á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 1click the link >>>032413 Dr. Tesfay Debesay
á‹áŠáˆ¨ ድáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ዯበሳá‹
በሀገራችን ኢትዮጵያ ሰሜን áˆáˆ¥áˆ«á‰… ትáŒáˆ«á‹ áŠáሇ ሀገáˆá¤ በአጋሜ አá‹áˆ«áŒƒá¤
በኢሮብ ወረዲ እáˆá‰µáŒˆáŠá¤ ዓሉተና እáˆá‰µá‰£áˆŒ መንዯሠበጣሠዯሀ ከሚባለ ቤተሰብ
áŠáሌ ከአባቱ ከአቶ ዯበሳዠካሕሳá‹áŠ“ ከእናቱ ከወ/ሮ áˆáˆ…ረታ ዓድá‹áˆ›áˆ በ1933
á‹“.áˆ. ሕáƒáŠ• ተስá‹á‹¬ ተወሇዯá¢
ሇአባትና ሇእናቱ ብቸኛ የበኩሠወንዴ ሌጃቸዠሲሆን ከሱ በኋሊ የተá‹áˆ‡á‹°á‰µ
ስዴስቱሠሴቶች ሲሆኑ አባትና አáˆáˆµá‰± እህቶቹ በሕá‹á‹ˆá‰µ አለá¢
ተስá‹á‹¬ ዯበሳዠዕዴሜዠሇትáˆáˆ…áˆá‰µ በዯረሰ ጊዜ በተወሇዯባት መንዯሠዓሉተና ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት
ባሇመኖሩ ሇመማሠየáŠá‰ ረዠዕዴሌ እጅጉን የጨሇመ áŠá‰ áˆá¢ ቀረብ ያሇ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት በጊዜá‹
የáŠá‰ ረዠከዓሉተና 35 ኪሠሜትሠገዯማ እáˆá‰€á‰µ ሊዠአዱáŒáˆ«á‰µ ከተማ á‹áˆµáŒ¥ áŠá‰ áˆá¢ በዚህ
áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ሕáƒáŠ‘ ተሰá‹á‹¬ ዕዴሜዠሇትáˆáˆ…áˆá‰µ እንዯዯረሰ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ሉያገአባሇመቻለ ወሊጆቹን
ትáˆáˆ…áˆá‰µ ወዯሚገáŠá‰ ት ቦታ ወስዯዠወዯ ት/ቤት እንዱያሰገቡት ላት ተቀን á‹áŒ¨á‰€áŒá‰ƒá‰¸á‹
እንዯáŠá‰ ሠወሊጆቹና ጎሮቤቶቻቸዠá‹áˆ˜áˆ°áŠáˆ«áˆˆá¢ ወዯ ላሊ ቦታ ወስዯዠት/ቤት እንዲያስገቡት áŒáŠ“
በጣሠዴሆች áŠá‰ ሩᢠስሇዚህ ተሰá‹á‹¬ ሇመማሠየáŠá‰ ረዠዕዴሌ በጣሠየተወሰáŠá¤ የመáŠáˆ˜áŠ áŠá‰ áˆá¢
ተስá‹á‹¬ ገና በሌጅáŠá‰± ሇመማሠከáŠá‰ ረዠጉጉት የተáŠáˆ³ á‹á‰µá‹ˆá‰³á‹áŠ• ሳያቋáˆáŒ¥ ሉገአየሚችሇá‹áŠ•
አማራጠáˆáˆŠ ያሰሊስሌ áŠá‰ áˆá¢ ተስá‹á‹¬ ዕዴሜዠአሥሠዓመት ገዯማ ሲሆáŠá‹ በላሊ አከባቢ á‹áŠ–ሩ
የáŠá‰ ሩᤠከወሊጆቹ ሻሌ ያሇ ኑሮ የáŠá‰ ራቸá‹áŠ“ የራሳቸዠሌጆች ወዲሌáŠá‰ ራቸዠአáŠáˆµá‰± ሄድ
ሇትáˆáˆ…áˆá‰µ ያሇá‹áŠ• áሊጎት ገሌጾᤠወሊጆቹ áŒáŠ“ ከዴህáŠá‰³á‰¸á‹ የተáŠáˆ³ ሇት/ቤት ሉከáለሇት
እንዯማá‹á‰½áˆˆ በማስረዲት ያስተáˆáˆ©á‰µ ዘንዴ ተማጸናቸá‹á¢ የተስá‹á‹¬áŠ• የትáˆáˆ…áˆá‰µ áሊጎትና ጉጉት
የተገáŠá‹˜á‰¡á‰µ አáŠáˆµá‰± ያሇáˆáŠ•áˆ ማመናታት የሚከáˆáˆ‡á‹áŠ• ከáሇዠበዓዱáŒáˆ«á‰µ ከተማ በሚገአየካቶሉáŠ
ት/ቤት አስገቡትá¢
በተáˆáŒ¥áˆ®á‹ ሇየት ያሇ ባህáˆá‹ እንዯáŠá‰ ረዠየሚáŠáŒˆáˆáˆ‡á‰µ ተስá‹á‹¬ በአገኘዠዕዴሌ ሇመጠቀሠእáˆáˆ³áˆµáŠ“
ዯብተሩን ታጥቆ ተáŠáˆ³á¢ ጊዜሠሳá‹á‹ˆáˆµá‹´ በገባበት የካቶሉአት/ቤት የሚመሰገን ጎበá‹áŠ“ áˆáˆáŒ¥ ተማሪ
ሆáŠá¢ በዓመት አንዴ ሳá‹áˆ†áŠ• áˆáˆ‡á‰µ áŠááˆá‰½áŠ• መá‹áˆ‡áˆŒ ሇተስá‹á‹¬ የተሇመዯ áŠá‰ áˆá¢ ተስá‹á‹¬áŠ“
ትáˆáˆ…áˆá‰µá£ ትáˆáˆ…áˆá‰µáŠ“ ተስá‹á‹¬ ገና በሇጋ ዕዴሜዠየተዋሃደ መሆናቸá‹áŠ• በችáˆá‰³á‹áŠ“ በጉብá‹áŠ“á‹
አስመሰከረᢠተስá‹á‹¬ የመጀመáˆá‹«áŠ“ የáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዯረጃ ትáˆáˆ…áˆá‰±áŠ• እዛዠበካቶሉአት/ቤት እጅጠበጣáˆ
ጥሩ á‹áŒ¤á‰µ በማáˆáŒ£á‰µ ጨረሰá¢
በዓዱáŒáˆ«á‰µ የáˆá‰µáŒˆáŠ˜á‹ የካቶሉአት/ቤት የተመሠረተችበት ዋና ዓሊማ ተማሪዎቹዋን ሇመንáˆáˆ³á‹Š
ትáˆáˆ…áˆá‰µ ማዘጋጀት ስሇáŠá‰ ረ የትáˆáˆ…áˆá‰µ ሥáˆá‹“ትዋ ረዘሠሊሇ ጊዜ ከመንáŒáˆ¥á‰µ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቶች
ሥáˆá‹“ት ጋሠሳá‹áˆµá‰°áŠ«áŠ¨áˆŒ ቆá‹á‰¶ áŠá‰ áˆá¢ ስሇዚህ ሇመጀመáˆá‹« ጊዜ ተማሪዎቿ በመንáŒáˆ¥á‰µ በሚሰጡ
ብሔራዊ áˆá‰°áŠ“ዎች እንዱሳተበየáˆá‰€á‹¯á‰½á‹ በአጋጣሚ ተስá‹á‹¬ በ8ኛ áŠáሌ በáŠá‰ ረበት ጊዜ áŠá‰ áˆá¢
á‹áˆ…ሠቀዯሠብሠየታሰበበት ጉዲዠሳá‹áˆ†áŠ• á‹áˆ³áŠ”ዠየተዯረገዠእአተስáˆá‹¬ 8ኛ ሇመጨረስ ጥቂት
ወራት ሲቀራቸዠáŠá‰ áˆá¢ ስሇዚህ ያኔ በዛች ት/ቤት በስáˆáŠ•á‰°áŠ› áŠáሌ የáŠá‰ ሩ ተማሪዎች ሇብሔራዊ
áˆá‰°áŠ“ በሚገባ ሳá‹á‹˜áŒ‹áŒ áŠá‰ ሠበከተማዋ ወዯ ሚገአየመንáŒáˆ¥á‰µ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት (አáŒáŠ á‹š) ተወስዯá‹á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 2
በáˆá‰°áŠ“ዠየተሳተá‰á‰µá¢ ተማሪዎቹ በáˆá‰°áŠ“ዠየተሳተá‰á‰µ በዴንገት በቂ á‹áŒáŒ…ት ሳያዯáˆáŒ‰ በመሆኑ
ላáˆá‰½ በሙለ ሲወዴበወጣቱ ተስáˆá‹¬ áŒáŠ• ብቻá‹áŠ• አመáˆá‰‚ á‹áŒ¤á‰µ በማáˆáŒ£á‰µ አሇáˆá¤ ሇዚህáˆ
አመáˆá‰‚ á‹áŒ¤á‰µ ያበቃዠከሌጅáŠá‰µ ጊዜ ጀáˆáˆ® ጥሩ አንባቢና አጥኚ ስሇáŠá‰ ረ áŠá‹á¢
ታዲጊ ወጣቱ ተስá‹á‹¬ በትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ የሚታወቀá‹áŠ“ የሚዯáŠá‰€á‹ በáˆá‰°áŠ“ዎች በሚያመጣዠáŠáŒ¥á‰¥
ወá‹áˆ የáŠáሌ á‹áŒ¤á‰µ ብቻ አá‹á‹¯áˆ‡áˆá¤ የትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ ተማሪዎችና አስተማሪዎች በተሰá‹á‹¬
የሚዯáŠá‰á‰µ ወዯሠየላሇዠአንባቢ በመሆኑ áŠá‰ áˆá¢ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ መጻህáት ቤት (ሊá‹á‰¥áˆ¨áˆª)
አሌáŠá‰ ረá‹áˆá¢ በዛን ጊዜ ሊá‹á‰¥áˆ¨áˆª የሚባሌ áŠáŒˆáˆ በከተማዋ áˆáŒ½áˆž አá‹áŒˆáŠáˆá¢ ሆኖሠድሠተስá‹á‹¬
ከአስተማሪዎችና ከላáˆá‰½ áˆáˆáˆ«áŠ• እየተዋሰ áˆáˆŒ ጊዜ መጻሕáትና መጽሔቶችን ሲያáŠá‰¥ á‹á‰³á‹«áˆŒá¢
á‹áˆµá‰°á‹‹áˆŠáˆŒá¢ አንዲንዴ ሥአጽሑá ከየት እንዯሚመጣሇት እኛ ተማሪዎች ብቻ ሳንሆን መáˆáˆ…ራን
áˆáˆˆ ሳá‹á‰€áˆ© á‹áŒˆáˆáˆ›á‰¸á‹ áŠá‰ áˆá¢ በወቅቱᤠበ1950ዎች አከባቢ የማá‹áŒˆáŠ™áŠ“ ያሌተሇመደ ‘ታá‹áˆ
መጋዚን’ (Times) እና ‘ንዩስ-á‹ŠáŠâ€™ (News Week) መጽሄቶችን á‹á‹ž á‹á‰³á‹ áŠá‰ áˆá¢
‚አንዴ አቶ አሰዠሱባ የሚባለ በዛ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት የአማáˆáŠ› ቋንቋ አስተማሪ የáŠá‰ ሩ በጣሠአዋቂ
ሰዠ‚á‹áˆ… ብáˆá‰… ተማሪ (ተስá‹á‹¬) የት እንዯሚዯáˆáˆµáŠ“ ሇወዯáŠá‰± áˆáŠ• እንዯሚሆን ሇማየት ያሇáŠáŠ•
ጉጉት ሌቆጣጠረዠአሌችሌáˆâ€› ሲለ አስታá‹áˆ³áˆ‡áˆá¢â€› አቶ áŒáˆáˆ›á‹ ተስዠጊዮáˆáŒŠáˆµ የድáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬
አብሮ አዯጠጓዯኛ
‚አንዲንዴ በዛን ጊዜᤠáˆáŠ•áˆ á‹“á‹áŠá‰µ መገናኘ ብዙሃን የማá‹á‹¯áˆáˆ±á‰ ት አከባቢ ከመጀመáˆá‹« ዯረጃ
ተማሪ የማá‹áŒ በበጠባዮች á‹á‰³á‹©á‰ ት áŠá‰ áˆá¢ ጊዜዠብዙ የአáሪካ ሀገሮች ከባዕዴ አገዛዠáŠáƒ
የሚወጡበት ጊዜ ስሇáŠá‰ ረ ዜናá‹áŠ• እየተከታተሇ ላáˆá‰½ ተማሪዎች እንዱያá‹á‰á‰µ ያዯáˆáŒ áŠá‰ áˆá¢
ከትáˆáˆ…áˆá‰µ áŠáƒ ስንሆን እሱ ወዲሇበት እየሄዴን ከበብ አዴáˆáŒˆáŠá‹ ጥያቄዎች ስናቀáˆá‰¥áˆ‡á‰µ ትá‹
á‹áˆ‡áŠ›áˆŒá¢ ስሇ ጋናና ላáˆá‰½ አዱስ áŠáƒ የወጡ የአáሪካ አገሮችᣠበተሇዠስሇ አሌጀáˆá‹« ህዘብ የáŠáƒáŠá‰µ
ትáŒáˆŒ ወዘተ ቆሞ በማራኪ አንዯበቱ ሲገሌá…ሌን የáŠá‰ áˆáŠ•á‰ ትን ቦታ ሳá‹á‰€áˆ አስካáˆáŠ• አስታá‹áˆ³áˆ‡áˆá¢
ስሇ አሌጀáˆá‹« ህá‹á‰¥ ትáŒáˆŒ ሲገሌጽ በዛ አጋጣሚ የáˆáˆ¨áŠ•áˆ³á‹ አብዮትን በሚመሇከትሠመáŒáˆ‡áŒ«
ሰጠንᢠእኔ ሇመጀመáˆá‹« ጊዜ ስሇ áˆáˆ¨áŠ•áˆ³á‹ አብዮት የሰማáˆá‰µ ያኔ ከሱ áŠá‰ áˆá¢ ገና የስáˆáŠ•á‰°áŠ› áŠáሌ
ተማሪ እያሇ የተስá‹á‹¬ áˆáŠ”ታ አስተማሪ እንጂ ተማሪሠአá‹áˆ˜áˆµáˆŒáˆ áŠá‰ áˆá¢â€› አቶ áŒáˆáˆ›á‹ ተስá‹
ጊዮáˆáŒŠáˆµ
ተስá‹á‹¬ በስáˆáŠá‰°áŠ› áŠáሌ የሚሰጠá‹áŠ• ብሔራዊ áˆá‰°áŠ“ እንዲሇሠሇáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዯረጃ ትáˆáˆ…áˆá‰µ መቀላ
á‹áˆ°áŒ¥ ወዯ ሚገáŠá‹ á‹®áˆáŠ•áˆµ አራተኛ ሄድ የዘጠáŠáŠ› áŠáሌ ያጠናቀቀዠእዛ áŠá‰ áˆá¢ ያኔ የáˆáˆ‡á‰°áŠ›
ዯረጃ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት መቀላ በስተቀሠበላáˆá‰½ የትáŒáˆ«á‹ ከተሞች አሌáŠá‰ ረáˆá¢ ከá‹áŒ ካቶሉካዊ
ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት ወጥቶ በመቀላ የተማረበት ጊዜ ታዲጊዠተሰá‹á‹¬ ከብዙዎች ሇህá‹á‰£á‰¸á‹áŠ“ ሇሀገራቸá‹
ከሚቆረቆሩ መáˆáˆ…ራንና ተማሪዎች የመተዋወቅ ዕዴሌ እንዲገኘ á‹áŠ“ገሠáŠá‰ áˆá¢ ከተሇያየ ገጠሠየመጡ
ዴሃ ተማሪዎች ሇቤት ኪራá‹áŠ“ ኑሮ አየከáˆáˆˆ የáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዯረጃ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ሇመቀጠሌ የáŠá‰ ረባቸá‹
ችáŒáˆ áˆáŠ• ያህሌ አስቸጋሪና አሳዛአመሆኑን በዚሠየመቀላ አንዴ ዓመት ቆá‹á‰³á‹ áŒáŠ•á‹›á‰¤ ሉያገáŠ
አስችáˆá‰³áˆŒá¢ ተስá‹á‹¬ ዯበሳዠበመቀላ ያሇá‹áŠ• የሕá‹á‹ˆá‰µ á‹áŒ£ á‹áˆ¨á‹´áŠ“ ችáŒáˆ ከተገንዘበና
የወዯáŠá‰µ ዕዴለንሠበá‹áŒ አገሠሇመማሠከአሇዠáሊጎት በመáŠáˆ³á‰µá¤ አማራጩ በáŠá‰µ ወዯ áŠá‰ ረበት
የካቶሉአትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት መመሇሰ ሇትáˆáˆ…áˆá‰µ ወዯ á‹áŒ አገሠየመሊአዕዴለን ከá ሉያዯáˆáŒˆá‹
እንዯሚችሌ በመረዲት ካቶሉካዊቷ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤትᡠዓዱáŒáˆ«á‰µ ተመሇሰá¢á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 3
ተስá‹á‹¬ ዘጠáŠáŠ›á‹áŠ• áŠáሌ በመቀላ á‹“á„ á‹®áˆáŠ•áˆµ አራተኛ ካጠናቀቀ በኋሊ እንዯገና ወዯ ዓዱáŒáˆ«á‰·
ካቶሉካዊት ት/ቤት ተመሌሶ እንዯገመተá‹áŠ“ ተስዠእንዲዯረገዠወዯ ጣሉያን አገሠእስከተሊከበት
ጊዜ ዴረስ ትመህáˆá‰±áŠ• የቀጠሇዠእዛዠáŠá‰ áˆá¢ እንዯ አቶ áŒáˆáˆ›á‹ አባባሌ ‚በዚያን ጊዜ…‛ á‹áˆŠáˆˆ
‚በዚያን ጊዜ ከመቀላ የተመሇሰበት ቀን በትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ አሇቃ አሰባሳቢáŠá‰µ በአንዴ ትሌቅ áŠáሌ
ተሰብስበን ቆá‹á‰°áŠ• ተሰá‹á‹¬áŠ• ተáŠáˆµá‰°áŠ• በáŒá‰¥áŒ¨á‰£ ስንቀበሇዠትዘ á‹áˆ‡áŠ›áˆŒá¢ በáŠáለ ያንዴ ሀገሠመሪ
የገባ áŠá‰ ሠየሚመሰሇá‹á¢ የተስá‹á‹¬ ወዯ ካቶሉአትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ መመሇሱ የትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤቱ አሇቆችንá£
አስተማሪዎችንና ተማሪዎችን እጅጠበጣሠáŠá‰ ሠያስዯሰተá‹áŠ“ የተዯረገሇት አቀባበሌ እስካáˆáŠ• ዴረስ
á‹áŒˆáˆáˆ˜áŠ›áˆŒá¢â€›
ድሠተስá‹á‹¬ በዓዱáŒáˆ«á‰µ በáˆá‰°áŒˆáŠ˜á‹ ካቶሉካዊት ት/ቤት በኩሌ ወዯ ሮሠUrbaniana University
ተሌኮ በáሌስáና ጥናቱን በመከታተሌ በከáተኛ ማዕረጠየዩንቨáˆáˆµá‰² ድáŠá‰°áˆ¬á‰±áŠ• እስኪያገአዴረስ
ተማረᢠ‚ድሠተሰá‹á‹¬ በድáŠá‰¶áˆªá‹«áˆŒ á‹´áŒáˆª የተመረቀበት ጊዜ…‛ á‹áˆŠáˆˆ አቶ áŒáˆáˆ›á‹ ‚…እኔሠእሱ
በተማረበት ዩንቨáˆáˆµá‰² የáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዓመት ተማሪ ስሇáŠá‰ áˆáŠ© ሇዱáŒáˆª ማሟያ የáƒáˆá‹áŠ• á…ሑá (ዱዘáˆá‰°áˆ½áŠ•)
ያቀረበበት ቀን ተገáŠá‰¼ áŠá‰ áˆá¢ ዱዘáˆá‰°áˆ½áŠ‘ን ሲጽá የተከታተሇዠዋና አስተማሪá‹áŠ“ (Advisor)
ላáˆá‰½ ብዙ የáሌስáና á‹áŠáˆŒá‰² አስተማሪዎች በተሇያየ መሌአሊቀረቡሇት ጥያቄዎች በማስረጃዎች
የተዯገሠበቂና አስዯሳች መሌስ ስሇሰጠከትሌቅ áˆáˆµáŒ‹áŠ“ ጋሠ‚Magna Cum Laude (ማኛ ኩሠሊá‹á‹¯)‛
የሉቅáŠá‰µ ማዕረጠሲቀበሌ ተገáŠá‰¼ áŠá‰ áˆá¢â€›
ድሠተሰá‹á‹¬ ትáˆáˆ…áˆá‰±áŠ• እንዯጨረሰ ወዱያá‹áŠ‘ ሀገሩን ሇማገሌገሌᡠሇሕá‹á‰¡ ሇመሥራት ወዯ
ሚወዲት ሀገሩᡠኢትዮጵያ ተመሇሰᢠድሠተስá‹á‹¬ ሥራ በሚáˆáˆŒáŒá‰ ት ጊዜ ማንሠየሚረዲዠሰá‹
አሌáŠá‰ ረá‹áˆá¢ ከአንዴ ዘመዳ ወá‹áˆ ጓዯኛዬ… ጋሠሊስተዋá‹á‰…ህᣠወዱያ… ሂዴና እገላ ሌኮኛሌ
በሇá‹/በሊት ሉሌሇት የሚችሌ ዘመዴ ወá‹áˆ ጓዯኛᣠረዲት አሌáŠá‰ ረá‹áˆá¢ ስሇዚህ ባከማቸዠትሌቅ
á‹•á‹á‰€á‰µ የቀረቡሇት ጥያቄዎችንና ቃሇ መጠá‹á‰†á‰½áŠ• በሚገባ ሇመመሇስ በመቻለ በችáˆá‰³á‹
በማሰታወቅያ ሚኒስቴሠሥራ አገኘና በስአጽሑá áŠáሌ ተመዴቦ ሠራᢠዋና ሥራá‹áŠ• áˆáˆáˆáˆ
እያዯረገ ሇá•áˆŠáŠ’ንጠመሥሪያ ቤትና ሇላáˆá‰½ áŠááˆá‰½ ጥናት ማቅረብ áŠá‰ áˆá¢ እንዱáˆáˆ የአንዲንዴ
መጻሕáትን áሬ áŠáŒˆáˆ (Summary) በአሕጽሮት እየጨመቀ ያቀáˆá‰¥ áŠá‰ áˆá¢ በáˆáˆáˆáˆ áŠáሌ ሲሠራ
አንዲንዴ áŒáŠá‰¶á‰½áŠ• በመጽሔትና ዕሇታዊ ጋዜጦች ሇማá‹áŒ£á‰µ á‹áˆžáŠáˆ«áˆŒá¢ ሥáˆá‹“ቱን የሚáŠáŠ© ከሆኑ
አá‹á‰³á‰°áˆ™áˆ‡á‰µáˆ ᢠአንዲንዴ ሥáˆá‹“ቱን በሚመሇከት ትችት የማያዯáˆáŒ‰ ጽሑáŽá‰½ áŒáŠ• አሌᎠአሇáŽ
ታትመá‹áˆ‡á‰³áˆŒá¢ ሇáˆáˆ³áˆ‹ በMarch 1970 ገዯማ Ethiopian Herald ሊዠ‚Zera-Yaqob the
Philosopher and not the Emperor‛ በሚሌ አáˆá‹•áˆ°á‰µ ያወጣዠመጣጥá áŠá‰ áˆá¢
ድሠተስá‹á‹¬ በተባሇዠመሥáˆá‹« ቤት በሠራበት ጊዜ የተሇያዩ ሚንስትሠመሥሪያ ቤቶችን የáˆáˆ°áŒ¢áˆ
መዛáŒá‰¥á‰µ ሇመመáˆáˆ˜áˆ ሌዩ áˆá‰ƒá‹´ ተሰጥቶት ስሇ áŠá‰ ሠአጋጣሚá‹áŠ• በመጠቀሠየሀገራችን
የá–ሇቲካ ሥáˆá‹“ትና ቢሮáŠáˆ«áˆ²á‹ áˆáŠ• ያህሌ የተበሊሸ እንዯáŠá‰ ረ በሚገባ የመታዘብና የመመሌከት
ዕዴሌ ያገኘá‹á¢ በዚሠጊዜ ድሠተሰá‹á‹¬ በተጨማሪ በአባዱና ኮላጅ የማታዠáŠáሇ ጊዜ áሌስáና
ያስተáˆáˆ áŠá‰ áˆá¢
ድሠተሰá‹á‹¬ በአዱሰ አበባ በሥራ ዓሇሠበቆየበት ጊዜ ከተሇያዩ የኢትዮጵያ ተራማጅ áˆáˆáˆ«áŠ• ጋáˆáŠ“
የተማሪ ንቅናቄ መሪዎች ጋáˆá£ እንዱáˆáˆ ማታ የáሌሰáና ትáˆáˆ…áˆá‰µ ሇመከታተሌ ከሚመጡ
የወታዯáˆáŠ“ የá–ሉስ መኮንኖች ጋሠሇመተዋወቅና አሰáˆáˆŠáŒŠ áŒáŠ•áŠ™áŠá‰¶á‰½áŠ• ሇመመሥረት ቻሇᢠá‹áˆ…áˆá‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 4
በኋሊ በኢትዮጵያ ሕá‹á‰£á‹Š አብዮታዊ á“áˆá‰² (ኢሕአá“) áˆáˆ¥áˆ¨á‰³áŠ“ ማዯራጀት á‹áˆµáŒ¥ ሇተጫወተá‹
ትሌቅ ሚና አስተዋጽዎ áŠá‰ ረá‹á¢ በተሇዠኢሕአá“ን ካቋቋመዠተራማጅ ትá‹áˆŒá‹´ ጋሠá…ኑ
ትá‹á‹á‰… ሉገáŠá‰£áŠ“ ሇዴáˆáŒ…ቱ áˆáˆ¥áˆ¨á‰³ ወሳአየáŠá‰ ረ áŒáŠ•áŠ™áŠá‰µ ሉáˆáŒ¥áˆ የቻሇá‹áˆ በáŠá‹šáˆ… ዓመታት
á‹áˆµáŒ¥ áŠá‰ áˆá¢
ድሠተስá‹á‹¬ በ1964 á‹“. áˆ. እንዯገና ወዯ አá‹áˆ®áŒ³ (ስዊዘáˆáˆŠáŠ•á‹´) ሄዯᢠበዚህ ጊዜ ወዯ á‹áŒ ሀገáˆ
የሄዯዠበኢትዮጵያ መካሄዴ የáŠá‰ ረበትን አብዮት በሚመሇከት በተሇያዩ የወጠአገሮች ከáŠá‰ ሩ
ተራማጅ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ጋሠየትáŒáˆŒ ዕቅድችን ሇመመካከáˆáŠ“ ሇመቀየስ áŠá‰ áˆá¢ በኢትዮጵያá£
በአá‹áˆ®áŒ³áŠ“ አሜሪካ እየተመሊሇሰ በየአህጉሩ ተዯራጅተዠየáŠá‰ ሩ ቡዴኖችን በማቀáŠá‰£á‰ ሠበኋሊ
ኢሕአᓠየተባሇ በ1964 á‹“. áˆ. የተመሠረተá‹áŠ• á‹´áˆáŒ…ት ማቋቋሠበተመሇከተ ትሌቅ ሚና
ተጫá‹á‰·áˆŒá¢ እንዱáˆáˆ በá‹áŒ አገሮች የዴáˆáŒ…ቱ የዴጋá መሠረት የáŠá‰ ረዠየኢትዮጰያ ተማሪዎች
ማሕበራት በáŒá‹¯áˆ«áˆŠá‹Š ቅáˆáŒ½ ተዯራጅተዠትáŒáˆŠá‰¸á‹áŠ• እንዱያስተባብሩᤠእንዱያቀናጠበማዴረáŒáˆ
ትሌቅ ሚና ተጫá‹á‰·áˆŒá¢
የ1966ቱ የኢትዮጵያ ሕá‹á‰£á‹Š አብዮት ወቅት ጊዜ ድሠተስá‹á‹¬áŠ“ ላáˆá‰½ ኢሕአá“ን የመሠረቱ
ተራማጆች የዓᄠኃá‹áˆ‡áˆ¥áˆŠáˆ´áŠ• መንáŒáˆ¥á‰µ ሇመሇወጥ የትጥቅ ትáŒáˆŒáŠ• የጨመረ á‹áŒáŒ…ት በማዯረáŒ
ሊዠáŠá‰ ሩᢠየ1966ቱ አብዮት እንዯተቀጣጠሇ የዓᄠኃá‹áˆ‡áˆ¥áˆŠáˆ´ መንáŒáˆ¥á‰µ ሚንስትሮችን
በመሇዋወጥና ሕገ-መንáŒáˆ¥á‰±áŠ• አሻሽሊሇáˆá£ ዳሞáŠáˆ«áˆ²áˆ እáˆá‰…ዲሇሠዓá‹áŠá‰± áŒáˆáŒáˆ á‹áˆµáŒ¥ ገባá¢
በዛን ጊዜ ድሠተስá‹á‹¬ በáƒáˆá‹ የዴáˆáŒ…ቱ መáŒáˆ‡áŒ« á‹áˆµáŒ¥ እንዯ አቶ áŒáˆáˆ›á‹ አባባሌ የሚከተሇá‹
á‹áŒˆáŠ›áˆŒ ‚á‹áŒáŒ…ታችን በáŒá‹´ ሇሕጋዊáˆá£ ከሕጠá‹áŒ ሇሚዯረገዠትáŒáˆŒ áŒáˆáˆ መሆን አሇበትá¤
የሕገ መንáŒáˆ¥á‰± ሇá‹áŒ¥ ሇአáŒáˆ ጊዜሠቢሆን ሕጋዊ ትáŒáˆŒ የሚáˆá‰…á‹´ ከሆአበሕጠእንታገሊሇንá¤
ካሌáˆá‰€á‹¯ áŒáŠ• በሕጠየተሰየመá‹áŠ• አመጽ በእá‹áŠá‰°áŠ›á‹ ሕáŒá¤ በሕá‹á‰¥ ሕጠሇመተካት እንታገሊሇንá¢â€›
ድሠተሰá‹á‹¬ በሰኔ ወሠ1966 ወዯ አገሠቤት ገባᢠጊዜዠበአብዮቱ እንቅስቃሴ በአስተባባሪ
ኮሚቴáŠá‰µ ሲሰራ ቆá‹á‰¶ እራሱን እያጠናከረ ብቅ ያሇዠወታዯራዊ ዯáˆáŒ በአዋጅ የተመሠረተበትና
በáŒáˆŒá… በመá‹áŒ£á‰µ በዓá„ዠአገዛዠተጠያቂ ያሊቸá‹áŠ• ሚንስትሮችᣠከáተኛ መኮንኖችᣠባሊባቶችንና
መኳንንቶችን የሚያሥáˆá‰ ት ወቅት áŠá‰ áˆá¢ በንጉሠáŠáŒˆáˆ¥á‰± ትእዛዠአቶ አáŠáˆ‰áˆˆ ሀብተወሇዴን
ተáŠá‰°á‹ ጠቅሊዠሚንስተሠተሹመዠየáŠá‰ ሩ ሌጅ እንዲሌካቸዠመኯንን በሌጅ ሚካኤሌ እáˆáˆ©
የተተኩበት ጊዜሠáŠá‰ áˆá¢ ሌጅ ሚካኤሌ በስዊዘáˆáˆŠáŠ•á‹´ የኢትዮጵያ ሌá‹áŠ በáŠá‰ ሩበት ጊዜ ድሠተስá‹á‹¬
ጋሠተዋá‹á‰€á‹ ስሇáŠá‰ ሠድሠተስá‹á‹¬ ወዯ አገሠቤት እንዯገባ áˆáˆŠáˆŒáŒˆá‹‰á‰µ የመሬት á‹á‹žá‰³ ሚንስትáˆ
እንዱሆን ጠá‹á‰€á‹‰á‰µ ድሠተሰá‹á‹¬ áŒáŠ• ላሊᡠሌጅ ሚካኤሌ ያሊወá‰á‰µ ዕቅዴ ስሇáŠá‰ ረዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ
áˆáŒ¥áˆ® በከበሬታ ሳá‹á‰€á‰ ሊቸዠቀረᢠሆኖሠáŒáŠ• በመሬት á‹á‹žá‰³ á‹áˆµáŒ¥ ተመዴቦ በትáŒáˆ«á‹ áŠáሇ
ሀገሠእንዱሠራ ከተáˆá‰€á‹¯áˆ‡á‰µ ሇመሥራት á‹áŒáŒ እንዯሆአáŠáŒˆáˆ«á‰¸á‹á¢ እáˆáˆ³á‰»á‹áˆ ሀሳቡን ተቀበለትá¢
አá€á‹¯á‰áˆ‡á‰µá¢ ድሠተሰá‹á‹¬ በትáŒáˆ«á‹ እንዱመዯብ የáˆáˆ‡áŒˆá‹ በዓሲáˆá‰£ ተመሥáˆá‰¶ ከáŠá‰ ረዠከኢሕአá“
ሠራዊት (ኢትዮጵያ ሕá‹á‰£á‹Š አብዮታዊ ሠራዊት (ኢሕአሠ)) ጋሠሇሚዯረጉ áŒáŠ•áŠ™áŠá‰¶á‰½
እንዱያመቸዠáŠá‰ áˆá¢ አሲáˆá‰£ አካባቢ ከአሇዠወታዯራዊ ጠቀሜታዠበተጨማሪ የድሠተስá‹á‹¬
የትá‹áˆŒá‹´ ሥáራ በመሆኑ ሇኢሕአᓠሠራዊት የኢሕአሠዋና ቤዠá‹áˆ†áŠ• ዘንዴ ሇተዯረገዠáˆáˆáŒ«
አስተዋጽዎ አዴáˆáŒ“ሌá¢á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 5
ድሠተሰá‹á‹¬ አንዴ ዓመት የሚሆን ጊዜ በተሰጠዠየሥራ መስአአየሠራና በሀገሪቷ ከአንዴ ቦታ ወዯ
ላሊ ቦታ በሕጠእየተዘዋወረ ከላáˆá‰½ ጓድቹ ጋሠበሕቡእ ህá‹á‰¡áŠ• በኢሕአᓠጥሊ ሥሠበማዯራጀትና
ትáŒáˆˆáŠ• በመáˆáˆ«á‰µ ሊዠእያሇ የድሠተስá‹á‹¬ ማንáŠá‰µáŠ• የሚያá‹á‰ áŒáˆ‡áˆ°á‰¦á‰½ ኢሕአሠን ከዴተዠወዯ
ዯáˆáŒ መáŒá‰£á‰³á‰¸á‹áŠ• ስሊወቀ የመንáŒáˆ¥á‰µ ሥራ ትቶ ቀዲሚ ሥራá‹áŠ• ሇትáŒáˆˆ በመስጠትᤠ‚የትáŒáˆˆ
áŠá‹ ሕá‹á‹ˆá‰´â€› በማሇት ኢሕአá“ን የማዯራጀትና የመáˆáˆ«á‰µ ኃሊáŠáŠá‰±áŠ• በሕቡእ ያከናá‹áŠ• ያዘá¢
‚ድሠተስá‹á‹¬ ዯበሳá‹áŠ• የማá‹á‰€á‹ ወዯ ሠራዊቱ አሲáˆá‰£ ሲመጣ áŠá‹á¢â€› ያለት የኢሕአá“/ኢሕአáˆ
መሥራች አባሌ አቶ á€áˆá‹¬ ረዲ ‚በመጀመሪያ የመጣ ወቅት ቤተሰቦቼን አያሇሠበማሇት የመንáŒáˆ¥á‰µ
መኪና á‹á‹ž እንዯመጣ አስታá‹áˆ³áˆ‡áˆá¢ በዚህ ጊዜ አመጣጡ ኢሕአá“ን ሇማወጅ ሉዯረጠሇታሰበá‹
ኮንáˆáˆ¨áŠ•áˆµ ብáˆáˆƒáŠ መስቀሌ ረዲን ከአሲáˆá‰£ ሇመá‹áˆ°á‹´ በመáˆáŒ£á‰± የáŠá‰ áˆáŠá‹áŠ• ጥቂት የሠራዊት
አባሊት ሇማወያየት ጊዜሠአሌáŠá‰ ረá‹áˆáŠ“ ሇáˆáˆ‡á‰°áŠ›áŠ“ ሦስተኛ ጊዜ አሲáˆá‰£ ሲመጣ áŠá‹ በሚገባ
የተወያየáŠá‹áŠ“ ባህሪáˆáŠ•áˆ በመጠኑ ያየáˆá‰µâ€› á‹áˆŠáˆˆ አቶ á€áˆá‹¬ በመቀጠሌ ‚ተስá‹á‹¬ ከጅáˆáˆ
እንጠቀáˆá‰ ት የáŠá‰ ረá‹áŠ• የሠራዊቱን ሕáŒáŠ“ ዯንብ በመጠኑሠቢሆን እንዱሻሻሌ ያዯረገና ሠራዊቱን
በጋንታ በጋንታ በማወያየትና የሠራዊቱንሠአዛዥ áŠáሌ (Command Unit) ያዋቀረና ያጠናከረ
ብቃት ያሇዠአመራሠሲጪ áŠá‰ áˆá¢â€›
‚ድሠተስá‹á‹¬ ከሻቢያ ጋሠየተዯረገá‹áŠ• ስብሰባ ሇመáˆáˆ«á‰µ ሇሦስተኛ ጊዜ ወዯ አሲáˆá‰£ መጥቷሌá¢
በዚህ ስብሰባ ሊዠሻቢያ á‹á‹á‹á‰±áŠ• ከመዯበኛ አካሄዴ á‹áŒ በጥያቄ መሌአበማካሄደ á‹á‰€áˆá‰¡ ሇáŠá‰ ሩ
ጥያቄዎች ድሠተስá‹á‹¬ እንዯ ቡዴኑ መሪáŠá‰µ እኔ ሌናገሠባዠአሌáŠá‰ ረáˆá¢ á‹á‰€áˆá‰¡ የáŠá‰ ሩ
ጥያቄዎችን በወቅቱ አብረን ሇሄዴáŠá‹ ሌá‹áŠ«áŠ• ሇእኔᣠሇá€áŒ‹á‹¬ ዯብተራá‹á£ ሇጋá‹áˆáŠ“ áŒáˆ©áˆ በየተራ
እንዴንመሌስና ማብራሪያ እንዴንሰጥ በመጋበዠáˆáŠ• ያህሌ እራሱን ከá ከá የማያዯáˆáŒáŠ“ ሌታá‹
ሌታዠየላሇበት እጅጠበጣሠዳሞáŠáˆ«á‰²áŠ ባህሪ ያሇዠየኢሕአᓠመሥራች አባሌና ከáˆáˆ¥áˆ¨á‰³á‹
ጀáˆáˆ® የá“áˆá‰²á‹ á–ሉት ቢሮ አባሌᤠችáˆá‰³áŠ“ á‹•á‹á‰€á‰±áŠ• ሇሀገáˆáŠ“ ሕá‹á‰¥ የሰጠየያ ትá‹áˆŒá‹´ አባሌ
áŠá‰ áˆá¢â€› አቶ á€áˆá‹¬ ረዲ
ኢሕአᓠየá–ሇቲካ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ™áŠ• በáŠáˆáˆ´ 27 ቀን 1967 á‹“.áˆ. ሇሕá‹á‰¥ በማሳወቅና እራሱን á‹á‹
በማá‹áŒ£á‰µ የዯáˆáŒáŠ• á‹áˆ½áˆµá‰³á‹Š አገዛዠበማንኛá‹áˆ መንገዴ በመታገሌ ሇማስወገዴና በሀገሪቷ
ከáˆáˆˆáˆ የኅብረተሰብ áŠáሌ የተá‹áŒ£áŒ£ ጊዜያዊ ሕá‹á‰£á‹Š መንáŒáˆµá‰µ በመመስረት የሕá‹á‰¡áŠ• በሀገሩ
ገዯብ የላሇá‹áŠ• ዳሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š መብቱን በማወቅ ሇሀገሠሌማትና ዕዴገት መሠረት የሆአሕá‹á‰£á‹Š
ሥáˆá‹“ት ሇመመስረት የታገሇ የመጀመሪያዠቀዲሚ የሕá‹á‰¥ á“áˆá‰² áŠá‰ áˆá¢ የዯáˆáŒ አገዛዠየኢሕአá“ን
ሕá‹á‰£á‹Š መሠረት ሉያናጋና እንቅስቃሴá‹áŠ•áˆ ሉያጨሌሠየሚችሇዠበየትኛá‹áˆ የሀገሪቷ áŠáˆŒáˆŒ
ዘáˆáŠ“ ሃá‹áˆ›áŠ–ትᣠዕዴሜና á†á‰³ ሳá‹áˆ‡á‹ ያሳተáˆáŠ“ ሇትáŒáˆˆ ከዲሠዲሠያንቀሳቀሰን á“áˆá‰² ማንንáˆ
ሳá‹áˆ‡á‹© በጥáˆáŒ£áˆ¬á£ በመሰሇáŠá£ በቅናትᣠበቂሠበቀሌ ወዘተ. የታገዙ áŒá‹´á‹«á‹Žá‰½áŠ• ‚በማáˆâ€› በተሇወሱ
መáˆá‹˜áŠ› አዋጆችና መáŒáˆ‡áŒ«á‹Žá‰½ áŒá‹´á‹«áŠ• በዘመቻ ሇማካሄዴᡠáŠáƒ የመáŒá‹¯áˆŒ መብትን በአጠገቡ
ሇተኮሇኮለት ቡዴኖችና በየቀበላዠሊዯራጃቸዠየአብዮት ጥበቃዎች በመስጠት በመሊ ሀገሪቷ ሊዠáŠáƒ
እáˆáˆáŒƒáŠ“ ቀዠሽብሠበማወጅ አንዴ ትá‹áˆŒá‹´áŠ• ያሇáˆáŠ•áˆ ሕጠያጠዠአገዛዠáŠá‰ áˆá¢ ሇዚህሠዯáˆáŒ
በ1969 á‹“.áˆ. ሇተጀመረዠየቤት ሇቤት የአስሶ መዯáˆáˆ°áˆµ ዕቅደ የሕá‹á‰¥ á‹´áˆáŒ…ት ጊዜያዊ ጽ/ቤትን
በጉያዠበተወሸቀዠመሊ ኢትዮጵያ ሶሻሉስት ንቅናቄ (መኢሶን) የበሊዠተቆጣጣሪáŠá‰µ በአዋጅ
በማቋቋሠሦስት አሰሳዎችን አካሂዶሌᢠየመጀመሪያዠህዲሠ1969 á‹“.áˆ. ሲሆን áˆáˆ‡á‰°áŠ›á‹ ሇሦስትá‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 6
ቀን የተካሄዯዠመጋቢት 14 ቀን 1969 á‹“.áˆ. የተካሄዯዠሲሆን ሶስተኛá‹áŠ“ የመጨረሻዠሚያá‹á‹«
1969 የተካሄዯá‹áŠ“ መኢሶንሠእራሱ የወጠáŠá‹ ጥቃት ሰሇባ የሆáŠá‰ ት አሰሳ áŠá‰ áˆá¢
የሕá‹á‰¥ á‹´áˆáŒ…ት ጊዜያዊ ጽ/ቤት እና መኢሶን የአስሶ መዯáˆáˆ°áˆµ ዘመቻ በተáŒá‰£áˆ ሇመተáˆáŒŽáˆ
áˆáˆ‡á‰°áŠ›á‹ የቤት ሇቤት አሰሳ መጋቢት 14 ቀን 1969 á‹“.áˆ. ተጀመረᢠየአብዮት ጥበቃ አባሊትá£
ጦሠሠራዊቱᣠቀበላዎችᣠየሕá‹á‰¥ á‹´áˆáŒ…ት ጽ/ቤት በተሇá‹áˆ መኢሶንና ላáˆá‰½ በዯáˆáŒ ዙሪያ
የተሰበሰቡ ቡዴኖች አባሊት በቤት ሇቤት አሰሳዠተካáሇዋሌᢠሇሶስት ተከታታዠቀናት የተካሄዯá‹
አሰሳ ሕá‹á‰¡ ከአንዴ ቦታ ወዯ ላሊ እንዲá‹áŠ•á‰€áˆ³á‰€áˆµ በወጣ የዯáˆáŒ ተከታታዠመáŒáˆ‡áŒ« የታገዘ áŠá‰ áˆá¢
ከኢሕአᓠጋሠáŒáŠ•áŠ™áŠá‰µ አሊቸዠተብሇዠየተጠረጠሩ ወጣቶችና ሠራተኞች áˆáˆˆ በጅáˆáˆŠ ታሰሩá¢
በ1969 á‹“.áˆ. በየካቲት ወሠመጨረሻ አካባቢ በáˆáŠ«á‰³ የኢሕአᓠአመራሠአባሊት አዱስ አበባን
ሇቀዠመá‹áŒ£á‰³á‰¸á‹ ቢታወቅሠድáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ዯበሳዠየአዱስ አበባዠየኢሕአᓠመዋቅሠá‹áˆµáŒ¥
ያለ አባሊትን በእንዱህ ያሇ ቀá‹áŒ¢ ጊዜ ትቶ መሄደ ሇሕሉናዠስሇከበዯዠሇሀገሩና ሇሕá‹á‰¡ ብáˆáˆ
ሇትáŒáˆˆ የሰጠá‹áŠ• ሕá‹á‹ˆá‰±áŠ•á¤ በáጹሠእáˆáŠá‰± ሉተገብáˆá¤ ማንáŠá‹áŠ•áˆ መከራና ስቃዠእራሱን ከá
ሳያዯáˆáŒ እንዯ ላáˆá‰½ የኢሕአᓠአባሊት አብሮ ሉመáŠá‰µáŠ“ ሉታገሌ ወሰáŠá¢
እንዯ አቶ áŠáለ ታዯሰ «ያ ትá‹áˆŒá‹´Â» ቅጽ II ገሇጻ ‚መጋቢት 15 ቀን 1969 á‹“.áˆ. ድሠተስá‹á‹¬
ዯበሳá‹áŠ“ ጓዯኛዠበሪáˆáŠ• ማáˆá‹¬ የዯáˆáŒ የቤት ሇቤት አሰሳ መስሪያ ቤቶች ሊዠትኩረት ስሊሊዯረገ
አáˆá‰£áˆ³á‹¯áˆ ትያትሠአጠገብ ወዯሚገኘዠየኪዲኔ በየአሕንጻ አመሩᢠሕንጻá‹áŠ• የመረጡት የበሪáˆáŠ•
ባሇቤት የáˆá‰µáˆ°áˆ«á‰ ት ቢሮ በመሆኑና እዚያ በመሆን አሳሹን ቡዴን ሊማሳሇá በማቀዴ áŠá‰ áˆá¢ ድáˆ
ተስá‹á‹¬ በዕሇቱ á‹áŒ“á‹á‰£á‰µ የáŠá‰ ረችዠመኪና በተáŠáˆ‡ ሃá‹áˆ›áŠ–ት አካባቢ ስታሌá የመኢሶን መሪ አባሊት
በወቅቱ አሰሳ ያዯáˆáŒ‰ ስሇáŠá‰ ሠመኪናዠá‹áˆµáŒ¥ ድሠተስá‹á‹¬áŠ• መሇየት እንዯቻለ መኪናá‹áŠ• መከተሌ
á‹áŒ€áˆáˆ«áˆˆá¢â€› á‹áˆŠáˆŒá¢
ተስá‹á‹¬áŠ“ በሪáˆáŠ• የሚከተሊቸá‹áŠ• ሳá‹áŒ ራጠሩ ወዯ ሕንጻዠá‹áˆµáŒ¥ እንዯገቡ ተስá‹á‹¬ በመኢሶን
አባሌáŠá‰µ የሚጠረጠሠአንዴ ሰዠስሊየ ሕንጻá‹áŠ• ሇቆ ሇመሄዴ ወዱያዠወሰáŠá¢ ድሠተስá‹á‹¬
የሕንáƒá‹áŠ• ዯረጃዎች ወáˆá‹µ መሬት ሲዯáˆáˆµáŠ“ የመኢሶን አሳሽ ቡዴን ወዯ በራበሲጠጋ አንዴ ሆáŠá¢
ወዱያá‹áˆ አሳሹ ቡዴን ተኩስ በመáŠáˆá‰µ ከáŠá‰µ ሇáŠá‰µ á‹áˆ˜áˆ« የáŠá‰ ረá‹áŠ• በሪáˆáŠ• ማáˆá‹¬áŠ• ከመቅጽበት
ገዯሇá‹á¢ በዚህ ጊዜ ድሠተስá‹á‹¬áˆ áŠá‰±áŠ• አዙሮ የáŽá‰áŠ• ዯረጃዎች በሩጫ በመá‹áŒ£á‰µ ስዴስተኛá‹
áŽá‰… እንዯዯረሰ በአሇዠመስኮት á‰áˆŒá‰áˆŒ ወዯ መሬት ራሱን በመወáˆá‹ˆáˆ ተáˆáŒ¥áጦ ሞተá¢
‚ቢወቀጥ አጥንቴ ቢንቆረቆሠዯሜ
ሇአዱስ ሥáˆá‹“ት ሌáˆáˆŠáˆœ
áጹሠáŠá‹ እáˆáŠá‰´
ሇትáŒáˆˆ áŠá‹ ሕá‹á‹ˆá‰´â€› ን በዯሙ ጻáˆá¢
ሌጆቹን ያዘመራቸá‹áŠ• ‚ሇዘመናት‛ በተáŒá‰£áˆ አሳያቸá‹á¢ ‚ቀጥለ!‛ አሊቸá‹á¡ ‚አታá‰áˆ™!‛ᡠ‚በለ!‛á¡
‚ሌጓዠበዴሌ ጎዲና
በተሰዉት ጓድች á‹áŠ“‛ á¢á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 7
የድሠተስá‹á‹¬áŠ• áˆáˆ‡áŒ በመከተሌ በመኢሶንና ዯáˆáŒ ገዲዮች እጅ ከመá‹á‹¯á‰… á‹áˆŒá‰… ሕá‹á‹ˆá‰³á‰¸á‹áŠ•
ሇትáŒáˆˆ በመስጠት አኩሪ ጀáŒáŠ•áŠá‰µ አስመá‹áŒá‰ ዠእስከወዱያኛዠያሸሇቡ የኢሕአᓠሰማዕታት
በáˆáŠ«á‰³ ናቸá‹á¢ እንዯ አቶ áŠáለ መጽáˆá á‹« ትá‹áˆŒá‹´ ቅጽ II አገሊሇጽ ‚የተስá‹á‹¬ ሞትᡠበኢሕአá“
ሊዠብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• በመሊዠየኢትዮጵያ መሠረታዊ ሇá‹áŒ¥ ዯጋአትá‹áˆŒá‹´ ሊዠመኢሶን ያሳረáˆá‹
áŠá‰áŠ“ ገዲዠበትሠáŠá‰ áˆá¢â€›
ድሠተስá‹á‹¬ ዯበሳá‹á¤ በዓá„áŠá‰³á‰¸á‹ ሳá‹áŠ®áˆáˆ±á¡ ዲሠዴንበሬን ብሇá‹á¡ ሇሀገሠአንዴáŠá‰µáŠ“ áŠá‰¥áˆ
ከዴáˆá‰¡áˆ½ ወራሪ ጋሠሲá‹áˆ‡áˆ™ የተሰዉት á‹“á„ á‹®áˆáŠ•áˆµá£ እጅህን ስጥ አሇáŠâ€¦áˆ‡áŒ ሊት? ሇወራሪ?
ሇእንáŒáˆ‰á‹? ብሇዠሇሀገሠáŠá‰¥áˆ እራሳቸá‹áŠ• በመሰዋት ታሪአአስመá‹áŒá‰ ዠያሇá‰á‰µ ዓᄠቴዎዴሮስá£
ሇጣሉያን á‹áˆºáˆµá‰µ ወራሪ ሕá‹á‰¡ እንዲá‹áŒˆá‹› ገá‹á‰°á‹ የሀገራቸá‹áŠ• áŠá‰¥áˆ በዯማቸዠየáƒá‰á‰µ አቡáŠ
ጴጥሮስᣠወዘተ አáˆáˆƒá‹« በመከተሌ ሇሀገáˆáŠ“ ሇሕá‹á‰¥ መብት የሚዯረጠተጋዴሠመስዋዕትáŠá‰µ ሉከáለ
á‹áŒáŒ በሆኑ አመራáˆáŠ“ አባሊቱ ጽናት መሆኑን አካለን የከሰከሰᡠዯሙን á‹«áˆáˆ°áˆ° ጀáŒáŠ“ የኢሕአá“
መሪና ብáˆá‰…ዬ የኢትዮጵያ ሌጅ áŠá‰ áˆá¢
ድሠተስá‹á‹¬ የá“áˆá‰²á‹ የáˆá‹•á‹®á‰° ዓሇሠáŒáŠ•á‰£áˆ ቀዯሠአራማጅᣠአዯራጅᣠየá–ሇቲካ ጠቢብና
መሥራች አባትሠáŠá‰ áˆá¢ ሇá‹áŠ“ና ሇታዋቂáŠá‰µ á‰á‰¥ ያሌáŠá‰ ረዠተስá‹á‹¬á¤ በላሊዠቀáˆá‰¶ በኢሕአá“
አባሊት እንኳን በጥቂቶች áŠá‰ ሠየሚታወቀá‹á¢ á‹áˆáŠ•áŠ“ በቅáˆá‰¥ በሚያá‹á‰á‰µ ጓድቹ መካከሌ ከማንáˆ
በሊዠየሚከበሠáŠá‰ áˆá¢ ተስá‹á‹¬ ብዙ አá‹áŠ“ገáˆáˆá¡ መናገሠሲጀáˆáˆ áŒáŠ• በአካባቢዠያለና የሚሰሙት
áˆáˆˆ ከአንዯበቱ የሚወጣá‹áŠ• እያንዲንደን ቃሌ እንዱያዯáˆáŒ¡ የማስገዯዴ ኃá‹áˆŒ የተሊበሰ áŠá‹á¢
ተስá‹á‹¬ በማኅበራዊ ሕá‹á‹ˆá‰± እá‹áŠá‰°áŠ›á£ áŒáˆŒáŒ½áŠ“ ትáˆá‰µ ሰዠáŠá‰ áˆá¢ ጥሌቅ የዳሞáŠáˆ«áˆ²áŠ“ የáትህ
ስሜት የተዋሃዯዠሰá‹áˆ áŠá‰ áˆá¢ በá–ሇቲካ አስተሳሰቡ á‹áˆµá‰¥áˆµá‰¥áŠ“ የረቀቀ ከመሆኑሠላሊᡠከማንáˆ
በሊዠሩቅ ሀሳቢ እንዯáŠá‰ ሠየሚያá‹á‰á‰µ áˆáˆˆ á‹áˆ˜áˆ°áŠáˆ«áˆˆá¢
‚ማንሠሰዠአá‹áŠ“ገረዠእንጂá¤â€¦â€› እንዯ á‹« ትá‹áˆŒá‹´ ቅጽ II አባባሌ ‚ማንሠሰዠአá‹áŠ“ገረá‹
እንጂᤠከተስá‹á‹¬ ሞት በኋሊ ኢሕአᓠየወትሮዠኢሕአᓠእንዯማá‹áˆ†áŠ• አá‹á‰†á‰³áˆŒá¢ ኢሕአá“
በተስá‹á‹¬ ሞትᤠሕá‹á‹ˆá‰µáŠ“ áŒáˆáˆ› ሞገስ የሚያጎናጽáˆá‹áŠ• መንáˆáˆ±áŠ• አጣᢠከማንኛá‹áˆ ጊዜ á‹áˆŒá‰…
ጥብቅ መሪá‹áŠ• በሚáˆáˆŒáŒá‰ ት ጊዜᤠእንዯ ተስá‹á‹¬ አáˆá‰† አስተዋá‹áŠ“ መንገዴ አመሊካች ሰá‹
በሚሻበት አስቸጋሪ ወቅት ኢሕአᓠመሪá‹áŠ• አጣá¢â€›
ከዯሀ ቤተሰብ ተወሌድᤠከመáˆáŒ ቀዲዲ በጠበበች ዕዴለ ተጠቅሞ የዘመናዊ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ዕዴሌን
በማáŒáŠ˜á‰µ በáሌስáና የድáŠá‰°áˆ¬á‰µ ማዕረáŒáŠá‰µ የተጎናጸáˆá‹ ድሠተስá‹á‹¬ á‹•á‹á‰€á‰±áŠ• ሇሀገሩና ሇዴሃá‹
የኢትዮጵያ ሕá‹á‰¥ ዕዴገትና ብሌጽáŒáŠ“ የዘረጋá‹áŠ• áˆáŠžá‰±áŠ•áŠ“ ተስá‹á‹áŠ• ሳያዠበጅáˆáˆ ተቀጨá¢
‚የተስá‹á‹¬ á‹›á‰á¤ ሲከረከሠቅáˆáŠ•áŒ«á‰â€› እንዲሇዠገጣሚ የተስá‹á‹¬ ተስዠበተስዠቀረᢠብáˆáˆƒáŠ• á‹á‹áŠ‘ን
ከዯáŠá¢ በአáŒáˆ ተቀጨᢠተቀበረá¢
ድሠተስá‹á‹¬ ባሇትዲáˆáŠ“ የአንዱት ሴት ሌጅ áˆáˆáˆ«á‹Šá‰µ አባት áŠá‰ áˆá¢ áˆáˆáˆ«á‹Šá‰µ የአባቷን ጣዕáˆ
ሳታá‹á‰… በሕጻንáŠá‰³á‰¸á‹ ዯáˆáŒ ወሊጆቻቸá‹áŠ• ከበሊባቸá‹á¤ የአባት ወá‹áˆ የእናት ወá‹áˆ የáˆáˆ‡á‰±áŠ•áˆ
ጣዕሠሳያጣጥሙᣠሳያá‹á‰ ካዯጉትᤠየወሊጆቻቸዠአኩሪ ታሪአእንኳ ያሌተዲሰሰሊቸዠበáˆáŠ«á‰³
የትሊንት ሕáƒáŠ“ት የዛሬ ወጣቶችና ጎሌማሳዎች á‹áˆµáŒ¥ ከሚመዯቡት ናትá¢á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦ 8
«ያ ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆÂ» ከተáŠáˆ³á‰ ት ዓሊማ አንደ የዚያን ትá‹áˆŒá‹´ ሰማዕታት መዘከáˆáŠ“ ታሪካቸá‹áŠ•
ሇትá‹áˆŒá‹´ ማስተሊሇá በመሆኑ የድሠተስá‹á‹¬ ዯበሳá‹áŠ• 36ኛ የሙት ዓመት መዘáŠáˆ ስናስታá‹áˆµ
በጥሌቅ áˆá‹˜áŠ• áŠá‹á¢ የኢትዮጵያ ሕá‹á‰¥ ትáŒáˆŒáŠ“ ኢሕአᓠአንዴ áˆáŠáŠ› መመኪያá‹áŠ•áŠ“ መሪá‹áŠ•
ያጣበት ቀን መጋቢት 15 ቀን 1969 á‹“.áˆ.ᢠኢትዮጵያ ሀገራችን አንዴáŠá‰·áŠ• ጠብቃ የሌጆቿ መብት
የተከበረባትና ሇሀገሠብሌጽáŒáŠ“ና ሇሌማት የተከáˆáˆ‡á‹ የያ ትá‹áˆŒá‹´ ሰማዕታት ዯሠከንቱ
እንዯማá‹á‰€áˆáŠ“ áˆáˆ‹áˆ በትá‹áˆŒá‹´ ሲዘከáˆá¡ ሲታወስ እንዯሚኖáˆáŠ“ የትáŒáˆŠá‰¸á‹áˆ áሬ ኢትዮጵያ
ሀገራችንንና ሌጆቿን ከá ከá እንዯሚያዯáˆáŒ‹á‰µ እáˆáŠá‰³á‰½áŠ• የጸና áŠá‹á¢
‚ድሠተሰá‹á‹¬áŠ• የማá‹á‰€á‹ በሶሰት የተሇያዩ አጋጣሚዎች áŠá‹á¢ መጀመáˆá‹«á¦ በዓዱገራት ካቶሉካዊት
ት/ቤት እኔ የመጀመáˆá‹« ዯረጃ ተማሪ áˆáŠœ እሱ ዯáŒáˆž የመካከሇኛና የáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዯረጃ ተማሪ ሆኖá¤
áˆáˆ‡á‰°áŠ›á¦ በጣሉያን አገሠእኔ የመጀመáˆá‹«áŠ“ የáˆáˆ‡á‰°áŠ› ዓመት የዩንቨáˆáˆµá‰² ተማሪ áˆáŠœ ድሠተሰá‹á‹¬
ዯáŒáˆž የዴረ áˆáˆ¨á‰ƒ (Post Graduate) ተማሪ ሆኖᤠሶስተኛᦠበአዱሰ አበባ በሥራ ዓሇሠቆá‹á‰¶
እንዯገና ወዯ አá‹áˆ®áŒ³ በተመሇሰ ጊዜ‛ ያለን አቶ áŒáˆáˆ›á‹ ተስዠጊዮáˆáŒŠáˆµá¡ የድሠተስá‹á‹¬áŠ• 36ኛ
ዓመት የሙት ዓመት መታሰቢያ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ በማዴረጠá‹áˆ…ን አáŒáˆ የሕá‹á‹ˆá‰µ ታሪኩን ሇማዘጋጀት
ሊዯረጉሌን ከáተኛ ትብብሠ«ያ ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆÂ» የከበረ áˆáˆµáŒ‹áŠ“ችንን እያቀረብን ላáˆá‰½áˆ የአቶ
áŒáˆáˆ›á‹áŠ• አáˆáˆƒá‹« በመከተሌ በáˆá‰³á‹á‰á‰µ ታሪአሊዠትብብራችሠቀና á‹áˆ†áŠ• ዘንዴ በዚህ አጋጣሚ
«ያ ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆÂ» መሌዕáŠá‰±áŠ• ያስተሊሌá‹áˆŒá¢
á‹áˆ…ንን የድሠተስá‹á‹¬ ዯበሳá‹áŠ• የሕá‹á‹ˆá‰µ ታሪአበመጠኑሠቢሆን ሇመጻáና ማንáŠá‰±áŠ• ሇመáŒáˆ‡áŒ½
ሇአዯረáŒáŠá‹ ጥረት ከáተኛ ትብብሠያዯረጉሌንን አቶ áŒáˆáˆ›á‹áŠ• እንዲመሰገንንᤠሇዚህሠስኬታማáŠá‰µ
በሩን የከáˆá‰±áˆŒáŠ•áŠ• ባሇቤቱ የáŠá‰ ሩትን ወ/ሮ áቅáˆá‰° ገ/ማáˆá‹«áˆáŠ•áŠ“ አንዴዬ ሌáŒáŠ• ወ/ሪት áˆáˆáˆ«á‹Šá‰µ
ተስá‹á‹¬áŠ• በያ ትá‹áˆŒá‹´ ወገኖቻችንᡠበኢትዮጵያ ሀገራችንና ሕá‹á‰£á‰½áŠ• እንዱáˆáˆ በ«ያ ትá‹áˆŒá‹´
ተቋáˆÂ» ስሠከáተኛ áˆáˆµáŒ‹áŠ“ችን á‹á‹´áˆ¨áˆ³á‰½áˆá¢
በመጨረሻሠከኢሕአᓠመስራች አባሊት አንደ የáŠá‰ ሩትና በተሇዠየኢሕአሠጥንስስ መሠረት
ሇመጣሌ የመጀመሪያዠየሠራዊቱ መሥራች አስኳሌ የáŠá‰ ሩት አቶ á€áˆá‹¬ ረዲᡠስሇ ድሠተስá‹á‹¬
ዯበሳዠያሊቸá‹áŠ• እá‹á‰…ናና በተሇዠበአሲáˆá‰£ ያሊቸá‹áŠ• ትá‹á‰³ በማá‹áˆ³á‰µ ሊዯረጉሌን ቀና ትብብáˆ
«ያ ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆÂ» ወዯሠየላሇá‹áŠ• áˆáˆµáŒ‹áŠ“á‹áŠ• ያቀáˆá‰£áˆŒá¢
የድሠተስá‹á‹¬ ዯበሳዠበተሇዠበኢሕአᓠá‹áˆµáŒ¥ ያሇá‹áŠ• ሚናᣠያበረከተá‹áŠ• አስተዋጽዎና የትáŒáˆŒ
ተሳትᎠከላáˆá‰½ ትብብሠሇማáŒáŠ˜á‰µ ያዯረáŒáŠá‹ ጥረት ባሇመሳካቱ የተሰማንን ቅሬታ እየገሇጽን
አáˆáŠ•áˆ በዴጋሚ የኢሕአᓠታሪአየሀገáˆáŠ“ የሕá‹á‰¥ እንዯመሆኑ ጽáˆá‹ ሉያስáŠá‰¥á‰¡ áˆá‰ƒá‹¯áŠ› ባሌሆኑá¡
ላáˆá‰½ ሲጽá‰áˆ ጸጉራቸዠበሚቆመዠ‚እኛ ብቻ‛ ባዮች ታሪአእንዲሌሆአ«ያ ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆÂ»
በዴጋሚ ሉያዯáˆá‰€á‹áŠ“ ሉያሰáˆáˆá‰ ት á‹á‹ˆá‹²áˆŒá¢
á‹« ትá‹áˆŒá‹´ ተቋáˆ
መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆ.
ዋቢ ጽáˆáŽá‰½
ï‚· ቃሇ መጠá‹á‰…ᡠከአቶ áŒáˆáˆ›á‹ ተስዠጊዮáˆáŒŠáˆµ ጋáˆ
ï‚· ቃሇ መጠá‹á‰…ᡠከአቶ á€áˆá‹¬ ረዲ የኢሕአᓠመሥራች አመራሠአባሌ
ï‚· «ያ ትá‹áˆŒá‹´Â» ቅጽ áˆáˆ‡á‰µ áŠáለ ታዯሰᤠ1991 á‹“.áˆ. ኢንዱá”ንዯንት አሳታሚዎች ሰሜን አሜሪካ
á‹áŠáˆ¨ ዶáŠá‰°áˆ ተስá‹á‹¬ ደበሳá‹â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦â€¦á‰ «ያ ትá‹áˆá‹µ ተቋáˆÂ» የተዘጋጀ………………መጋቢት 15 ቀን 2005 á‹“.áˆâ€¦â€¦â€¦â€¦
Read Time:58 Minute, 26 Second
- Published: 12 years ago on March 24, 2013
- By: staff reporter
- Last Modified: March 24, 2013 @ 8:59 pm
- Filed Under: Ethiopia
- Tagged With: news
Average Rating