳን á‹áˆ†áŠ•?›› በሚሠáˆá‹•áˆµ ከስድስት ወሠበáŠá‰µ በዚሠመጽሔት ላዠለማተት እንደሞከáˆáŠ©á‰µ áˆáˆ‰á¤ ከላዠበተዘረዘሩ የá–ለቲካ አጀንዳዎች እና በሚቀጥለዠዓመት የሚካሄደá‹áŠ• አገሠአቀá áˆáˆáŒ« በለመደዠየማáŒá‰ áˆá‰ ሠመንገድ አሸንᎠያለኮሽታ የሥáˆáŒ£áŠ• እድሜá‹áŠ• ለማራዘሠዓለማዊሠሆአመንáˆáˆ³á‹Š áŠáƒ ተቋማት እንዳá‹áŠ–ሩ በá‹á‹ ኢ-ሕገ መንáŒáˆµá‰³á‹Š ድáˆáŒŠá‰¶á‰½áŠ• እየáˆá€áˆ˜ ያለዠየእአአባá‹-በረከት መንáŒáˆµá‰µá£ በአáˆáŠ‘ ወቅት ሙሉ ትኩረቱን ማሕበረ ቅዱሳን ላዠማድረጉን መረጃዎች á‹áŒ á‰áˆ›áˆ‰á¡á¡ á‹áˆ…ንን አáˆáŠ“ ለማሳካትሠá“ትáˆá‹«áˆáŠ© አቡአማትያስ በááሠáˆá‰£á‰¸á‹ ከመተባበሠለአáታሠእንደማያመáŠá‰± በáˆáŠ«á‰³ ማሳያዎች አሉá¡á¡ ለáˆáˆ³áˆŒ ያህáˆáˆ አንዱን በአዲስ መስመሠላቅáˆá‰¥á¡-
ከወራት በáŠá‰µ የአዲስ አበባ ሀገረ-ስብከት አስተዳደáˆáŠ• ወደ ዘመናዊáŠá‰µ ለማሻገሠሲኖዶሱ ጥናት ተደáˆáŒŽ እንዲቀáˆá‰¥áˆˆá‰µ á‹áˆ³áŠ” አሳáˆáŽ áŠá‰ áˆá¡á¡ እናሠጥናቱ ተጠናቆ á‹á‹ መደረጉን ተከትሎ ከአንዳንድ የደብሠአስተዳዳሪዎች ብáˆá‰± ተቃá‹áˆž ስለገጠመá‹á£ በሀገረ-ስብከቱ ሥራ-አስኪያጅ አቡአእስጢá‹áŠ–ስ አማካáŠáŠá‰µ በጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ አዳራሽ ከáˆáˆ‰áˆ አድባራትና ገዳማት የተወጣጡ 2700 ሰዎች የሚሳተá‰á‰ ትና አስራ አራት ቀን የሚáˆáŒ… የá‹á‹á‹á‰µ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ á‹á‹˜áŒ‹áŒƒáˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ á‹á‹á‹á‰± በተጀመረ በáˆáˆˆá‰°áŠ›á‹ ቀን ጠዋት á“ትáˆá‹«áˆáŠ©á£ ከአቡአእስጢá‹áŠ–ስ ጋሠበስáˆáŠ ከሞላ ጎደሠእንደሚከተለዠመወዛገባቸá‹áŠ• ሰáˆá‰»áˆˆáˆá¡-
‹‹ጥናቱን የሚሰሩት ባለሙያዎች ናቸዠብለá‹áŠ አáˆáŠá‰ ረሠወá‹?›› ‹‹አዎ! ታዲያስ ባለሙያዎች ናቸዠየሰሩትá¡á¡â€ºâ€º ‹‹አá‹á‹°áˆˆáˆ! የማሕበረ ቅዱሳን አባላት ናቸá‹á¤ እáˆáˆµá‹Ž አታለá‹áŠ›áˆ!›› ‹‹የጥናት ኮሚቴዠአባላት በቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• áˆáŒ…áŠá‰³á‰¸á‹áŠ“ በየአጥቢያዠባላቸዠተሳትᎠተጠáˆá‰°á‹ የመጡ ሙያቸá‹áŠ• ‹አስራት› ያደረጉ ናቸá‹á¡á¡â€ºâ€º ‹‹በáááˆ! ጥናቱ የማሕበረ ቅዱሳን áŠá‹!›› ‹‹ቅዱስ አባታችን ቢሆንስ? ከጠቀመን ችáŒáˆ© áˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹?›› ‹‹በቃ! á‹á‹á‹á‰± ከመንáŒáˆµá‰µ á‹á‰‹áˆ¨áŒ¥ ተብáˆáˆá¡á¡â€ºâ€º ‹‹ለáˆáŠ• á‹á‰‹áˆ¨áŒ£áˆ?›› ‹‹የጥናቱ ተቃዋሚዎች ረብሻ ያስáŠáˆ³áˆ‰áŠ“ የá€áŒ¥á‰³ ስጋት አለá¡á¡â€ºâ€º ‹‹ለáˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹ ረብሻ የሚያስáŠáˆ±á‰µ? ከáˆáˆˆáŒ‰ መጥተዠመሳተá á‹á‰½áˆ‹áˆ‰á¤ እኛ እየተወያየን አá‹á‹°áˆˆáˆ እንዴ! ተቃá‹áˆž ያለዠመጥቶ ሃሳቡን á‹áŒáˆˆá… እንጂ ማቋረጥ እንዴት መáትሄ á‹áˆ†áŠ“áˆ? á‹°áŒáˆžáˆµ ሲኖዶሱ አá‹á‹°áˆˆáˆ ወዠ‹ሰáŠá‹± ወደታች ወáˆá‹¶ á‹á‰°á‰½á‰ ት› ብሎ የወሰáŠá‹?›› ‹‹የለáˆ! á‹á‰áˆ ተብáˆáˆá¤ á‹á‰áˆ!›› ‹‹እንáŒá‹²á‹«á‹áˆµ የከለከለዠአካሠራሱ መጥቶ á‹áŠ•áŒˆáˆ¨áŠ•á¡á¡â€ºâ€º
…የስáˆáŠ áˆáˆáˆáˆ± ከተጠናቀቀ ከሰዓታት በኋላ አንድ ባለሥáˆáŒ£áŠ• አቡአእስጢá‹áŠ–ስ ቢሮ ድረስ መጥቶ ትእዛዙን ያስተላለáˆá‹ እáˆáˆ± እንደሆአገáˆá† á‹á‹á‹á‰± እንዲቋረጥ አሳሰባቸá‹á¤ እáˆáˆ³á‰¸á‹áˆ ‹‹እናቋáˆáŒ£áˆˆáŠ•á¤ áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• እናንተ ‹የá€áŒ¥á‰³ ስጋት አለ› ብላችሠበደብዳቤ ኃላáŠáŠá‰±áŠ• á‹áˆ°á‹±á¡á¡ እኛሠለካህናቱሠሆአለመዕáˆáŠ“ኑ áˆáŠ”ታá‹áŠ• ዘáˆá‹áˆ¨áŠ• እንገáˆáƒáˆˆáŠ•â€ºâ€º የሚሠáˆáˆ‹áˆ½ ሰጥተዠá‹áˆ¸áŠ™á‰³áˆá¡á¡ ከዚህ በኋላ áŠá‹ እንáŒá‹²áˆ… ለጊዜዠáŒáˆá… ባáˆáˆ†áŠ አንድ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ መንáŒáˆµá‰µ ‹‹á‹á‰‹áˆ¨áŒ¥â€ºâ€º የሚለá‹áŠ• ማስáˆáˆ«áˆªá‹« ሊያáŠáˆ³ የቻለá‹á¡á¡ ኩáŠá‰± áŒáŠ• á“ትáˆá‹«áˆáŠ© ማሕበሩን በጥáˆáŒ£áˆ¬ ማየታቸá‹áŠ•áŠ“ አገዛዙ ለሚወስድበት ማንኛá‹áˆ አá‹áŠá‰µ እáˆáˆáŒƒ ተባባሪ መሆናቸá‹áŠ• የሚያሳዠá‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡
ሌላዠመንáŒáˆµá‰µáŠ“ á“ትáˆá‹«áˆáŠ©á£ ማሕበረ ቅዱሳንን ለማáረስ በሰáˆáŠ“ ወáˆá‰…áŠá‰µ እየሰሩ መሆናቸá‹áŠ• የሚያመላáŠá‰°á‹ የዛሬ ሳáˆáŠ•á‰µ በጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ የማሕበሩ ተቃዋሚዎች ያደረጉትን á‹á‹á‹á‰µáŠ“ የአቋሠመáŒáˆˆáŒ« ስናስተá‹áˆ áŠá‹á¡á¡ ለመጽሔቱ á‹áŒáŒ…ት áŠáሠየደረሰዠበድáˆá… የተቀረဠየá‹á‹á‹á‰± ሙሉ áŠáሠእንደሚያስረዳá‹á£ ተሰብሳቢዎቹ ማሕበሩን በተመለከተ ባወጡት የአቋሠመáŒáˆˆáŒ« የሚከተሉትን áŠáŒ¥á‰¦á‰½ ዘáˆá‹áˆ¨á‹‹áˆá¡- ‹‹የዋáŠáŠ› አመራሮቹ የባንአአካá‹áŠ•á‰µ á‹áˆ˜áˆáˆ˜áˆá£ የማሕበሩ ሒሳብ መንáŒáˆµá‰µ በሚመድበዠየá‹áŒª ኦዲተሠá‹áˆ˜áˆáˆ˜áˆá£ ቋሚና ተንቀሳቃሽ ንብረቶቹ (ከቀረጥ áŠáƒ ያስገባቸዠቀላáˆáŠ“ ከባድ መኪናዎቹ ሳá‹á‰€áˆ©) ወደ ቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ á‹áŒá‰¡á£ የንáŒá‹µ ተቋማቱ (ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤትᣠሬስቶራንቶቹንᣠንዋየ ቅድሳት ማáˆáˆ¨á‰»áŠ“ ማከá‹áˆá‹«á‹áŠ•) ያስረáŠá‰¥á£ ከáˆá‹•áˆáŠ“ን በቀጥታሠሆአበተዘዋዋሪ የሚቀበለዠአስራት እየáˆáˆ¨áŒ መበት ስለሆአእንዳá‹á‰€á‰ ሠá‹áŠ¨áˆáŠ¨áˆá£ የáŒá‰¢ ጉባኤ (በከáተኛ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ተቋማት) እáˆáˆ± በሚቀáˆá€á‹ እንዳá‹á‹ˆáˆ°á‹± መስራትᣠተጠሪáŠá‰± ከዋና ሥራ-አስኪያጠተáŠáˆµá‰¶á£ በሰንበት ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቶች ማደራጃ ስሠአንዱ ንዑስ áŠáሠá‹áˆáŠ•â€¦â€ºâ€º የሚሉና የመሳሰሉት á‹áŒˆáŠ™á‰ ታáˆá¡á¡
ከዚህ ሴራ ጀáˆá‰£ á“ትáˆá‹«áˆáŠ©áŠ“ መንáŒáˆµá‰µ በትብብሠመቆማቸá‹áŠ• የሚያሳየዠበተቀረá€á‹ ድáˆá… ላá‹á£ የá‹á‹á‹á‰± መሪ አዳራሹን መጠቀሠየቻሉት በአቡኑ መáˆáŠ«áˆ áቃድ እንደሆáŠáŠ“ እáˆáˆ³á‰¸á‹ በዛሬዠá‹á‹á‹á‰µ á‹«áˆá‰°áŒˆáŠ™á‰µ የሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥ áˆáŠáˆ ቤት አባሠበመሆናቸዠáŒá‹®áŠ• ሆቴሠስብሰባ ስላለባቸዠመሆኑን ከመáŒáˆˆá…ሠበዘለለᤠ‹‹ቅዱስ አባታችን በዚህ የተቃá‹áˆž áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ከሥራ የሚባረሠየለሠአá‹á‹Ÿá‰½áˆ አትáሩ ብለá‹áŠ“áˆâ€ºâ€º በማለት ሲናገሩ መደመጣቸዠáŠá‹á¡á¡ በተጨማሪሠ‹‹ከዚህ áŒá‰¢ አቅሠኖሮት የሚያስወጣን የለáˆá¤ ካስወጡን áŒáŠ• መንáŒáˆµá‰³á‰½áŠ• ስለሚተባበረን (ቸሠስለሆáŠ) ከእáˆáˆ± ሌላ መሬት ተቀብለን የራሳችንን ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• እናቋá‰áˆ›áˆˆáŠ•â€ºâ€º እና ‹‹የኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ እáˆáŠá‰µ አገáˆáŒ‹á‹®á‰½ የሚሠማሕበሠእንመሰáˆá‰³áˆˆáŠ•â€ºâ€º እስከማለት መድረሳቸዠከአገዛዙ ጋሠያላቸá‹áŠ• የጠበቀ á‰áˆáŠá‰µ ያመላáŠá‰³áˆá¡á¡ በáŠáŒˆáˆ«á‰½áŠ• ላዠበስብሰባዠእንዲሳተበከተጠሩት ከመቶ ስáˆáˆ³ ዘጠኙ አድባራትና ገዳማትᣠእንዲáˆáˆ ከ10 ሺህ በላዠሠራተኞቻቸዠመካከሠየተገኙት የስáˆáŠ•á‰µ አድባራት አስተዳዳሪዎችና 150 ሠራተኞች ብቻ እንደáŠá‰ ሩ ከመረጃ áˆáŠ•áŒ®á‰¼ አረጋáŒáŒ«áˆˆáˆá¡á¡
በሌላ በኩሠደáŒáˆž በተለá‹áˆ በáŒá‹´áˆ«áˆ ጉዳዮች ሚኒስቴሠáˆáŠ’ስትሠዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ ተáŠáˆˆáˆ›áˆªá‹«áˆ አá‹áˆ›á‰½áŠá‰µ ማሕበሩ ላዠየደቦ ዘመቻ ከተከáˆá‰° ሰáŠá‰£á‰¥á‰·áˆá¡á¡ በተከታታዠበ‹‹ጥናት›› ስሠየሚወጡ ወረቀቶች ማሕበሩን ከአáŠáˆ«áˆªáŠá‰µáˆ አሻáŒáˆ¨á‹ ‹‹የáŒáŠ•á‰¦á‰µ ሰባት መንáˆáˆ³á‹Š áŠáŠ•á›› ሲሉ á‹á‹ˆáŠáŒ…ሉታáˆá¡á¡ በጥቅሉ የእáŠá‹šáˆ… ‹‹ጥናት›› ተብዬዎች መደáˆá‹°áˆšá‹« ‹‹ማሕበሩ የትáˆáŠá‰°áŠžá‰½ áˆáˆ½áŒ áŠá‹á£ አáŠáˆ«áˆªáŠá‰µ አለበትᣠአመራሩና የሕትመት á‹áŒ¤á‰¶á‰¹ የá–ለቲካ አá‹áˆ›áˆšá‹« á‹á‰³á‹á‰£á‰¸á‹‹áˆá£ በቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• አስተዳደሠጣáˆá‰ƒ á‹áŒˆá‰£áˆá£ ሕá‹á‰¡ በመንáŒáˆµá‰µ ላዠአመኔታ እንዳá‹áŠ–ረዠá‹áˆ°áˆ«áˆá£ በá‹áŒ á…ንáˆáŠ› የá–ለቲካ ኃá‹áˆŽá‰½ á‹á‹˜á‹ˆáˆ«áˆâ€ºâ€º የሚሉ ናቸá‹á¡á¡ የማሕበሩ የአመራሠአባላት እንዲህ አá‹áŠá‰±áŠ• á‹áŠ•áŒ€áˆ‹ በተመለከተ በተለያየ ጊዜ ከአቶ በረከት ስáˆáŠ¦áŠ• እስከ ዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ ተáŠáˆˆáˆ›áˆªá‹«áˆá¤ ከአዲስ አበባ የá€áŒ¥á‰³ ኃላáŠá‹Žá‰½ እስከ ጠቅላዠሚንስትሩ የደህንáŠá‰µ አማካሪ á€áŒ‹á‹¬ በáˆáˆ„ ድረስ ያሉ ባለሥáˆáŒ£áŠ“ትን በቢሮአቸዠተገáŠá‰°á‹ á‹áŠ•áŒ€áˆ‹á‹ ማስረጃ የማá‹á‰€áˆá‰ በት የሀሰት እንደሆአቢያስረዱሠመáትሄ እንዳላገኙ áˆáŠ•áŒ®á‰½ ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ በáŒáˆá‰£áŒ© በመንáŒáˆµá‰µ ተቋማት ያሉ የá‹áŠá‰µ መረጃ አቀባዮችᣠበáŒáŠ•á‰¦á‰µ ወሠከሚካሄደዠየሲኖዶሱ መደበኛ ጉባኤ በáŠá‰µá£ ከሃያ የሚበáˆáŒ¡ የማህበሩ አመራáˆáŠ• ከሽብáˆá‰°áŠáŠá‰µ ጋሠበማያያዠለመáŠáˆ°áˆµ እና ማሕበሩንሠእንደተለመደዠበዶáŠáˆ˜áŠ•á‰°áˆª áŠáˆáˆ ለመወንጀሠá‹áŒáŒ…ት መደረጉን ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ ከሶስት ሳáˆáŠ•á‰µ በáŠá‰µ በአቡአገብáˆáŠ¤áˆ ሰብሳቢáŠá‰µ የሚመራዠየáˆá‹áˆ›áŠ–ቶች áˆáŠáˆ ቤት ስብሰባá‹áŠ• ካጠናቀቀ በኋላ ዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ አቡኑን ቃáˆ-በቃሠየጠየቃቸዠጥያቄሠá‹áˆ…ንን መረጃ የሚያጠናáŠáˆ áŠá‹á¡-
‹‹በማሕበረ ቅዱሳን አመራሠá‹áˆµáŒ¥ ከሃያ በላዠየተቃዋሚ á“áˆá‰² አባላት አሉ›› ‹‹ለዚህ áˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹ ማስረጃህ? አቅáˆá‰ á‹áŠ“ እስቲ እንየá‹?›› ‹‹ሀገሠá‹áˆµáŒ¥ ካሉ á…ንáˆáŠ› ጋዜጠኞች በተጨማሪ በስደት የሚገኙና በሽብሠተáŒá‰£áˆ የተሰማሩ ጋዜጠኞች በአመራáˆáŠá‰µ አሉበት (የáˆáˆˆá‰µ ሰዎችን ስሠጠቅሷáˆ)›› ‹‹እኛ እስከáˆáŠ“á‹á‰€á‹ ማሕበሩ ከእንዲህ አá‹áŠá‰µ ተáŒá‰£áˆ የራቀ áŠá‹á¤ እናንተ ማስረጃ አለን ካላችሠደáŒáˆž አቅáˆá‰¡áˆáŠ•áŠ“ እንየá‹á¤ ከዚህ á‹áŒª á‹áˆ…ንን አá‹áŠá‰µ áŠáˆµ አንቀበáˆáˆá¡á¡â€ºâ€º
በአናቱሠከወራት በáŠá‰µ የስáˆá‹“ቱ የንድሠሃሳብ መጽሔት የማሕበሩን ስሠሳá‹áŒ ቅስ በደáˆáŠ“ዠየወáŠáŒ€áˆˆá‰ ትን እና ‹‹ለáˆáŠ•?›› ብለዠየሚጠá‹á‰ ጳጳሳትን á‰ áˆšáŠ¨á‰°áˆˆá‹ áŠ áŒˆáˆ‹áˆˆá… áˆ›áˆ¸áˆ›á‰€á‰áŠ• ስናስታá‹áˆµ የማሕበሩ ዕጣ-áˆáŠ•á‰³ በመጨረሻዎቹ ቀናት ላዠመቆሙን ያስረáŒáŒ¥áˆáŠ“áˆá¡á¡
‹‹በኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• á‹áˆµáŒ¥ ትáˆáˆáˆµáŠ“ ብጥብጥ ለመáጠáˆá¤ በኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆ¶á‰½áŠ“ ሌሎች áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች መካከሠáŒáŒá‰µ ለመቀስቀስ የሚሞáŠáˆ©á‰µ የደáˆáŒáŠ“ የተለያዩ ትáˆáŠáˆ…ተኛ ኃá‹áˆŽá‰½ ቅሪቶች ናቸá‹á¡á¡ እáŠá‹šáˆ… የትáˆáŠáˆ…ት ኃá‹áˆŽá‰½áŠ“ አንዳንድ የእáˆáŠá‰± አባቶች በጋራ áˆá‹áˆ›áŠ–ትን በá–ለቲካ ዓላማ ዙሪያ መጠቀሚያ አድáˆáŒˆá‹ እየሰሩ ለመሆናቸዠከ97 áˆáˆáŒ« በኋላ እንዳንድ በአሜሪካ የሚገኙ ጳጳሳት ቅንጅት በጠራዠሰáˆá ላዠየáˆá‹áˆ›áŠ–ት አባትáŠá‰µ ካባቸá‹áŠ• እንደለበሱ ከመሰለá አáˆáˆá‹ አስተባባሪ ሆáŠá‹ መታየታቸዠበቂ ማረጋገጫ áŠá‹á¡á¡â€ºâ€º (አዲስ ራዕዠáˆáˆáˆŒ-áŠáˆáˆ´ 2005)
የሆáŠá‹ ሆኖ ከáረጃá‹áŠ“ ከእስራቱ በተጨማሪ ማሕበሩን ለማዳከሠበዋናáŠá‰µ በአገዛዙ የተáŠá‹°á‰á‰µ እቅዶች ማሕበሩ መሰረቱን የጣለበት የáŒá‰¢ ጉባኤን ከመከáˆáŠ¨áˆáŠ“ ንብረቶቹን ከመá‹áˆ¨áˆµ ጋሠየሚያያዙ ናቸዠ(ከላዠየተጠቀሰዠየአቋሠመáŒáˆˆáŒ«áˆ ለማሕበሩ የደáˆ-ስሠየሆኑትን እáŠá‹šáˆ…ን áˆáˆˆá‰µ ጉዳዮች ትኩረት እንደሰጣቸዠáˆá‰¥ á‹áˆáˆ)
ስቅለትን-ለተቃá‹áˆž
ኢህአዴጠወደ ስáˆáŒ£áŠ-መንበሩ ከመጣ ሦስተኛ ዓመት ላዠ‹‹የአብዮታዊ ዴሞáŠáˆ«áˆ² áŒá‰¦á‰½áŠ“ ቀጣዠእáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½â€ºâ€º በሚሠáˆá‹•áˆµ ለካድሬዎቹ በበተáŠá‹ ድáˆáˆ³áŠ• (በሟቹ አቶ መለስ ዜናዊ የተዘጋጀ áŠá‹ ተብሎ á‹áŒˆáˆ˜á‰³áˆ)ᤠá‹áˆ…ን አáˆáŠ• የተáŠáŒ‹áŒˆáˆáŠ•á‰ ትን áˆá‹áˆ›áŠ–ታዊ ተቋማትን በሚያቅዳቸዠየስáˆáŒ£áŠ• ማራዘሚያ አማራጮች ስለመጠቀሠካወሳ በኋላ ተቋማቱን ለስáˆá‹“ቱ á–ሊሲዎች እንዲታመኑ ማድረጉ á‹‹áŠáŠ› እንደሆአያሰáˆáˆá‰ ታáˆá¡á¡ á‹áˆ… የማá‹á‰»áˆ ከሆአደáŒáˆžá£ እስከ ከáተኞቹ መንáˆáˆ³á‹Šá‹«áŠ• መáˆáˆ…ራን ድረስ ዘáˆá‰† በመáŒá‰£á‰µ áˆá‹áˆ›áŠ–ቶቹን መáˆáˆ«á‰µ የአብዮታዊ ዴሞáŠáˆ«áˆ² áŒá‰¥ መሆን እንዳለበት ያዠሰáŠá‹µ በáŒáˆá… ቋንቋ á‹áŠ“ገራáˆá¡á¡ እንáŒá‹²áˆ… ከመጅሊሱ እስከ ማሕበረ ቅዱሳን ያየáŠá‹ መንáŒáˆµá‰³á‹Š አáˆáŠ“ የዚህን ሃያ ዓመት የሞላዠየተáƒáˆ ሀሳብ መተáŒá‰ áˆáŠ• áŠá‹á¡á¡
áŒáŠ“ᣠከዚህ ቀደሠበተáƒáˆ áŠá‹áˆ¨áŠ› ሀሳብ ትáŒá‰ ራ áŠá‰µ ከáˆáˆˆá‰µ አስáˆá‰µ በላዠህáˆá‹áŠ“á‹áŠ• ለማቆየት የተጋዠማሕበረ ቅዱሳንᣠከላዠበሚገባ በጠቀስኳቸዠአሳማአመረጃዎች እና ተጨባጠáˆáŠá‰¶á‰½ በተከታታዠመከሰት መጨረሻዠáˆá‹•áˆ«á ላዠእንደደረሰ ተመáˆáŠá‰°áŠ“áˆá¡á¡ በዚህ አስቸጋሪ ወቅት á‹°áŒáˆžá¤ መáŠáˆ³á‰µ የሚኖáˆá‰ ት መሰረታዊ ጥያቄᣠእንዴት á‹áˆ…ን ማሕበሠወደ ቀጣዩ ትá‹áˆá‹µ ማሻገሠá‹á‰»áˆ‹áˆ? የሚለዠሲሆንᤠáˆáˆ‹áˆ¾á‰¹áˆ áˆáˆˆá‰µ ናቸá‹á¡á¡ የመጀመሪያዠየማሕበሩ አመራሮችና አባላት እስከዚህች ቀን እያደረጉ ያለዠየá‹áˆµáŒ¥ ለá‹áˆµáŒ¥ የእáˆáˆá‰µ እንቅስቃሴን á‹áˆ˜áˆˆáŠ¨á‰³áˆá¡á¡ በáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተቋማት በኩሠለዓመታት ሲሞከሠየቆየዠá‹áŠ¸áŠ›á‹ አማራáŒá£ እንደ አስተዋáˆáŠá‹ ማሕበሩን ሞት አá‹á ላዠከመድረስ ሊታደገዠአáˆá‰»áˆˆáˆá¡á¡ ስለዚህáˆá£ ወደ áˆáˆˆá‰°áŠ›á‹áŠ“ á‹‹áŠáŠ› የመáትሔ አማራጠመሻገሠáŒá‹µ የሚሠá‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡ ከዚህ ቀደሠበተመሳሳዠáˆá‹•áˆ°-ጉዳዠላዠስá…á ለማስረዳት እንደሞከáˆáŠ©á‰µá¤ የማሕበሩ አመራሮችá£Â አባላት እና ደጋáŠá‹Žá‰½ ወደ አደባባዠበመá‹áŒ£á‰µá¤ ማሕበራቸá‹áŠ• ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ህáˆá‹áŠ“ቸá‹áŠ•áŠ“ ህያá‹áŠá‰³á‰¸á‹áŠ• የመሰረቱበትን áˆá‹áˆ›áŠ–ት ለማá‹á‹°áˆ የሚተጋá‹áŠ• ስáˆá‹“ት በሰላማዊ áŠ áˆ˜á… áˆ˜áŠ“á‹µ ብቸኛዠየዚህ አስቸጋሪ ጊዜ መሻገሪያ መንገድ áŠá‹á¡á¡ በዋናáŠá‰µ የተማሩ ከተሜ ወጣቶችንᣠበአለማዊሠሆአበትáˆáˆ…áˆá‰°-áˆá‹áˆ›áŠ–ቱ የማá‹á‰³áˆ™ ዜጎችን የያዘዠá‹áˆ… ማሕበáˆá¤ ከህá‹á‰ ሙስሊሙ ‹‹ድáˆáƒá‰½áŠ• á‹áˆ°áˆ›â€ºâ€º የአደባባዠተቃá‹áˆž ስኬቶችና ሂደቶች በመማáˆá¤ áŠá‰± በተገተረዠኢህአዴጠላዠበሕጋዊና ሰላማዊ እáˆá‰¢á‰°áŠáŠá‰µ ከማመጽ የተሻለ አማራጠእንደማá‹áŠ–ረዠየሚረዳ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡
‹‹ችáŒáˆ®á‰½ áˆáˆ‰ የየራሳቸዠበጎ ገá†á‰½ አáˆá‰¸á‹â€ºâ€º እንዲሉᤠማሕበሩ የደረሰበት á‹áˆ… áˆá‰³áŠ ጊዜን ተከትለዠየሚመጡ áˆáˆˆá‰µ ወቅቶች አሉá¡á¡ የመጀመሪያá‹á£ በቀጣዩ ወሠየሚካሄደዠየስቅለት በዓሠáŠá‹á¡á¡ የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተከታዮች በሙሉ በየቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ቱ የሚá‹áˆ‰á‰ ት á‹áˆ… በዓáˆá£ አገዛዙ እáŒáŠ• ከማህበሩ ላዠእንዲያáŠáˆ³ ለመጠየቅ የተመቸ ቀን ስለመሆኑ ማስታወስ አባላቱን አሳንሶ መገመት እንደማá‹áˆ†áŠ• ተስዠአደáˆáŒ‹áˆˆáˆá¡á¡ áˆáˆˆá‰°áŠ›á‹áŠ“ በእጅጉ የተሻለ áŠá‹ ብዬ የማስበዠጊዜ á‹°áŒáˆž ቀጣዩ የ2007 áˆáˆáŒ«áŠ• áŠá‹á¡á¡ ለየትኞቹሠየህገ-መንáŒáˆµá‰± ሀሳቦች አáˆá‹«áˆ የሞራሠዕሴቶች የማá‹áŒˆá‹›á‹ ኢህአዴáŒá£ በáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ላá‹áˆ ሆአበማሕበሩ ላዠየዘረጋá‹áŠ• የረከሰ እጅ እንዲያáŠáˆ³ ያለዠብቸኛ አማራጠሕá‹á‰£á‹Š áŠ áˆ˜á… áˆ˜áˆ†áŠ‘ ላዠእስከተማመንን ድረስᣠከዓመታዊ የንáŒáˆµ በዓላት ጀáˆáˆ® ያሉ መድረኮችን በዕቅድ ለመጠቀሠየá‹áŒáŒ…ቱ ጊዜ ዛሬ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… አá‹áŠá‰± የተቃá‹áˆž እንቅስቃሴáˆá£ ካáŠáˆ³áŠá‹ áˆá‹•áˆ°-ጉዳዠአኳያ የማሕበሩን መኖሠየሚሹ áˆáˆ‰ ቀጣዩን የáˆáˆáŒ« ወቅት ለማስገደጃáŠá‰µ የመጠቀሠተሞáŠáˆ®á‹Žá‰»á‰¸á‹áŠ• ተáˆáˆ‹áŒŠá‹ ብቃት ላዠእንደሚያደáˆáˆ°á‹ አáˆáŠ“ለáˆá¡á¡ ጥቂት ሊባሉ የማá‹á‰½áˆ‰ አባላቱᣠየáˆáˆáŒ«á‹áŠ• ተጨባጠዕድሠመንáŒáˆµá‰³á‹Š ተቋማት በማሽመድመድ áŒáˆáˆ እንዴት ስáˆá‹“ቱን ወደመቃብሩ ማሻገሠእንደሚያá‹á‰ ስንገáŠá‹˜á‰¥á¤ ቀሪዠጉዳዠ‹‹áˆá‹áˆ›áŠ–ታችáˆáŠ• ተከላከሉ›› ብለዠላስተማሩት ቅዱሳን መጻሕáትና ለሰማያዊዠመንáŒáˆµá‰µ የመታመን ብቻ እንደሚሆን እንረዳለንá¡á¡ áˆáŠ•áŒá¡ á‹áŠá‰µ መጽሔት
በተመሳሳዠመáˆáŠ© በትáŒáˆ«á‹ አካባቢ የሚንቀሳቀሱት የወያኔ መሪዎች áˆáˆ½áŒ‹á‰¸á‹ እንደ ሳህሠáˆá‰¹ ባለመሆኑᤠበáˆáŠ«á‰³ áŠá‰ ቀናትን ያሳለá‰á‰µ በተራራማ አካባቢዎች በሚገኙ የኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“ እáˆáŠá‰µ ገዳማት á‹áˆµáŒ¥ ተደብቀዠእንደሆáŠáŠ“ ከቦታ ቦታ መዘዋወሠሲáˆáˆáŒ‰áˆ የመáŠáŠ®áˆ³á‰±áŠ• አáˆá‰£áˆ³á‰µ á‹áŒ ቀሙ እንደáŠá‰ ረ በትáŒáˆ‰ ዙሪያ የተዘጋጠድáˆáˆ³áŠ“ት ያወሳሉá¡á¡ በተለá‹áˆ ታጋዠመለስ ዜናዊᣠአባዠá€áˆ€á‹¬á£ áŒá‹°á‹ ዘáˆáŠ á…ዮንᣠስዩሠመስáንᣠስብáˆá‰µ áŠáŒ‹áŠ•â€¦. የመሳሰሉ የአመራሠአባላት የገዳማቱ ቤተኛ áŠá‰ ሩá¡á¡ ከዚሠጋ ተያá‹á‹ž የሚáŠáŒˆáˆáˆ አንድ ታሪአአለᤠየመንáŒáˆµá‰µ á€áŒ¥á‰³ ሰራተኞች áˆáˆˆá‰µ የ‹‹ወንበዴ›› መሪዎች በትáŒáˆ«á‹ በሚገአአንድ ገዳሠá‹áˆµáŒ¥ ከመáŠáŠ®áˆ³á‰± ጋሠተመሳስለዠመሸሸጋቸዠመረጃ á‹á‹°áˆáˆ³á‰¸á‹áŠ“ በጥቂት ሰዓታት á‹áˆµáŒ¥ እስከ አáንጫቸዠየታጠበወታደሮችን በመላአዙሪያ ከበባ á‹«á‹°áˆáŒ‹áˆ‰á¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ መደበቂያ በመስጠት የረዷቸዠመáŠáŠ®áˆ³á‰µ áˆáˆˆá‰±áŠ• ታጋዮች ‹‹ወá‹á‰£â€ºâ€º በመባሠየሚታወቀá‹áŠ• ረጅሙን ቀሚሳቸá‹áŠ• አáˆá‰¥áˆ°á‹ እና ቆብ አስደáተዠከአካባቢዠበማሸሽ á‹á‰³á‹°áŒ‰á‹‹á‰¸á‹‹áˆá¡á¡ የታሪኩ ባለቤት መለስ ዜናዊ እና አባዠá€áˆ€á‹¬ áŠá‰ ሩá¡á¡ በáˆáŒáŒ¥ እáŠá‹šáˆ… የ‹‹ወንበዴ›› መሪዎች ‹በእንዲህ አá‹áŠá‰± ከመáˆáŒ አá‹áŠ• እጅጠበጠበበዕድሠህá‹á‹ˆá‰³á‰½áŠ• ከሞት መንጋጋ ተáˆáŽ ኮለኔሠመንáŒáˆ¥á‰±áŠ• በጓሮ በሠወደ á‹œáˆá‰£á‰¥á‹Œ ሸáŠá‰°áŠ• በትረ-መንáŒáˆ¥á‰±áŠ• ለመጨበጥና ለሃያ áˆáŠ“áˆáŠ• ዓመታት ኢትዮጵያን ታህሠታላቅ ሀገሠአንቀጥቅጠን ለመáŒá‹›á‰µ እንበቃለን› የሚሠጠንካራ እáˆáŠá‰µáŠ“ የእáˆáŒáŒ áŠáŠá‰µ ስሜት በወቅቱ áŠá‰ ራቸዠብሎ ማሰብ ለእáŠáˆáˆ±áˆ ቢሆን እጅጠአዳጋች á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¤ የሆáŠá‹ áŒáŠ• á‹áˆ… áŠá‰ áˆá¡á¡
‹‹ማሕበረ-ቅዱሳን››
መለስ ዜናዊና ጓዶቹ በለስ ቀንቷቸዠባáˆáŒ በá‰á‰µ áጥáŠá‰µ የመንáŒáˆ¥á‰µ ‹‹ጠንካራ á‹á‹žá‰³â€ºâ€º የሚባሉ ከተሞችን ሳá‹á‰€áˆ እየተቆጣጠሩ ወደ አዲስ አበባ የሚያደáˆáŒ‰á‰µáŠ• áŒáˆµáŒ‹áˆ´ ሲያá‹áŒ¥áŠ‘ᤠየአዲስ አበባ ዩኒቨáˆáˆ²á‰² ተማሪዎች á‹°áŒáˆž በመንáŒáˆ¥á‰± ኃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ሰብሳቢበትᣠበደህንáŠá‰µ ሠራተኞች እና የኢሠᓠካድሬዎች ገá‹áŠáŠá‰µ ትáˆáˆ…áˆá‰³á‰¸á‹áŠ• አቋáˆáŒ ዠለወታደራዊ ስáˆáŒ ና ደቡብ ኢትዮጵያ ወደሚገኘዠብላቴና የጦሠማሰáˆáŒ ኛ ከተቱᤠዩኒቨáˆáˆ²á‰²á‹áˆ ተዘጋá¡á¡
…ከመላዠዘማቾቹ አስራ áˆáˆˆá‰µ የሚሆኑ ተማሪዎች ተሰባስበዠሲያበá‰á£ በየቀኑ ካáˆá“ቸዠአቅራቢያ ወደሚገኘዠ‹ሚካኤሠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ•â€º በመሄድᣠከመዓቱ á‹á‰³á‹°áŒ‹á‰¸á‹ ዘንድ áˆáŒ£áˆªá‹«á‰¸á‹áŠ• በá€áˆŽá‰µ መማá€áŠ• የህá‹á‹ˆá‰³á‰¸á‹ አካሠአደረጉትᤠከቀናት በኋላሠበአንዱ ዕለት አንድሠለመታሰቢያና ለበረከትᣠáˆáˆˆá‰µáˆ ስብስቡ ሳá‹á‰ ተን ወደáŠá‰µ እንዲቀጥሠበሚሠዕሳቤ ‹ማህበረ ሚካኤáˆâ€º ብለዠየሰየሙትን የá…á‹‹ ማህበሠመሠረቱá¡á¡ …á‹áˆáŠ•áŠ“ ከመካከላቸዠአንዳቸá‹áˆ እንኳ በ1977 á‹“.ሠበ‹á“á‹Š መተከáˆâ€º ዞን የተደረገá‹áŠ• ‹የመáˆáˆ¶ ማቋቋáˆâ€º á•áˆ®áŒáˆ«áˆ እንዲያመቻቹ በዘመቱ ተማሪዎች ከተመሠረተá‹áŠ“ ከተለያዩ የá…á‹‹ ማህበራት ጋሠበመዋሀድ የዛሬá‹áŠ• ‹ማህበረ-ቅዱሳን› እንደሚáˆáŒ¥áˆ© መገመት የሚችሉበት የáŠá‰¥á‹áŠá‰µ á€áŒ‹ አáˆáŠá‰ ራቸá‹áˆá¤ የሆáŠá‹ áŒáŠ• እንዲያ áŠá‰ áˆá¡á¡
ኃá‹áˆ›áŠ–ትን ጠቅáˆáˆŽ የመያዠዕቅድ
በትጥቅ ትáŒáˆ‰ ወቅት የህወሓት አመራሠገዳማትን ለመሸሸጊያáŠá‰µ ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ለእáˆáŠ«á‰¥ መወጣጫáŠá‰µáˆ áŒáˆáˆ ተጠቅሞባቸዋáˆá¡á¡ ከድáˆáŒ…ቱ መስራቾች አንዱ የáŠá‰ ረዠአረጋዊ በáˆáˆ„ ለዶáŠá‰µáˆ¬á‰µ ዲáŒáˆª ማሟያ ‹‹A Political History of the Tigray People’s Liberation Front (1975-1991): Revolt, Ideology and Mobilisation in Ethiopi›› በሚሠáˆá‹•áˆµ ጽáŽá‰µá¤ ኋላሠወደ መጽáˆá በቀየረዠየጥናት ጽáˆá‰ ላá‹á£ ‹‹የቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ—ን ሥáˆáŒ£áŠ• (በትáŒáˆ«á‹ የáŠá‰ ረá‹áŠ•) ለማድቀቅ ሲባሠበስብሀት áŠáŒ‹ የሚመራ የስለላ ቡድን ተቋቋመá¡á¡ á‹áˆ… ቡድንሠደብረ-ዳሞን ጨáˆáˆ® በትáŒáˆ«á‹ á‹áˆµáŒ¥ ባሉ ገዳማት አባላቱን መáŠáŠ®áˆ³á‰µ በማስመሰáˆá£ የገዳማቱን እንቅስቃሴ በህወሓት áላጎት ስሠየማስገዛት ስራ ሰáˆá‰·áˆâ€ºâ€º áˆ²áˆ á‰ áŒˆá… 317 ላዠገáˆáŒ¿áˆá¡á¡ ድáˆáŒ…ቱ ሙሉ በሙሉ áˆá‹áˆ›áŠ–ትን ጠቅáˆáˆŽ ለመያዠየተáŠáˆ³á‰ ትን ገáŠ-áˆáŠáŠ•á‹«á‰µáˆ እንዲህ በማለት አብራáˆá‰¶á‰³áˆá¡-
‹‹ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ— ተከታዮቿንᣠለáŠá‰ ረዠየኢትዮጵያ መንáŒáˆµá‰µ እንዲገዙ ከማስተማሠበዘለለ የብሔራዊ ንቃት (ማንáŠá‰µ) ማስተማሪያሠáŠá‰ ረችá¡á¡ …ለህወሓት እንቅስቃሴ እንቅá‹á‰µ እንደáŠá‰ ረች áŒáˆá… áŠá‹á¡á¡ ስለዚህሠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ’ቱን በህወሓት ዓላማ ስሠለማሳደሠáላጎት áŠá‰ áˆá¤ በዚህ የተáŠáˆ³áˆ የእáˆáˆ·áŠ• ተá…እኖ ለማáŒáˆˆáˆ ጥáˆá‰… እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½ ተወስደዋáˆá¡á¡â€ºâ€º (áŒˆá… 315-316)  ዶ/ሠአረጋዊ ‹‹ጥáˆá‰… እáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½â€ºâ€º ብሎ ከጠቀሳቸዠመካከሠአንደኛዠ‹‹ለአጥቢያ ቀሳá‹áˆµá‰± ኮንáረንስ በማዘጋጀትᣠበትáŒáˆ«á‹ á‹áˆµáŒ¥ ያሉትን ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ት ለብቻ áŠáŒ¥áˆŽ ህወሓት በሚያራáˆá‹°á‹ የትáŒáˆ«á‹ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ ስሠማካተት›› እንደáŠá‰ ረ በዚሠመጽáˆá ጠቅሷáˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ አስገáˆáŒ‹áˆš መብረቅ የወረደብን ያህሠየáˆáŠ•á‹°áŠáŒáŒ á‹á£ ዶ/ሩ ከዚሠጋ አያá‹á‹ž ‹‹የተጨቆáŠá‹ የትáŒáˆ«á‹ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ የተáŠáˆ³áˆ³á‹áˆ የኢትዮጵያ ኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ•áŠ• ተá…እኖ ለመገዳደሠáŠá‹â€ºâ€º በማለት መመስከሩን ስናáŠá‰¥ áŠá‹á¡á¡ የአረጋዊ መረጃ የሰሚ-ሰሚ ወá‹áˆ በቢሆን ሃሳብ የተቀኘ አá‹á‹°áˆˆáˆá¤ á‹áˆá‰áŠ•áˆ ራሱሠበመሪáŠá‰µáŠ“ ሃሳብ በማዋጣት ከተሳተáˆá‰ ት ከድáˆáŒ…ቱ የá–ለቲካ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ የተቀዳ እንጂá¡á¡
የሆáŠá‹ ሆኖ ህወሓት ከ1970-72 á‹“.ሠድረስ ባሰለጠናቸዠካድሬ ‹‹ካህናት›› አማካáŠáŠá‰µ ‹‹áŠáƒ በወጡ›› መሬቶች ላዠራሱን የቻለ የቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ አስተዳደሠ(ከሲኖዶሱ የተገáŠáŒ ለ) መመስረቱ á‹á‰³á‹ˆáˆ³áˆá¡á¡ ድáˆáŒ…ቱ ለእáŠá‹šáˆ… ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ት መተዳደሪያ ደንብ áŠ¨áˆ˜á‰…áˆ¨á… áŠ áˆáŽ ዓላማá‹áŠ•áˆ እንደ አስáˆá‰± ትዕዛዛት በááሠáˆá‰£á‰¸á‹ የተቀበሉ ‹‹መንáˆáˆ³á‹Š áŠáŠ•á›› አድáˆáŒ“ቸዠእንደáŠá‰ ረᣠአረጋዊ በáˆáˆ„ ተንትኖ አስረድቷáˆá¡á¡ እንዲህ አá‹áŠá‰± ሰáˆáŒŽ ገብáŠá‰µ በእስáˆáˆáŠ“ሠላዠመተáŒá‰ ሩ አá‹á‹˜áŠáŒ‹áˆá¡á¡ በተለá‹áˆ የእáˆáŠá‰± ተከታዮች በሚበዙበት አካባቢዎች ወላጆቻቸዠሙስሊሠየሆኑ ታጋዮችን እየመረጠእና ከáŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• ቤተሰብ የወጡ ካድሬዎችንሠሀሰተኛ የሙስሊሠስሠእየሰጠ‹የትáŒáˆ‰ ዓላማ እስáˆáˆáŠ“ን ማስá‹á‹á‰µâ€º እንደሆአበመáŒáˆˆá… የá•áˆ®á“ጋንዳ ስራ á‹áˆ°áˆ« áŠá‰ áˆá¡á¡ በዚህ ስáˆá‰± በተወሰአደረጃሠቢሆን የአንዳንድ ዓረብ ሀገራትን ቀáˆá‰¥ ማáŒáŠ˜á‰µ ችáˆáˆá¡á¡ á‹áˆ… á‹°áŒáˆž ከዓረቦች በገá á‹•áˆá‹³á‰³ ያጎረáˆáˆˆá‰µ ሲሆንᣠወደ መሀሠሀገሠየሚያደáˆáŒˆá‹áŠ• ጉዞሠአá‹áŒ¥áŠ–ለታáˆá¡á¡
ከመንáŒáˆµá‰µ ለá‹áŒ¥ በኋላሠáˆáˆˆá‰±áŠ• áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች የተቆጣጠረዠበታጋዠ‹‹ካህናት›› እና ‹‹ሼሆች›› ለመሆኑ በáˆáŠ«á‰³ ማሳያዎች አሉá¡á¡ ዛሬሠበኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“ እáˆáŠá‰µ የበላዠበሆáŠá‹ ጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ á‹áˆµáŒ¥ ከሚገኙት አስራ ስáˆáŠ•á‰µ መáˆáˆªá‹«á‹Žá‰½á£ አስራ ስድስቱ በህወሓት ሰዎች የመያዛቸዠኩáŠá‰µ ስáˆá‰± በተሳካ áˆáŠ”ታ መተáŒá‰ ሩን ያስረáŒáŒ£áˆá¡á¡ በተለዠዋáŠáŠ›á‹ ሰዠአቡአማቲያስ ሲኖዶሱን ብቻ በሚመለከት ጉዳዠላዠáŒáˆáˆ á‹áˆ³áŠ” ከመተላለበበáŠá‰µ ‹‹የመንáŒáˆµá‰µ ባለሥáˆáŒ£áŠ“ትን ላማáŠáˆâ€ºâ€º ሲሉ በተደጋጋሚ መደመጣቸዠእና አንዳንድ ጳጳሳት ተቃá‹áˆž በሰáŠá‹˜áˆ©á‰£á‰¸á‹ á‰áŒ¥áˆ በአáƒá‹á‹ ‹‹መንáŒáˆµá‰µ á‹«áŒá‹˜áŠ›áˆ ብዬ áŠá‹ እዚህ መንበሠላዠየተቀመጥኩትᤠባያáŒá‹˜áŠ ሥáˆáŒ£áŠ‘ን አáˆá‰€á‰ áˆáˆ áŠá‰ áˆâ€ºâ€º በማለት በáŒáˆ‹áŒ ሲመáˆáˆ± መስተዋላቸዠለስáˆá‹“ቱ ጣáˆá‰ƒ-ገብáŠá‰µ እንደማሳያ ሊቆጠሠá‹á‰½áˆ‹áˆá¡á¡ ከዚህ ቀደሠለሶስት ወሠየቋሚ ሲኖዶሱ አባሠሆáŠá‹ የሰሩ አንድ ጳጳስሠ‹‹áˆáˆáŒŠá‹œáˆ ቋሚ ሲኖዶሱ ሲሰበሰብ እáˆáˆ³á‰¸á‹ (á“ትáˆá‹«áˆáŠ©) ‹መንáŒáˆµá‰µ እንዲህ አለ›ᣠ‹መንáŒáˆµá‰µ ሳá‹áˆá‰…ድ›… የሚሠንáŒáŒáˆ á‹áŒ ቀማሉ›› በማለት ለá‹áŠá‰µ አስተያየት ሰጥተዋሠ(በáŠáŒˆáˆ«á‰½áŠ• ላዠá“ትáˆá‹«áˆáŠ© የመዘንጋትᣠለá‹áˆ³áŠ” የመቸገáˆá£ እንቅáˆá የማብዛትና መሰሠችáŒáˆ®á‰½ ስራቸá‹áŠ• እያስተጓጎሉባቸዠእንደሆአá‹áŠáŒˆáˆ«áˆá¤ ራሳቸá‹áˆ ‹‹ሲጨንቀአእተኛለáˆá¤ ስተኛ á‹°áŒáˆž እረሰዋለáˆâ€ºâ€º በማለት ችáŒáˆ©áŠ• አáˆáŠá‹ ተቀብለዋáˆ)
በእስáˆáˆáŠ“ እáˆáŠá‰µ á‹áˆµáŒ¥áˆ የመንáŒáˆµá‰µ ጣáˆá‰ƒ-ገብáŠá‰µ ከቀድሞá‹áˆ መጅሊስ የባሰ እንደሆአበáˆáŠ«á‰³ መዕáˆáŠ“ን የሚያá‹á‰á‰µ እá‹áŠá‰³ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… መጅሊስ የሚዘወረዠእንደተለመደዠበáˆáŠá‰µáˆ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰¶á‰½ ሲሆንᤠá‹á‰½ አá‹áŠá‰· ጨዋታ á‹°áŒáˆž ህወሓት ጥáˆáˆ±áŠ• የáŠá‰€áˆˆá‰ ት ስለመሆኑ áŠáŒ‹áˆª አያሻáˆá¡á¡ áˆáŠá‰µáˆ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰± ሼህ ከድሠለ17 ዓመታት የትáŒáˆ«á‹ áŠáˆáˆ መጅሊስና የሸሪአá/ቤቱን á‹°áˆá‰ ዠበመያዠመእáˆáŠ“ኑን ቀጥቅጠዠሲገዙ ከመቆየታቸá‹áˆ በላዠታጋዠእንደáŠá‰ ሩ በኩራት ለመናገሠየሚደáሩ እንደሆአየቅáˆá‰¥ ሰዎቻቸዠá‹áˆ˜áˆ°áŠáˆ«áˆ‰á¡á¡ በአናቱሠከታማአየመረጃ áˆáŠ•áŒ ባá‹áˆ¨áŒ‹áŒˆáŒ¥áˆ የመጅሊሱ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ ሼህ ኪያሠመሀመድ ከእኚሠ‹‹ታጋá‹â€ºâ€º áˆáŠá‰µáˆ‹á‰¸á‹ ጋሠበአንዳንድ ጉዳዮች መስማማት ባለመቻላቸዠእና ‹‹መንáŒáˆµá‰µ የሚያዘá‹áŠ• áˆáˆ‰ ለመስራት ለáˆáŠ• እንገደዳለን?›› የሚሠተቃá‹áˆž እስከማሰማት በመድረሳቸዠበቅáˆá‰¡ ከኃላáŠáŠá‰³á‰¸á‹ ሊáŠáˆ± እንደሚችሉ ተወáˆá‰·áˆá¡á¡
ኢህአዴጠእና ‹‹መንáˆáˆ³á‹Šâ€ºâ€º ገበያá‹
áŒáŠ•á‰£áˆ© የእáˆáŠá‰µ ተቋማትን በአብዮታዊ ዲሞáŠáˆ«áˆ² አስተሳሰብ ጠáˆáŠ•áŽ መያá‹áŠ• እንደ á‹‹áŠáŠ› ዓላማ አድáˆáŒŽ የመንቀሳቀሱ መáŒáኤን ከሶስት ጉዳዮች አንáƒáˆ በአዲስ መስመሠለመተንተን እሞáŠáˆ«áˆˆáˆá¡- የመጀመሪያዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ በáŠáŒˆáˆµá‰³á‰¶á‰¹ ዘመን የáŠá‰ ራትን á–ለቲካዊ ተሰሚáŠá‰µ (áˆáŠ•áˆ እንኳን ራሱ ኢህአዴáŒáˆ በአá‹á‹ŠáŠá‰µ ከማá‹áŒˆá‹ ቸሠባá‹áˆáˆ) ለቅቡáˆáŠá‰µ መጠቀሚያ የማድረጠáላጎቱ áŠá‹á¡á¡ በገቢሠእንደታየá‹áˆ በኃá‹áˆ በተቆጣጠራቸá‹áˆ ሆአካድሬዎቹ ሊደáˆáˆ±á‰£á‰¸á‹ በማá‹á‰½áˆ‰ የገጠሠቀበሌዎች ተቀባá‹áŠá‰µ ለማáŒáŠ˜á‰µ ማህበራዊ አáŠá‰¥áˆ®á‰µ ባላቸዠሼሆችᣠቀሳá‹áˆµá‰µá£ ዲያቆናት… ሲቀሰቅስ ተደጋጋሚ ጊዜ ተስተá‹áˆáˆá¡á¡ እንዲáˆáˆ የእስáˆáˆáŠ“ እáˆáŠá‰µ በታሪአያሳለáˆá‹áŠ• አገዛዛዊ áŒá‰†áŠ“ንሠሆአየደáˆáŒ‰áŠ• áˆáˆ‰áŠ•áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ት ማáŒáˆˆáˆáŠ• በማጎን ለá•áˆ®á“ጋንዳ ተጠቅሞበታሠ(በወቅቱ የድáˆáŒ…ቱ አመራሠአባሠየáŠá‰ ረዠአቶ ገብሩ አስራትᣠእንደ ሼሆች በመáˆá‰ ስና በመጠáˆáŒ ሠከáተኛ አስተዋᆠማበáˆáŠ¨á‰±áŠ• ብዙሀኑ ታጋዮች አá‹á‹˜áŠáŒ‰á‰µáˆ) በዚህ ዘመንሠበቤተ-እáˆáŠá‰¶á‰½ ካድሬ-ጳጳሳትንና ካድሬ-n ሼሆችን አሰáˆáŒŽ የማስገባቱ áˆáˆµáŒ¢áˆ á‹áŠ¸á‹ áŠá‹á¡á¡
በáˆáˆˆá‰°áŠ›áŠá‰µ እንደáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ሊጠቀስ የሚችለዠየታገለለትን ዘá‹áŒ ተኮሠá–ለቲካ ያለአንዳች ተáŒá‹³áˆ®á‰µ ማሳለጥን ታሳቢ ማድረጉ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡ áˆáŠáŠ•á‹«á‰±áˆ የáˆáˆ‰áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች ‹‹የሰዠáˆáŒ… በሙሉ የአንድ አáˆáˆ‹áŠ áጡሮች ናቸá‹â€ºâ€º በሚሠአስተáˆáˆ…ሮ የሚመሩ ከመሆናቸዠአኳያᣠበዘá‹áŒ ከá‹áሎ ማስተዳደáˆáŠ• ቀላሠአያደáˆáŒˆá‹áˆáŠ“ áŠá‹á¡á¡ ስለዚህሠመáትሔዠአáŠáˆ«áˆª ብሔáˆá‰°áŠ› ‹‹መንáˆáˆ³á‹á‹«áŠ•â€ºâ€º በየእáˆáŠá‰µ ተቋማቱ እንዲáˆáˆˆáˆáˆ‰ እና ከáተኛá‹áŠ• የሥáˆáŒ£áŠ• እáˆáŠ¨áŠ• መቆጣጠሠእንዲችሉ በማብቃት ላዠየተመሰረተ ብቻ መሆኑን የህወሓት መሪዎች á‹«á‹á‰ƒáˆ‰á¡á¡ á‹áˆ… ‹‹እá‹á‰€á‰³á‰¸á‹â€ºâ€ºáˆ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆ ሀገራዊ ስሜት የሌላቸá‹á£ በችሎታ ማáŠáˆµ እና በስáŠ-áˆáŒá‰£áˆ ጉድለት የሚታወá‰á¤ እንዲáˆáˆ በእáˆáŠá‰± ተከታዮች ዘንድ ቅቡሠያáˆáˆ†áŠ‘ ሰዎች ቦታá‹áŠ• እንዲá‹á‹™ እስከማድረጠያደረሳቸá‹á¡á¡
የራሳቸዠየስለላ መዋቅáˆáˆ በጥቅáˆá‰µ 2 ቀን 1995 á‹“.ሠ‹‹ለዋናዠመ/ቤትᣠአዲስ አበባᤠከ-áˆ.ዮᡠየኢትዮጵያ ኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ተዋህዶ ቤተ áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• á“ትáˆá‹«áˆáŠ አቡአጳá‹áˆŽáˆµáŠ• ጉዳዠá‹áˆ˜áˆˆáŠ¨á‰³áˆâ€ºâ€º በሚሠáˆá‹•áˆµ ለደህንáŠá‰± ዋና መስሪያ ቤት በላከዠጥናታዊ ዘገባ ላዠእá‹áŠá‰³á‹áŠ• እንዲህ ሲሠገáˆá†á‰³áˆá¡- ‹‹…ለá“ትáˆá‹«áˆáŠ© ወዳጅáŠá‰µ አላቸዠየሚባሉ ሊቃአጳጳሳት ከሦስትና አራት ብዙሠያáˆá‰ ለጡ ናቸá‹á¡á¡ á“ትáˆá‹«áˆáŠ© áˆáŠ•áˆ á‹“á‹áŠá‰µ ተቀባá‹áŠá‰µáŠ“ ከበሬታ ያጡ በመሆናቸዠህáˆá‹áŠ“ቸá‹áŠ• የአንዳንድ መሪዎችን ስሠበመጥራትና እንደማስáˆáˆ«áˆªá‹« በመጠቀሠላዠየተንጠላጠለ ሆኗáˆâ€ºâ€ºá¡á¡ ከዚህ ሪá–áˆá‰µ በኋላሠእንኳ ለማስተካከሠአለመሞከሩ መከራከሪያá‹áŠ• አáˆáŠáŠ• እንድንቀበሠያስገድደናáˆá¡á¡
አገዛዙ መንáˆáˆ³á‹Š ተቋማትን ጠቅáˆáˆŽ ለመያዠለሚያደáˆáŒˆá‹ እንቅስቃሴ በሶስተኛáŠá‰µ ሊጠቀስ የሚችለዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µá£ áˆáŠ•áˆ እንኳ ‹‹ተሳáŠá‰·áˆâ€ºâ€º ሊባሠባá‹á‰»áˆáˆá¤ በስáŠ-áˆáŒá‰£áˆ መታáŠá…ᣠበሀገሠአንድáŠá‰µ ማመንᣠለሕá‹á‰¥ ጥቅሠመቆáˆá£ የትኛá‹áŠ•áˆ ህገ-ወጥáŠá‰µ ‹ለáˆáŠ•â€º ብሎ መጠየቅና መሰሠመንáˆáˆ³á‹Š አስተáˆáˆ…ሮዎችን መáˆáˆ አድáˆáŒŽ የሚáŠáˆ³ ትá‹áˆá‹µ እንዳá‹áˆáŒ ሠመከላከáˆáŠ• ታሳቢ በማድረጠእየሰራ ያለá‹áŠ• ሴራ áŠá‹ ብዬ አስባለáˆá¡á¡ áˆáŠáŠ•á‹«á‰±áˆ የስáˆá‹“ቱ ሰዎች በዚህ መáˆáŠ© á‹¨áˆšá‰€áˆ¨á… á‰µá‹áˆá‹µáŠ• ዛሬ ባáŠá‰ ሩት አá‹áŠá‰µ የáŒá‰†áŠ“ ቀንበሠለተራዘሙ ዓመታት መáŒá‹›á‰µ ከባድ እንደሆአለመረዳት አá‹áˆ³áŠ“ቸá‹áˆáŠ“ áŠá‹á¡á¡ ከዚሠጋሠአንስተን ማለá ያለብን áŒá‰¥áŒ¥á¤ መቃብሠከሚቆáˆáˆáˆˆá‰µ የኢትዮጵያዊ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ ጋሠየሚያያዠáŠá‹á¤ የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱና የማዕከላዊ መንáŒáˆµá‰± የቅድመ-አብዮቱ ጋብቻ (በáˆáŠ•áˆ አá‹áŠá‰µ መከራከሪያ ትáŠáŠáˆˆáŠ›áŠá‰±áŠ• áˆáŠ•áˆŸáŒˆá‰µáˆˆá‰µ ባንችáˆáˆ)ᣠቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ— ለኢትዮጵያዊ ብሔáˆá‰°áŠáŠá‰± የታሪአብያኔ ከáተኛ አስተዋᆠማድረጓን አያስáŠá‹°áŠ•áˆá¡á¡ á‹áˆ…ሠ‹የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱን ተቋሠየብሔáˆá‰°áŠáŠá‰± ወካዠሆኖ እንዲታሰብ á‹áŒˆá‹á‹‹áˆâ€º ብሎ ለሚያáˆáŠá‹ ህወሓትᣠáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተቋማዊ áŠáƒáŠá‰µ እንዳá‹áŠ–ረዠየሚቻለá‹áŠ• áˆáˆ‰ ሲያደáˆáŒá¤ áˆá‹áˆ›áŠ–ቱን በማዳከሠየብሔáˆá‰°áŠáŠá‰µ መንáˆáˆ±áŠ•áˆ ማላላት á‹á‰»áˆ‹áˆ ከሚሠመáŠáˆ¾ áŠá‹ ብሎ መደáˆá‹°áˆ ተáˆáŠ”ታዊ አያስብáˆáˆá¡á¡
ገደሠአá‹á የቆመዠማሕበረ ቅዱሳን…
ስáˆá‹“ቱ የáˆá‹áˆ›áŠ–ት ተቋማትንና መንáˆáˆ³á‹Š መሪዎቹን ለመቆጣጠሠገáŠ-áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ ሆáŠá‹á‰³áˆ ብዬ ከላዠለማብራራት የሞከáˆáŠ³á‰¸á‹áŠ• ሶስት áˆáŠáŠ•á‹«á‰¶á‰½ ሙሉ ለሙሉ መተáŒá‰ áˆáŠ• አስቸጋሪ ያደረገበትᣠቀጥታ በáˆá‹•áˆáŠ“ኑ የተመሰረቱ ማሕበራት መሆናቸá‹áŠ• መገመት á‹á‰»áˆ‹áˆá¡á¡ ለማስረጃሠያህሠከኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ áŠáˆáˆµá‰µáŠ“-ማሕበረ ቅዱሳንᤠከእስáˆáˆáŠ“ ያለá‰á‰µáŠ• áˆáˆˆá‰µ ዓመታት የእáˆáŠá‰± ተከታዮች ወካዠሆኖ የተመረጠዠኮሚቴ አባላት መንáŒáˆµá‰µáŠ•áˆ ሆአመጅሊሱን በመገዳደሠያደረጉትን አበáˆáŠá‰¶ መጥቀስ á‹á‰»áˆ‹áˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ የሙስሊሙን ተወካዮች በገá ሰብስቦ እስሠቤት ካጎረ በኋላᣠከሲኖዶሱሠሆአመሰሠማሕበራት ጠንካራ እንደሆአየሚáŠáŒˆáˆáˆˆá‰µáŠ• ማሕበረ ቅዱሳንን á‹‹áŠáŠ› ኢላማዠአድáˆáŒŽ ለመደáጠጥ የቆረጠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¡á¡ የማሕበሩ አባላት በዓለማዊ እá‹á‰€á‰µ የተራቀá‰á£ በሀገሠአንድáŠá‰µ በááሠየማá‹á‹°áˆ«á‹°áˆ©á£ በጥቅመáŠáŠá‰µ የማá‹á‹°áˆˆáˆ‰â€¦ የመሆናቸዠጉዳዠአገዛዙ ከኃá‹áˆ አማራጠየቀለለ መáትሔ የለሠብሎ እንዲያáˆáŠ• አድáˆáŒŽá‰³áˆ ብዬ እገáˆá‰³áˆˆáˆá¡á¡
በáˆáŒáŒ¥ በአቶ መለስ ዜናዊ á‹á‹˜áŒ‹áŒ… እንደáŠá‰ ረ ከህáˆáˆá‰± በኋላ በተáŠáŒˆáˆ¨áˆˆá‰µ የኢህአዴጠየንድሠሃሳብ መጽሔት ‹‹አዲስ ራዕá‹â€ºâ€º ከተወሰኑ ዓመታት በáŠá‰µ አብዛኛá‹áŠ• ጊዜ ‹‹የከሰሩ á–ለቲከኞች ‹ኢትዮጵያ የáŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• ደሴት ናትᣠአንድ áˆá‹áˆ›áŠ–ት አንድ ሀገáˆâ€º እና ‹ሙስሊሙ ማሕበረሰብ ቀደሠሲሠሲደáˆáˆµá‰ ት የáŠá‰ ረá‹áŠ• በደሠበማራገብና በመቀስቀስᤠከዚህሠአáˆáŽ ተገቢáŠá‰µ የሌላቸዠአዳዲስ ጥያቄዎችን በማቅረብ ለማáŠáˆ³áˆ³á‰µáŠ“ ለማተረማመስ ሲሰሩ ማየት የተለመደ ሆኗáˆâ€ºâ€º በማለት ከሚያቀáˆá‰ ዠየሾላ-በድáን áረጃ ዘáˆáˆŽ ብዙሠመንáˆáˆ³á‹Š ማሕበራትን በስሠጠቅሶ ሲያወáŒá‹ አá‹áˆ°áˆ›áˆ áŠá‰ áˆá¡á¡ ዛሬ ዛሬ áŒáŠ• ማንኛá‹áŠ•áˆ áˆá‹áˆ›áŠ–ታዊ የመብት ጥያቄን ‹‹ወሃቢያሠá‹áˆáŠ• ማሕበረ ቅዱሳን…›› በማለት ማá‹áŒˆá‹™ የተለመደ ሆኗáˆá¡á¡ ከá‹áŒá‹˜á‰µáˆ ተሻáŒáˆ® ጥያቄያቸá‹áŠ• በሕጋዊ መንገድ ወደ አደባባዠያወጡትን የሙስሊሙን ተወካዮች ሰብስቦ አስሯáˆá¤ በተለያየ ጊዜ የተደረጉ ሰላማዊ ተቃá‹áˆžá‹Žá‰½áŠ•áˆ በማስታከአበበáˆáŠ«á‰³ የእáˆáŠá‰± ተከታዮች ላዠáŒá‹µá‹«áŠ“ ስቀየትን ጨáˆáˆ® ብዙ áŒá በመáˆá€áˆ ጉዳዩን በጠብ-መንጃ ብቻ የሚáˆá‰³ አድáˆáŒŽ ካወሳሰበዠሰáŠá‰£á‰¥á‰·áˆá¡á¡
‹‹ቀጣዩ የኢህአዴጠኢላማ ማሕበረ ቅዱሳን á‹áˆ†áŠ•?›› በሚሠáˆá‹•áˆµ ከስድስት ወሠበáŠá‰µ በዚሠመጽሔት ላዠለማተት እንደሞከáˆáŠ©á‰µ áˆáˆ‰á¤ ከላዠበተዘረዘሩ የá–ለቲካ አጀንዳዎች እና በሚቀጥለዠዓመት የሚካሄደá‹áŠ• አገሠአቀá áˆáˆáŒ« በለመደዠየማáŒá‰ áˆá‰ ሠመንገድ አሸንᎠያለኮሽታ የሥáˆáŒ£áŠ• እድሜá‹áŠ• ለማራዘሠዓለማዊሠሆአመንáˆáˆ³á‹Š áŠáƒ ተቋማት እንዳá‹áŠ–ሩ በá‹á‹ ኢ-ሕገ መንáŒáˆµá‰³á‹Š ድáˆáŒŠá‰¶á‰½áŠ• እየáˆá€áˆ˜ ያለዠየእአአባá‹-በረከት መንáŒáˆµá‰µá£ በአáˆáŠ‘ ወቅት ሙሉ ትኩረቱን ማሕበረ ቅዱሳን ላዠማድረጉን መረጃዎች á‹áŒ á‰áˆ›áˆ‰á¡á¡ á‹áˆ…ንን አáˆáŠ“ ለማሳካትሠá“ትáˆá‹«áˆáŠ© አቡአማትያስ በááሠáˆá‰£á‰¸á‹ ከመተባበሠለአáታሠእንደማያመáŠá‰± በáˆáŠ«á‰³ ማሳያዎች አሉá¡á¡ ለáˆáˆ³áˆŒ ያህáˆáˆ አንዱን በአዲስ መስመሠላቅáˆá‰¥á¡-
ከወራት በáŠá‰µ የአዲስ አበባ ሀገረ-ስብከት አስተዳደáˆáŠ• ወደ ዘመናዊáŠá‰µ ለማሻገሠሲኖዶሱ ጥናት ተደáˆáŒŽ እንዲቀáˆá‰¥áˆˆá‰µ á‹áˆ³áŠ” አሳáˆáŽ áŠá‰ áˆá¡á¡ እናሠጥናቱ ተጠናቆ á‹á‹ መደረጉን ተከትሎ ከአንዳንድ የደብሠአስተዳዳሪዎች ብáˆá‰± ተቃá‹áˆž ስለገጠመá‹á£ በሀገረ-ስብከቱ ሥራ-አስኪያጅ አቡአእስጢá‹áŠ–ስ አማካáŠáŠá‰µ በጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ አዳራሽ ከáˆáˆ‰áˆ አድባራትና ገዳማት የተወጣጡ 2700 ሰዎች የሚሳተá‰á‰ ትና አስራ አራት ቀን የሚáˆáŒ… የá‹á‹á‹á‰µ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ á‹á‹˜áŒ‹áŒƒáˆá¡á¡ á‹áˆáŠ•áŠ“ á‹á‹á‹á‰± በተጀመረ በáˆáˆˆá‰°áŠ›á‹ ቀን ጠዋት á“ትáˆá‹«áˆáŠ©á£ ከአቡአእስጢá‹áŠ–ስ ጋሠበስáˆáŠ ከሞላ ጎደሠእንደሚከተለዠመወዛገባቸá‹áŠ• ሰáˆá‰»áˆˆáˆá¡-
‹‹ጥናቱን የሚሰሩት ባለሙያዎች ናቸዠብለá‹áŠ አáˆáŠá‰ ረሠወá‹?›› ‹‹አዎ! ታዲያስ ባለሙያዎች ናቸዠየሰሩትá¡á¡â€ºâ€º ‹‹አá‹á‹°áˆˆáˆ! የማሕበረ ቅዱሳን አባላት ናቸá‹á¤ እáˆáˆµá‹Ž አታለá‹áŠ›áˆ!›› ‹‹የጥናት ኮሚቴዠአባላት በቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• áˆáŒ…áŠá‰³á‰¸á‹áŠ“ በየአጥቢያዠባላቸዠተሳትᎠተጠáˆá‰°á‹ የመጡ ሙያቸá‹áŠ• ‹አስራት› ያደረጉ ናቸá‹á¡á¡â€ºâ€º ‹‹በáááˆ! ጥናቱ የማሕበረ ቅዱሳን áŠá‹!›› ‹‹ቅዱስ አባታችን ቢሆንስ? ከጠቀመን ችáŒáˆ© áˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹?›› ‹‹በቃ! á‹á‹á‹á‰± ከመንáŒáˆµá‰µ á‹á‰‹áˆ¨áŒ¥ ተብáˆáˆá¡á¡â€ºâ€º ‹‹ለáˆáŠ• á‹á‰‹áˆ¨áŒ£áˆ?›› ‹‹የጥናቱ ተቃዋሚዎች ረብሻ ያስáŠáˆ³áˆ‰áŠ“ የá€áŒ¥á‰³ ስጋት አለá¡á¡â€ºâ€º ‹‹ለáˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹ ረብሻ የሚያስáŠáˆ±á‰µ? ከáˆáˆˆáŒ‰ መጥተዠመሳተá á‹á‰½áˆ‹áˆ‰á¤ እኛ እየተወያየን አá‹á‹°áˆˆáˆ እንዴ! ተቃá‹áˆž ያለዠመጥቶ ሃሳቡን á‹áŒáˆˆá… እንጂ ማቋረጥ እንዴት መáትሄ á‹áˆ†áŠ“áˆ? á‹°áŒáˆžáˆµ ሲኖዶሱ አá‹á‹°áˆˆáˆ ወዠ‹ሰáŠá‹± ወደታች ወáˆá‹¶ á‹á‰°á‰½á‰ ት› ብሎ የወሰáŠá‹?›› ‹‹የለáˆ! á‹á‰áˆ ተብáˆáˆá¤ á‹á‰áˆ!›› ‹‹እንáŒá‹²á‹«á‹áˆµ የከለከለዠአካሠራሱ መጥቶ á‹áŠ•áŒˆáˆ¨áŠ•á¡á¡â€ºâ€º
…የስáˆáŠ áˆáˆáˆáˆ± ከተጠናቀቀ ከሰዓታት በኋላ አንድ ባለሥáˆáŒ£áŠ• አቡአእስጢá‹áŠ–ስ ቢሮ ድረስ መጥቶ ትእዛዙን ያስተላለáˆá‹ እáˆáˆ± እንደሆአገáˆá† á‹á‹á‹á‰± እንዲቋረጥ አሳሰባቸá‹á¤ እáˆáˆ³á‰¸á‹áˆ ‹‹እናቋáˆáŒ£áˆˆáŠ•á¤ áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• እናንተ ‹የá€áŒ¥á‰³ ስጋት አለ› ብላችሠበደብዳቤ ኃላáŠáŠá‰±áŠ• á‹áˆ°á‹±á¡á¡ እኛሠለካህናቱሠሆአለመዕáˆáŠ“ኑ áˆáŠ”ታá‹áŠ• ዘáˆá‹áˆ¨áŠ• እንገáˆáƒáˆˆáŠ•â€ºâ€º የሚሠáˆáˆ‹áˆ½ ሰጥተዠá‹áˆ¸áŠ™á‰³áˆá¡á¡ ከዚህ በኋላ áŠá‹ እንáŒá‹²áˆ… ለጊዜዠáŒáˆá… ባáˆáˆ†áŠ አንድ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ መንáŒáˆµá‰µ ‹‹á‹á‰‹áˆ¨áŒ¥â€ºâ€º የሚለá‹áŠ• ማስáˆáˆ«áˆªá‹« ሊያáŠáˆ³ የቻለá‹á¡á¡ ኩáŠá‰± áŒáŠ• á“ትáˆá‹«áˆáŠ© ማሕበሩን በጥáˆáŒ£áˆ¬ ማየታቸá‹áŠ•áŠ“ አገዛዙ ለሚወስድበት ማንኛá‹áˆ አá‹áŠá‰µ እáˆáˆáŒƒ ተባባሪ መሆናቸá‹áŠ• የሚያሳዠá‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡
ሌላዠመንáŒáˆµá‰µáŠ“ á“ትáˆá‹«áˆáŠ©á£ ማሕበረ ቅዱሳንን ለማáረስ በሰáˆáŠ“ ወáˆá‰…áŠá‰µ እየሰሩ መሆናቸá‹áŠ• የሚያመላáŠá‰°á‹ የዛሬ ሳáˆáŠ•á‰µ በጠቅላዠቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ የማሕበሩ ተቃዋሚዎች ያደረጉትን á‹á‹á‹á‰µáŠ“ የአቋሠመáŒáˆˆáŒ« ስናስተá‹áˆ áŠá‹á¡á¡ ለመጽሔቱ á‹áŒáŒ…ት áŠáሠየደረሰዠበድáˆá… የተቀረဠየá‹á‹á‹á‰± ሙሉ áŠáሠእንደሚያስረዳá‹á£ ተሰብሳቢዎቹ ማሕበሩን በተመለከተ ባወጡት የአቋሠመáŒáˆˆáŒ« የሚከተሉትን áŠáŒ¥á‰¦á‰½ ዘáˆá‹áˆ¨á‹‹áˆá¡- ‹‹የዋáŠáŠ› አመራሮቹ የባንአአካá‹áŠ•á‰µ á‹áˆ˜áˆáˆ˜áˆá£ የማሕበሩ ሒሳብ መንáŒáˆµá‰µ በሚመድበዠየá‹áŒª ኦዲተሠá‹áˆ˜áˆáˆ˜áˆá£ ቋሚና ተንቀሳቃሽ ንብረቶቹ (ከቀረጥ áŠáƒ ያስገባቸዠቀላáˆáŠ“ ከባድ መኪናዎቹ ሳá‹á‰€áˆ©) ወደ ቤተ-áŠáˆ…áŠá‰µ á‹áŒá‰¡á£ የንáŒá‹µ ተቋማቱ (ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤትᣠሬስቶራንቶቹንᣠንዋየ ቅድሳት ማáˆáˆ¨á‰»áŠ“ ማከá‹áˆá‹«á‹áŠ•) ያስረáŠá‰¥á£ ከáˆá‹•áˆáŠ“ን በቀጥታሠሆአበተዘዋዋሪ የሚቀበለዠአስራት እየáˆáˆ¨áŒ መበት ስለሆአእንዳá‹á‰€á‰ ሠá‹áŠ¨áˆáŠ¨áˆá£ የáŒá‰¢ ጉባኤ (በከáተኛ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ተቋማት) እáˆáˆ± በሚቀáˆá€á‹ እንዳá‹á‹ˆáˆ°á‹± መስራትᣠተጠሪáŠá‰± ከዋና ሥራ-አስኪያጠተáŠáˆµá‰¶á£ በሰንበት ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቶች ማደራጃ ስሠአንዱ ንዑስ áŠáሠá‹áˆáŠ•â€¦â€ºâ€º የሚሉና የመሳሰሉት á‹áŒˆáŠ™á‰ ታáˆá¡á¡
ከዚህ ሴራ ጀáˆá‰£ á“ትáˆá‹«áˆáŠ©áŠ“ መንáŒáˆµá‰µ በትብብሠመቆማቸá‹áŠ• የሚያሳየዠበተቀረá€á‹ ድáˆá… ላá‹á£ የá‹á‹á‹á‰± መሪ አዳራሹን መጠቀሠየቻሉት በአቡኑ መáˆáŠ«áˆ áቃድ እንደሆáŠáŠ“ እáˆáˆ³á‰¸á‹ በዛሬዠá‹á‹á‹á‰µ á‹«áˆá‰°áŒˆáŠ™á‰µ የሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥ áˆáŠáˆ ቤት አባሠበመሆናቸዠáŒá‹®áŠ• ሆቴሠስብሰባ ስላለባቸዠመሆኑን ከመáŒáˆˆá…ሠበዘለለᤠ‹‹ቅዱስ አባታችን በዚህ የተቃá‹áˆž áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ከሥራ የሚባረሠየለሠአá‹á‹Ÿá‰½áˆ አትáሩ ብለá‹áŠ“áˆâ€ºâ€º በማለት ሲናገሩ መደመጣቸዠáŠá‹á¡á¡ በተጨማሪሠ‹‹ከዚህ áŒá‰¢ አቅሠኖሮት የሚያስወጣን የለáˆá¤ ካስወጡን áŒáŠ• መንáŒáˆµá‰³á‰½áŠ• ስለሚተባበረን (ቸሠስለሆáŠ) ከእáˆáˆ± ሌላ መሬት ተቀብለን የራሳችንን ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• እናቋá‰áˆ›áˆˆáŠ•â€ºâ€º እና ‹‹የኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ እáˆáŠá‰µ አገáˆáŒ‹á‹®á‰½ የሚሠማሕበሠእንመሰáˆá‰³áˆˆáŠ•â€ºâ€º እስከማለት መድረሳቸዠከአገዛዙ ጋሠያላቸá‹áŠ• የጠበቀ á‰áˆáŠá‰µ ያመላáŠá‰³áˆá¡á¡ በáŠáŒˆáˆ«á‰½áŠ• ላዠበስብሰባዠእንዲሳተበከተጠሩት ከመቶ ስáˆáˆ³ ዘጠኙ አድባራትና ገዳማትᣠእንዲáˆáˆ ከ10 ሺህ በላዠሠራተኞቻቸዠመካከሠየተገኙት የስáˆáŠ•á‰µ አድባራት አስተዳዳሪዎችና 150 ሠራተኞች ብቻ እንደáŠá‰ ሩ ከመረጃ áˆáŠ•áŒ®á‰¼ አረጋáŒáŒ«áˆˆáˆá¡á¡
በሌላ በኩሠደáŒáˆž በተለá‹áˆ በáŒá‹´áˆ«áˆ ጉዳዮች ሚኒስቴሠáˆáŠ’ስትሠዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ ተáŠáˆˆáˆ›áˆªá‹«áˆ አá‹áˆ›á‰½áŠá‰µ ማሕበሩ ላዠየደቦ ዘመቻ ከተከáˆá‰° ሰáŠá‰£á‰¥á‰·áˆá¡á¡ በተከታታዠበ‹‹ጥናት›› ስሠየሚወጡ ወረቀቶች ማሕበሩን ከአáŠáˆ«áˆªáŠá‰µáˆ አሻáŒáˆ¨á‹ ‹‹የáŒáŠ•á‰¦á‰µ ሰባት መንáˆáˆ³á‹Š áŠáŠ•á›› ሲሉ á‹á‹ˆáŠáŒ…ሉታáˆá¡á¡ በጥቅሉ የእáŠá‹šáˆ… ‹‹ጥናት›› ተብዬዎች መደáˆá‹°áˆšá‹« ‹‹ማሕበሩ የትáˆáŠá‰°áŠžá‰½ áˆáˆ½áŒ áŠá‹á£ አáŠáˆ«áˆªáŠá‰µ አለበትᣠአመራሩና የሕትመት á‹áŒ¤á‰¶á‰¹ የá–ለቲካ አá‹áˆ›áˆšá‹« á‹á‰³á‹á‰£á‰¸á‹‹áˆá£ በቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• አስተዳደሠጣáˆá‰ƒ á‹áŒˆá‰£áˆá£ ሕá‹á‰¡ በመንáŒáˆµá‰µ ላዠአመኔታ እንዳá‹áŠ–ረዠá‹áˆ°áˆ«áˆá£ በá‹áŒ á…ንáˆáŠ› የá–ለቲካ ኃá‹áˆŽá‰½ á‹á‹˜á‹ˆáˆ«áˆâ€ºâ€º የሚሉ ናቸá‹á¡á¡ የማሕበሩ የአመራሠአባላት እንዲህ አá‹áŠá‰±áŠ• á‹áŠ•áŒ€áˆ‹ በተመለከተ በተለያየ ጊዜ ከአቶ በረከት ስáˆáŠ¦áŠ• እስከ ዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ ተáŠáˆˆáˆ›áˆªá‹«áˆá¤ ከአዲስ አበባ የá€áŒ¥á‰³ ኃላáŠá‹Žá‰½ እስከ ጠቅላዠሚንስትሩ የደህንáŠá‰µ አማካሪ á€áŒ‹á‹¬ በáˆáˆ„ ድረስ ያሉ ባለሥáˆáŒ£áŠ“ትን በቢሮአቸዠተገáŠá‰°á‹ á‹áŠ•áŒ€áˆ‹á‹ ማስረጃ የማá‹á‰€áˆá‰ በት የሀሰት እንደሆአቢያስረዱሠመáትሄ እንዳላገኙ áˆáŠ•áŒ®á‰½ ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ በáŒáˆá‰£áŒ© በመንáŒáˆµá‰µ ተቋማት ያሉ የá‹áŠá‰µ መረጃ አቀባዮችᣠበáŒáŠ•á‰¦á‰µ ወሠከሚካሄደዠየሲኖዶሱ መደበኛ ጉባኤ በáŠá‰µá£ ከሃያ የሚበáˆáŒ¡ የማህበሩ አመራáˆáŠ• ከሽብáˆá‰°áŠáŠá‰µ ጋሠበማያያዠለመáŠáˆ°áˆµ እና ማሕበሩንሠእንደተለመደዠበዶáŠáˆ˜áŠ•á‰°áˆª áŠáˆáˆ ለመወንጀሠá‹áŒáŒ…ት መደረጉን ተናáŒáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ ከሶስት ሳáˆáŠ•á‰µ በáŠá‰µ በአቡአገብáˆáŠ¤áˆ ሰብሳቢáŠá‰µ የሚመራዠየáˆá‹áˆ›áŠ–ቶች áˆáŠáˆ ቤት ስብሰባá‹áŠ• ካጠናቀቀ በኋላ ዶ/ሠሽáˆáˆ«á‹ አቡኑን ቃáˆ-በቃሠየጠየቃቸዠጥያቄሠá‹áˆ…ንን መረጃ የሚያጠናáŠáˆ áŠá‹á¡-
‹‹በማሕበረ ቅዱሳን አመራሠá‹áˆµáŒ¥ ከሃያ በላዠየተቃዋሚ á“áˆá‰² አባላት አሉ›› ‹‹ለዚህ áˆáŠ•á‹µáŠ• áŠá‹ ማስረጃህ? አቅáˆá‰ á‹áŠ“ እስቲ እንየá‹?›› ‹‹ሀገሠá‹áˆµáŒ¥ ካሉ á…ንáˆáŠ› ጋዜጠኞች በተጨማሪ በስደት የሚገኙና በሽብሠተáŒá‰£áˆ የተሰማሩ ጋዜጠኞች በአመራáˆáŠá‰µ አሉበት (የáˆáˆˆá‰µ ሰዎችን ስሠጠቅሷáˆ)›› ‹‹እኛ እስከáˆáŠ“á‹á‰€á‹ ማሕበሩ ከእንዲህ አá‹áŠá‰µ ተáŒá‰£áˆ የራቀ áŠá‹á¤ እናንተ ማስረጃ አለን ካላችሠደáŒáˆž አቅáˆá‰¡áˆáŠ•áŠ“ እንየá‹á¤ ከዚህ á‹áŒª á‹áˆ…ንን አá‹áŠá‰µ áŠáˆµ አንቀበáˆáˆá¡á¡â€ºâ€º
በአናቱሠከወራት በáŠá‰µ የስáˆá‹“ቱ የንድሠሃሳብ መጽሔት የማሕበሩን ስሠሳá‹áŒ ቅስ በደáˆáŠ“ዠየወáŠáŒ€áˆˆá‰ ትን እና ‹‹ለáˆáŠ•?›› ብለዠየሚጠá‹á‰ ጳጳሳትን á‰ áˆšáŠ¨á‰°áˆˆá‹ áŠ áŒˆáˆ‹áˆˆá… áˆ›áˆ¸áˆ›á‰€á‰áŠ• ስናስታá‹áˆµ የማሕበሩ ዕጣ-áˆáŠ•á‰³ በመጨረሻዎቹ ቀናት ላዠመቆሙን ያስረáŒáŒ¥áˆáŠ“áˆá¡á¡
‹‹በኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆµ ቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ• á‹áˆµáŒ¥ ትáˆáˆáˆµáŠ“ ብጥብጥ ለመáጠáˆá¤ በኦáˆá‰¶á‹¶áŠáˆ¶á‰½áŠ“ ሌሎች áˆá‹áˆ›áŠ–ቶች መካከሠáŒáŒá‰µ ለመቀስቀስ የሚሞáŠáˆ©á‰µ የደáˆáŒáŠ“ የተለያዩ ትáˆáŠáˆ…ተኛ ኃá‹áˆŽá‰½ ቅሪቶች ናቸá‹á¡á¡ እáŠá‹šáˆ… የትáˆáŠáˆ…ት ኃá‹áˆŽá‰½áŠ“ አንዳንድ የእáˆáŠá‰± አባቶች በጋራ áˆá‹áˆ›áŠ–ትን በá–ለቲካ ዓላማ ዙሪያ መጠቀሚያ አድáˆáŒˆá‹ እየሰሩ ለመሆናቸዠከ97 áˆáˆáŒ« በኋላ እንዳንድ በአሜሪካ የሚገኙ ጳጳሳት ቅንጅት በጠራዠሰáˆá ላዠየáˆá‹áˆ›áŠ–ት አባትáŠá‰µ ካባቸá‹áŠ• እንደለበሱ ከመሰለá አáˆáˆá‹ አስተባባሪ ሆáŠá‹ መታየታቸዠበቂ ማረጋገጫ áŠá‹á¡á¡â€ºâ€º (አዲስ ራዕዠáˆáˆáˆŒ-áŠáˆáˆ´ 2005)
የሆáŠá‹ ሆኖ ከáረጃá‹áŠ“ ከእስራቱ በተጨማሪ ማሕበሩን ለማዳከሠበዋናáŠá‰µ በአገዛዙ የተáŠá‹°á‰á‰µ እቅዶች ማሕበሩ መሰረቱን የጣለበት የáŒá‰¢ ጉባኤን ከመከáˆáŠ¨áˆáŠ“ ንብረቶቹን ከመá‹áˆ¨áˆµ ጋሠየሚያያዙ ናቸዠ(ከላዠየተጠቀሰዠየአቋሠመáŒáˆˆáŒ«áˆ ለማሕበሩ የደáˆ-ስሠየሆኑትን እáŠá‹šáˆ…ን áˆáˆˆá‰µ ጉዳዮች ትኩረት እንደሰጣቸዠáˆá‰¥ á‹áˆáˆ)
ስቅለትን-ለተቃá‹áˆž
ኢህአዴጠወደ ስáˆáŒ£áŠ-መንበሩ ከመጣ ሦስተኛ ዓመት ላዠ‹‹የአብዮታዊ ዴሞáŠáˆ«áˆ² áŒá‰¦á‰½áŠ“ ቀጣዠእáˆáˆáŒƒá‹Žá‰½â€ºâ€º በሚሠáˆá‹•áˆµ ለካድሬዎቹ በበተáŠá‹ ድáˆáˆ³áŠ• (በሟቹ አቶ መለስ ዜናዊ የተዘጋጀ áŠá‹ ተብሎ á‹áŒˆáˆ˜á‰³áˆ)ᤠá‹áˆ…ን አáˆáŠ• የተáŠáŒ‹áŒˆáˆáŠ•á‰ ትን áˆá‹áˆ›áŠ–ታዊ ተቋማትን በሚያቅዳቸዠየስáˆáŒ£áŠ• ማራዘሚያ አማራጮች ስለመጠቀሠካወሳ በኋላ ተቋማቱን ለስáˆá‹“ቱ á–ሊሲዎች እንዲታመኑ ማድረጉ á‹‹áŠáŠ› እንደሆአያሰáˆáˆá‰ ታáˆá¡á¡ á‹áˆ… የማá‹á‰»áˆ ከሆአደáŒáˆžá£ እስከ ከáተኞቹ መንáˆáˆ³á‹Šá‹«áŠ• መáˆáˆ…ራን ድረስ ዘáˆá‰† በመáŒá‰£á‰µ áˆá‹áˆ›áŠ–ቶቹን መáˆáˆ«á‰µ የአብዮታዊ ዴሞáŠáˆ«áˆ² áŒá‰¥ መሆን እንዳለበት ያዠሰáŠá‹µ በáŒáˆá… ቋንቋ á‹áŠ“ገራáˆá¡á¡ እንáŒá‹²áˆ… ከመጅሊሱ እስከ ማሕበረ ቅዱሳን ያየáŠá‹ መንáŒáˆµá‰³á‹Š አáˆáŠ“ የዚህን ሃያ ዓመት የሞላዠየተáƒáˆ ሀሳብ መተáŒá‰ áˆáŠ• áŠá‹á¡á¡
áŒáŠ“ᣠከዚህ ቀደሠበተáƒáˆ áŠá‹áˆ¨áŠ› ሀሳብ ትáŒá‰ ራ áŠá‰µ ከáˆáˆˆá‰µ አስáˆá‰µ በላዠህáˆá‹áŠ“á‹áŠ• ለማቆየት የተጋዠማሕበረ ቅዱሳንᣠከላዠበሚገባ በጠቀስኳቸዠአሳማአመረጃዎች እና ተጨባጠáˆáŠá‰¶á‰½ በተከታታዠመከሰት መጨረሻዠáˆá‹•áˆ«á ላዠእንደደረሰ ተመáˆáŠá‰°áŠ“áˆá¡á¡ በዚህ አስቸጋሪ ወቅት á‹°áŒáˆžá¤ መáŠáˆ³á‰µ የሚኖáˆá‰ ት መሰረታዊ ጥያቄᣠእንዴት á‹áˆ…ን ማሕበሠወደ ቀጣዩ ትá‹áˆá‹µ ማሻገሠá‹á‰»áˆ‹áˆ? የሚለዠሲሆንᤠáˆáˆ‹áˆ¾á‰¹áˆ áˆáˆˆá‰µ ናቸá‹á¡á¡ የመጀመሪያዠየማሕበሩ አመራሮችና አባላት እስከዚህች ቀን እያደረጉ ያለዠየá‹áˆµáŒ¥ ለá‹áˆµáŒ¥ የእáˆáˆá‰µ እንቅስቃሴን á‹áˆ˜áˆˆáŠ¨á‰³áˆá¡á¡ በáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተቋማት በኩሠለዓመታት ሲሞከሠየቆየዠá‹áŠ¸áŠ›á‹ አማራáŒá£ እንደ አስተዋáˆáŠá‹ ማሕበሩን ሞት አá‹á ላዠከመድረስ ሊታደገዠአáˆá‰»áˆˆáˆá¡á¡ ስለዚህáˆá£ ወደ áˆáˆˆá‰°áŠ›á‹áŠ“ á‹‹áŠáŠ› የመáትሔ አማራጠመሻገሠáŒá‹µ የሚሠá‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡ ከዚህ ቀደሠበተመሳሳዠáˆá‹•áˆ°-ጉዳዠላዠስá…á ለማስረዳት እንደሞከáˆáŠ©á‰µá¤ የማሕበሩ አመራሮችá£Â አባላት እና ደጋáŠá‹Žá‰½ ወደ አደባባዠበመá‹áŒ£á‰µá¤ ማሕበራቸá‹áŠ• ብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ህáˆá‹áŠ“ቸá‹áŠ•áŠ“ ህያá‹áŠá‰³á‰¸á‹áŠ• የመሰረቱበትን áˆá‹áˆ›áŠ–ት ለማá‹á‹°áˆ የሚተጋá‹áŠ• ስáˆá‹“ት በሰላማዊ áŠ áˆ˜á… áˆ˜áŠ“á‹µ ብቸኛዠየዚህ አስቸጋሪ ጊዜ መሻገሪያ መንገድ áŠá‹á¡á¡ በዋናáŠá‰µ የተማሩ ከተሜ ወጣቶችንᣠበአለማዊሠሆአበትáˆáˆ…áˆá‰°-áˆá‹áˆ›áŠ–ቱ የማá‹á‰³áˆ™ ዜጎችን የያዘዠá‹áˆ… ማሕበáˆá¤ ከህá‹á‰ ሙስሊሙ ‹‹ድáˆáƒá‰½áŠ• á‹áˆ°áˆ›â€ºâ€º የአደባባዠተቃá‹áˆž ስኬቶችና ሂደቶች በመማáˆá¤ áŠá‰± በተገተረዠኢህአዴጠላዠበሕጋዊና ሰላማዊ እáˆá‰¢á‰°áŠáŠá‰µ ከማመጽ የተሻለ አማራጠእንደማá‹áŠ–ረዠየሚረዳ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡á¡
‹‹ችáŒáˆ®á‰½ áˆáˆ‰ የየራሳቸዠበጎ ገá†á‰½ አáˆá‰¸á‹â€ºâ€º እንዲሉᤠማሕበሩ የደረሰበት á‹áˆ… áˆá‰³áŠ ጊዜን ተከትለዠየሚመጡ áˆáˆˆá‰µ ወቅቶች አሉá¡á¡ የመጀመሪያá‹á£ በቀጣዩ ወሠየሚካሄደዠየስቅለት በዓሠáŠá‹á¡á¡ የáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ተከታዮች በሙሉ በየቤተ-áŠáˆáˆµá‰²á‹«áŠ“ቱ የሚá‹áˆ‰á‰ ት á‹áˆ… በዓáˆá£ አገዛዙ እáŒáŠ• ከማህበሩ ላዠእንዲያáŠáˆ³ ለመጠየቅ የተመቸ ቀን ስለመሆኑ ማስታወስ አባላቱን አሳንሶ መገመት እንደማá‹áˆ†áŠ• ተስዠአደáˆáŒ‹áˆˆáˆá¡á¡ áˆáˆˆá‰°áŠ›á‹áŠ“ በእጅጉ የተሻለ áŠá‹ ብዬ የማስበዠጊዜ á‹°áŒáˆž ቀጣዩ የ2007 áˆáˆáŒ«áŠ• áŠá‹á¡á¡ ለየትኞቹሠየህገ-መንáŒáˆµá‰± ሀሳቦች አáˆá‹«áˆ የሞራሠዕሴቶች የማá‹áŒˆá‹›á‹ ኢህአዴáŒá£ በáˆá‹áˆ›áŠ–ቱ ላá‹áˆ ሆአበማሕበሩ ላዠየዘረጋá‹áŠ• የረከሰ እጅ እንዲያáŠáˆ³ ያለዠብቸኛ አማራጠሕá‹á‰£á‹Š áŠ áˆ˜á… áˆ˜áˆ†áŠ‘ ላዠእስከተማመንን ድረስᣠከዓመታዊ የንáŒáˆµ በዓላት ጀáˆáˆ® ያሉ መድረኮችን በዕቅድ ለመጠቀሠየá‹áŒáŒ…ቱ ጊዜ ዛሬ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… አá‹áŠá‰± የተቃá‹áˆž እንቅስቃሴáˆá£ ካáŠáˆ³áŠá‹ áˆá‹•áˆ°-ጉዳዠአኳያ የማሕበሩን መኖሠየሚሹ áˆáˆ‰ ቀጣዩን የáˆáˆáŒ« ወቅት ለማስገደጃáŠá‰µ የመጠቀሠተሞáŠáˆ®á‹Žá‰»á‰¸á‹áŠ• ተáˆáˆ‹áŒŠá‹ ብቃት ላዠእንደሚያደáˆáˆ°á‹ አáˆáŠ“ለáˆá¡á¡ ጥቂት ሊባሉ የማá‹á‰½áˆ‰ አባላቱᣠየáˆáˆáŒ«á‹áŠ• ተጨባጠዕድሠመንáŒáˆµá‰³á‹Š ተቋማት በማሽመድመድ áŒáˆáˆ እንዴት ስáˆá‹“ቱን ወደመቃብሩ ማሻገሠእንደሚያá‹á‰ ስንገáŠá‹˜á‰¥á¤ ቀሪዠጉዳዠ‹‹áˆá‹áˆ›áŠ–ታችáˆáŠ• ተከላከሉ›› ብለዠላስተማሩት ቅዱሳን መጻሕáትና ለሰማያዊዠመንáŒáˆµá‰µ የመታመን ብቻ እንደሚሆን እንረዳለንá¡á¡ áˆáŠ•áŒá¡ á‹áŠá‰µ መጽሔት
Average Rating