የሰá‹áŠ• áˆáŒ… ታሪአወደኋላ መለሥ ብለን ሥንመረáˆáˆá¡ ከáጡራን áˆáˆ‰ በተሻለ áˆáŠ”ታ  ዓለáˆáŠ•áŠ“ ተáˆáŒ¥áˆ®áŠ• አጣጥሞ በመáŒáˆ«á‰µ እየተጠቀመባት እንዳለ ለመረዳት አያዳáŒá‰°áŠ•áˆá¡á¡ በዚያዠáˆáŠ á‹°áŒáˆž አንዱ ሌላá‹áŠ• የበታች አድáˆáŒŽ ለመáŒá‹›á‰µáŠ“ ለመበá‹á‰ ዠሌላዠላለ  መገዛትና ላለመበá‹á‰ ዠበሚደረጉ ááˆáˆšá‹«á‹Žá‰½ መáŠáˆ» áŠá‰µ ለጥá‹á‰µáˆ እያዘጋጃት መሆኑን እናያለንá¡á¡ በእáŠá‹šáˆ… ትንቅንቆች ሂደት መጠአሰአየህá‹á‹ˆá‰µáŠ“ የንብረት á‹á‹µáˆ˜á‰¶á‰½ የደረሱና እየደረሱሠያሉ ወደáŠá‰µáˆ በዳá‹áŠ“ ተበዳዠበá‹á‰£á‹¢áŠ“ ተበá‹á‰£á‹¥ በአንድ ቃሠ አáˆá‰£ ገáŠáŠ–ችᡠከáˆá‹µáˆ«á‰½áŠ• እስካለተወገዱ ደረስ እንደማያቆሙ የታወቀ áŠá‹á¢ ለሰዠáˆáŒ… ደመኛ ጠላት የሆኑት አáˆá‰£áŒˆáŠáŠ•áŠá‰µá£ የáŒáˆáŒ¥á‰…ሠአሳደጅáŠá‰µá£ ተስá‹áŠáŠá‰µ ወ.ዘ.ተ. ጨáˆáˆ°á‹ ተወáŒá‹°á‹ የáˆáˆ‰áˆ ሰባዊ áጡሠሰላሠዲሞáŠáˆ«áˆ´áŠ“ áŠáŒ»áŠá‰µ በá‹áˆ እሰካáˆá‰°áŠ¨á‰ ሩ ድረስ የጥá‹á‰± መጠንና አá‹áŠá‰µ á‹áˆˆá‹«á‹ እንጅ ጦáˆáŠá‰µ የማá‹á‰†áˆ ቀጣዠሂደት áŠá‹ የሚሆáŠá‹á¢ ከዚህ አንጻሠáˆáŒ£áˆªá‹«á‰½áŠ• በስáˆáŒ£áŠ‘ ካወረዳቸዠማታት ባሻገáˆÂ የእá‹á‰€á‰µ አድማሳችን የáˆá‰€á‹°áˆˆáŠ•áŠ• ያህሠáˆá‰€áŠ• የዓለáˆáŠ• እá‹áŠá‰³ በአá‹áŠáˆ•áˆŒáŠ“ችን ብንዳስስ ከ20ኛዠáŠáለ ዘመን ጀáˆáˆ® እስካáˆáŠ• ድረስ እንዳለዠጊዜ ሰብዓዊ áጡሠለጦáˆáŠá‰µ
አደጋ የተጋለጠበት ወቅት ከዚያ በáŠá‰µ የለáˆá¡á¡ ለተከሰተዠáˆáˆ‰ ጥá‹á‰µ á‹°áŒáˆž መáŠáˆ»á‹Žá‰¹áˆ ሆአመድረሻዎቹ እኛዠእራሳችን ሰዎች áŠáŠ•á¡ ከáጥረታት áˆáˆ‰ መጥáŠá‹«á‹áŠ•Â የሚሰራ ቢኖሠሰዠብቻ áŠá‹ á‹á‰£áˆ የለá¢
አዎ! እንደ ጀáˆáˆ˜áŠ‘ አዶáˆá ሂትለáˆá£ እንደ ኢጣሊያዠዶቸ ሞሶሌኒᣠእንደ እስá”ኑ áራንኮናᣠእንደ á–áˆá‰±áŒ‹áˆ‰ ሳለዘáˆá£ እንደ ዩጋንዳዠኢዲያሚን ዳዳᣠእንደ ማህከላዊ አáሬካዠቦካሳᣠእንደ ሰሜን ኮáˆá‹«á‹ ኪáˆáŠ¡áˆ ሱንáŒá£ እንደ ኢራበሳዳሠኡሴንᣠእንደ ኮንጎዠሙቡቱ ሴሴሴኮᣠእንደ ቻá‹áŠ“ዠማኦ ሴቱንáŒá£ እንደ ቱኒዚያዠዜን ቤናሊᣠእንደ áŒá‰¥áŒ¹ ሙባረáŠá£ እንደ የመኑ አብደላ ሳላሀᣠእንደ ሊቢያዠሙሀመድ ጋዳáŠá£ እንደ ኢራኑ ሙሀሙድ áŠáŒƒá‹µá£ እንደ ሶáˆá‹«á‹ አሳድᣠእንደ ሱዳኑ አáˆá‰ ሽáˆá£ እንደ ዙባቤዠሙጋቤᣠእንደ ኢትዮጵያዠመለስ ዜናዊ ወ.ዘ.ተ. ባሉ አáˆá‰£áŒˆáŠáŠ•áŠ“ ሰáŒá‰¥áŒá‰¥ መሬዎች መáŠáˆ»áŠá‰µá£ አáˆáŠ• ድረሥ በáˆá‹µáˆ«á‰½áŠ• ላዠበእኛ በሰዎች መካከሠከ14 ሺ ያላáŠáˆ± ጦáˆáŠá‰¶á‰½ እንደተካሄዱ የታሪአáˆáˆáˆ«áŠ• á‹áŒˆáˆá‰³áˆ‰á¢
ቀደሠያሉትን ትተን በቅáˆá‰¥ ታሪአየመዘገባቸá‹áŠ• ጦáˆáŠá‰¶á‰½ ብቻ ብናዠእንኳን የህá‹á‹ˆá‰µáŠ“ የንብረት ጥá‹á‰µ ከጊዜ ወደጊዜ እያደገ መáˆáŒ£á‰±áŠ• እንረዳለንá¡á¡ ሻለቃ አባá‹áŠáˆ… አበራ ካá‹áŠ“ በሚሠእáˆá‹•áˆµ አዘጋጅተዠለንባብ ባበá‰á‰µ መጽሀá‹á‰¸á‹ ያካተቱት ጥናታዌ ዘገባ እንደሚያስረዳንá¡
1ኛ/በ17ኛá‹áŠáለዘመን በተካሄዱትጦáˆáŠá‰¶á‰½ የ3ሚሊዮን ሕá‹á‰¥ ህá‹á‹ˆá‰µ ተቀስááˆá¢
2ኛ/ በ18ኛዠáŠáለዘመን በተካሄዱት ጦáˆáŠá‰¶á‰½ 5.5 ሚሊዮን ሰዠአáˆá‰‹áˆá¢
3ኛ/ በ19ኛዠáŠáለዘመንᡠ16 ሚሊዮን ሕá‹á‰¥ ህá‹á‹ˆá‰±áŠ• አጥቷáˆá¢
4ኛ/ በ20ኛዠáŠáለዘመን በመጀመሪያዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µ 10 ሚሊዮን በáˆáˆˆá‰°áŠ›á‹
የዓለሠጦáˆáŠá‰µá¡ á‹°áŒáˆž 55 ሚሊዮን ሕá‹á‰¥ አáˆá‰‹áˆá¢ ከላዠበተዘረዘሩት ጦáˆáŠá‰¶á‰½ በድáˆáˆ© 89.5 ሚáˆá‹®áŠ• ህá‹á‰¥ እንደቅጠሠእረáŒááˆá¢
በáˆáˆˆá‰± የዓለማችን ታላላቅ ጦáˆáŠá‰¶á‰½ ማለትሠበ1ኛá‹áŠ“ በ2ኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰¶á‰½ ከሞተዠሌላ 110 ሚሊዮን ሕá‹á‰¥ አካለጎዶሎ ሆኗáˆá¢ በገንዘብ በኩáˆáˆá¡ የአንደኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µ ያስከተለዠኪሣራ ከ260 እስከ 360 ቢሊዮን ዶላሠእንደሚደáˆáˆ¥  ሲገመትá¢
በáˆáˆˆá‰°áŠ›á‹ á‹°áŒáˆž ከሦስት እስከ አራት ትሪሊዮን ዶላሠየሚገመት ንብረት ወድሟáˆá¢ እáˆá‰‚ቱ በ20ኛዠáŠáለዘመን ጦáˆáŠá‰µ ብቻ ያከተመ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ከáˆáˆˆá‰°áŠ›á‹ የዓለሠጦáˆáŠá‰µ በኋላ በáˆáŠ•áŠ–áˆá‰£á‰µ ዓለሠá‹áˆ¥áŒ¥ 150 ያህሠጦáˆáŠá‰¶á‰½ ተካሂደዋáˆá¡ በእáŠá‹šáˆ… ጦáˆáŠá‰¶á‰½ ከ10 ሚሊዮን በላዠሰዎች አáˆá‰€á‹‹áˆá¡ በዚህ ስሌት የእኛዋ ሀገáˆáˆ ከሱማሌ ወራሪ ከሻብያና ከወያኔ ጋሠባካሄደችዠጦáˆáŠá‰µ ያለቀá‹áŠ• ወገናችንን ታሳቢ ማድáˆáŒÂ እንችላለንᢠለእáŠá‹šáˆ ጦáˆáŠá‰¶á‰½áŠ“ ለመሣሪያ እሽቅድáˆá‹µáˆ የሰዠáˆáŒ… 10 ትሪሊዮን ዶላሠወጠአድáˆáŒ“áˆá¢ በጦáˆáŠá‰µ ሳቢያ ከሚደáˆáˆ°á‹ የሕá‹á‹ˆá‰µ እáˆá‰‚ትና የንብረት ጥá‹á‰µ ባሻገሠበየጊዜዠአá‹áŠá‰±áŠ“ ጥራቱ እያደገ የሚሄደዠየጦሠመሣሪያ ጋጋታ ሌላዠየወደáŠá‰·
ዓለማችን አሣሣቢ ጉዳዠáŠá‹á¢
የ17ኛዠáŠáለዘመን ወደሠየለሽ መሣሪያዎች ጠብመንጃና ሽጉጥ áŠá‰ ሩᢠበ18 እና 19ኛዠáŠáለዘመን መድá በጦሠሜዳዠአá‹á‹µ የአንበሣ ድáˆáˆ»á‹áŠ• ተረከበᢠበ20ኛዠáŠáለዘመን በተካሄዱት áˆáˆˆá‰µ የዓለሠጦáˆáŠá‰µá‰½ á‹°áŒáˆž ታንáŠáŠ“ ጀት ተካá‹á‹ ለመሆን በá‰á¢ እንሆ! ዛሬ á‹°áŒáˆž የኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች ጥá‹á‰µ በዓለሠላዠሲያንጃብብ á‹á‰³á‹«áˆá¢ ዛሬ በáˆá‹µáˆ«á‰½áŠ• ላዠáˆáˆ€á‰¥ እáˆá‹›á‰µ የተáˆáŒ¥áˆ® አድጋ በሽታና ማá‹áˆáŠá‰µ አáˆá‰°á‹ˆáŒˆá‹±áˆá¢ በáˆáŒ½áŒˆá‹‹áˆ በሚባሉ ሀገሮችሠቢሆን የሰá‹áˆáŒ… በቴáŠáŠ–ሎጅ ድጋá ከተáˆáŒ¥áˆ® ጋሠየሚያደáˆáŒˆá‹ áŒá‰¥áŒá‰¥ ገና አላከተመáˆá¢
ሆኖሠáŒáŠ• በአáˆá‰£áŒˆáŠáŠ•áŠá‰µ መንስኤ ለዕድገትና ለብáˆáŒ½áŒáŠ“ ከሚደረገዠትáŒáˆ á‹áˆá‰… በጦሠመሣሪያዎች áˆáˆá‰µ እረገድ የሚደረገዠእሽቅድáˆá‹µáˆ እየተጧጧሠá‹áŒˆáŠ›áˆá¢ በአለንበት ወቅት በታዳጊ ሀáŒáˆ®á‰½ ብቻ አንድ ቢሊዮን ሕá‹á‰¥ በችáŒáˆ á‹áŠ–ራáˆá¢ 800 ሚሊዮን ጎáˆáˆ›áˆ¦á‰½ በማá‹áˆáŠá‰µ ቀንበሠታንቀዠá‹áˆ›á‰…ቃሉᢠ250 ሚሊዮን ሕáƒáŠ“ት የትáˆáˆ…áˆá‰µ ዕድሠተáŠáገዋáˆá¢ በሌላ በኩሠበእያንዳንዱ ደቂቃ 3 ሚሊዮን ዶላሠለጦሠመሣáˆá‹«Â እሽቅድáˆá‹µáˆ á‹á‰£áŠáŠ“ሠእንደ ሻለቃ አባá‹áŠáˆ… ጥናትá¢
መንበሩን ሲዩድን እስቶኮáˆáˆ ያደረገና ሲᒠየተባለዠየአለሠሰላሠáˆáˆáˆáˆ ተቋሠ19. 3.2012 በሰጠዠመáŒáˆˆáŒ« ባለá‰á‰µ 5 አመታት ጊዜ á‹áˆµáŒ¥ የጦሠመሳሪያ ሽያጠ24 በመቶ እንደጨመረ ሲያረጋáŒáŒ¥á¡ áŒáŠ•á‰£áˆ ቀደሠሻጠየሆኑ ሀገራት አሜሬካና እሩሲያ ሲሆኑᡠተከታዮች ጀáˆáˆ˜áŠ• እንáŒáˆŠá‹áŠ“ áˆáˆ¨áŠ•áˆ³á‹ ናቸዠካለ በሗላ በáŒá‹¥á‹ የተሰማሩት á‹°áŒáˆž ከኢሲያ አህጉሠህንድᣠደቡብ ኮáˆá‹«á£ ቻá‹áŠ“ እና ሲንጋá–ሠሲሆኑ ከአáሪካ አህጉáˆáˆ ጥቂት የማá‹á‰£áˆ‰ ሀገራትᡠበመሳሪያ ሸመታዠእንደ ተሰማሩ ገáˆáŒ¿áˆá¡á¡ ከዚህ á‹áˆµáŒ¥ የእኛዋ ሀገሠኢትዮጵያ በáˆáˆ‰áˆ ዘáˆá áŒáŠ•á‰£áˆ ቀደሠመሆኗ የማá‹á‰€áˆ áŠá‹á¢
እንáŒá‹²áˆ… የደቂቃá‹áŠ• ኪሣራ ወደ ሰአትና ቀንᣠቀጥሎሠወደ ወራትና አመት አጠቃለን ብናሰላá‹á¡ áˆá‹µáˆ«á‰½áŠ• የáˆá‰µáŒˆáˆ°áŒáˆ¥á‰ ትን የጥá‹á‰µ አዘቅት አሸጋáŒáˆ¨áŠ• ለመመáˆáŠ¨á‰µ አንቸገáˆáˆá¢ በአáˆáŠ‘ ወቅት ለአንድ የጥá‹á‰µ መሣሪያ áˆáˆá‰µáŠ“ áŒá‹¥ የሚባáŠáŠá‹ እáˆá‰†á¡ መሣááˆá‰µ የሌለዠገንዘብና የሰዠጉáˆá‰ ትᡠለኢኮኖሚና የማህበራዊ ተቋሞች áŒáŠ•á‰£á‰³ ቢá‹áˆ ኖሮᡠጠቀሜታá‹áŠ• መገመት አያዳáŒá‰µáˆá¡ ለአብáŠá‰µ ታáŠáˆ ለመጥቀስ á‹áˆˆáŠ“ሠሻለቃá‹á¡
v ትራá‹á‹´áŠ•á‰µ በተባለዠየአቶሚአባህሠሰáˆáŒ“ጅ መáˆáŠ¨á‰¥ መáŒá‹£ á‹áŠ•á‰³ ለ2 ሚሊዮን ሰዎችᡠየሚሆኑ የመኖሪያ ቤቶችá¢
v ቶáˆáŠ“ዶ በተባለዠአንድ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• á‹áŠ•á‰³ 5 ሆስá’ታሎችᢠv ሊኦá“áˆá‹µ በተባለዠታንአá‹áŠ•á‰³ 36 በአለ 3 áŠáሠአá“áˆá‰µáˆ˜áŠ•á‰¶á‰½á¢
v በሰለጠáŠá‹ ዓለáˆá¡ ለአንድ ሻለቃ ጦሠመለማመጃᡠበሚመደበዠወጠá‹áŠ•á‰³á¡ 28 መዋለ ሕáƒáŠ“ት ለመገንባት á‹á‰»áˆ áŠá‰ áˆá¢ እጅጠየሚገáˆáˆ˜á‹á¡ áŠáŒˆáˆ á‹°áŒáˆž በጦሠመሣሪያዠሽቅድáˆá‹µáˆ á‹áˆµáŒ¥ ሕá‹á‰£á‰¸á‹ በጠኔ እየረገሠያለዠታዳጊ ሀገሮችሠተሣታáŠá‹Žá‰½ መሆናቸዠáŠá‹á¢ ከላዠለመáŒáˆˆáŒ½ እንደሞከáˆáˆá‰µ የእኛዋን ሀገሠጨáˆáˆ® እንደታዳጊ ከተቆጠረች ማለት áŠá‹á¡ በእኔ እáˆáŠá‰µ áŒáŠ• á‰áˆá‰áˆ የáˆá‰³á‹µáŒ ቢባሠáŠá‹ የáˆáˆµáˆ›áˆ›á‹á¢ ከ1960-2012 ድረስ በአለዠጊዜ የታዳጊ áˆáŒˆáˆ®á‰½ ብሔራዊ የሀገሠá‹áˆ¥áŒ¥ áˆáˆá‰µ በአማካዠበሶሥት እጅ ሲያድጠየጦáˆ
በጀታቸዠበሰባት እጅ ያህሠáŠá ብáˆáˆá¢ በዚህ የታዳጊ ሀገሮች የመከላከያ በጀት ከመላዠዓለሠየጦሠወጠá‹áˆ¥áŒ¥ አንድ አራተኛá‹áŠ• እጅ á‹á‹Ÿáˆá¢
v እáŠá‹šáˆ ታዳጊ ሀገሮች ለጦሠእሽቅድáˆá‹µáˆá¡ በሚመድቡት ወáŒá¡ እያንዳንዳቸዠ120 ሺ ኪሎዋት ሃá‹áˆ ያላቸዠ300 በእንá‹áˆŽá‰µ የሚሰሩᡠየኤሌáŠá‰µáˆªáŠ ሃá‹áˆ ማመንጫ ጣቢያዎ ችንá¢
v በአመት አንድ ሚሊዮንᡠቶን ያህሠáŠá‹³áŒ… ዘá‹á‰µá¡ ለማáˆáˆ¨á‰µ የሚችሉ 300 የáŠá‹³áŒ… ዘá‹á‰µ ማጣሪያᡠá‹á‰¥áˆªáŠ«á‹Žá‰½áŠ•á¢
v አንድሺ የመሬት ማዳበሪያ ኬሚካáˆá¡ á‹á‰¥áˆªáŠ«á‹Žá‰½áŠ•á£ v 600 የስኳሠá‹á‰¥áˆªáŠ«á‹Žá‰½áŠ• ለማቋቋሠá‹á‰½áˆ‰ áŠá‰ áˆá¢ ወደኛ ሀገሠሰንመጣ á‹°áŒáˆž ለጦሠመሳሬያ áŒá‹¢ ከሚá‹áˆˆá‹ በተጨማሪ ወያኔ እየዘረሠበá‹áŒ ሀገራት ባንኮች ያሸገዠሲታሰብ የእትዬለሌ áŠá‹á¢ በአጠቃላዠበአáˆáŠ‘ ወቅት
ያለዠየዓለሠየሕá‹á‰¥ ሥጋት በመንáŒáˆ¥á‰³á‰µ ወታደራዊ በጀት እድገትᣠበመሣሪያ áŠáˆá‰½á‰µáŠ“ በጠረá ጦáˆáŠá‰µ ላዠብቻ የተመረኮዘ አá‹á‹°áˆˆáˆ እንደ ላá‹áŠ›á‹á¢ á‹áˆá‰áŠ•áˆ የባሰዠደáŒáˆž የኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች á‹á‹žá‰³ እያደሠመስá‹á‹á‰µá¡ እጅጠበጣሠአሣሣቢ ጉዳዠሆኗáˆá¢
በአለንበት ዘመን አንድ የኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ…ን ዒላማዠላዠለማሣáˆáᡠተá‹áŠ•áŒ«áŠ ሚሣá‹áˆŽá‰½áŠ•á¡ ወá‹áŠ•áˆ ስትራትጂካዊ ቦáˆá‰¥ ጣዠአá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ–ችንᡠየማáˆáˆ¨á‰± አስáˆáˆ‹áŒŠáŠá‰µá¡ በጥያቄ áˆáˆáŠá‰µ á‹áˆ¥áŒ¥ የገባ á‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢ የዚህሠመንሥኤዠበኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች áˆáˆá‰µ እáˆáŒˆá‹µ የተደረገዠለá‹áŒ¥á¡ የአንድን የኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ… መጠን እያደáˆÂ ለማሣáŠáˆ¥á¡ መቻሉ áŠá‹á¢ ለአያያዠበጣሠቀላሠየሆኑ áŠáŒˆáˆ áŒáŠ• ከáተኛ የáንዳታ ሃá‹áˆ ያላቸዠየኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ‚ዎች ከተመረቱ አመታት ተቆጥረዋáˆá¢ እáŠá‹šáˆ…ን ቀላሠየኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ‚ዎች በመድá በመተኮስ ተáˆáˆ‹áŒŠá‹áŠ• ጉዳት ማድረሥ á‹á‰»áˆ‹áˆá¢ የዘመኑ ቴáŠáŠ–ለጂᡠከዚህሠበቀለለ ዘዴ የሚተኮሱ የኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ‚ዎችንሠአáˆáˆá‰·áˆá¢ ለáˆáˆ£áˆŒ የአሜሬካ ወታደሠየታጠቃቸዠኤኮ እና á‹´áˆá‰³ የተሰኙትን የኑáŠáˆŒáˆ áˆáŠ•áŒ‚ዎችᡠበቀላሠተሽከáˆáŠ«áˆª ወá‹áŠ•áˆ በሰዠጀáˆá‰£á¡ ከአንድ ቦታ ወደሌላ ማንቀሣቀሥና በቀጥታ በዒላማቸዠላá‹
ማጥመድ á‹á‰»áˆ‹áˆá¢ áˆáŠ•áˆ እንኳን ከእáŠá‹šáˆ… መሣሪያዎች á‹áˆ¥áŒ¥ በáንዳታ ወቅት የሚáˆá‰°áˆˆáŠ¨á‹áŠ•á¡ ሬዲዮ አáŠá‰²á‰á¡ መáˆá‹›áˆ› አየáˆáŠ• በቀላሉ ለመጠቆሠቢቻáˆáˆá¡ ከáንዳታ በáŠá‰µ áŒáŠ• የኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎቹᡠየተጠመዱበትን ሥáራᡠበዘመናዊዎቹ ሳተላá‹á‰¶á‰½ እንኳን ለማáŒáŠ˜á‰µ
አáˆá‰°á‰»áˆˆáˆá¢ á‹áˆ…ሠኑáŠáˆŒáˆáŠ• የታጠበመንáŒáˆµá‰³á‰µ በማáŠáŠ›á‹áˆ ወቅትና ቦታ áˆáŠ•áŒ‚ዎቹን ጥቅሠላዠእንዲያá‹áˆ‰ ያስችላቸዋáˆá¢
በአáˆáŠ‘ ወቅትᡠየኑáŠáˆŒáˆ ቦáˆá‰¥ ሥራ የአደባባዠሚስጢሠእየሆአየመጣ á‹áˆ˜áˆ°áˆ‹áˆá¢ áˆáŠáŠ“ያቱሠአንድን የኑáŠáˆŒáˆ ቦáˆá‰¥ ለመስራትᡠተáˆáˆ‹áŒŠá‹áŠ• ቀመáˆáŠ“ ንድá‰áŠ•áˆ ከመáƒáት ማáŒáŠ˜á‰µ የሚቻáˆá‰ ት áˆáŠ”ታ መáˆáŒ ሩ áŠá‹á¢ በኑáŠáˆŒáˆ áˆáˆ¨á‰µ ረገድ ከባዱ ችáŒáˆá¡ ዩራኒየáˆ
የተባለá‹áŠ• ማዕድን ማáŒáŠ˜á‰± áŠá‹á¢ ማዕድኑ ቢገáŠáˆ ተáˆáˆ‹áŒŠá‹áŠ• ንጥረ áŠáŒˆáˆ በጥራት ለማá‹áŒ£á‰µ የረቀቀ ቴáŠáŠ–ሎጂና ከáተኛ የማáˆáˆ¨á‰» ተቋሠያስáˆáˆáŒ‹áˆá¢ á‹áˆ…ሠሆኖ áŒáŠ• መሣሪያá‹á¡ በáŒáˆˆáˆµá‰¦á‰½áˆ ሆአበመንáŒáˆ¥á‰³á‰µ እጂ ከመáŒá‰£á‰µ አላገደá‹áˆá¢ በሃብት
በበለጸጉ ሀገራት በዩራኒየሠá‹á‰¥áˆªáŠ«á‹Žá‰½ ሥáˆá‰†á‰µ እየተጧጧሠáŠá‹á¢
በአለá‰á‰µ 20 አመታት á‹áˆ¥áŒ¥ አá–ሎᡠከተባለዠየኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎችᡠማáˆáˆ¨á‰»á¡ ኮáˆá–ሬሽን 342 ኪሎáŒáˆ«áˆá¡ áˆáˆáŒ¥ ዩራኒá‹áˆ መሰረበተዘáŒá‰§áˆá¢ á‹áˆ… መጠን ብቻá‹áŠ•Â በ2ኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µá¡ መገባደጃ ሂሮሽማ ላዠየተጣለá‹áŠ• ቦáˆá‰¥ አá‹áŠá‰µ በá‰áŒ¥áˆ 38 ማáˆáˆ¨á‰µ ያስችላáˆá¢ በኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች áˆáˆá‰µ ረገድᡠሌላዠአሳሳቢ ወቅት እየተቃረበá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢ áˆáŠ•áˆ እንኳን እስካáˆáŠ• ከá‹á‰¥áˆªáŠ« ወጥተዠየጠá‰á‰µ የኑáŠáˆŒáˆ ንጥረáŠáŒˆáˆ®á‰½á¡áˆˆáŠá‹á‰µ ከዎሉ ከ 15 ጊዜ በላá‹á¡ áˆá‹µáˆ«á‰½áŠ•áŠ• ለማá‹á‹°áˆ ቢችሉáˆá£ ጠበብቱ ሌላ ረቂቅ ዘዴ ከመáˆáˆˆáŒ አáˆá‰¦á‹˜áŠ‘áˆá¢ የዩራኒየሠማዕድን በብዛት አለመገኘትᡠብቻ ሣá‹áˆ†áŠ• ለአንድ áˆáŠ•áŒ… የሚá‹áˆˆá‹á¡ áŠá‰¥á‹°á‰µ ለመሣሪያዠአጠቃቅáˆá¡ አመች አለመሆኑሠጠበብቱንá¡
ያሳሰባቸዠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢
ስለዚህሠáŠá‹á¡ ሊቃá‹áŠ•á‰± ለኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች áˆáˆá‰µ የሚበጂ ሌላ ንጥረ áŠáŒˆáˆá¡ áለጋ ጉድᣠጉድ የሚሉትᢠሳá‹áŠ•á‰²áˆµá‰¶á‰½ የኑáŠáˆŒáˆá¡ መሣሪያዎችንᡠአá‹á‹žá‰¶á•áˆµá£ ኦáᣠትራንስራንየáˆá£ አሜሪሲየáˆáŠ“ᣠካሊáŽáˆáŠ•á‹¨áˆá¡ ከተባሉት ንጥረ áŠáŒˆáˆ®á‰½ ማáˆáˆ¨á‰µ እንደሚቻáˆá¡ አረጋáŒáŒ á‹‹áˆá¢ ከእáŠá‹šáˆ… ንጥረ áŠáŒˆáˆ®á‰½á¡ የሚመረቱትᡠየኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያዎች áŠá‰¥á‹°á‰³á‰¸á‹á¡ በáŒáˆ«áˆ የሚመጠን በመሆኑ እንደ ብዕሠኪስ á‹áˆµáŒ¥áˆ á‹áˆ½á‹ˆáŒ£áˆ‰á¡ ተብሎ ተገáˆá‰·áˆá¢ እáŠá‹šáˆ የመáŒá‹ ዘመን የኑáŠáˆŒáˆá¡ መሣáˆá‹«á‹Žá‰½ በመጠናቸዠጥቃቅን á‹áˆáŠ‘ እንጂ የጥá‹á‰µ ሀá‹áˆ‹á‰¸á‹ áŒáŠ• ከáŒá‹™áŽá‰¹á¡ የዩራኒየሠáˆáŠ•áŒ…ዎች የሚያንሱ አá‹áˆ†áŠ‘áˆá¢ በአáˆáŠ‘ ወቅት ከ5 በላዠሀገሮችᡠየኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያ ባለቤት እንደሆኑ በá‹á‹ á‹á‰³á‹á‰ƒáˆá¢
የአሜሪካን የህዋዠጦáˆáŠá‰µ á•áˆ®áŒáˆ«áˆá¡ የሚሣካ ከሆአደáŒáˆž የኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያ ባለቤት ሀገሮች á‰áŒ¥áˆ በáŒáˆƒá‹µ ከ15 እስከ 20 እንደሚያሻቅብᡠá‹áŒˆáˆ˜á‰³áˆá¢ የዓለሠህá‹á‰¥ ሥጋት áŒáŠ• በእáŠá‹šáˆ… ሀገሮችᡠá‰áŒ¥áˆ መጨመሠላዠሣá‹áˆ†áŠ• በኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያ ባለቤትáŠá‰µá¡ á‹áˆá‹áˆ á‹áˆµáŒ¥ የáŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½á£ የቡድኖችᣠወá‹áŠ•áˆá¡ የዓለሠአቀá á‹áŠ•á‰¥á‹µáŠ“ ድáˆáŒ‚ቶችᡠስሠመታከሉ አá‹á‰€áˆáˆ የሚሠáŠá‹á¢ በተለዠየማáá‹« ድáˆáŒ‚ቶችá£á‹¨áŠ‘áŠáˆŒáˆáŠ• የጥበብ á‹áŒ¤á‰µ በእጅ ለማሥገባትᡠየሚያመáŠá‰± አá‹á‹°áˆ‰áˆ ያከሆአእንáŒá‹´áˆ… በመáŒá‹ ዘመን የኑáŠáˆŒáˆ መሣሪያ ጠቀሜታ ዛቻ በሀገሮችና መንáŒáˆµá‰³á‰µá¡ መካከሠብቻ ሣá‹áˆ†áŠ•á¡ በáŒáˆˆáˆ°á‰¦á‰½áŠ“ በቡድኖችሠመካከáˆá¡ ሊከናወን áŠá‹á¢ ወደáŠá‰µ አንዱ የከá‹á‹á¡áˆšáˆŠá‹®áŠ• ህá‹á‰¥ የሚኖáˆá‰ ትን ከተማ በአንዲት ቀን ጀንበሠአጥáቷት መዋሉ áŠá‹á¢
በአንድ ወቅትᡠታዋቂዠሣá‹áŠ•á‰²áˆµá‰µá¡ አáˆá‰áˆá‰µ አንስታá‹áŠ• በ3ኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µ ስለሚካáˆáˆ‰ መሣሪያዎች ተጠá‹á‰† በሰጠዠáˆáˆ‹áˆ½á£ በ3ኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µá¡ ተካá‹á‹ ሥለሚሆኑትᡠመሣሪያዎችᡠየማá‹á‰€á‹ áŠáŒˆáˆ የለáˆá¢ በ4ኛዠየዓለሠጦáˆáŠá‰µ áŒáŠ•á¡ የሰዠáˆáŒ… የሚጠቀáˆá‰ ትᡠመሣሪያᡠቀስት እንደሚሆንᡠእáˆáŒáŒ ኛ áŠáŠ በማለት ተንብዮ áŠá‰ áˆá¢
የአንስታá‹áˆá¡ አባባሠáˆáˆˆá‰µ እá‹áŠá‰³áŠ• ታሳቢ ያደረገ á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¢ እáŠáˆ±áˆ በአንድ በኩáˆá¡ የ3ኛዠዓለሠጦáˆáŠá‰µá¡ ከተáŠáˆ£ አáˆáŠ• ያለዠየሰዠáˆáŒ…ᡠበሙሉᡠከáŠáˆ¥áˆáŒ£áŠ”á‹ á¡á‰°á‹µáˆáˆµáˆ¶á¡ áˆá‹µáˆ ባዶዋንᡠእንደáˆá‰µá‰€áˆáŠ“ በታáˆáˆá¡ የሚተáˆá የሰዠዘሠቢገáŠáˆá¡ እንኳንᡠበአካáˆáˆ ሆáŠá£ በአእáˆáˆ®á¡ የደቀቀᣠከስáˆáŒ£áŠ”ᣠየራቀናá¡á‹¨áŒ¦áˆ መሳሪያ ማáˆáˆ¨á‰µ የማá‹á‰½áˆá¡ እንደሚሆንᡠየሚያስገáŠá‹á‰¥ ሲሆንá¢
በሌላ በኩሠደáŒáˆžá¡ ለዓለሠሠላሠá¡á‹¨áˆšá‹°áˆ¨áŒˆá‹ ጥረት ሰáˆáˆ® ከáˆá‹µáˆ«á‰½áŠ• ላá‹á¡áŠ áˆá‰£áŒˆáŠáŠ• መሪ በጠቅላላዠተደመስሶá¡áŠ¥á‹áŠá‰°áŠ›á¡ ዲሞáŠáˆ«áˆ²á¡ ሰáኖ ጥáˆáŠ“ áŠáˆáŠáˆá¡ ጠáቶᡠየሰá‹áˆáŒ…ᡠበመáˆá‰ƒá‰€áˆá£ በመከባበáˆá£ በመደጋገáᡠለብዙ ዘመናትᡠከመኖሠየተáŠáˆ³ የጦሠመሣሪያᡠየሚባሠáŠáŒˆáˆ በመጥá‹á‰±á¡ በአጋጣሚ ጥሠቢከሰትናá¡á‹¨4ኛዠየዓለáˆá¡ ጦáˆáŠá‰µ ቢáŠáˆ³á¡áŠ¥áŠ•áŠ³áŠ•á¡ በቀሥት እስከመዋጋትᡠእንደሚደáˆáˆ¥ áŠá‹á¡ ትንቢታዊ መáˆáˆ±áŠ• የሠጠá‹á¡ ብዬ እገáˆá‰³áˆˆáˆá¢ ወደ እኛዋናᡠመከረኛዋ áˆáŒˆáˆá¡ ወደ ኢትዮጰያᡠስንመጣᡠበáˆáˆ‰áˆ ዘáˆáᡠእንደካሮት á‰áˆá‰áˆá¡ በማደጉና በባለ ስáˆáŒ£áŠ“ቱᡠብáˆáŒáŠ“ እረገድᡠበአለሠከሚገኙ አáˆá‰£áŒˆáŠáŠ• መንáŒáˆµá‰³á‰µá¡ áˆáˆ‰á¡ በከዠብቻ ሳá‹áˆ†áŠ•á¡ በሚዘገንን áˆáŠ”ታᡠáŒáŠ•á‰£áˆ ቀደሙን
መድረáŠá¡á‹á‹›á‹á¡ እናገኛታለንá¢
የህá‹á‰¥áŠ•á¡ ሰላáˆáŠ“ ዲሞáŠáˆ«áˆ´ መብትᡠመረገጥንᣠየáትህᣠእኩáˆáŠá‰µáŠ“ᣠáŠáŒ»áŠá‰µá¡ እáŠá‹²áˆáˆ መáˆáŠ«áˆ አስተዳድáˆá¡ ወ.ዘ.ተ. ሞቶ መቀበáˆáŠ• እንዳለᡠትተንᡠበገንዘብ በኩሠያለá‹áŠ•á¡áŠ á‹áŠ• ያወጣᡠዘረá‹áŠ“ ገáˆá‹á¡ በተመለከተᡠበማስረጃᡠየተደገáˆá‹áŠ•á¡ አንድ áŠáŒ¥á‰¥ ብቻá¡áˆˆáŠ ብáŠá‰µ ብናáŠáˆ³á¢ áŒáˆŽá‰£áˆ á‹á‹áŠ“ንሻáˆá¡ ኢንቴáŒáˆªá‰µ በመባáˆá¡ የሚታወቀá‹áŠ“ᡠበዓለáˆÂ የገንዘብ áሰትንᡠየሚቆጣጠረá‹á¡ ዓለሠአቀá ተቋáˆá¡ ዋና ዳሬáŠá‰°áˆá¡ የሆኑትᡠሎሜáˆá¡ ቤáˆáŠ«áˆá¡ የተባሉት ሰá‹á¡ በአá‹áˆ®á“ አቆጣጥረ 27.12.11 በእኛ አቆጣጥሠደገሞ በ17.4. 2004 á‹“.ሠᡠከአሜሬካንᡠሬዲዮ ጋáˆá¡ ባደረጉትᡠቃለ áˆáˆáˆáˆµá¡ የተናገሩትᡠያረጋገጠáˆáŠ•á¡ እá‹áŠá‰µá¡ በአáሪካᡠበብድáˆáˆ ሆአበእáˆá‹³á‰³á¡ ወደ እየ ሀገራቸá‹á¡ ከá‹áŒ ከሚገባá‹á¡ ገንዘብ 2 እጥá የበለጠᡠባለስáˆáŒ£áŠ“ቱᡠወደ á‹áŒ ሀገáˆá¡ ያስኮበáˆáˆ‰á‰³áˆá¡ በማለትᢠበተለá‹á¡ የኢትዮጵያá‹á¡ መንáŒáˆµá‰µá¡á‹°áŒáˆž ከáˆáˆ…ራቡ ዓለáˆá¡ በብድáˆáˆ ሆአበእáˆá‹³á‰³á¡áŠ¨áˆšá‹«áŒˆáŠœá‹á¡ ገቢá‹á¡ ከ3 እጥá የሚበáˆáŒ á‹áŠ•á¡ ገንዘብ የሀገሪቱᡠባለስáˆáŒ£áŠ“ት ወደá‹áŒá¡ በመላአላዠናቸá‹á¢ በትንሹ ለመጠቀሰáˆá¡ በአáŒáˆ ጊዜ á‹áˆµáŒ¥á¡áŠ¨ 12 ቢሊዮን ዶላሠበላዠከሀገሠወጥቷáˆá¡ ሲሉ በአገራሞትናᡠበአዘኔታ ገáˆáŒ¸á‹á‰³áˆá¢ ያሳያችሠእንáŒá‹²áˆ…ᡠየኢትዮጵያᡠህá‹á‰¥ á‹áˆáˆ°á‹áŠ“ á‹á‰€áˆáˆ°á‹á¡ በማጣቱᣠሕጻናት እና አረጋወያንᡠበáˆáˆ€á‰¥ እንደቅጠáˆá¡ በሚረገá‰á‰ ትᣠአቅሠያለዠለስደትᡠከሀገሩ እየጎረáˆá¡ በመá‹áŒ£á‰µá¡ በበáˆáˆ€á£ የአá‹áˆ¬ በእá‹á‰…ያኖስᡠየአሳáŠá‰£áˆªá¡ ቀለብ á¡áŠ¥á‹¨áˆ†áŠ ባለበትᡠሴት እህቶቻችን በአረብ ሀገራት
እየተሰቃዩና እያለበባለበትᡠዛሬ የዚህ ወሮበላ ስáˆáŠ ት መሪዎችᡠከ12 ቢሊዮን ዶላáˆá¡ በላዠከሀገሠበማስኮብለáˆá¡ የá‹áŒ ሀገራት ባንኮችንᡠበማጨናáŠá‰… ላዠናቸá‹á¢
á‹áˆ… ገንዘብᡠለሀገሠá‹áˆµáŒ¥ áጆታ ቢá‹áˆá¡ የስንት ወገናችንን ህá‹á‹ˆá‰µá¡ ከሞት ባተረáˆá£ የስንት ወገናችንንᡠኖሮ ባደላደለ áŠá‰ áˆá¢ እáŠá‹šáˆ… አረመኔዎች የቻሉትን በመá‹áˆ¨áᡠከሀገሠካስወጡ በሗላᡠየሚተáˆá ከተገኘ á‹°áŒáˆžá¡ የሚá‹áˆˆá‹á¡ ለሀገሠáˆáˆ›á‰µá£ ለትáˆáˆ…áˆá‰µáŠ“ ለጤና ወ.ዘ.ተ. ሳá‹áˆ†áŠ• ᡠለስáˆáŒ£áŠ• መደላድáˆá¡ ጠባቂá‹á¡ ለመከላከያᣠለá–ሊስና ደህንáŠá‰µá¡ áŠá‹á¢ ለáˆáˆ³áˆŒ 12.06. 2012 ለá“áˆáˆ‹áˆ›á‹ የቀረበá‹á¡ የ2005 á‹“.áˆ. የበጀት አመት የገንዘብ አመዳድብንᡠለአብáŠá‰µ ወስደንᡠብናá‹á¡
1. ለትáˆáˆ…áˆá‰µá£
2. ለጤናá£
3. ለáŒá‰¥áˆáŠ“ áˆáˆ›á‰µá£
4. ለኢንዱስትሬና ከተማá¡áˆáˆ›á‰µá¡
ድáˆáˆá¡ 2 ቢሊዮን የማá‹áˆžáˆ‹ ገáŠá‹˜á‰¥ ሲመደብᢠለመከላከያናᡠደሕንáŠá‰µá¡ ለá“ሊስ ወ.ዘ.ተ ለአá‹áŠ ተቋሞች የተመደበዠáŒáŠ• 10.ቢሊዮን 112
ሚሊዮን ብሠáŠá‹á¢ ያሳያችሠወገን ለ4 ታላላቅና ዋና ዋና ለሚባሉ ተቋማት 2 ቢሊዮን á‹«áˆáˆžáˆ‹ ገንዘብ ሲመደብ ለ1 የጥá‹á‰µ ተቋሠደáŒáˆž 10. ቢሊዮን 112 ሚሊዮን ብሠáŠá‹ የተበጀተá‹á¡á¡ á‹áˆ… እንáŒá‹´áˆ… በኢትዮጵያ ህá‹á‰¥ ላá‹á¡ የሚáˆáŒ¸áˆá‰ ትን የáŒá áŒá በቀላሉ የሚያሳየን á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¢ á‹áˆ…ብቻ አá‹á‹°áˆˆáˆá¡ ወያኔ ሀገራችáŠáŠ• ወደብ አáˆá‰£ አድáˆáŒŽá¡áˆ²á‹«á‰ ቃ ለጅቡቲ የወደብ ኪራá‹á¡ በቀን 3 ሚሊዩን ዶላሠá‹áŠ¨áላáˆá¡ ጅቡቲ በዚህ አታቆáˆáˆ በእየጊዜዠትጨáˆáˆ«áˆˆá‰½ ባለáˆá‹ አመት በአንድጊዜ 25 በመቶ ጨáˆáˆ«áˆˆá‰½áŠ“ በዚህ ትረጋለች ብለን ብናሰብ እንኳን ለወደብ ኪራዠበወሠ90 ሚሊዮን ዶላሠá‹á‹ˆáŒ£áˆ ማለት áŠá‹á¡ á‹áˆ… በአመት ሲሰላ 1.08 ቢሊዮን ዶላሠá‹áˆ†áŠ“áˆá¢
የኢትዮጵያ ህá‹á‰¥ áŒáŠ• በቀን አንድ ዳቦ አጥቶᡠበእራብ እየáˆáŒˆáˆ áŠá‹á¢ ወያኔ ሀገራችáŠáŠ• ወደብ አáˆá‰£ አድáˆáŒŽá¡ በሌሎች ወደቦች መጠቀሠእችላለሠየሚለá‹áŠ• ቅዠት ስናየዠደáŒáˆž የእብዶች áŒá‹‹á‰³ አá‹áŠá‰µ áŠá‹á¢ áˆáŠáŠ“ያቱሠከሌሎች ሀገራት ወደብ በáŠáŒ» ሊገአካለመቻሉሠበላá‹á¢ በትራንሰá–áˆá‰µ ረገድ የሚወጣá‹áŠ• ገንዘብ áŒáˆá‰µ á‹áˆµáŒ¥ ያላስገባ áŠá‹áŠ“ áŠá‹á¡á‹¨á‹ˆá‹«áŠ” ስሌትᢠለáˆáˆ³áˆŒ መንáŒáˆµá‰µ ተብዬá‹á¡ እጠቀáˆá‰£á‰¸á‹‹áˆˆáˆ የሚላችá‹áŠ• ወደቦች እáˆá‰€á‰µ በኪሎሜትሠእንደሚከተለዠእንá‹á¢
1. ከአዲስ አበባᡠእስከ ኬንያ ሞብአሳ ድáˆáˆµ 1804 ኪሎ ሜትáˆá¡
2. ከአዲስ አበባᡠእስከ á–áˆá‰µ ሱዳን ድáˆáˆµ 1696 ኪሎ ሜትáˆá¡
3. ከአዲስ አበባᡠእስከ á–áˆá‰µ ሞቃድሾ ድáˆáˆµ 1520 ኪሎ ሜትáˆá¡
4. ከአዲስ አበባᡠእስከ á–áˆá‰µ በáˆá‰ ራ ድáˆáˆµ 943 ኪሎ ሜትáˆá¡ 5. ከአዲስ አበባᡠእስከ á–áˆá‰µ ጅቡቲ ድáˆáˆµ 910 ኪሎ ሜትáˆá¡ ሲሆኑ
ከአዲስአበባ አሰብ ድáˆáˆµ áŒáŠ• 624 ኪሎ ሜትሠብቻ áŠá‹ እáˆá‰€á‰±á¢ እንáŒá‹´áˆ… ወያኔ አሰብን ለኤáˆá‰µáˆ« ባá‹áˆ°áŒ¥ ኖሮ ከወደብ ኪራዠáŠáŒ» ከመሆናችንሠበላዠየጊዜና የሰዠጉáˆá‰ ት ብáŠáŠá‰µáŠ• መከላከሠብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ለáŠá‹°áŒ… የሚወጣá‹áŠ•á¡ ገንዘብ በመቆጠቡ እረገድሠቀላሠየሚባሠአáˆáŠá‰ ረáˆá¢ በአንድ ወቅት áŠáሱን አá‹áˆ›áˆ¨á‹áŠ“ አቶ መለስ ዜናዌᡠለኢትዮጵያ ወደብ እንደማያስáˆáˆáŒ‹á‰µ ሲገáˆáŒ½ በንጽጽሠየጠቀሳቸዠያለወደብ
የሚኖሩ ሀገራትᡠከዚህ የሚከተሉት áŠá‰ ሩá¢
1. 10,500,000 ህá‹á‰¥ ያላትን ቼአሪá‘á•áˆŠáŠáŠ•á¡
2. 10,000,000 ህá‹á‰¥ ያላትን ሀንጋሪ
3. 15,263,417 ህá‹á‰¥ ያላትን ማላዊን
4. 2,670,966 ህá‹á‰¥ ያላትን ሞንጎሊያን
5. 9,997,614 ህá‹á‰¥ ያላትን ሩዋንዳን
6. 7,344,847 ህá‹á‰¥ ያላትን ሰáˆá‰¢á‹«áŠ•
7. 1,184,936 ህá‹á‰¥ ያላትን ስዊዘሠላንድን
ወ.ዘ.ተ. áŠá‰ ሠበáˆáˆ³áˆŒáŠá‰µ ያስቀመጣቸዠያሳያችሠወገኖቼ በ90 ሚሊዮን የሚገመተá‹áŠ•á¡ የኢትዮጵያን ህá‹á‰¥ ያወዳደረዠ20 ሚሊዮን እንኳን የማá‹áˆžáˆ‹ ህá‹á‰¥ ካላቸዠሀገራት ጋሠáŠá‹á¢ ለዚያá‹áˆ እáŠá‹šáˆ… ከላዠየተጠቀሱ ሃአገራት ከጎረቤት ሀገሠተኮናትረዠበሚጠቀሙበት ወደብ የሚከáሉት ገንዘብ ተመጣጣአከመሆኑሠበላዠእáˆá‰€á‰±áˆ በጣሠእረጅሠየተባለዠከ2 እስከ3 መቶ ኪሎ ሜትሠብቻáŠá‹á¢ እዚህ ላዠእንáŒá‹´áˆ… እኔን እንደሚገባአበአቶ መለስ እáˆáŠá‰µ የኢትዮጰያ ህá‹á‰¥ ማለትᡠየትáŒáˆ«á‹áŠ• ህá‹á‰¥ ብቻ áŠá‹ ማለት áŠá‹á¢ áˆáŠáŠ“ያቱሠከላዠከተዘረዘሩ ሃገራት የህá‹á‰¥ á‰áŒ¥áˆ በታች ያለዠየትáŒáˆ«á‹Â ህá‹á‰¥ ከመሆኑሠበላዠእሱሠእንኳንሠካንተ ተወለድሠያለዠየኢትዮጵያን ህá‹á‰¥
ሳá‹áˆ†áŠ• የትáŒáˆ«á‹áŠ• ሕá‹á‰¥ áŠá‰ áˆáŠ“ áŠá‹á¢
ለማጠቃለáˆ
ጠቅለሠለማድረጠያህሠከላዠእያየáŠá‹ የመጣáŠá‹ በዓለማችን ላዠእስካáˆáŠ• የደረሰá‹áŠ• የሰá‹áŠ“ የንብረት á‹á‹µáˆ˜á‰µáŠ“ ለወደáŠá‰µáˆ ዓለሠእየገሰገሰችበት ያለá‹áŠ• የጥá‹á‰µ መንገድ እንዲáˆáˆ የሃገራችንን áˆáŠ”ታሠáŠá‹á¢ የዓለáˆáŠ• ስጋት ከዓለሠህብረተስብ ጋሠየáˆáŠ•áŒ‹áˆ«á‹ ጉዳዠስለሆአአጠቃለዠáŒáŠ•á‹›á‰¤ ከጨበጥንበት በቂ ስለሚሆን እንተወá‹áŠ“ ወደሀገራችን እናተኩáˆá¢
በበኩሌ ዛሪ ኢትዮጵያ ከመቸá‹áˆ ጊዜ በበለጠከድጡ ወደማጡ እያመራች á‹áˆ˜áˆµáˆˆáŠ›áˆá¡ ወደብ አáˆá‰£ ያደረጋትᣠለዘመናት በደሙ áሳሽና ባጥንቱ áŠáˆµáŠ«áˆ½ ታáራና ተከብራ እንድትኖሠያደረጋትን የመከላከያ ሰራዊቷን በመበተን ሰራዊት አáˆá‰£ ያደረጋትá£á‰ ሀገሪቷ ላዠተáˆáŒ¥áˆ®áˆ ሆአሰዠስራሽᡠችáŒáˆ®á‰½ ቢከሰቱ ለተወሰአአመት ለመላዠህá‹á‰£á‰½áŠ• áˆá‰¥áˆµáŠ“ ቀለብ እንዲሆን ታስቦ ከáˆáŠ’áˆáŠ ጀáˆáˆ® በጠቅላዠáŒáˆáŒƒá‰¤á‰µ ሲጠራቀáˆ
የኖረá‹áŠ•á¡ ወáˆá‰…ᣠአáˆáˆ›á‹á£ እንá‰áŠ“ áˆá‹© áˆá‹© ማህድናትና የከበሩ ድንጋዮችን ወደ አáˆá‰³á‹ˆá‰€ ቦታ ያስጋዘá‹á£ ዙሪያዋን እንደዳቦ እየቆረሰ ለጎረቤት ሃገራት ሲያድላት የኖረá‹á£ እንደ áŒá‹µáŠ“ áŒá‰ƒ ተዋህዶ የኖረá‹áŠ• ህá‹á‰¥ በዘáˆáŠ“ በሀá‹áˆ›áŠ–ት ከá‹áሎ ሲያá‹áŒ€á‹ የኖረá‹á£ በአማራᣠበአáŠá‹‹áŠá£ በሱማሌᣠበሲዳማᣠበኦሮሞ ወ.ዘ.ተ. ወገናችን ላዠለ21 አመት የዘሠማጥá‹á‰µ ዘመቻ ያካሄደá‹á¡ በኢንቨስትመንት ስሠáŠá‹‹áˆ¬á‹áŠ•
አስገድዶ ከቀየዠበማáˆáŠ“ቀሠመሪቱን ለባዳን በማደሠህá‹á‰£á‰½áŠ•áŠ•áŠ“ ሀገራችንን በእጅ አዙሠቅአáŒá‹›á‰µ ስሠየጣለá‹á£ በሙስሊሙ ማህበረሰብ እáˆáŠá‰µ ጣáˆá‰ƒ በመáŒá‰£á‰µ ህá‹á‰¥áŠ• የሚገድለá‹áŠ“ የሚያስረá‹á£ አድባራትና ገዳማትን ያስቃጠለá‹á£ ያስáˆáˆ¨áˆ°á‹á£ ታቦታትና áŠá‹‹á‹¨ ቅድሳትን ያዘረáˆá‹á£ የእሱ ደጋáŠá‹Žá‰½ በá‰áŠ•áŒ£áŠ• ሲጨáŠá‰ ሌላá‹áŠ• ህá‹á‰¥ በእራብ እንዲረáŒá ያደረገá‹á¡ ተተኪዠትá‹áˆá‹µ በአካáˆáˆ በአáˆáˆ®áˆ የወደቀ እንዲሆን በገዳዠየትáˆáˆ…áˆá‰µ á–ሊሲዠያሸመደመደá‹áŠ“ በጫትና በአሽሽ እáŠá‹²á‹°áŠá‹á‹ ያደረገá‹á£áŠ¥áˆ¨ ስንቱ ተቆጥሮና ተዘáˆá‹áˆ® á‹«áˆá‰ƒáˆ በአጠቃላዠኢትዮጵያ የáˆá‰µá‰£áˆ ሃገሠከዓለሠካáˆá‰³ እንድትá‹á‰…ና እኔ ኢትዮጵያዊ áŠáŠ በማለት አá ሞáˆá‰¶ ደረት áŠáቶ የሚናገሠዜጋ ጨáˆáˆ¶
እንዳá‹áŠ–ሠለ21 አመት ሌት እንቅáˆá ቀን እረáት በማጣት ሲሰራ የኖረዠከሃዲá‹á£á‰£áŠ•á‹³á‹á£ áŠáሰ ገዳዩና የጥá‹á‰µ መáˆá‹•áŠá‰°áŠ›á‹ መለስ ዜናዊ áˆáŒ£áˆª áŠáሱን ለገሃáŠáˆ˜áŠ¥áˆ³á‰µ á‹á‹³áˆáŒ‹á‰µáŠ“ ሲሞትᡠትናንትሠለመለስ ባሽከáˆáŠá‰µ ሲያገለáŒáˆ የáŠá‰ ረዠሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሳለአያለáˆáŠ•áˆ ወሳáŠáŠá‰µ ሚና ስሙን á‹á‹ž እንዲቀመጥ በማድረጠበጀáˆá‰£ 4 የህዋሃት ጉáˆá‰± ጉáˆá‰± ሰዎች ማለትሠስዩሠመስáንᣠብáˆáˆƒáŠ” ገ.áŠáˆáˆµá‰¶áˆµá£ ጌታቸዠአሰá‹áŠ“ ሳሞራ
ዩኑስ የመንáŒáˆµá‰µáŠá‰±áŠ• ስáˆáŒ£áŠ• ተቆጣጥረá‹á‰³áˆá¢
ለዚህሠáŠá‹ ሃገራችን ከድጡ ወደማጡ እየሄደች áŠá‹ á‹«áˆáˆá‰µá¡ አንድ አáˆá‰£áŒˆáŠáŠ•á£ አንድ ዘራáŠáŠ“ ገá‹áŠ አንድ ጨካአአረመኔ ቢሞት 4 áˆáŠ“áˆá‰£á‰µáˆ ከእሱ ቢከበእንጅ የማá‹áˆ»áˆ‰Â ተተáŠá‰°á‹‹áˆáŠ“ áŠá‹á¡á¡ መáትሄዠአáˆáˆáˆ® በመታገሠየወያኔን ስራት ማስወገድ እንጅ የመለስ ሞትና የሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ተተካ መባሠየሚያመጣዠለá‹áŒ¥ የለáˆá¢ ጠቅላዠሚኒስተáˆáˆ ሆአáˆáŠá‰µáˆ ተብለዠየተቀመጡ ሰዎች ከመናገራቸዠበቀሠለብሶ ከተቀመጠየወጠዕቃ የሚለዩበት መንሠáŠáŒˆáˆ የለáˆá¢ ትናንትሠለáˆáŠ• ማለትን ሰለማያá‹á‰áŠ“ እንደሰዠየህሌና እና የመንáˆáˆµ ጉáˆá‰ ቶቻቸዠተጋáŒá‹˜á‹‰ ያዘዟቸá‹áŠ• ሳá‹áˆ†áŠ• እንደቴᕠካሴት በመለስ የተሞሉትን የሚናገሩᣠየሚሰሩ በመሆናቸዠáŠá‹ ለáŠá‰ ሩበት ቦታ የበá‰á‰µ ዛሪሠአዲስ ወኔና በራስ መተማመን የሚባሠáŠáŒˆáˆ ድንገት ስለማá‹áˆ˜áŒ£ በእአስዩሠመስáን እየተዘወሩና እየተሞሉ በበቀቀን እáŠá‰³á‰¸á‹ á‹á‰€áŒ¥áˆ‹áˆ‰á¢
በበኩሌ በዚህ ከá‹áˆ² ሰዠሞት ስደሰት አሟሟቱ áŒáŠ• አናዶኛáˆá¡ áˆáŠáŠ“ያቱሠመለስ መሞት የáŠá‰ ረበት እንደተáŒá‰£áˆ አáˆáˆ³á‹«á‹ˆá‰¹ ማለትሠእንደ ናá–ሊዮን በእስሠማቅቆᣠእንደ ቄሳሠኔሮ በጩቤ ተወáŒá‰¶á£ እንደ ሂትለሠበገዛ ሽጉጡ ተመትቶᣠእንደ ሞሶለኒ እንደ እብድ á‹áˆ» በዱላ ተደብድቦና ተዘቅá‹á‰† ተሰቅሎᣠእንደ ሳዳሠኡሴን የሰራá‹áŠ• áŒá áˆáˆ‰Â ለáˆáŠ• እንደáˆáŒ¸áˆ˜á‹ ከተናዘዘ በሗላ ተሰቅሎᡠእንደ ጋዳአበጥá‹á‰µ áŒáŠ•á‰…ላቱን ተበáˆá‰…ሶᡠመሞትና በመጨረሻሠእንደ ጆሴá ስታሊን መቀበሪያ እንኳን አጥቶ በá‹áˆá‹°á‰µ áŠá‰ ሠማለá የáŠá‰ ረበትᢠአáˆáŠ• áŒáŠ• ባሳረáˆá‰ ት የáŒá አገዛዠለ21 አመት ሲያለቅስ የኖረዠህá‹á‰¥á¡ በካድሬ ተገድዶ ዛሬሠእንዲያለቅስ ከመደረጉሠበላዠጨáˆá‰… እያለ ያጣጣለዉ
የኢትዮጵያ ባንዲራ á‹á‰… ብሎ እንዲá‹áˆˆá‰ ለብ ተደáˆáŒŽá¡ አáˆáˆáˆ® á‹áŒ ላትና ለጥá‹á‰·áˆ አጠንáŠáˆ® ሲስራባት የኖራትን ሀገሠአáˆáˆ በáŠá‰¥áˆ ቀáˆáˆ·áˆá¢ መለስ በህá‹á‹ˆá‰µ እያለ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ•áŠ• በጥá‹á‰µ በማስጨáˆáŒ¨á የዘሠማጥá‹á‰µ ወንጀሠሲáˆáŒ½áˆ ኖሮ ሲሞት á‹°áŒáˆž ህá‹á‰¥ ተገድዶ እንዲያለቅስ በመደረጉ በሕá‹á‹ˆá‰µ ያሉ ባለስለጣኖቹ የአእáˆáˆ® ጀኖሳá‹á‹µ እንደáˆáŒ¸áˆ™áŠ“ በህጠáŠá‰µáˆ ከáተኛ ወንጀሠእንደሆአáŠáˆ€áˆ´ ወሠ2012 መጨረሻ አካባቢ የስአáˆá‰¦áŠ“ ተመራማሪዋ ዶáŠá‰°áˆ አበባ áˆá‰ƒá‹° ከአንድ ሪዲዮ ጣቢያ ጋሠባደረጉት ቃለáˆáˆáˆáˆµ አስረáŒáŒ á‹ áŠáŒáˆ¨á‹áŠ“áˆáŠ“ ቀኑ ሲደáˆáˆµ በህá‹á‰¥ ላዠየአእáˆáˆ® ጆኖሳá‹á‹µ ወንጀሠየáˆáŒ¸áˆ™á‰µ የስáˆáŠ ቱ ካድሬዎች á‹áŒ የá‰á‰ ታáˆá¢ እዚያ ለመድረስ áŒáŠ• ከዚህ በሗላ ከáሲሠበዘáˆáŠ“ በሀá‹áˆ›áŠ–ትᡠá‹á‰… ሲሠበደáˆáŒ€á‰µ እየተቧደን እንደ ሰናኦሠáŒáŠ•á‰ ኞችᡠበአመለካከት ተለያá‹á‰°áŠ•á£ በሀሳብ ተራáˆá‰€áŠ• እንደ ዳá‹áŠ–ሰሠእáˆáˆµ በረስ መባለቱን በማቆሠበአንድáŠá‰µá£ ለአንድáŠá‰µ ተሰáˆáˆáŠ• የወያኔን የጥá‹á‰µ መáˆáŠá‰°áŠ› ቡድን ሞት የá‹áˆ» ሞት የáˆáŠ“á‹°áˆáŒá‰ ት ቀኑ ዛሬ ሰአቱሠአáˆáŠ• áŠá‹á¢
ሞት ለወያኔ!!!!!
ድሠለኢትዮጵያ ሕá‹á‰¥!!!!!
ማተቤ መለሰ ተሰማ
የወደáŠá‰±á¡ የዓለሠስጋትና የሀገራችን áˆáŠ”ታ ( ማተቤ መለሰ ተሰማ)
Read Time:52 Minute, 46 Second
- Published: 12 years ago on September 28, 2012
- By: staff reporter
- Last Modified: September 28, 2012 @ 12:39 pm
- Filed Under: Ethiopia
- Tagged With: news
Average Rating