የኢትዮጵያ ሕገ መንáŒáˆ¥á‰µáŠ• እንዲጸድቅ በበላá‹áŠá‰µ የመሩት አቶ መለስና አቶ ሌንጮ ለታ መሆናቸዠá‹áŠáŒˆáˆáˆ‹á‰¸á‹‹áˆá¡á¡ á‹áˆ… በአáˆáŠ‘ ወቅት በኢትዮጵያ á–ለቲካ ጉዳዠቀጥተኛ ተሳታአባáˆáˆ†áŠ‘ት የተገንጣዠመሪዎች ጠንሳሽáŠá‰µ የጸደቀዠሕገ መንáŒáˆ¥á‰µ ለአገሠሉኣላዊáŠá‰µá£ አንድáŠá‰µáŠ“ ታሪአáŠá‰¥áˆ የሌለዠቢሆንሠዓለማቀá‹á‹Š የሰብኣዊና ዲሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š መብቶችን አጠቃáˆáˆáˆá¡á¡ ሆኖሠእáŠá‹šáˆ… ሰብኣዊና ዲሞáŠáˆ«áˆ²á‹«á‹Š መብቶች ለእáˆá‹³á‰³ ማሰባሰቢያ የተቀመጡ እንጂ ወደመሬት ወáˆá‹°á‹ ተáŒá‰£áˆ«á‹Š መሆና ባለመቻላቸዠየá‹áˆµáˆ™áˆ‹áˆ… ሕጠሆኗáˆá¡á¡ ከሕገ መንáŒáˆ¥á‰± á‹áˆá‰… የገዥዎች ጊዜያዊ ሥáˆáŒ£áŠ• ጥቅሠለማስጠበቅ በየጊዜዠትáˆáŒ‰áˆ™ የሚቀያየረዠየአብዮታዊ ዲሞáŠáˆ«áˆ² ‹‹መáˆáˆ•â€ºâ€º ሕá‹á‰¥ ላዠየተጫአገዥ ሕጠከሆአሰáŠá‰£á‰¥á‰·áˆá¡á¡ á‹áˆ…ን ስáˆá‹“ት á•áˆ®áŒáˆ°áˆ መስáን ወáˆá‹°áˆ›áˆªá‹«áˆ ‹‹ሕገ አራዊት›› ሲሉ á‹áŒˆáˆáŒ¹á‰³áˆá¡á¡ በዚህ ስáˆá‹“ት ሕá‹á‰¥ በሕጠስሠእንጂ በሕጠየሚዳáŠá‰ ት አጋጣሚ አá‹á‰³á‹áˆá¡á¡ ብዙዎቹ በዚህ ስáˆá‹“ት ያለá‹áŠ• የኢትዮጵያን ሕá‹á‰¥áˆ የታሰረᣠታስሮ የተáˆá‰³áŠ“ ለወደáŠá‰µ የሚታሰሠእያሉ በቀáˆá‹µ መáˆáŠ በሦስት የእስራት áˆá‹µá‰¥ ያስቀáˆáŒ¡á‰³áˆá¡á¡ እንደ እኔ ሌላ አራተኛ áˆá‹µá‰¥áˆ ሊካተት á‹áŒˆá‰£á‹‹áˆá¡á¡ á‹áŠ¸áŠ›á‹ እንደ ሦስቱ áˆá‹µá‰¦á‰½ የአካሠጉዳትና ሰብኣዊ መብት ጥሰት የማá‹á‹°áˆáˆµá‰ ት ሕገመንáŒáˆ¥á‰±áŠ• አጽድቆ ራሱ የሚጥሰዠአሳሪዠáŠáሠáŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… አሳሪዠየኅብረተሰብ áŠáሠበአካሠያáˆá‰³áˆ°áˆ¨áŠ“ ስáˆá‹“ቱ እስካለ ድረስ በአካሠሊታሰáˆá‰ ት የሚችለዠአጋጣሚ ጠባብ ቢሆንሠየአዕáˆáˆ® እስረኛ áŠá‹á¡á¡
ኢሕአዴጠእየዘመረለት የሚገኘዠአቶ መለስና በእኩሠደረጃ የሚያወáŒá‹˜á‹ ‹‹አሸባሪá‹â€ºâ€º አቶ ሌንጮ ያጸደá‰á‰µ ሕገ-መንáŒáˆ¥á‰µ ኢትዮጵያá‹á‹«áŠ• ታሳሪዎች áˆá‰¹ áˆáŠ”ታ እንዲመቻችላቸዠበáˆáŠ«á‰³ አንቀጾችን አስቀáˆáŒ§áˆá¡á¡ ለአብáŠá‰µ ያህሠአንቀጽ 19 (2) የተያዙ ሰዎች ላለመናገሠመብት እንዳላቸዠá‹á‹°áŠáŒáŒ‹áˆá¡á¡ ከዚህሠበተጨማሪ በዚሠአንቀጽ ንዑስ አንቀጽ (5) ‹‹የተያዙ ሰዎች በራሳቸዠላዠበማስረጃáŠá‰µ ሊቀáˆá‰¥ የሚችሠየእáˆáŠá‰µ ቃሠእንዲሰጡ ወá‹áŠ•áˆ ማንኛá‹áŠ•áˆ ማስረጃ እንዲያáˆáŠ‘ አá‹áŒˆá‹°á‹±áˆá¡á¡ በማስገደድ የተገኘ ማስረጃ ተቀባá‹áŠá‰µ አá‹áŠ–ረá‹áˆá¡á¡â€ºâ€º ቢáˆáˆ በተለያዩ ጊዜያት የተሰሩ የá•áˆ®á–ጋንዳ áŠáˆáˆžá‰½ ላዠ‹‹እማáŠáŠá‰³á‰¸á‹áŠ•â€ºâ€º የሰጡ ታሳሪዎች የሚሰጡት ቃሠበኃá‹áˆ የተደረገ መሆኑ እየተáŠáŒˆáˆ¨ áŠá‹á¡á¡
መጋቢት 8/2005
á‹áˆ…ን እá‹áŠá‰³ እáˆá‹µ መጋቢት 8/2005 ‹‹ለማáˆáˆ»áˆ áŒáˆ«á‹šá‹«áŠ’ áŠá‰¥áˆ መሰጠት የአባቶቻችንን መስዋዕትáŠá‰µ ማራከስ áŠá‹â€ºâ€º በሚሠየተደረገ ሰላማዊ ሰáˆá ተከትሎ እኔና ጉዋደኞቼ በታሰáˆáŠ•á‰ ት ወቅት ለማረጋገጥ ችያለáˆá¡á¡ አንድ ታሳሪ ከአንድ ጊዜ በላዠቃሠመስጠት እንዳለበት የሚገáˆáŒ½ የሕጠአሠራሠባá‹áŠ–áˆáˆ ከሶስት እስከ አራት ጊዜ ቃሠእንድንሰጥ ተደáˆáŒˆáŠ“áˆá¡á¡
በመጀመሪያዠዙሠáˆáˆ‰áˆ ሕገ መንáŒáˆ¥á‰± ‹‹ሰጥቶኛáˆâ€ºâ€º ያለá‹áŠ• መብት ተጠቅሞ ‹‹ቃሠአáˆáˆ°áŒ¥áˆâ€ºâ€º ብሎ áŠáˆáˆ›á‹áŠ• አስቀáˆáŒ¦ ወጣá¡á¡ በዚህ የተደናገጡት መáˆáˆ›áˆªá‹Žá‰½ አንዳንዶቹን ቃሠእንዲሰጡ ቢያባብሉሠሊሳካላቸዠአáˆá‰»áˆˆáˆá¡á¡ በታጎáˆáŠ•á‰ ት ጣቢያሠሆአበሌሎቹ ጣቢያዎች የá–ሊስ አባሠመሆናቸዠያáˆá‰³á‹ˆá‰€á‹áŠ“ ከመጀመሪያዠጀáˆáˆ® ሰáˆá‰áŠ• የበጠበጡት ‹‹ኮማንደáˆâ€ºâ€º áŒáŠ• ‹‹á‹áˆ… á’ቲሽን በመሆኑ ጥንቃቄ ሊደረáŒá‰ ት á‹áŒˆá‰£áˆâ€ºâ€º በሚሠመáˆáˆ›áˆªá‹Žá‰½ የቻሉትን áˆáˆ‰ ተጠቅመዠቃሠእንዲቀበሉን ትዕዛዠአስተላáˆáˆá‹‹áˆá¡á¡ ሆኖሠáˆáˆ‰áˆ ታሳሪዎች ቃሠሳá‹áˆ°áŒ¡ ቀሩá¡á¡ á‹áˆ…ን ተከትሎሠየá‹áˆµáˆ™áˆ‹áˆ… ሕገ መንáŒáˆ¥á‰± ተáŒá‰£áˆ ላዠየዋለዠለተወሰኑ ደቂቃዎች ብቻ ሆáŠá¡á¡
ቃሠአንሰጥሠካáˆáŠ•á‰ ት ወቅት በኋላ ለጥቂት ጊዜ ጠáተዠየቆዩት ‹‹ኮማንደáˆâ€ºâ€º ታሳሪዎች በእየተራ áŽá‰¶ áŒáˆ«áና ቪዲዮ እየተቀረጹ ሌላ ተጨማሪ ቃሠእንዲሰጡ አደረጉá¡á¡ á‹áˆ…ን áˆáˆáˆ˜áˆ« የሚያከናá‹áŠ‘ት á–ሊሶች ሳá‹áˆ†áŠ‘ ደህንáŠá‰¶á‰½ በመሆናቸዠቃሠአáˆáˆ°áŒ¥áˆ የሚለዠመብት አá‹áˆ°áˆ«áˆá¡á¡ ተመáˆáˆ›áˆªá‹ ገና ከመáŒá‰£á‰± ስድብና ዘለዠá‹áŒˆáŒ¥áˆ˜á‹‹áˆá¡á¡ ከእáŠáŠ®áˆ›áŠ•á‹°áˆ በሚደáˆáˆµ ቅድሚያ áረጃ አንዳንዶቹ ለቃሠከመáŒá‰£á‰³á‰¸á‹ ዱላ ጠብቋቸዋáˆá¡á¡ አብዛኛዎቹ ወጣቶች ብሄራቸá‹áŠ• ሲጠየበ‹‹ኢትዮጵያዊ›› በማለታቸዠዱላና ዱላ ቀረሽ ስድብና ዘለዠገጥሟቸዋáˆá¡á¡ አንዲት የሰማያዊ á“áˆá‰² አመራሠወጣት ከደህንáŠá‰¶á‰¹ በደረሰባት ድብደባና አስጸያአዘለዠእራት መብላት አáˆá‰»áˆˆá‰½áˆá¡á¡á‹¨á‰£áˆ°á‹ ደሞ ቅዳሜ መጋቢት 7 ቅስቀሳ ላዠእያሉ የታሰሩ ወጣቶች የደረሰባቸዠከáተኛ ድብደባ áŠá‹á¡á¡ ተáŠáˆˆáˆ€á‹áˆ›áŠ–ት አካባቢ ታስረዠየáŠá‰ ሩት መካከሠአንደኛዠብሔሩን ‹‹ኢትዮጵያዊ›› በማለቱ á‹áˆ˜áˆ¨áˆáˆ¨á‹ የáŠá‰ ረዠደኅንáŠá‰µ ከመደብደብ አáˆáŽ በሽጉጥ አስáˆáˆ«áˆá‰¶ መረጃ እንደጠየቀዠአá‹áŒá‰¶áŠ›áˆá¡á¡
ቃሠስንሰጥ ከተጠየቅናቸዠጥያቄዎች በተጨማሪ የኢሜáˆáŠ“ የáŒáˆµ ቡአአድራሻና የá‹áˆˆá ቃሠበáŒá‹µ ተቀብለá‹áŠ“áˆá¡á¡ ‹‹በáˆáˆáˆ˜áˆ«á‹â€ºâ€º በ1997 á‹“/ሠማንን እንደመረጥን ተጠá‹á‰€áŠ“áˆá¡á¡ መáˆáˆ±áŠ• ከመመለሳችን በáŠá‰µ ደኅንáŠá‰¶á‰¹ ራሳቸዠቅንጅት ለአንድáŠá‰µáŠ“ ለዲሞáŠáˆ«áˆ² መáˆáˆ¨áŒ£á‰½áŠ•áŠ• ያለ ጥáˆáŒ¥áˆ እየáŠáŒˆáˆ© ‹‹አáራሽáŠá‰³á‰½áŠ•â€ºâ€º የቆየ መሆኑን ለማስገንዘብ ሞáŠáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ á‹áˆ… áˆáˆ‰ የሚደረገዠለሕá‹á‰¥ á‹á‰†áˆ›áˆ በሚባለዠá–ሊስ ተቋሠáŒá‰¢ á‹áˆµáŒ¥ ሲሆን á–ሊስ በደኅንáŠá‰¶á‰½ የሚሰጠዠáŠá‰¥áˆ ለታሳሪዎች ከሚሰጠዠየሚለዠአá‹á‹°áˆˆáˆá¡á¡
የተያዙ ሰዎች አያያዠበá“ሊስ ጣቢያዎች
ተáŒá‰£áˆ ላዠመዋሠያáˆá‰»áˆˆá‹ ሕገ መንáŒáˆ¥á‰µ አንቀጽ አንቀጽ 17(1) ‹‹ማንኛá‹áˆ ሰዠáŒáŠ«áŠ” ከተሞላበትᣠኢሰብኣዊ ከሆአወá‹áŠ•áˆ áŠá‰¥áˆ©áŠ• ከሚያዋáˆá‹µ አያያዠወá‹áŠ•áˆ ቅጣት የመጠበቅ መብት አለá‹â€ºâ€º ቢáˆáˆ የሚáˆáŒ¸áˆ˜á‹ áŒáŠ• በተቃራኒዠáŠá‹á¡á¡ ስáˆá‹“ቱ ለá‹áˆµáˆ™áˆ‹áˆ… ከሚጠቀáˆá‰ ት ሕገ-መንáŒáˆ¥á‰µ በተቃራኒ ‹‹በሕገ አራዊቱ›› እንደሚመራ በደንብ የተረዳáˆá‰µ ለማሰላቸት ተብሎሠá‹áˆáŠ• ለሌላ ዓላማ ከá–ሊስ ጣቢያ á–ሊስ ጣቢያ ሲያዟዙሩን ካመሹ በኋላ ከለሌቱ አáˆáˆµá‰µ ሰዓት ገደማ ቀጨኔ አካባቢ በሚገኘዠወረዳ 9 á–ሊስ ጣቢያ ከገባን በኋላ áŠá‹á¡á¡ ከታሰáˆáŠáŠ•á‰ ት ጊዜ ጀáˆáˆ® በሆአባáˆáˆ†áŠá‹ በዚህ የወረዳ 9 ጣቢያ በተደጋጋሚ የታሰሩ የባለራዕዠወጣት አመራሮች እንደተለመደዠለመቀጣጫ ወደዚሠጣቢያ ሊወስዱን እንደሚችሉ በእáˆáŒáŒ áŠáŠá‰µ á‹áŠ“ገሩ áŠá‰ áˆá¡á¡ ማታ ላዠáˆáˆ‹á‰½áŠ•áˆ ወደጣቢያዠእንድንሄድ ተáˆáˆáŒŽ የáŠá‰ ረ ቢሆንሠቀድሞ በመሙላቱ የተወሰኑት ጃን ሜዳ አካባቢ ባለዠየማዘዣ ጣቢያ እንዲያድሩ ተደáˆáŒˆá‹‹áˆá¡á¡
በወረዳ 9 ሦስት በአራት የሆáŠá‰½ ጠባብ áŠáሠá‹áˆµáŒ¥ እድሜያቸዠ15 አመት የማá‹á‰ áˆáŒ¥ ህጻናትን ጨáˆáˆ® 37 ሰዠእንዲá‹á‹ ተደáˆáŒ“áˆá¡á¡ በእáˆáŒáŒ¥ á‹áˆ… áŠáሠእስከ 50 ሰዠየሚá‹á‹á‰ ት አጋጣሚ እንዳለ ታሳሪዎቹ áŠáŒáˆ¨á‹áŠ›áˆá¡á¡ በáŠáሉ ወስጥ በተáŠáŒ áˆá‹ ቆሻሻ የወለሠáˆáŠ•áŒ£á ላዠሰዠበሰዠላዠተáŠá‰·áˆá¡á¡ ሙቀቱ ከáተኛ በመሆኑ ብዙዎቹ ራá‰á‰³á‰¸á‹áŠ• ናቸá‹á¡á¡ አስተባባሪዎቹ ከá–ሊስ ቦታ እንዲáˆáˆáŒ‰áˆáŠ• በተላለáˆáˆ‹á‰¸á‹ ትዕዛዠመሠረት በዚህ መተላለáŠá‹« በሌለዠቤት á‹áˆµáŒ¥ ለመቀመጫ ያህሠቦታ ሰጡንá¡á¡ ታሳሪ ወጣቶቹሠየያá‹áŠá‹áŠ• ገንዘብ እንድናስረáŠá‰£á‰¸á‹ ጠየá‰áŠ•á¡á¡ ተከትሎሠሳንቲሠሳá‹á‰€áˆ ያለንን ገንዘብ በሙሉ ተቀብለá‹áŠ“áˆá¡á¡á‹áˆ… ታዲያ እኛ ወጣቶቹ ላዠብቻ ሳá‹áˆ†áŠ• ከእድሜ የገá‰á‰µáˆ ላዠተáŒá‰£áˆ«á‹Š የሆአá‹áˆµáŒ£á‹Š የታሳሪዎች ህጠመሆኑን ሰáˆá‰°áŠ“áˆá¡á¡áŠ¥áŠ•á‹³áˆµá‰°á‹‹áˆáŠ©á‰µ ከሆአá‹áˆ… ቤት ሰዠእንደሰዠየማá‹á‰†áŒ áˆá‰ ት ዘáŒáŠ“አቤት áŠá‹á¡á¡ በዚህ ሰዎች እንደሰዠበማá‹á‰†áŒ ሩበት ቤት á‹áˆµáŒ¥ ሰዠሊማሠየሚችለዠáŒáŠ«áŠ”ን ብቻ áŠá‹á¡á¡
እንደገባንሠየገጠመአá‹áˆ… áŠá‹á¡á¡ በáŒá‹µáŒá‹³á‹ ላዠየተጻá‰á‰µ ጽሑáŽá‰½áˆ የሚያሳዩት ጨካአበሆኑት ታሳሪዎች ላዠየሚደáˆáˆµá‰£á‰¸á‹áŠ• በደሠáŠá‹á¡á¡ አብዛኛዎቹ áŒá‹µáŒá‹³á‹ ላዠየተጻበጽሑáŽá‰½ እስረኞቹ ያለáˆáŠ•áˆ ጥá‹á‰µ መታሰራቸá‹áŠ• የሚገáˆáŒ¹ ናቸá‹á¡á¡ በተለዠ‹‹አገሬ ሆዠወንድ አá‹á‹ˆáˆˆá‹µá‰¥áˆ½â€ºâ€ºá£ ‹‹በደáˆáŠ• ለማን á‹áŠáŒáˆ©á‰³áˆâ€ºâ€ºá£ ‹‹አዠስቃá‹â€ºâ€ºá£ ‹‹ገሃáŠá‰¥ ከመáŒá‰£á‰µ በáˆáŠ• á‹áˆˆá‹«áˆâ€ºâ€ºá£â€¹â€¹áˆ°á‹ እንዴለለáŠâ€ºâ€º የሚሉት áŒá‹µáŒá‹³á‹ ላዠየተጻበጽሑáŽá‰½ የእስረኞችን áˆáˆ¬á‰µ á‰áˆáŒ አድáˆáŒˆá‹ ያሳያሉá¡á¡ በዚህ በደሠየተሞላበት እስሠቤት የሚገኙት አብዛኛዎቹ ታሳሪዎች ከጨካáŠáŠá‰³á‰¸á‹ ባሻገሠየአእáˆáˆ® ችáŒáˆáŠ“ ተስዠመá‰áˆ¨áŒ¥ የሚስተዋáˆá‰£á‰¸á‹ ናቸá‹á¡á¡ በቀጨኔá‹áŠ“ በሌሎቹ በተዘዋወáˆáŠ•á‰£á‰¸á‹ ለሰዠየማá‹áˆ˜á‰¹ እስሠቤቶች á‹áˆµáŒ¥ የተቃዋሚ á“áˆá‰² አባላት በተደጋጋሚ እንደሚታሰሩ በየáŒá‹µáŒá‹³á‹ የተጻá‰á‰µ የተቃዋሚ á“áˆá‰²á‹Žá‰½ ስሠá‹áˆá‹áˆ áˆáˆµáŠáˆ áŠá‹á¡á¡
በእáŠá‹šáˆ… ጨካአቤቶች የሚገኙ እስረኞች ከስáˆá‹“ቱ እንደሚሻሉ áŒáŠ• እየቆዩሠቢሆን አሳá‹á‰°á‹áŠ“áˆá¡á¡ በáˆáŠ• እንደታሰáˆáŠ• በáŠáŒˆáˆáŠ“ቸዠወቅት ለእኛ የáŠá‰ ራቸዠአመለካከት ተቀየረá¡á¡ ቀደሠብለዠተደራáˆá‰ ዠተáŠá‰°á‹ የáŠá‰ ሩትን በማስáŠáˆ³á‰µ ሰዠብሎ ለማስቀመጥ የሚያስችሠቦታን እንድንተኛበት አመቻቹáˆáŠ•á¡á¡ እስረኞች ጫማና áˆá‰¥áˆ³á‰¸á‹áŠ• ጨብጠዠáŠá‹ የሚተኙትá¡á¡ አáˆáŽ አáˆáŽ ዘመድ ያመጣላቸá‹áŠ• áˆáŒá‰¥áˆ ከáˆá‰¥áˆµáŠ“ ጫማቸዠጋሠመደበቅ የáŒá‹µ á‹áˆ‹á‰¸á‹‹áˆá¡á¡ አንድ እስረኛ ሊቀáˆá‰¥áˆˆá‰µ የሚገባá‹áŠ• áˆáŒá‰¥ ባá‹á‰€áˆá‰¥áˆáŠ•áˆ የታሰáˆáŠ•á‰ ትን áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ዘáŒá‹á‰°á‹ ያወá‰á‰µ ያች ጠባብ ቤት á‹áˆµáŒ¥ የሚገኙ እስረኞች በáˆáˆ…ራሄ ከጓደኞቻቸዠየደበá‰á‰µáŠ•áŠ“ ለራሳቸዠየቆጠቡትን ቆሎና áŒáˆµ ለእኛ አቅáˆá‰ á‹áˆáŠ“áˆá¡á¡ በተለዠእአዶáŠá‰°áˆ ያቆብ በእስረኞች ዘንድ á‹á‰³á‹ˆá‰ ስለáŠá‰ ሠበሌላኛዠáŠáሠá‹áˆµáŒ¥ መታሰራቸá‹áŠ• ስንáŠáŒáˆ«á‰¸á‹ በስáˆá‹“ቱ ላዠያማረሩት ብዙዎቹ ናቸá‹á¡á¡
ከአንገቱ በላዠካለዠየሰá‹áŠá‰µ áŠáሉ á‹áŒ ቀሪዠሰá‹áŠá‰± ላዠጓደኞቹ የተኙበት አንድ ወታደሠዶáŠá‰°áˆ ያቆብና ኢ/ሠá‹áˆá‰ƒáˆ በቀጣዩ áŠáሠመታሰራቸá‹áŠ• ሲሳማ ‹‹á‹á‰½ áŒáˆáŠ› አገáˆ!›› ብሎ እንደገና ተኛá¡á¡ ሌላኛዠአዛá‹áŠ•á‰µ ‹‹áˆáˆáˆ®á‰¿áŠ• ሞባá‹áˆ ሰáˆá‰€á‹ ከተያዙ ሕጻናት ጋሠወለሠላዠእንደዚህ የáˆá‰³áˆµáˆ አገሠየት ትገኛለች?›› ለሚሠጥያቄያቸዠመáˆáˆµ ሳá‹áŒ ብበ‹‹የኢትዮጵያ áˆáˆáˆ«áŠ• áŠá‰¥áˆ ቦታና á“ስá–áˆá‰µ እንደáˆá‰£á‰¸á‹ ከሚሰጣቸዠየሶማሊያ ስደተኞች á‹«áŠáˆ° ሆáŠá¡á¡ አገራችን የጠላት እንጂ የዜጎቿ መኖሪያ አáˆáˆ†áŠá‰½áˆá¡á¡â€ºâ€º ብለዠተናገሩá¡á¡
በዚህ áŠáሠá‹áˆµáŒ¥ የተሻለ ጥንቃቄ ሲደረáŒáˆˆá‰µ ያየáˆá‰µ ሽንት የሚሸናበት የጀሪካን ቅዳጅ ብቻ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ… ጀሪካን ማንሠእንዳá‹áŒ«áŠá‹ ጥንቃቄ የሚደረáŒáˆˆá‰µ ብቸኛዠታሳሪ áŠá‹á¡á¡ á‹áˆ…ንሠየሚያደáˆáŒ‰á‰µ ተደራáˆá‰ ዠየተኙት እስረኞች የሽንት ማጠራቀሚያá‹áŠ• በሀá‹áˆ ሲገá‰á‰µ አሊያሠበእንቅáˆá áˆá‰£á‰¸á‹ ሲወጡበት በተደጋጋሚ እየተደዠቤቱ ስለሚበላሽ áŠá‹á¡á¡ የሰዠትንá‹áˆ½ እና በየቦታዠየሚጨሰዠሲጋራ የáŠáሉ ሌላኛዠአስከአገጽታ áŠá‹á¡á¡ አብዛኛዠእስረኛ ቀን የተወሰáŠá‰½ ሰዓት ተáŠá‰¶ ለሌቱን ሌሎች እስረኞች እንዳá‹áŒ«áŠ‘ት እየተከላከለ á‰áŒ ብሎ ያድራáˆá¡á¡ አንዱ በአንዱ ላዠተደራáˆá‰¦ ያደረዠአብዛኛዠእስረኛ በጠባቧ áŒá‰¢ á‹áˆµáŒ¥ ‹‹ሊá‹áŠ“ና›› ሲወጣ á‰áŒ ብለዠያደሩት መተኛት á‹áŒ€áˆáˆ«áˆ‰á¡á¡ ሆኖሠበየደቂቃዠበቆጠራና በሌላ áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ እስረኞች ወደáŠáሠእንዲመለሱ ስለሚደረጠሌሊት ከሚደáˆáˆµá‰£á‰¸á‹ á‹«áˆá‰°áˆˆá‹¨ ችáŒáˆ ያጋጥማቸዋáˆá¡á¡ አንድ ሰዠከá ያለ ድáˆáŒ½ በማሰማቱ አሊያሠየመá‹áŒ« ሰዓት á‹°áˆáˆ¶ á–ሊስ á‹áŒ£ ሳá‹áˆˆá‹ ሊወጣ በመሞከሩ áŠáሉ እንደገና በቅጣት ተቆáˆáŽ ቤቱ ወስጥ ያለዠáˆáˆ‰áˆ ሰዠአብሮ á‹á‰€áŒ£áˆá¡á¡
á‹á‰…ተኛ ካድሬዎች ከመቶ በላዠእስረኛ ከሚታጨቅበት የቀጨኔዠእስሠቤት የተሻለ ስá‹á‰µ ያለዠየቀበሌ ቤትᣠኮáˆá‹¶áˆšáŠ’የáˆáŠ“ ቪላ ባለቤቶች ናቸá‹á¡á¡ ከá ያለ ስáˆáŒ£áŠ• ያላቸዠá–ለቲከኞችᣠዘመዶቻቸá‹á£ የደኅንáŠá‰µ ኃላáŠá‹Žá‰½á£ ወታደራዊ አመራሮችና የመሳሰሉት á‹°áŒáˆž ከሚኖሩባቸዠዘመናዊ ቤቶች በተጨማሪ በሽዎች ብሠየሚያከራዩትን ቤት በሕá‹á‰¥ ገንዘብ ገንብተዋáˆá¡á¡ ለሥáˆáŒ£áŠ‘ ሲሠሰዎችን ማሰቃየት አንዱ ስáˆá‰µ áŠá‹áŠ“ በህጠጥá‹á‰°áŠáŠá‰³á‰¸á‹ á‹«áˆá‰°áˆ¨áŒ‹áŒˆáŒ ታሳሪዎች ወለሠላዠእáŒáˆ«á‰¸á‹áŠ• ዘáˆáŒá‰°á‹ የሚተኙበት እስሠቤት ለመገንባት áላጎት ያለዠአá‹áˆ˜áˆµáˆáˆá¡á¡áˆáŠ•á‰ƒá‹ˆáˆ˜á‹ ወጥተን በስáˆá‹“ቱ ድጋá ያገኘዠየá‹áˆ½áˆµá‰µ ስáˆá‹“ት እንኳ በሞቃዲሾና ሮሠá‰áˆ ስቅሠያሳዩትን ወገኖቻችንን ያጉáˆá‰ ት የáŠá‰ ረዠእስሠቤት አáˆáŠ• አዲስ አበባ á‹áˆµáŒ¥ ከሚገኙት በተለየ ሰዠበቅጡ ሊያስተኛ የሚችሠእንደáŠá‰ ሠታሪአያስረዳáˆá¡á¡
እንዳያá‹á‰… የተደረገዠየሕá‹á‰¥ á–ሊስ
á–ሊሶች ሕጠእንዲያá‹á‰ አá‹á‹°áˆ¨áŒáˆá¡á¡ ሰላማዊ ሰáˆá‰ ከመበተኑ ጀáˆáˆ® እስከተáˆá‰³áŠ•á‰ ት ጊዜ ድረስ ሰላማዊ ሰáˆá የመá‹áŒ£á‰µ መብት በሕገመንáŒáˆ¥á‰± መደንገጉን የሚያá‹á‰ á–ሊሶች አላጋጠሙáŠáˆá¡á¡ áˆáˆ‰áˆ á‹áˆ… መብት ከá“áˆá‰²á‹ የሚለገስ አድáˆáŒˆá‹ የሚቆጥሩ ናቸá‹á¡á¡ ሕጠእንዳያá‹á‰ ተደáˆáŒˆá‹ እንጂ ለአገራቸዠሕá‹á‰¥ የተለየ ጥላቻ ኖሯቸዠእንዳáˆáˆ†áŠ áŒáŠ• ዓላማá‹áŠ“ ሕጉ ሲገባቸዠከእኛ ጎን ቆመዠአበረታትተá‹áŠ“áˆá¡á¡ በተለዠአመራሮቻቸዠከáŠáŒˆáˆ¯á‰¸á‹ በተቃራኒ በá–ሊሶች ላዠáŒáˆá‰³ የተáˆáŒ ረዠበአንድ የá–ሊስ መኪና እንደ ሽንኩáˆá‰µ ከሰዠላዠሰዠáŒáŠá‹ ወደ ጣቢያ ሲወስዱን በመደብደባቸዠá‹áˆ¸áˆ›á‰€á‰ƒáˆ‰ ተብለዠየተገመቱት ወጣቶችá¡-
‹‹ተከብረሽ የኖáˆáˆ½á‹ በአባቶቻችን á‹°áˆá£ በአባቶቻችን á‹°áˆá£
እናት ኢትዮጵያ የደáˆáˆ¨áˆ½ á‹á‹á‹°áˆá£ ያስደáˆáˆ¨áˆ½ á‹á‹á‹°áˆ!››
እያሉ ሲጨáሩ áŠá‹á¡á¡ ሰባራ ባቡሠአካባቢ በሚገአá–ሊስ ጣቢያ ባረáንበት ወቅት áˆáˆ‰áˆ ሰዠእስረኛ ሳá‹áˆ†áŠ• ለሌላ ዓላማ የተገናኘ ያህሠáˆá‹© ስሜት á‹áˆµáŒ¥ áŠá‰ áˆá¡á¡ á–ሊሶችንና ‹‹ኮማንደሩን›› ስለሕጠያስረዳáˆá¡á¡ ስለአገሩ ድáˆáን ከá አድáˆáŒŽ á‹á‹˜áˆáˆ«áˆá¡á¡ ኢሕአዴáŒáŠ• á‹á‰°á‰»áˆá¡á¡ á•áˆ®áŒáˆ°áˆ መስáን የታሰáˆáŠá‹áŠ• ለማየት ወደጣቢያዠለመáŒá‰£á‰µ ሙከራ ሲያደáˆáŒ‰ á–ሊስ ሲያስመáˆáˆ³á‰¸á‹ áˆáˆ‰áˆ ለእáˆáˆ³á‰¸á‹ áŠá‰¥áˆ ከመቆሠበáŒá‰¥áŒ¨á‰£ áŠá‰¥áˆ«á‰¸á‹áŠ• ገለጸላቸá‹á¡á¡ በወጣቶቹ ላዠመሸማቀቅና የጥá‹á‰°áŠáŠá‰µ መንáˆáˆµ መመáˆáŠ¨á‰µ á‹«áˆá‰»áˆ‰á‰µ á–ሊሶች á‹á‰ áˆáŒ¡á‰µ ተደናገጡá¡á¡ ‹‹ኮማንደሩ›› እና አንዳንድ አመራሮች á‹°áŒáˆž በመናደዳቸዠጩኸታችንን እንድንቀንስ በተደጋጋሚ ወቀሳ á‹«á‹°áˆáˆ±á‰¥áŠ• áŠá‰ áˆá¡á¡ á‹áˆ…ን ባለመሳካቱሠበቪዲዮ ቀረጻ ተጀመረá¡á¡ በወቅቱ áŒáŠ• ለማሸማቀቅ በሞከሩት አካላት ላዠá‹á‰ áˆáŒ¥ ያናደደና á–ሊሶቹ ከእኛዠጋሠእንዲሆኑ ያደረገ áˆáŠ”ታ ተáˆáŒ ረá¡á¡ በወቅቱ ከወጣቱ ተለá‹á‰°á‹ ተቀáˆáŒ ዠየáŠá‰ ሩት እአዶ/ሠያቆብᣠኢ/ሠá‹áˆá‰ƒáˆá£ አቶ ታዲዮስና ሌሎችሠበመጨመራቸዠድáˆáƒá‰½áŠ• ከá ብሎ መሰማት ጀáˆáˆ¯áˆá¡á¡ ለማሸማቀቂያáŠá‰µ የታሰበዠቪዲዮ መቅረጽ ሲጀመáˆáˆá¡á¡
‹‹ተከብረሽ የኖáˆáˆ½á‹ በአባቶቻችን á‹°áˆá£ በአባቶቻችን á‹°áˆá£
እናት ኢትዮጵያ የደáˆáˆ¨áˆ½ á‹á‹á‹°áˆá£ ያስደáˆáˆ¨áˆ½ á‹á‹á‹°áˆ!›› እንደገና ተዘመረá¡á¡
እኛን ለመጠበቅና ለማስቀረጽ áŠá‰µ ለáŠá‰³á‰½áŠ• መሳሪያና ዱላ á‹á‹˜á‹ የተኮለኮሉት á–ሊሶች ከመገረሠአáˆáˆá‹ በስሜት አብረá‹áŠ• ዘáˆáˆ¨á‹‹áˆá¡á¡ ከዚህ ጊዜ ጀáˆáˆ® á–ሊሶቹ የጠየቅናቸá‹áŠ• áŠáŒˆáˆ ለማቅረብ ቀናኢ ከመሆናቸá‹áˆ በተጨማሪ ከተáŠáŒˆáˆ«á‰¸á‹ ባሻገሠሌላ አዎንታዊ ዓላማ á‹á‹˜áŠ• መáŠáˆ³á‰³á‰½áŠ•áŠ• ማረጋገጥ የሚያስችላቸá‹áŠ• ጥያቄ በጓደáŠáŠá‰µ መንáˆáˆµ á‹áŒ á‹á‰áŠ• áŠá‰ áˆá¡á¡ በኮማንደሩ ትዕዛዠከá–ሊስ ጣቢያ á–ሊስ ጣቢያ ሲያንከራትቱንሠጠባቂ á–ሊሶች ያጅቡን የáŠá‰ ረዠያለ መሳሪያ áŠá‰ áˆá¡á¡ ስáˆáŠ®á‰»á‰½áŠ• በመያዛቸዠከቤተሰብ ጋሠመገናኘት እንደáˆáŠ•á‰½áˆ በማወቃቸá‹áˆ ባለ አንስተኛ ደሞá‹á‰°áŠžá‰¹ á–ሊሶች በራሳቸዠጥያቄ ብዙ ሰዠወደቤተሰብ እንዲደá‹áˆ ተባብረዋáˆá¡á¡ እንደኛ ጾማቸá‹áŠ• á‹áˆˆá‹ የእረáት ጊዜያቸዠሲደáˆáˆµ የተለዩን በጓደኛና ዘመድ ስሜት áŠá‹á¡á¡
—-
ጸáˆáŠá‹áŠ• ለማáŒáŠ˜á‰µ በኢሜá‹áˆ አድራሻቸዠgetcholink@gmail.com á‹áŒ»á‰áˆ‹á‰¸á‹á¡á¡
—-
የዚህ ጽሑá ዋና ቅጂ በኢትዮጵያ እንዳá‹áŠá‰ ብ በታገደá‹Â በዞን ዘጠአጦማáˆÂ ላዠá‹áŒˆáŠ›áˆá¡á¡
Average Rating