መáˆáŠáŠ ኢትዮጵያ – á°
የእኛዋ ኢትዮጵያ አንድ ለእናቱዎች ከማንሠየሚገጥሙ አá‹á‹°áˆ‰áˆáŠ“ አሜሪካ እንደ አገራችን ብቸኛ አየሠመንገድ ሊኖራት á‹á‰½áˆ‹áˆ ተብሎ ባá‹áŒˆáˆ˜á‰µáˆ በቅáˆá‰ ት ሲታዩ ብዛታቸá‹áŠ“ የአገáˆáŒáˆŽá‰³á‰¸á‹ ስá‹á‰µ ከáŒáˆá‰µáˆ በላዠáŠá‹á¡á¡ በአሜሪካ መንáŒáˆ¥á‰µ ሥሠየሚገኘዠ‹‹ኤድዋáˆá‹¶ ሙሮá‹â€ºâ€º በተባለ ታዋቂ ጋዜጠኛ ስሠየተሠየመዠተቋሠከመላዠዓለሠለተá‹áŒ£áŒ¡ ጋዜጠኞች በየዓመቱ የሚያዘጋጀዠየጉብáŠá‰µ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ ከሰጠአዕድሎች አንዱᣠበተለያዩ የአሜሪካን አየሠመንገድ ድáˆáŒ…ቶች አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• መብረáˆáŠ“ በተለያዩ ከተሞች በሚገኙ አየሠመንገዶች መገáˆáŒˆáˆ áŠá‹á¡á¡ áˆáˆ‰áˆ አየሠመንገዶች እጅጠዘመናዊና ሰአናቸá‹á¡á¡ በáˆáˆ‰áˆ በáˆáŠ«á‰³ መንገደኞች á‹áˆµá‰°áŠ“ገዳሉá¡á¡
በአየሠመንገዱ ሠራተኞች አáŠá‰¥áˆ®á‰µáŠ“ ቀáˆáŒ£á‹ አሠራሠቅናት ቢጤ ተሰáˆá‰¶áŠ›áˆá¡á¡ በኢትዮጵያ የቦሌዠዓለሠአቀá አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• ማረáŠá‹« በተለዠደáŒáˆž በአገሠá‹áˆµáŒ¥ በረራ ተáˆáˆšáŠ“ሎች የሚáˆáŒ ረዠáˆáˆ¬á‰µ áˆáŒ½áˆž አላጋጠመáŠáˆá¡á¡ በአሜሪካኖቹ አየሠመንገዶች ወደ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ‘ ሲገባና ከአá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ‘ ሲወጣ በእኛ ዘንድ á‹«áˆá‰°áˆˆáˆ˜á‹°á‹áŠ“ እንደ ቀላሠáŠáŒˆáˆ የሚታየዠየተራ አጠባበቅ ሥአሥáˆá‹á‰µ ሰላáˆáŠ• የሚሰጥ áŠá‹á¡á¡ ከáŠá‰°áŠ›á‹ መቀመጫ ያለዠሰዠየእጅ ቦáˆáˆ³á‹áŠ• ከአá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ‘ የሻንጣ ማስቀመጫ á‹áˆµáŒ¥ አá‹áŒ¥á‰¶ á‹á‹ž እስኪወጣ ከኋላ ያለዠሰዠየእጅ ቦáˆáˆ³ ባá‹áŠ–ረዠእንኳን ቆሞ á‹áŒ ብቀዋሠእንጂ አáˆáŽ አá‹áˆ„ድሠወá‹áˆ አá‹áŒ‹á‹á‹áˆá¡á¡
á‹áˆ… ሥáˆá‹á‰µ እንዲከበሠየሚናገáˆáŠ“ የሚያሳስብ አንድሠአካሠባá‹áŠ–áˆáˆ በáˆáˆ‰áˆ በረራዎች ላዠሳá‹á‹›áŠá የሚከወን ተáŒá‰£áˆ እንደኾአታá‹á‰¤á‹«áˆˆáŠ¹á¡á¡ ከትá‹á‰¥á‰´ ከመማሬ በáŠá‰µ እንደለመድኹት አáˆá ብዬ ተáŠáˆ¥á‰¼ ለመጋá‹á‰µ ያደረáŒáŠ¹á‰µ ሙከራ የብዙ á‹á‹áŠ–ች ሽንቆጣ አድáˆáˆ¶á‰¥áŠ›áˆá¤ ሳáˆá‹°áŒáˆ˜á‹áˆ ቀáˆá‰¼á‹«áˆˆáŠ¹á¡á¡ በአየሠመንገዱ á‹áˆµáŒ¥ የሚደረገዠየከረረ áተሻ áŒáŠ• አá‹áŒ£áˆ áŠá‹á¡á¡ áተሻዠበጣሠመጥበቅ የጀመረዠከኒá‹á‹®áˆáŠ© የሽብሠጥቃት በኋላ መኾኑን አገሠá‹á‹‹á‰‚ዎቹ አጫá‹á‰°á‹áŠ›áˆá¡á¡ የአሜሪካን አገሠየአá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• አገáˆáŒáˆŽá‰µ የከተማ ታáŠáˆ² ያህሠáŠá‹á¡á¡ በመጠበቂያ ቦታዎቹ ላዠተቀáˆáŒ¦ መጪ ሂያáŒáŠ• አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• በመስታወቱ á‹áˆµáŒ¥ ለሚመለከት áŒáˆ« ያጋባሉá¡á¡ በጥቂት ደቂቃዎች áˆá‹©áŠá‰µ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ–ቹ ሲያáˆá‰áŠ“ ሲáŠáˆ¡ በáŠáስ አድን ሥራ ላዠተሠማáˆá‰°á‹ áˆáŒá‰¥áŠ“ ሰዠየሚያጓጉዙ እንጂ መንገደኞችን የሚያመላáˆáˆ± አá‹áˆ˜áˆµáˆ‰áˆá¡á¡ ብዛታቸዠየáˆáŒ ረዠá‰áŠáŠáˆ በሚሰጠዠáˆáˆáŒ« መንገደኛዠየáˆáˆˆáŒˆá‹áŠ• አማáˆáŒ¦ አገáˆáŒáˆŽá‰µ ማáŒáŠ˜á‰µ á‹á‰½áˆ‹áˆá¡á¡
አንድ መንገደኛ ከተáŠáˆ£á‰ ት ከተማ በአንድ ቀጥታ በረራ ብቻ መሄድ ከáˆáˆˆáŒˆ áŒáˆ›áˆª ከáሎ መሄድ በመሄድ ጊዜá‹áŠ•áˆ ድካሙንሠየመቆጠብ አማራጠያገኛáˆá¡á¡ በáˆáˆˆá‰µ ወá‹áˆ በሦስት መቆሚያዎች እያረሠበሚሄድ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• መጠቀሠየáˆáˆˆáŒˆ ከዕጥá በላዠቅናሽ ሊያገአá‹á‰½áˆ‹áˆá¡á¡ ለአገሠá‹áˆµáŒ¥ በረራ በáˆáŠ¨á‰µ ያሉ ድáˆáŒ…ቶች ከትኬት ዋጋዠበተጨማሪ በማለáŠá‹« ሰáŠá‹µ መá‹áˆ°áŒƒá‹ ላዠለአንድ ሻንጣ 25 ዶላሠሲያስከáሉ አንዳንዶቹ ‹‹áˆáˆˆá‰µ ሻንጣ በáŠáŒ» እናጓጉዛለን›› በማለት ደንበኛ ለመሳብ á‹áˆžáŠáˆ«áˆ‰á¡á¡ የአገሠá‹áˆµáŒ¥ በረራ የቱንሠያህሠሰዓት ቢወስድ÷ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ‘ á‹áˆµáŒ¥ ከለስላሳና ትኩስ መጠጥ á‹áŒ áˆáŠ•áˆ á‹á‹áŠá‰µ የáˆáŒá‰¥áŠ“ የአáˆáŠ®áˆ መጠጥ አገáˆáŒáˆŽá‰µ በáŠáŒ» ማáŒáŠ˜á‰µ አá‹á‰»áˆáˆá¡á¡ አንዳንዶቹ እንደ ኩኪስና ቀለሠያሉ ሳንድዊቾችን በáŠáŒ» በማቅረብ ደንበኛ ለመሳብ á‹áŒ ቀሙበታáˆá¡á¡
ከዚህ á‹áŒ በáˆáˆ‰áˆ አየሠመንገዶች á‹áˆµáŒ¥ የመብላትና መጠጣት áላጎትን ከሚያáŠáˆ£áˆ£á‹ የአሠራሠá‹á‰ ታቸዠጋራ በአስገራሚ áጥáŠá‰µáŠ“ ቅáˆáŒ¥áና የáˆáŒá‰¥áŠ“ መጠጥ አገáˆáŒáˆŽá‰µ የሚሰጡ በáˆáŠ«á‰³ መሸጫዎች መዓáˆá‰µ ከሌሊት áŠáት ኾáŠá‹ አገáˆáŒáˆŽá‰µ á‹áˆ°áŒ£áˆ‰á¡á¡ ከእáŠá‹šáˆ… ቦታዎች áˆáŒá‰¥áŠ“ መጠጥ á‹á‹ž ወደ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• መáŒá‰£á‰µ áŠáˆáŠáˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¡á¡ አየሠመንገዶቹን አንድ ትáˆá‰… የገበያ ሥáራ የሚያስመስሉ የገበያ ቦታዎችሠበትጋት á‹áŠáŒá‹³áˆ‰á¡á¡ መስተንáŒá‹¶á‹Žá‰¹áŠ“ የዕቃዎቹ á‹á‰ ት የመንገደኛá‹áŠ• ኪስ ለማራገá ታስበዠየተዘጋጠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆ‰á¡á¡ አየሠመንገዶቹ የመንገደኞችን áላጎት ለማሟላት በጥንቃቄ የተዘጋጠበመኾናቸዠበአንዳንድ በረራዎች ከአንዱ አá‹áˆ®á•áˆ‹áŠ• ወáˆá‹¶ ወደ አንደኛዠለመሳáˆáˆ የሚኖረዠረዘሠያለ ጊዜ አሰáˆá‰º አáˆáŠ¾áŠá‰¥áŠáˆá¡á¡ ከንáŒá‹µ ቦታዎቹ በተጨማሪ መጸዳጃና መታጠቢያ ቤትᣠመተኛᣠማንበቢያᣠኢንተáˆáŠ”ት መጠቀሚያᣠላá•á‰¶á• ኮáˆá’ዩተሮችን የሚጠቀሙበት መቀመጫና ሶኬትᣠማጨሻ ወዘተ ለመሳሰሉት አስáˆáˆ‹áŒŠ áŠáŒˆáˆ®á‰½ áˆáˆ‰ ቦታ ተመቻችቶላቸዋáˆá¡á¡ እኔ በተመለከትኋቸዠ14 የአሜሪካን ከተሞች አየሠመንገዶች á‹áˆµáŒ¥ ከáሎሪዳዠ‹‹á”ንሳኮላ ዓለሠአቀá አየሠመንገድ››ና የሬኖ -ኔቫዳዠ‹‹ሬኖ-ታሆ አየሠመንገድ›› በቀሠበጽዳትና በáˆá‹© áˆá‹© የአየሠመንገዱ ጥቃቅን የአገáˆáŒáˆŽá‰µ መስጫ ቦታዎች ጀáˆáˆ® ከሚሠሩት ሠራተኞች አብዛኛá‹áŠ• á‰áŒ¥áˆ የሚá‹á‹™á‰µ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ኾáŠá‹ አáŒáŠá‰»á‰¸á‹‹áˆˆáŠ¹á¡á¡ በተለዠበአትላንታዠየዓለሠአቀá በረራ ተáˆáˆšáŠ“ሠየቀረጥ áŠáŒ» መሸጫ ሱቆች á‹áˆµáŒ¥ ካሉት ከ15 በላዠየሽያጠሠራተኞች መካከሠከኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• á‹áŒ ሌሎችን ማየቴን አላስታá‹áˆµáˆá¡á¡ ካረንና ጆን በተባሉ ትጉህ አሜሪካá‹á‹«áŠ• የቡድን መሪዎቻችን አስተናባሪáŠá‰µ የቡድኑ አባላት እንዳንጠá‹á‹ እጅብ ብለን ስናáˆá የተመለከቱን ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ተንጠራáˆá‰°á‹áˆ ቢኾን እኔንና የቡድኑ አባሠየኾáŠáŠ• ሌላ ኢትዮጵያዊ ጋዜጠኛ ሰላáˆá‰³ á‹áˆ°áŒ¡áŠ“áˆá¡á¡
ለማáŠáŒ‹áŒˆáˆ ያመቻቸዠደáŒáˆž ከቡና áŒá‰¥á‹£ ጀáˆáˆ® በእንáŠá‰¥áŠ«á‰¤ ያስተናáŒá‹±áŠ“áˆá¡á¡ ቀረብ ብሎ የማá‹áˆ«á‰µ ዕድሉን አáŒáŠá‰¼ ወደ አሜሪካ የመጣኹበትን áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ጠá‹á‰€á‹áŠ በá‹áˆá‹áˆ የáŠáŒˆáˆáŠ‹á‰¸á‹ የአገሬ áˆáŒ†á‰½ ያየáŠá‰£á‰¸á‹ ደስታ ትሕትናሠáŠá‰¥áˆáˆ ኾኖኛáˆá¡á¡ በአየሠመንገዶቹ áˆáˆ‰ ያገኘኋቸዠኢትዮጵá‹á‹«áŠ• á‹áˆ°áŒ¡áŠ የáŠá‰ ረዠáŠá‰¥áŠ«á‰¤ የáˆáˆ¨áˆ³á‹ አá‹á‹°áˆˆáˆá¡á¡ *************** በትáˆá‰…áŠá‰³á‰¸á‹ ከሚáŠáŒˆáˆáˆ‹á‰¸á‹ የአሜሪካን አየሠመንገዶች አንዱ የኾáŠá‹ የቺካጎዠ‹‹ኦሄሠዓለሠአቀá አየሠመንገድ››ን መጀመሪያ ያየáŠá‰µ ወደ ከተማዠከመሄዴ በáŠá‰µ áŠá‰ áˆá¡á¡ ዋሽንáŒá‰°áŠ• ከሚገኘዠዱላስ አየሠመንገድ ወደ áŠáŠ’áŠáˆµ ስናመራ በተያዘáˆáŠ• á•áˆ®áŒáˆ«áˆ መሠረት በኦሄሠአየሠመንገድ የáˆáˆˆá‰µ ሰዓት ቆá‹á‰³ áŠá‰ ረንá¡á¡ በአየሠመንገዱ á‹áˆµáŒ¥ ሠራተኛ ከኾáŠá‰½á‹ የጓደኛዬ እኅት á‹áŠ“ሽ ጋራ በስáˆáŠ በáŠá‰ ረን áŒá‹á‹á‰µá£ አየሠመንገዱ á‹áˆµáŒ¥ እንደáˆá‰µáˆ ራ áŠáŒáˆ«áŠ áˆá‰³áŒˆáŠ˜áŠáŠ“ በዚያá‹áˆ ለአáŠáˆµá‰· ዶላሮችን እንዳደáˆáˆµáˆ‹á‰µ ተáŠáŒ‹áŒáˆ¨áŠ• áŠá‰ ሠየተቃጠáˆáŠá‹á¡á¡ እንደ እኔ ትá‹á‰¥á‰µ በአሜሪካ ያገኘኋቸá‹áŠ• ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• áˆáˆ‰ አንድ የሚያደáˆáŒ‹á‰¸á‹ áŠáŒˆáˆ ቢኖሠáˆáˆ‰áˆ ያገኟትን áŠáŒˆáˆ ቋጥረዠለቤተሰቦቻቸዠለመላአያላቸዠከáተኛ áˆáˆá‹µáŠ“ á‹áŠ•á‰£áˆŒ áŠá‹á¡á¡ የቺካጎዠኦሄሠአየሠመንገድ ስንደáˆáˆµ በተሰጠን የመáŒá‰¢á‹« á‰áŒ¥áˆ አቅራቢያ ኾኜ የጓደኛዬን እኅት á‹áŠ“ሽን መጠበቅ ጀመáˆáŠ¹á¡á¡ ብዙሠሳታስጠብቀአበáŠáŒˆáˆáŠ‹á‰µ መሠረት ካለáŠá‰ ት ደረሰችá¡á¡
ዞሠዞሠብለን ትኩስ áŠáŒˆáˆ á‹á‹˜áŠ• á‹áˆ¨á አáˆáŠ•áŠ“ ወጠጀመáˆáŠ•á¡á¡ ድሬዳዋ የተወለደችዠá‹áŠ“ሽ ጌታቸá‹á£ ከአገሠከወጣች 11 ዓመት ኾኗታáˆá¡á¡ ሦስቱ ዓመት የስደት ዘመኗ ያለáˆá‹ áŒáŠ• በኬንያ áŠá‰ áˆá¡á¡ በአንድ የኦሮሞ áˆá‹³á‰³ ድáˆáŒ…ት á‹áˆµáŒ¥ በሥራ አስኪያጅáŠá‰µ ሲሠሩ የáŠá‰ ሩት አባቷ ከኦሮሞ áŠáŒ» አá‹áŒª áŒáŠ•á‰£áˆ (ኦáŠáŒ) ጋራ á‹áˆ ራሉ በሚሠበደረሰባቸዠተደጋጋሚ እስሠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ እሷንና አንድ ወንድ áˆáŒƒá‰¸á‹áŠ• á‹á‹˜á‹ ወደ ኬንያ á‹áˆ°á‹°á‹³áˆ‰á¡á¡ ባለቤታቸዠአራት ሴትና አንድ ወንድ áˆáŒƒá‰¸á‹áŠ• á‹á‹˜á‹ ቤታቸá‹áŠ• ሸጠዠአዲስ አበባ ኪራዠቤት á‹áŒˆá‰£áˆ‰á¡á¡ እአá‹áŠ“ሽ ሦስት የመከራ ዓመታትን በኬንያ ሲያሳáˆá‰ ቀሪዎቹ ቤተሰቦች á‹°áŒáˆž በአዲስ አበባ ችáŒáˆáŠ“ መከራ á‹áˆáˆ«áˆ¨á‰…ባቸዋáˆá¡á¡ የቤተሰቡ የመጨረሻ áˆáŒ… ገና በ12 ዓመቷ ሕá‹á‹ˆá‰· ያለáˆá‹ በዚህ ጊዜ áŠá‰ áˆá¡á¡ እáŠá‹áŠ“ሽ ተሳáŠá‰¶áˆ‹á‰¸á‹ አሜሪካ በገቡ በአንድ ዓመት ጊዜ á‹áˆµáŒ¥ በአá‹.ኦ.ኤሠአማካá‹áŠá‰µ ከቤተሰቦቻቸዠጋራ á‹áŒˆáŠ“ኛሉá¡á¡
ቤተሰቡ ኑሮá‹áŠ• በሲያትሠአድáˆáŒŽ áˆáˆ‰áˆ ወደ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቤት ሲያመሩ ቀድሞሠየትáˆáˆ…áˆá‰µ áŠáŒˆáˆ የማá‹áŠ¾áŠ•áˆ‹á‰µ የቤተሰቡ ታላቅ áˆáŒ… á‹áŠ“ሽᣠበወቅቱ አዲስ አበባ ያሉትን ቤተሰቦቿን ማገዠስለáŠá‰ ረባትሠ‹‹በዎሠማáˆá‰µâ€ºâ€º á‹áˆµáŒ¥ በሽያጠሠራተáŠáŠá‰µ ትቀጠራለችá¡á¡ ከáŠáŒˆáˆ¨á‰½áŠ á‹áˆµáŒ¥ በጣሠያስገረመአየእኔን ጓደኛ ጨáˆáˆ® አáˆáˆµá‰±áˆ áˆáŒ†á‰½ የተማሩትና እየተማሩ ያሉት የጤና ባለሞያáŠá‰µ áŠá‹á¡á¡ ስለáˆáˆ‰áˆ ሞያ ተራ በተራ ስጠá‹á‰ƒá‰µÃ· ‹‹እáˆáˆ· የጥáˆáˆµ áŠáˆáˆµ ናትá¤â€ºâ€º ‹‹እáˆáˆ± የá‹á‹áŠ• áŠá‹á¤â€ºâ€º ትለኛለችá¡á¡ áˆáˆ‰áˆ ትáˆáˆ…áˆá‰µ ለመቀጠሠሲወስኑ ከቀደáˆá‰± ያገኙት áˆáŠáˆ ‹‹áŠáˆáˆ²áŠ•áŒ ያበላáˆâ€ºâ€º የሚሠበመኾኑ ቤታቸá‹áŠ• የáŠáˆáˆ¶á‰½ ማዕከሠአስመስለá‹á‰³áˆá¡á¡ á‹áŠ“ሽ áŒáŠ• ‹‹ተáˆáˆ®áˆ ያዠለገንዘብ áŠá‹á¤â€ºâ€º በሚሠወደ ሥራዠታመá‹áŠ“ለችá¡á¡ ሰባት ዓመት ሙሉ ከአንዱ ሥራ ወደ ሌላዠስትቀያá‹áˆá£ ከአንዱ ከተማ ወደ ሌላዠከተማ ስትዛወሠቤተሰቡ ከሚገáŠá‰ ት ከተማ áˆá‰ƒ አáˆáŠ• በቺካጎ ትዳሠመሥáˆá‰³ የአንድ áˆáŒ… እናት ኾና áŠá‰ ሠያገኘኋትá¡á¡ ከá‹áŠ“ሽ ጋራ ወጠá‹á‹˜áŠ• ሰዓቱ መሄዱ ሳá‹á‰³á‹ˆá‰€áŠ• ብዙ ተጨዋወትንá¡á¡ ሌሎች እኅቶቿ እንዳደረጉት በወቅቱ ከቤተሰቡ ጋራ በአንድ ላዠተረዳድታ አለመማሯ ቆáŒá‰·á‰³áˆá¡á¡
አንድ ሰዠአሜሪካ በገባ የመጀመሪያ ዓመት ጨáŠáŠ– ትáˆáˆ…áˆá‰µ ካáˆáŒ€áˆ˜áˆ¨ እየቆየ ሲሄድ áላጎቱ ከትáˆáˆ…áˆá‰µ እየራቀ እንደሚሄድ በብዙዎች አኗኗሠታá‹á‰·áˆá¡á¡ á‹áŠ“ሽ ከዚህ በኋላ የመማሠáላጎቷ የተሟጠጠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¤ áˆáŒ… ከተወለደ በኋላ á‹°áŒáˆž የበለጠከባድ á‹áŠ¾áŠ“áˆá¡á¡ á‹áŠ“ሽ ከአዲስ አበባ ስትወጣ የቋንቋ ችáŒáˆ á‹áŒˆáŒ¥áˆ˜áŠ›áˆ የሚሠስጋት አáˆáŠá‰ ራትáˆá¡á¡ ናá‹áˆ®á‰¢ – ኬንያሠበáŠá‰ ሩበት ወቅት አብዛኛá‹áŠ• ጊዜ ያሳáˆá‰ የáŠá‰ ረዠከኢትዮጵያá‹áŠ• ጋራ በመኾኑ አáˆáŽ አáˆáŽ ከá–ሊስ ጋራ áŠá‰µ ለáŠá‰µ ካáˆá‰°áŒˆáŒ£áŒ ሙ በቀሠበእንáŒáˆŠá‹áŠ› ለመáŒá‰£á‰£á‰µ ሞáŠáˆ« አታá‹á‰…áˆá¡á¡ እáˆáˆ±áˆ ቢኾን ጉቦ እስከ መስጠት ባለዠሂደት የሚደረጠመáŒá‰£á‰£á‰µ እንጂ ብዙሠየጠለቀ አáˆáŠá‰ ረáˆá¡á¡ አሜሪካ እስáŠá‰µáŒˆá‰£ በá‹áˆµáŒ§ በእንáŒáˆŠá‹áŠ› መáŒá‰£á‰£á‰µ ያዳáŒá‰°áŠ›áˆ ብላ አስባ አታá‹á‰…ሠáŠá‰ áˆá¡á¡ የቋንቋዠእጥረቷ አáˆáŠ•áˆ ሙሉ ለሙሉ ባá‹á‰€áˆ¨áሠተቸáŒáˆ«á‰ ት እንደáŠá‰ ሠአጫወተችáŠá¡á¡ ‹‹ቋንቋá‹áŠ• እንደማáˆá‰½áˆ የገባአሥራ ስጀáˆáˆ áŠá‹á¡á¡ በወቅቱ እኔ አዲስ ቅጥሠስለáŠá‰ áˆáŠ ከእኔ ጋራ አንድ á‹“á‹áŠá‰µ የሥራ መደብ የáŠá‰ ራት አንዲት áŠá‰ ጥá‰áˆ አሜሪካዊት ሥራá‹áŠ• ወደኔ ትገá‹á‹ áŠá‰ áˆá¡á¡
ሥራዠደንበኞች ለáŠá‰°á‹ የተዉትን áˆá‰¥áˆµ እየሰበሰቡ መáˆáˆ¶ መስቀáˆáŠ“ መጸዳጃ ቤቱን ማጽዳት áŠá‰ áˆá¡á¡ አáˆáˆ ራሠስላት ትጣላኛለችᤠአለቃችን ጋራ ስንቀáˆá‰¥ እáˆáˆ· á‹áˆ¸á‰µáˆ እየጨመረች በደንብ ታስረዳታለችá¡á¡ እኔ በáˆáŠ” ላስረዳᤠበቃ እንባ á‹á‰€á‹µáˆ˜áŠ›áˆá¡á¡ በተለዠኬንያ የተሠቃየáŠá‹áŠ• ሳስታá‹áˆµ እዛ ኾኜ ሳስባት የáŠá‰ ረችá‹áŠ• አሜሪካ አጣትና ‹በቃ ለዚሠáŠá‹â€º እላለኹá¡á¡â€ºâ€º አለችáŠá¡á¡ á‹áŠ“ሽ አንዱን ሥራ ለáˆá‹³á‹ ስታበቃ ሙá‹á‹¨áˆ á‹áˆµáŒ¥ በጽዳት ሠራተáŠáŠá‰µ ሌላ ሥራ ስትሠራ እንደáŠá‰ ሠአጫወተችáŠá¡á¡ áˆáˆˆá‰µ ሥራ መሥራት á‹°áŒáˆž ኬንያ ከለመደችዠእንቅáˆá ጋራ ተጋáŒá‰¶ አበሳዋን አሳያትá¡á¡ የሰዓት መቀስቀሻ ደወሠድáˆá… ያን ጊዜ እንደጠላችዠáŠá‹á¡á¡ ሙá‹á‹¨áˆ™ á‹áˆµáŒ¥ ስትሠራ ቅዳሜና እሑድ የሚመጡት አብዛኞቹ ጎብኚዎች ተማሪዎች áŠá‰ ሩá¡á¡ ሥራዠወለሉን ከሥሠከሥሠመጥረáŒáŠ“ መጸዳጃ ቤቱን ማጽዳት áŠá‰ áˆá¡á¡ አንድ ቀን በመጸዳጃ ቤቱ ማረáŠá‹« áŠáሠቆማ በáŒáˆá‰µ 16 ዓመት የሚኾናት áˆáŒ… ከጓደኞቿ ጋራ መጸዳጃ ቤት ትገባና ቀድማ ወጥታ እጇን ትተጣጠባለችá¡á¡ á‹áŠ“ሽ áˆáŒ…ቷን ስታያት ወደ áŠá‰µ መኾን የሚገባዠየáˆá‰¥áˆ· ገመድ ወደ ኋላ ዞሮ ተመáˆáˆ¶ ቀሚሷ á‹áˆµáŒ¥ ገብቷáˆá¡á¡ áˆáŒ…ቷ ገመዱን እንድታወጣዠበቃሠመንገሠስለከበዳት በቅንáŠá‰µ ገመዱን ለማá‹áŒ£á‰µ እጇን ትሰዳለችá¡á¡ áˆáŒ…ቷ እጇን አáˆá ታደáˆáŒáŠ“ እሪ ትላለችá¡á¡ የáˆáŒ…ቷ ጓደኞች ከá‹áˆµáŒ¥ ከወጡሠበኋላ áˆáŒ…ቷ እሪታዋን ትቀጥላለችá¡á¡ á‹áŠ“ሽ እንáŒáˆŠá‹áŠ›á‹‹áŠ• እየሰባበረች ለማስረዳት ብትሞáŠáˆáˆ ማን á‹áˆµáˆ›á‰µá¡á¡
áŒáˆ«áˆ½ áˆáŒ†á‰¹ ወደ á‹áŒ ወጥተዠአለቃዋን á‹á‹˜á‹ á‹áˆ˜áŒ£áˆ‰á¡á¡ ለአለቅዬዠበáˆáŠ• ቋንቋ ታስረዳá‹á¤ በኋላ እዚያዠቤት በሓላáŠáŠá‰µ ቦታ የሚሠራ የአገሯ ሰዠተጠáˆá‰¶ እንዲህ ያለá‹áŠ• áˆá‹³á‰³ በቅንáŠá‰µ መስጠት የአገሠባህሠመኾኑ ተáŠáŒáˆ®áˆ‹á‰µ በá‹á‰…áˆá‰³ ታለáˆá‰½á¡á¡ ‹‹ቋንቋ ወሳአáŠá‹á¡á¡ እኛ ከአገሠስንወጣ áˆáŠ• ሊገጥመን እንደሚችሠአስበን አንወጣáˆá¡á¡ እኔ አሜሪካ ስገባ ቀድሜ á‹á‹á‰€á‹‹áˆˆáŠ¹ ብዬ á‹«áˆáŠá‰µáŠ• ቋንቋ በአáŒáˆ ጊዜ አሻሽላለኹ ብዬ ስላሰብኹ እንጂ በኬንያ ቆá‹á‰³á‹¬ ጥረት ባደáˆáŒ ኖሮ ሌላ ቋንቋ ጨáˆáˆ¬ እለáˆá‹µ áŠá‰ áˆá¤â€ºâ€º አለችáŠá¡á¡ á‹áŠ“ሽ ቋንቋá‹áŠ• ጥንቅቅ አድáˆáŒŽ መቻሠደáŒáˆž በተቀጠሩበት ቦታ ዕድገት ያመጣሠባዠናትá¡á¡ á‹áŠ“ሽ አáˆáŠ• áˆáŠ•áˆ á‹á‹áŠá‰µ የመáŒá‰£á‰£á‰µ ችáŒáˆ ባá‹áŠ–áˆá‰£á‰µáˆ የáˆá‰§áŠ• ለመናገሠá‹áˆ³áŠ“ታáˆá¡á¡ በተለዠበጽሑá áˆáˆ³á‰§áŠ• ለመáŒáˆˆáŒ½ ጨáˆáˆ¶ አትሞáŠáˆáˆá¡á¡ ከá‹áŠ“ሽ ጋራ ጨዋታችንን ሳንጨáˆáˆµ ሰዓቱ በመድረሱ ለመላአየáˆáˆˆáŒˆá‰½á‹áŠ• ዶላሠበá•áˆ®áŒáˆ«áˆ™ መሠረት ቺካጎ ስደáˆáˆµ እንደማገኛትና እንደáˆá‰€á‰ ላት ቃሠገብቼላት ተለያየንá¡á¡ *********** በሬኖ የሚገኘዠ‹‹የኔቫዳ ዩኒቨáˆáˆµá‰²â€ºâ€º የጋዜጠኞች ትáˆáˆ…áˆá‰µ áŠááˆáŠ• ለመጎብኘት በሄድኹበት በአንዱ ቀን áŠá‹á¡á¡ በዩኒቨáˆáˆµá‰²á‹ የሥአሕá‹á‹ˆá‰µ ጥናትና áˆáˆáˆáˆ ኢትዮጵያዊ áˆáˆáˆ ዶ/ሠተሾመን አገኋቸá‹áŠ“ ተዋወቅንá¡á¡
በ‹‹ዕለተ አኰቴት›› /Thanksgiving Day/ ቀንሠበቤታቸዠከቤተሰቦቻቸዠጋራ ኾáŠá‹ áˆáˆ³ ጋበዙáŠá¡á¡ እዚያዠተወáˆá‹°á‹ ያደጉ áˆáˆˆá‰µ áˆáŒ†á‰»á‰¸á‹ ሌሎች ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• በሌሉበት አካባቢ አማáˆáŠ› አቀላጥáˆá‹ መናገሠመቻላቸዠበáˆáŒ ረብአመገረሠጨዋታ አንሥተን የቋንቋ áŠáŒˆáˆ áˆáŠ¥áˆ° ጉዳዠኾáŠá¡á¡ ዶ/ሠተሾመ እንደሚሉት ቋንቋ አንዱ የቤታቸዠችáŒáˆ áŠá‰ áˆá¡á¡ የእáˆáˆ³á‰¸á‹áŠ• ከአዲስ አበባ ለትáˆáˆ…áˆá‰µ ወደ ‹‹ኦáŠáˆ‹áŠ•á‹µâ€ºâ€º መáŒá‰£á‰µ ተከትሎ ባለቤታቸá‹áˆ አብረዋቸዠመጥተዋáˆá¡á¡ የባለቤታቸዠየሥራና የመንደሠá‹áˆŽ ከአገራቸዠሰዎች ጋራ ብቻ ስለáŠá‰ áˆáŠ“ ራሳቸá‹áŠ• በቋንቋ ለማሻሻሠáˆáŠ•áˆ ጥረት ስላላደረጉ áˆáŒ†á‰¹ ተወáˆá‹°á‹ አá መáታት ሲጀáˆáˆ© በቤት á‹áˆµáŒ¥ ያለመáŒá‰£á‰£á‰µ ችáŒáˆ ተáˆáŒ ረá¡á¡ ቆá‹á‰¶ áˆáŒ†á‰¹ አማáˆáŠ›á‹áŠ• ቢያንስ መናገሠእንዲችሉᣠእናት á‹°áŒáˆž እንáŒáˆŠá‹˜áŠ›á‹áŠ• መናገሠእንዲጀáˆáˆ© በመወሰን ጊዜ ሰጥተዠአንድ ላዠእáˆáˆµ በáˆáˆµ እንዲማማሩ በማድረጠለá‹áŒ¥ አመጡá¡á¡
አገሠሲቀá‹áˆ© á‹°áŒáˆž በተለዠየባለቤታቸዠየቋንቋ እጥረት መሉ ለሙሉ ተቀረáˆá¤ áˆáŒ†á‰¹áŠ•áˆ በቤት á‹áˆµáŒ¥ በአማáˆáŠ› ብቻ እንዲያወሩᣠአማáˆáŠ› áŠáˆáˆ እንዲያዩና ሌሎች የቋንቋ ማዳበሪያ ዘዴዎችን እየተጠቀሙ የáŠá‰ ረá‹áŠ• ችáŒáˆ ማስወገድ ቻሉá¡á¡ ‹‹ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• አገራቸá‹áŠ• ጥለዠየሚሰደዱት ወደዠአá‹á‹°áˆˆáˆá¤ በተለዠአáˆáŠ• አáˆáŠ• በá–ሊቲካዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ የሚሰደዱ አብዛኛዎቹ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ትáˆáˆ…áˆá‰µ ቀመስ በመኾናቸዠለብዙዎቹ የቋንቋ áŠáŒˆáˆ ችáŒáˆ ላá‹áˆáŒ¥áˆá‰£á‰¸á‹ á‹á‰½áˆ‹áˆá¤â€ºâ€º አሉአየሥአሕá‹á‹ˆá‰µ áˆáˆáˆ©á¡á¡ ‹‹በዲቪና በጋብቻ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ከሚመጡት ጥቂት በማá‹á‰£áˆ‰á‰µ ላዠáŒáŠ• የቋንቋ ችáŒáˆ በኑሯቸዠላዠእáŠáˆ ሲáˆáŒ¥áˆá‰£á‰¸á‹ እናያለንá¤â€ºâ€º የሚሉት ዶ/ሠተሾመ አáŠáˆˆá‹áˆ ‹‹ችáŒáˆ©áŠ• የሚያባብሱት á‹°áŒáˆž ለረጅሠጊዜ ቢቀመጡሠቋንቋቸá‹áŠ• ለማሻሻሠጥረት ስለማያደáˆáŒ‰ áŠá‹á¡á¡ ሰዠራሱን ለመለወጥ ከአገሩ ከወጣ እስከጠቀመዠድረስ እንኳን የሰዠየወá ቋንቋሠመáˆáˆ˜á‹µ አለበትá¤â€ºâ€º በማለት á‹áˆ˜áŠáˆ«áˆ‰á¡á¡ ከአገሠእንደሚወጡ ቀደሠብለዠየወሰኑና የተዘጋጠካሉ ባላቸዠጊዜ ቋንቋá‹áŠ•áŠ“ ስለሚሄዱበት አገሠሌሎች መረጃዎችን አጥንተዠቢወጡ የችáŒáˆ©áŠ• መጠን ሊቀንሰዠእንደሚችሠያáˆáŠ“ሉá¡á¡ የሚሄዱበትን አገሠባህáˆá£ የሥራ ኹኔታᣠአካባቢᣠሕጎችንና የመሳሰሉትን ከአካባቢዠጋሠተላáˆá‹¶ ለመኖሠየሚያስáˆáˆáŒ‰ áŠáŒˆáˆ®á‰½áŠ• ለማወቅ የቋንቋ áŠáˆ…ሎት ወሳአበመኾኑ ቋንቋን ማወቅ የጉዟችን ቅድመ á‹áŒáŒ…ት አካሠመኾን አለበት á‹áˆ‹áˆ‰á¡á¡ (á‹á‰€áŒ¥áˆ‹áˆ)
Average Rating