በሰሞኑ ቀáˆá‹µ áˆáŒ€áˆáˆá¢ የአáˆáˆªáŠ« ህብረት ድáˆáŒ…ት 50ኛ አመቱን በያá‹áŠá‹ ሳáˆáŠ•á‰µ በአዲስ አበባ ሲያከብሠበáŠá‰ ረዠየሻáˆá“አስáŠ-ስáˆá‹“ት ላዠአቶ ሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሳለአብቻ ከመሪዎቹ ተáŠáŒ¥áˆˆá‹ ያለ ብáˆáŒá‰† ቆመዋáˆá¢ ለá•áˆ®á‰¶áŠ®áˆ እንዲመሳሰሉ ቢጠየበአሻáˆáˆ¨áŠ አሉᢠየህብረቱ የወቅቱ ሊቀመንበáˆÂ ስለáŠá‰ ሩ ለá‹áˆ°áˆ™áˆ‹ እንኳን ብáˆáŒá‰†á‹‹áŠ• ጨብጡ ቢባሉ አá‹áˆ†áŠ•áˆá£ ሃá‹áˆ›áŠ–ቴ አá‹áˆá‰…ድሠአሉá¢
በመጨረሻ áŒáŠ• በረከት ስáˆá‹–ን በጆሯቸዠአንዳች áŠáŒˆáˆ áŠáŒˆáˆ«á‰¸á‹áŠ“ የያዘá‹áŠ• ብáˆáŒá‰† ሲሰጣቸá‹Â ተቀብለዠበደስታ ጨለጡትá¢
በረከት ለጠ/ሚ ሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሳለአበጆሯቸዠእንዲህ áŠá‰ ሠያላቸá‹á¢ “ብáˆáŒá‰† á‹áˆµáŒ¥ ያለá‹Â መለስ የጀመረዠወá‹áŠ• áŠá‹á¢”
አáˆáŠ• አáˆáŠ• መቀለጃ እየሆኑ የመጡት ሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሳለáŠá¤ መለስ የጀመረá‹áŠ• áˆáˆ‰á¤ á‰áŒˆáˆ«áˆÂ ቢሆን – ያንን ለመጨረስ áŠá‹ የተቀመጥኩት á‹áˆ‰áŠ“áˆá¢ እየደጋገሙ!
***
ብáˆáŠ– በáˆá‰µá‰£áˆ የቼአሪáብሊአትንሽ ከተማ ከáŠá‰ áˆáŠ©á‰ ት ሆቴሠá‹áˆ°áŒ¥ የተሰቀለ ቲቪ ካለወትሮዠየ’ሕዳሴá‹áŠ•’ áŒá‹µá‰¥ የሚያሳዠáˆáˆµáˆ á‹á‹ž ብቅ አለᢠየáˆáˆ½á‰µ ዜና ትንተና መሆኑ áŠá‹á¢ በቼáŠÂ ቋንቋ á‹á‰°áˆ‹áˆˆá የáŠá‰ ረዠየዜና ትንተና ባá‹áŒˆá‰£áŠáˆ ከáˆáˆµáˆ‰ የመáˆáŠ¥áŠá‰±áŠ• á‹á‹˜á‰µ ለመረዳት አላስቸገáˆáŠáˆá¢
áŒáŠ• áˆáŠ• አዲስ áŠáŒˆáˆ ተገኘ?
የቲቪá‹áŠ• ጣቢያ መቀያየሠጀመáˆáŠ©á¢ ሲ.ኤን.ኤንᣠቢ.ቢ.ሲ.ᣠአሠጃዚራ…ቪ.ኦ.ኤ.ᢠየኳታሩ አሠጃዚራ ጉዳዩን በስá‹á‰µ á‹á‹žá‰³áˆá¢ Death on the Nile(በአባዠላዠáŒá‹µá‹«) በሚለዠአáˆá‹± áˆáˆáˆ«áŠ•áŠ• እና ባለስáˆáŒ£áŠ“ትን እያቀረበስለ ‘ሕዳሴዒ áŒá‹µá‰¥ ያወያያáˆá¢ በአሜሪካን መንáŒáˆµá‰µ በሽብáˆá‰°áŠáŠá‰µ የተáˆáˆ¨áŒ€á‹
የáŒá‰¥áŒ¹ ሱኒ ‘አሠጋማ አሠኢስላሚያ’ ድáˆáŒ…ት á‹°áŒáˆž ኢትዮጵያን በጦሠለመá‹áŒ‹á‰µ á‹áŒáŒ መሆኑን ባለáˆá‹ ረቡዕ አá‹áŒ‡áˆá¢
ሂደቱ እንደገና ሌላ ጥያቄ አጫረብáŠá¢ የáŒá‹µá‰¡ ወሬሠሆአስራ ከተጀመረ áˆáˆˆá‰µ አመት ሊሞላá‹Â áŠá‹á¢ ዓለሠአቀበሜዲያና ዘራá ማለት የጀመሩት ቡድኖች ዛሬ ያባáŠáŠ“ቸዠáˆáˆµáŒ¢áˆ áˆáŠ•á‹µáŠá‹?
አመቱን ሙሉ የት áŠá‰ ሩ? መáˆáˆ±áŠ• የáˆáŠ“á‹á‰€á‹ እኛ ባለቤቶቹ ብቻ áŠáŠ•á¢ በእáˆáŒáŒ¥ አቶ መለስ የአባዠካáˆá‹µáŠ• á‹á‹˜á‹ á‹áŒ«á‹ˆá‰±á‰µ የáŠá‰ ረá‹áŠ• ጨዋታ áŒá‰¥áŒ¾á‰½ ጠንቅቀዠያá‹á‰á‰µ ኖሮ የ’ሕዳሴዒን ሽáˆáŒ‰á‹µ ከá‰á‰¥ አáˆá‰†áŒ ሩትሠáŠá‰ áˆá¢
ከáˆáˆ‰áˆ áŠáŒˆáˆ እንáŒá‹³ የሚሆáŠá‹á£ በየመገናኛ ብዙሃን እየቀረቡ አስተየት የሚሰጡ የáˆáˆ¨áŠ•áŒ… ‘áˆáˆáˆ«áŠ•’ ጉዳዠብቻ áŠá‹á¢ እáŠá‹šáˆ… ተመራማሪዎች ስለ አባá‹á£ ስለ ኢትዮጵያ ታሪáŠá£ ስለ ኢትዮጵያ á–ለቲካ…ወዘተ ሊቅ ሆáŠá‹ የተሳሳተ áŒáˆá‰³á‰¸á‹áŠ• እያቀረቡ ሌላá‹áŠ•áˆ áŒáˆ« ያጋቡታáˆá¢ ስለ áŒá‹µá‰¡ በአáˆáŒƒá‹šáˆ« አስተያየት ትሰጥ የáŠá‰ ረችዋ ኤáŠáˆµááˆá‰µáˆ ሂደቱን ‘ብቀላ’ እንደሆአገáˆáŒ»á‹‹áˆˆá‰½á¢ ሌላá‹áˆ እንዲሠ‘የሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥’ ጦáˆáŠá‰µ እንደሆአገáˆáŒ¿áˆá¢ የአካባቢ ጥበቃᣠኤኮሎጂ… ወዘተ ችáŒáˆ ያስከትላሠ1 | ገ ጽየሚሉሠአሉᢠáˆáˆ‰áˆ አስተያየቶች áŒáŠ• ከኛ ከሃገሬዠአመለካከት የራá‰áŠ“ ከመላáˆá‰µ ያለበአá‹á‹°áˆ‰áˆá¢
እá‹áŠá‰³á‹ ሌላ áŠá‹á¢ á‰áŒˆáˆ« እና á‰áŠ¨áˆ«!
በደáˆáŒ ጊዜ áŠá‹á¢ መንገድ ላዠቆሞ አላአአáŒá‹³áˆšá‹áŠ• ‘የሚቀáሒ አንድ ወጣት áŠá‰ áˆá¢ በዚህ ሰዠየá–ለቲካ ‘á‰áŒˆáˆ«’ áˆáŒˆáŒ የሚሉሠሳንቲሠጣሠያደáˆáŒ‰áˆˆá‰³áˆá¢ አáŠá‹µ ቀን ‘ኢሰá“ኮᣠባዶ ባኮ! ‘ እያለ ሲቀáˆá‹µ ካድሬዎች አá‹áŠ• á‹áˆµáŒ¥ እንደገባ áŠá‰ƒáŠ“ ማáˆáˆˆáŒ« ዘዴ áˆáŒ ረᢠመንጌን ማወደስᢠ‘የሰዠጥራቱá£áŠ¥áŠ•á‹° መንáŒáˆµá‰±!…’ እያለ ከተማá‹áŠ• አቀለጠá‹á¢ á‹áˆ… ዘዴዠከተደገሰለት ሞት ቢያስተáˆáˆá‹áˆá£ ከእስáˆ
áŒáŠ• አላስመለጠá‹áˆá¢ የማታ ማታ በሚሊሽያዎች ተá‹á‹ž ታሰረᢠእዚያዠሆኖ እáŠá‹²áˆ… አለᢠ‘እኛ á‹«áˆáŠá‹Â ለá‰áŒˆáˆ« እáŠáˆ± áŒáŠ• ለመáŒá‹°áˆ ሙከራᢒ
የáŠáŒ» ትáŒáˆ ስá–áˆá‰µ የሚሰሩ አትሌቶች ተመáˆáŠ«á‰¾á‰»á‰¸á‹áŠ• አáˆáŽ አáˆáŽ ‘Be smart. Don’t try this at home’ ሲሉ á‹áˆ˜áŠáˆ«áˆ‰á¢ ‘አስተá‹áˆ‰! á‹áˆ…ንን áŠáŒˆáˆ እቤታችሠአትሞáŠáˆ©á¢’ እንደማለት áŠá‹á¢
በቦáŠáˆµ ሪንጠá‹áˆµáŒ¥ የሚያደረገዠመá‹áˆˆáˆá£ መá‹á‹°á‰… እና መáŠáˆ³á‰µ áˆáˆ‰ ቀድመዠተለማáˆá‹°á‹ የሰሩት አáŠáˆ½áŠ• መሆኑን áŠá‹ የሚናገሩትᢠእáŠá‹šáˆ… አትሌቶች ለመኖሠሲሉ የሚሰሩት ድራማ እንጂá£á‹¨áˆšá‰³á‹¨á‹
ድብድብ áˆáˆ‰ የ’á‰áŒˆáˆ«’ መሆኑን áŠá‹ በማስታወቂያቸዠየሚናገሩትᢠበáŒáˆáŒ½ ባá‹áˆ‰á‰µáˆá¢ እንዲህ አá‹áŠá‰±
ጨዋታ ጥበብን ስለሚጠá‹á‰… ማየት እንጂ መሞከሩ አደጋ ያመጣáˆá¢
አቶ መለስ ‘Be smart. Don’t try this at home.’ ሳá‹áˆ‰ ማለá‹á‰¸á‹ á‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆ እáŠ
ሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ዛሬ ማኖ እየáŠáŠ© ያሉትᢠ‘መለስ የጀመረá‹áŠ• ለመጨረስ ቃሠገብቻለáˆá¢’ አá‹á‹°áˆ እያሉን
ያሉት?
ባለáˆá‹ ማáŠáˆ°áŠž የአባዠወንዠአቅጣጫ መቀáˆá‰ ስ ስራ በኢቲቪ የቀጥታ ስáˆáŒá‰µ መታየት ሲጀáˆáˆ áŠá‹ ጫጫታዠበዓለሠአቀá ሜዲያ የተከተለá‹á¢ እስከዚህች ቀን ድረስ áŒáŠ• ኢቲቪ á‹á‰€áˆá‰ á‹Â የáŠá‰ ረዠá•áˆ®á“ጋንዳ የኢትዮጵያን ሕá‹á‰¥ ከማሰáˆá‰¸á‰µ ያለሠየሜዲያ ትኩረት አáˆáˆ³á‰ ሠáŠá‰ áˆá¢ ዜጎችን በá•áˆ®á“ጋንዳ በማሰáˆá‰¸á‰µ ኢቲቪ በእá‹áŠá‰± የሂትለሩን ጆሴá ጎብáˆáˆµ ሚና በደንብ áŠá‹ የተጫወተá‹á¢
ጆሴá ጎብáˆáˆµ እንዲህ ብሎ áŠá‰ áˆá¢ “á‹áˆ¸á‰µáŠ• እየደጋገáˆáŠ ተናገáˆá¢ በመጨረሻ ሕá‹á‰¡ እá‹áŠá‰µ áŠá‹ ብሎ á‹á‰€á‰ ለዋáˆá¢”
የቅáˆá‰ ሳዠትእá‹áŠ•á‰µ ማáŠáˆ°áŠž እስከታየበት ቀን ድረስ የ’ሕዳሴዒ áŒá‹µá‰¥ ተረት-ተረት እንደሆáŠ
áŠá‰ ሠእአáŒá‰¥áŒ½ የሚያá‹á‰á‰µ ለማለት የሚያሰቸሠáŠáˆµá‰°á‰µ áŠá‹ ያየáŠá‹á¢ የáŒá‰ ጽና ሱዳን ጩኸትá£á‹¨áˆŒáˆŽá‰½
ቡድኖች ማስáˆáˆ«áˆªá‹« ዛቻና የመገናኛ ብዙሃን ሽá‹áŠ• ማáŒáŠ˜á‰µ የጀመረá‹áˆ ከዚያ በሗላ áŠá‹á¢ “እኛ
የመሰለን á‰áŒˆáˆ« …ᢔ እንደማለት áŠá‹á¢
áŠá‰¥áˆ³á‰¸á‹áŠ• á‹áˆ›áˆ¨á‹áŠ“ አቶ መለስሠበህá‹á‹ˆá‰µ ቢኖሩ ኖሮ አቶ ሃá‹áˆˆáˆ›áˆá‹«áˆ ደሳለáŠáŠ• ጠáˆá‰°á‹á¡
“እኛ á‹«áˆáŠá‹ ለá‰áŒˆáˆ«á¤ እናንተ ለመገደብ ሙከራ!” á‹áˆá‰¸á‹ áŠá‰ áˆá¢
ኢትዮጵያ ከአባዠወንዠከ80 እጅ በላዠድáˆáˆ» አላትᢠá‹áˆ…ንን ያህሠለአባዠእየገበáˆáŠ• እሰካáˆáŠ•
በአባዠወንዠተጠቃሚ ያለመሆናችን የሚያንገበáŒá‰¥ ጉዳዠáŠá‹á¢ አባዠተገድቦ ለኢትዮጵያ ጥቅሠላá‹
ቢá‹áˆ የማá‹á‹°áˆ°á‰µ ሰዠቢኖሠየኢትዮጵያ ጠላት በቻ áŠá‹á¢
አáˆáŠ• በተያዘዠመáˆáŠ© አባዠተገድቦ ስራ ላዠá‹á‹áˆ‹áˆ ብሎ የሚያስብ ካለ áŒáŠ• áˆáŒ… á‹á‹áŠ•áˆ
ጅሠመሆን አለበትᢠ‘አባዠá‹áŒˆá‹°á‰£áˆ’ ብለዠየሚከራከሩአወዳጆቼ ለሃገራችን እድገት ካላቸዠበጎ
áˆáŠžá‰µ ያለሠሌላ እá‹áŠá‰³ እንደሌለዠáŠá‹ ማስረዳቸá‹á¢
2 | ገ ጽየ’ሕዳሴዒ áŒá‹µá‰¥á¤ የቱኒዥያá‹áŠ• ቤን አሊá£á‹¨áŒá‰¥áŒ¹áŠ• ሆስኒ ሙባረáŠá£ እንዲáˆáˆ የሊቢያá‹áŠ•
ጋዳአየጠራረገዠየሰሜን አáሪካዠህá‹á‰£á‹Š ማእበሠየወለደዠሃሳብ áŠá‹á¢ ለችáŒáˆ ጊዜ ተቀáˆáŒ¦ የáŠá‰ ረ
ጆከሠáŠá‹ የሳቡትᢠá‹áˆ… á‹°áŒáˆž የወጣቱን አንደበት ከያዘዠየኮብሠስቶን á•áˆ®áŒ€áŠ¨á‰µ ጋሠበመታገዠእáŠ
መለስን ከማዕበሉ ጠብቋቸዋáˆá¢
የ’ሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥’ á•áˆ®áŒ€áŠá‰µ በአáˆáˆµá‰µ አመቱ የ’እድገትና ትራንስáŽáˆáˆœáˆ½áŠ•’ እቅድ á‹áˆµáŒ¥áˆ
አáˆáŠá‰ ረáˆá¢ እንደ እንጉዳዠተáŠáˆ ከመቅጽበት ብቅ ያለ áŠáŒˆáˆáˆ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ ለዘላቂ ሳá‹áˆ†áŠ• á‹áˆá‰áŠ•áˆ
ላáŒáˆ ጊዜ እንደሚወሰድ የእድሜ ማራዘሚያ መድሃኒት አá‹áŠá‰µ áŠá‹á¢ አቶ መለስ ዜናዊ የáŒá‹µá‰¡áŠ•
መሰረት ሲጥሉ 6ሺህ ሜጋ ዋት የማመንጨቱ ጉዳዠተáŒá‰£áˆ«á‹Š ሊሆን እንደማá‹á‰½áˆáˆ ጠንቅቀá‹
á‹«á‹á‰á‰³áˆá¢
ለዚህሠአንደኛዠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ በ1993 (እ.ኤ.አ.) አቶ መለስ ዜናዊ ከáŒá‰¥áŒ¹ ሆስኒ ሙባረአጋáˆ
ያደረጉት ስáˆáˆáŠá‰µ áŠá‹á¢ (የáˆáˆˆá‰±áŠ• መሪዎች áŠáˆáˆ› የያዘá‹áŠ• á‹áˆ…ንን ሚስጥራዊ ስáˆáˆáŠá‰µ በወቅቱ
ለህትመት በማብቃቴ ለማእከላዊ እስሠተዳáˆáŒŒ áŠá‰ áˆá¢) በዚህ áˆáˆˆá‰µá‹®áˆ½ á‹áˆ በአንቀጽ አáˆáˆµá‰µ ላዠ‘አንዱ
ሃገሠሌላá‹áŠ• ሃገሠበሚጎዳ መáˆáŠ© á‹áˆƒá‹áŠ• መጠቀሠአá‹á‰½áˆáˆá¢’ በማለት ኢትዮጵያ በአባዠወንዠላá‹
ያላትን የተáˆáŒ¥áˆ® መብት የሚገá ሃረጠተቀáˆáŒ§áˆá¢ á‹áˆ… ዲá•áˆŽáˆ›áˆ²á‹Š አንቀጽ በህጠቋንቋ ሲገለጽ
‘ኢትዮጵያ አáŠá‹²á‰µ ማንኪያ á‹áˆƒ ከአባዠላዠብትቀዳá¡á‹¨áŒá‰¥áŒ½áŠ• ተá‹áˆ°áˆµ ሰለሚቀንስ ከዚህ ድáˆáŒŠá‰µ
መቆጠብ አለባትᢒ እንደማለት áŠá‹á¢ ከኛ አáˆáŽ áŒá‰¥á… áˆá‹µáˆ ላዠየሚንáለለá‹áŠ• á‹áˆƒ ካá‹áˆ® ተጠቀመች
አáˆá‰°áŒ ቀመች እኛ áˆáŠ• አገባን?
በአለሠአቀá ህáŒá£ áˆáˆˆá‰µ ሃገሮች ተስማመተዠየሚያጸድá‰á‰µ ሰáŠá‹µ á‹°áŒáˆž áˆáˆˆá‰± ተስማáˆá‰°á‹
እስካላáˆáˆ¨áˆ±á‰µ ድረስ ሀጋዊ ሰáŠá‹µ ሆኖ á‹á‰†á‹«áˆá¢
አቶ በረከት ስáˆá‹–ን አáˆáŒƒá‹šáˆ« ላዠባለáˆá‹ አáˆá‰¥ ቀáˆá‰ á‹á¤ በቅአáŒá‹›á‰µ ወቅት የáŠá‰ ረá‹áŠ• ሰáŠá‹µ
ሲያáŠáˆ±á¤á‹¨áˆ«áˆ³á‰¸á‹ ስáˆá‹“ት በ1993 á‹«á€á‹°á‰€á‹áŠ• ኢትዮጵያ በአባዠላዠያላትን የተáˆáŒ¥áˆ® እና ሀጋዊ መብት
አሳáˆáŽ የሰጠá‹áŠ• á‹áˆ እንደዋዛ አáˆáˆá‹á‰³áˆá¢ á‹áˆ… ሰáŠá‹µ በቅአáŒá‹›á‰µ ዘመን ከáŠá‰ ሩ ስáˆáˆáŠá‰¶á‰½ áˆáˆ‰
የከá‹áŠ“ ለáŠáˆáŠáˆ እንኳን የማያመች áŠá‹á¢
በአባዠወንዠ84 በመቶ ድáˆáˆ» ያላት ኢትዮጵያን ያላሳተበእáŠá‹šá‹«áŠ• የቅአáŒá‹›á‰µ á‹áˆŽá‰½ áˆáˆ‰
á‹á‹µá‰… ለማድረጠየህáŒáˆ ሆአየሞራሠየበላá‹áŠá‰µ አለን ብዬ አáˆáŠ“ለáˆá¢ áŒáŠ“ የ1993ቱ áˆáˆµáŒ¢áˆ«á‹Š ሰáŠá‹µ
እንዴት áŠá‹ ሊáˆáˆáˆµ የሚችለá‹? á‹áˆ… á‹áˆ ሳá‹áˆáˆáˆµ እንዴትስ áŠá‹ አባዠሊገደብ የሚችለá‹? ለዚህ
ጥያቄ እáŠá‰ ረከት በእáˆáŒáŒ áŠáŠá‰µ መáˆáˆµ ሊስጡን አá‹á‰½áˆ‰áˆá¢
በáˆáˆˆá‰°áŠ› ደረጃ ማየት ያለብን አባዠዓለሠአቀá ወንዠመሆኑን áŠá‹á¢ ዓለሠአቀá ወንዠደáŒáˆž
በአንድ ሃገሠአዋጅ ሳá‹áˆ†áŠ•á¤ በዓለሠአቀá ህጠáŠá‹ የሚመራá‹á¢ የአባዠወንዠለመጠቀሠየላá‹áŠ›á‹áŠ“
የታችኛዠተá‹áˆ°áˆµ ሀገሮች áˆáˆ‰ ስáˆáˆáŠá‰µ ላዠመድረስ እንዳለባቸዠህጉ ያስገድዳáˆá¢
በሶስተኛ ደረጃ አባá‹áŠ• ከáˆáˆ መገደብ ካስáˆáˆˆáŒˆá¤ አባá‹áŠ• መገደቢያ ገንዘብ አá‹áŒ á‹áˆá¢ የህወሃቱ
ኢáˆáˆ¨á‰µ ብቻá‹áŠ• አንድ አá‹á‹°áˆˆáˆá¤ አራት አባá‹áŠ• መገደብ የሚያስችሠገንዘብ አለá‹á¢ ገዢዠá“áˆá‰²
እáˆáŒáŒ¥ ለኢትዮጵያ እድገት እና ትራንስáŽáˆáˆœáˆ½áŠ• ስኬት ካሰበበá“áˆá‰²á‹ ስሠያከማቸá‹áŠ• ገንዘብ
አá‹áŒ¥á‰¶ ለáŒá‹µá‰¡ ተáŒá‰£áˆ ማዋሠá‹á‰½áˆ‹áˆá¢ የኢáˆáˆá‰µ ህለቀመሳááˆá‰µ ገንዘብ ቢያጓጓዠእንኳ በአáŠáˆ²á‹ŽáŠ•
ሽያጠገንá‹á‰¥ መሰብሰብ á‹á‰½áˆ áŠá‰ áˆá¢ ለáŒá‹µá‰¡ ያስáˆáˆáŒ‹áˆ የሚሉን 80 ቢሊየን ብሠáŠá‹á¢ እስካáˆáŠ•
ከህá‹á‰¥ በá‹á‹´á‰³áˆ ሆአበáŒá‹´á‰³ ተገኘ የተባለዠደáŒáˆž 7 ቢሊየን ብáˆá¢ 73 ቢሊየኑን ታዲያ ማን
3 | ገ ጽሊሞላዠá‹áˆ†áŠ•? ወá‹áŠ•áˆµ እንዳáˆáŠ‘ አá‹áŠá‰µ á‹«áˆá‰°áŒ በበችáŒáˆ®á‰½ ሲገጥሙ ስራá‹áŠ• ለማቆሠእንደáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ
ሊቀáˆá‰¥?
ከá‹áˆµáŒ¥ ሰዎች እንደáˆáŠ•áˆ°áˆ›á‹ ከሆአደáŒáˆž እአመሶበሲሚንቶ እንዲáˆáˆ የህወሃት
ኮንስትራáŠáˆ½áŠ• ድáˆáŒ…ቶች የáŒá‹µá‰¡áŠ• መሰረት በመጣሠስሠከህá‹á‰¥ የተሰበሰበá‹áŠ• 7 ቢሊየን እየተቋደሷት
á‹áŒˆáŠ›áˆ‰á¢ በአንድ ወንáŒá áˆáˆˆá‰µ ወá .. እንዲሉᢠ7 ቢሊየን ቀላሠገንዘብ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ በቅጡ ቢያá‹
ኢትዮጵያን ጸብ á‹áˆµáŒ¥ የማá‹áŒ¨áˆáˆ«á‰µ እጅጠብዙ የሚተገበሠየáˆáˆ›á‰µ ስራ ላዠሊá‹áˆ á‹á‰½áˆ áŠá‰ áˆá¢
ኢትዮጵያ ሃá‹áˆ ሊያመáŠáŒ© የሚችሉ በáˆáŠ«á‰³ ትናንሽ ወንዞችሠአáˆá‰µá¢
የ’ሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥’ በዚህ ሂደት ተáŒá‰£áˆ«á‹Š á‹áˆ†áŠ“ሠወá‹? የሚለá‹áŠ• ጥያቄ áˆáˆ‹áˆ½ በቅáˆá‰¥
የáˆáŠ“የዠá‹áˆ†áŠ“áˆá¢ ለገዢዠá“áˆá‰² áŒá‹œ መáŒá‹£áŠá‰µ ስለማገáˆáŒˆáˆ‰ áŒáŠ• ቅጥ ያጣዠየá•áˆ®á“ጋንዳ ስራ ብቻ
áˆáˆµáŠáˆ áŠá‹á¢ ጫወታዠሳá‹áŒˆá‰£á‰¸á‹ በሃገሠáቅሠስሜት ብቻ የተሸá‹á‹± እንዳሉ áˆáˆ‰ ሕá‹á‰¡áŠ•
ባáˆá‰°áŒ¨á‰ ጠáŠáŒˆáˆ የሚያሞኙት áˆáˆ›á‰³á‹Š ጋዜጠኞች እና áˆáˆ›á‰³á‹Š አáˆá‰²áˆµá‰¶á‰½ áŠáŒˆ ትá‹á‰¥á‰µ á‹áˆµáŒ¥ ሊገቡ
እንደሚችሉ መገንዘብ á‹áŠ–áˆá‰£á‰¸á‹‹áˆá¢
በአንድ ጽáˆáŒ ለመዳሰስ እንደሞከáˆáŠ©á‰µ በኡጋንዳ – ጂንጃ የáŠáŒ አባዠáˆáŠ•áŒ የሆáŠá‹ የቡጃጋሊ
áŒá‹µá‰¥ ስራ ተጠናቋáˆá¢ ኡጋንዳ የáŠáŒ አባዠáˆáŠ•áŒ áŠá‰½á¢ á•áˆ¬á‹šá‹³áŠ•á‰µ ሙሴቬኒ የሃገሪቱን የሃá‹áˆ
አቅáˆá‰¦á‰µ ችáŒáˆ ለማቃለሠየሚያስችሠየáŠáŒ አባዠá•áˆ®áŒ€áŠá‰µ ዘáˆáŒá‰°á‹ ተáŒá‰£áˆ«á‹Šáˆ አድáˆáŒˆá‹‹áˆá¢
ለዚያá‹áˆ በአለሠባንአእና በአá‹áˆ®á“ ህብረት የገንዘብ እáˆá‹³á‰³! áŠáŒ አባዠየሃገሪቱን የሃá‹áˆ áˆáŠ•áŒ
ችáŒáˆ á‹á‰€áˆá‹áˆ ተብሎ á‹áŒˆáˆ˜á‰³áˆá¢
á‹áˆ… áŒá‹µá‰¥ ሲታቀድሠሆአሲሰራ ታዲያ በጩኸት እና በመáˆáŠáˆ አáˆáŠá‰ ረáˆá¢ የሃገሪቱ አáˆá‰²áˆµá‰¶á‰½
አáˆá‹˜áˆáŠ‘ለትáˆá¢ ሕá‹á‰¡ ስለá•áˆ®áŒ€áŠá‰± እንዲጮህለትሠሆአእንዲጮህበት አáˆá‰°á‹°áˆ¨áŒˆáˆá¢ እáŠá‹°”ህዳሴ”á‹
መዋጮ áˆáˆ‰ የዜጎች ኪስ አáˆá‰°á‰ ረበረáˆá¤ ከወሠደመወዙ የተቆረጠáŠáŒˆáˆ የለáˆá¢ ቡጋጃሊ ሲገደብ ቦንድ
አáˆá‰°áˆ¸áŒ áˆá¤ ወታደራዊ ማáˆáˆ½áˆ አáˆá‰°áˆ°áˆ›áˆá¢ ሙሴቬኒ አንባገáŠáŠ• ቢሆኑሠለሃገራቸዠእድገት ብáˆáˆƒá‰µ
በተሞላበት መንገድ ሄደዋáˆá¢ ‘Think global, act local’ áŠá‹ ጫወታቸá‹á¢ ‘ሞያ በáˆá‰¥ áŠá‹’ ብለን
áˆáŠ•á‰°áˆ¨áŒ‰áˆ˜á‹ እንችላለንá¢
አባá‹áŠ• በá•áˆ®á“ጋንዳና በጩኸት ለመገደብ የተáŠáˆ±á‰µ የኢትዮጵያ ገዢዎች ታዲያ á‹áˆ…ንን እያዩ
እንኳን አáˆá‰°áˆ›áˆ©áˆá¢ አባዠሲቀለበስ በላá‹á‰ ቲቪ ማሳየት ከá•áˆ®á“ጋንዳáŠá‰± ባሻገሠáˆáŠ•á‹µáŠá‹ ጥቅሙ?
ድáˆáŒŠá‰± ህáˆá‹áŠ“ዠበአባዠወንዠላዠየሆአሕá‹á‰¥áŠ• ለጦáˆáŠá‰µ መጋበዠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢ á‹áŒá‹˜á‰±áŠ“ ጫናá‹
ሲበዛ ጉዳዩን ለማቆሠáˆáŠáŠ•á‹«á‰µ ለመáጠáˆáˆ ያመቻáˆá¢
አለሠአቀበህብረተሰብ በ‘ሕዳሴዠáŒá‹µá‰¥’ ጉዳዠላዠá‹áˆá‰³áŠ• áŠá‹ የመረጠá‹á¢ ለዚህáˆ
áˆáŠáŠ•á‹«á‰µ አለá‹á¢ ኢትዮጵያ ጨለማ á‹áˆµáŒ¥ ሆና ሌሎች ሃብትዋን ያላáŒá‰£á‰¥ ሲጠቀሙᤠድáˆá‹µáˆ‰ ትáŠáŠáˆ
እáŠá‹³áˆáˆ†áŠ አለሠሳá‹áˆ¨á‹³á‹ ቀáˆá‰¶ አá‹á‹°áˆˆáˆá¢ የመለስና ሙባረአáŠáˆáˆ› ሳá‹á‰€á‹°á‹µ የተጀመረዠየአንድዮሽ
á‹áˆ³áŠ”ሠየት ተጀáˆáˆ® የት ላዠእንደሚያáˆá‰… á‹«á‹á‰á‰³áˆá¢ ለዚህሠá‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆ ለáŒá‹µá‰¡ የገንዘብሠሆáŠ
የሞራሠድጋá‹á‰¸á‹áŠ• ሊáŠáጉ የቻሉትᢠየáŒá‹µá‰¡ ጅማሮ አንደኛ አመት ሲከበሠየመንáŒáˆµá‰µ ባለስáˆáŒ£áŠ“ት
እና የá‹áŒ ዲá•áˆŽáˆ›á‰¶á‰½ የእáŒáˆ ኳስ áŒáŒ¥áˆšá‹« እንደሚያደáˆáŒ‰ á•áˆ®áŒáˆ«áˆ ወጥቶ áŠá‰ áˆá¢ ዲá•áˆŽáˆ›á‰¶á‰¹ áŒáŠ•
በስáራዠሳá‹áŒˆáŠ™ ቀሩᢠለ’ሕዳሴዒ áŒá‹µá‰¥ እá‹á‰…ና በመስጠት የá–ለቲካ ስህተት ላለመስራት የመከሩ
á‹áˆ˜áˆµáˆ‹áˆá¢
á•áˆ«áŒá£ ቼአሪáብሊáŠá¡ áŒáŠ•á‰¦á‰µ 24ᣠ2005 á‹“.áˆ.
4 | ገ ጽ
እኛ á‹«áˆáŠá‹ ለá‰áŒˆáˆ«… áŠáŠ•á‰ አሰá‹
Read Time:26 Minute, 11 Second
- Published: 12 years ago on June 1, 2013
- By: staff reporter
- Last Modified: June 1, 2013 @ 6:18 pm
- Filed Under: Ethiopia
- Tagged With: news
Average Rating